Alþýðublaðið - 29.04.1942, Qupperneq 2

í
ALÞTBUBLAOIÐ
Miðvikudagur 29. apríi 1942..
Ólðgleg verzlnn
og prettir.
v. -5-. ? ''l' \ f'.'
HÍR eru tvaer sögur um tvo
reykvíkska unglinga, sem
ætluðu að gerast kaupmenn, en
tókst pað heldur óhönduglega,
því að þeir „gleymdu“ að fylgja
lögum landsins.
Annar þeirra er 18 ára, við
skulum sleppa nafninu, og hann
hitti einn góðan veðurdag út-
lendan sjóliða, sem var frá-
munalega alúðlegur og vildi allt
fyrir hann gera. Þeir komu sér
samán mn, að sjóliðinn skyldi
útvega vini sínum margs konar
góðgerðir, niðursoðna ávexti,
súkkulaði, tuggugúmmí. Piltur-
inn aetlaði að grípa gæsina og
gera nú hrossakaup. Fékk hann
sjóliðanum alla þá peninga, sem
hann hafði meðferðis, og þeir
ákváðu að hittast við K.R.-hús-
ið næsta kvöld kl. 9. Ætlaði þá
sjóliðinn að hafa vörurnar með
var
Eftir ósk beggja ráðberra Sjálfstæðisflokksins.
Þeir hafa enn ekki gert upp við
sig, hvort þeir eiga að vera
með eða móti „réttlætismálinu“
M
ser.
t •'-11
(Frh. á 7. síðu.)
ENN höfðu beðið þess með mikilli eftirvæntingu, að
þingsályktunartillaga Gísla Sveinssonar um áfrarn-
haldandi frestun kosninga til alþingis yrði tekin til umræðu
og atkvæðagreiðslu í sameinuðu þingi eftir hádegið í gær,
eins og boðað hafði verið. ÞingsályktunartiIIagan var fyrsta
málið á dagskrá sameinaðs þings.
En þegar fundur hafði verið settur, stóð forseti á fæt-
ur og tilkynnti þingheimi, að þingsályktunartillagan hefði
verið tekin út af dagskrá, „samkvæmt ósk tveggja háttvirtra
ráðherra“, sem þó ekki var getið hverjir væru, en síðan
hefir þó spurzt, að hafi verið ráðherrar Sjálfstæðisflokks-
ihs, Ólafur Thors og Jaköb Möller.
Áhrif kúgunarlagaana:
110 manns vantar í vinnu
en aðeins 15 bjóða sig fram
. ............ •
Fyrstu § telukkustundlraar f ráslln
Ingaarstotu landkflnaðmrlns.
R
ÁÐNING ARSTOFA fyr-
ir landbúnaðinn tók til
starfa í gærmorgun. Það er
Búnaðarfélag fslands, sem
starfrækir þessa skrifstofu,
en Pálmi Einarsson ráðu-
i&autur er forstöðumaður
hennar.
. . Alþýðublaðið hafði tal af
Pálma Einarssyni í gær klukkan
rúmlega 4, en þá hafði skrif-
stofan að eins verið opin í
nokkra tíma.
Páhni Einarsson sagði:
„Að eins á þessum fáu stnd-
um, sem skrifstofan er búin að
starfa, hafa henni borizt beiðnir
um verkafólk frá 63 bændum.
í>eir óska eftir 110 manns til vor
sumar- og haust-starfa, nokkrir
óska og eftir fólki til ársvistar.
Umsóknimar skiptast þannig:
Beðið er um 33 karlmenn, 43
konur, 22 unglingspilta, 3 ung-
lingsstúlkur, 5 konur, sem
mættu hafa með sér börn, og
tvenn hjón.“
— En framboð á verkafólki?
„Það er sáralítið. Á sama
tíma, sem þessar beiðnir um
verkafólk hafa borizt, hafa boð-
ið sig fram til starfa.samtals 15
manns: 7 unglingspiltar, 3 stúlk-
ur, tvenn hjón og 1 karlmaður.“
— Svo að útlitið er ekki gott.
„Nei, það er langt frá því. Það
er bersýnilegt, að það horfir til
stórkostlegra vandræða fyrir
landbúnaðinn. Það bendir allt
til þess, að ekki verði hægt að
uppfylla óskir nema sárafárra
oænda um útvegun verkafólks.
Mönnum hlýtur að vera Ijós af-
leiðingin af því. Landbúnaður-
inn dregst saman, afurðirnar
minnka, bændurnir geta sjálfir
ekki lagt að sér og sínu heimilis-
fólki meira en þeir hafa gert.“
Verkafólkseklan er afskap-
leg. Fólkið starfar hjá setuliðun-
um. Opinberar stofnanir, þar á
meðal sjúkrahúsin, kvarta, og
beendastéttin er á flæðiskeri
stödd. Ríkisstjórnin hefir með
öllum afskiptum sínum af vinnu
málunum stefnt öllu í öfuga átt.
Hún bannaði verkalýðnum að
bæta kjör sín. Þau lög brjóta
atvinnurekendur unnvörpum.
Stofnanir ríkisins, t. d. spítal-
arnir, geta það ekki, þess vegna
fá þær ekki starfsfólk.
Ríkisstjórnin hefir með hin-
um alræmdu kúgunarlögum sín-
um sagt verkalýðnum í landinu
stríð á hendur. í stað þess að
hefja samninga um' skipulag
vinnuaflsins í landinu, hefir
hún sett kúgunarfóg gegn þeim,
sem ráða yfir því, en verkalýðs-
samtökin myndu vera fús til
slíkra samninga, með því skil-
yrði þó, að kúgunarlögin væru
afnumin fyrir fullt og allt.
Menn sjá, að þetta getur ekki
endað nema á einn veg. Þessi
mál er ekki hægt að leysa nema
með samkomulagi við verkalýð-
inn og samtök hans — og það
samkomulag næst ekki fyrr en
kúgunarlögin, sem nú eru brotin
af öllum, sem geta, eru einnig
formlega úr gildi felld.
Þessi atburður vakti þegar í
gær stórkostlega furðu allra
þeirra, sem þá þegar varð kunn-
ugt um hann. Menn höfðu búizt
við því, að með atkvæðagreiðslu
um þessa tillögu yrði nú loksins
úr því skorið, hvort kosningar
til alþingis skyldu fara fram í
vor eða ekki, og hver afdrif
kjördæmamálsins yrðu á þessu
þingi.
Morgunblaðið hafði styrkt
þessar vonir manna með því að
segja á sunnudaginn, að með af-
greiðslu þingsályktunartillög-
unnar, sem kæmi til umræðu í
sameinuðu þingi á þriðjudaginn,
yrði væntanlega tekinn af allur
vafi um kosningarnar. Og „þeg-
ar alþingi hefir formlega ákveð-
ið að kosningar fari fram í vor,
verður væntanlega skammt að
bíða þess,“ sagði blaðið enn
fremur, „að hið pólitíska við-
horf skýrist. Verður þá fljótt
skorið úr, hvort samkomulag
næst um lausn stjórnarskrár-
málsins og meðferð á stjórn
landsins þar til stjórnarskrár-
breytingin er endanlega sam-
þykkt.“
Nú er ekki annað sjáanlegt,
en að þessi digurbarkalegu um-
mæli aðalblaðs Sjálfstæðisfl.
hafi vérið fleipur eitt. Sjálf-
stæðisflokkurinn virðist enn
hvorki vera hrár né soðinn í
kjördæmamálhiu. Það er að
minnsta kosti erfitt að draga
aðra áiyktun áf því, hvernig
flokkurinn skáut sér undan að
ræðá þingsályktunartillögu
Gísla Sveinssonar í gær, en að
einhvérjir áhrifamenn í honum
geri sér enn von um að geta
keypt sér kosningafrestun af
Framsóknarhöfðingjunum með
því að fórna „réttlætismálinu“,
sem svo oft hefir verið hampað
af filokknum framan í kjós-
endur.
En öllu má ofbjóða, einnig
þolinmæði Sjálfstæðisflokks-
kjósendanna. Þeir skilja ekki,
hvernig á því stendur, að flokk-
ur þeirra skuli ekki geta gert
það upp við sig, hvaða afstöðu
hann á að taka til kjördæma-
málsins, sem hann alltaf áður
hefir talið eitt sitt aðalmál. En
þeir sjá hins vegar, að fram-
gangi málsins á þessu þingi er
teflt í fullkomna tvísýnu, ef
Sj álfstæðisflokkurinn hefir ekki
manndáð í sér til þess, að taka
ákveðna afstöðu með því, og það
meira að segja nú þegar.
Skattafrnmvðrpin
vorn afgreidd í gær
tfl efri deildar.
S
KATTAFRUM V ÖRP
STJ ÓRNARINNAR voru
til þriðju umræðu í neðri deild
í gær og voru bæði afgreidd til
efri deildar, tekju- og eígna-
skattsfrumvarpið með öllum
greiddum atkvæðum gegn
tveimur.
Allar breytingartillögur við
frumvörpin, sem fram komu við
þriðju umræðu, voru felldar.
Bréfasendingar til ófriðarlandanna
Mð er hægt að senda bréf með
aðstoði Cooksferðarskrifstofnnnlar
----—«-----
Samtalvlð fielr sem er
umbeðssnaðiir skrlfstofMMBiar bér
Gl .......“ ‘
Trúnaðarráðsfundur
í Dagsbrún verður haldinn í
kvöld kl. 8% e. -h. á Amtmanns-
stíg 4. Mjög áríðandi mál á dag-
skrá.
EIR H. ZOEGA, um-
boðsmaður hinnar
heimskunnu hrezku ferða-
mannaskrifstofu, Thos Cook
& Son, skýrði Alþýðublaðinu
svo frái gær, að hægt væri að
senda bréf til hernaðarland-
anna fyrir milligöngu ferða-
mannaskrifstofunnar. En
hins vegar gilda mjög strang-
ar reglur um það, hvernig
þessi bréf skuli vera og
hvernig þau skuli útbúin.
Alþýðublaðið bað umboðs-
manninn að skýra frá þessum
reglum, og sagði hann þannig
frá þeim:
„Heimild hefir verið veitt til
þess að leyft sé að menn skrifi
fólki í óvinalöndum, ef gætt er
eftirfarandi fyrirmæla:
Fyrirkomulag þetta tekur
til eftirgreindra landa: Belgíu,
Búlgaríu, Tékkóslóvakíu, Dan-
zig, Danmerkur, Finnlands,
(Frh. á 7. síðu.)
fyrrv. yfirhers-
höfðingi hér á
landi.
Sæmdnr amerlskn-
heiðnrsmerki.
JJ
Major General Curtis
EINS og blaðið skýrði frá §
gær, hafa Ameríkumenn
hú tekið við yfirstjórn herjanna
hér á landi. Hefir Major-Gen—
eral Bonesteel tekið við af Maj-
or-General Curtis, sem farinn
er héðan af landi burt fyrir
nokkru. Aður en hann fór, var
hann sæmdur ameríksku heið-
ursmerki; The Distinguished
Service Medal, fyrir yfirstjóm
hans hér á landi, en ameríkskar
hersveitir hafa verið undir
stjórn hans síðan 7. júlí 1941,
er þær fyrst komu hingað til
lands.
Þegar Major-General Curtis
fór, var haldin hersýning á
hafnarbakkanum og tóku
brezkar og ameríkskar her-
sveitir þátt í henni. Þegar her-
stjórnin hafði formlega verið
afhent Bonesteel, afhenti hann
Curtis heiðursmerkið, sem var
veitt samkvæmt ákvörðuia
Roosevelts forseta.
í ræðu, sem Major-Genera!
Curtis hélt í kveðjusamsæti, er
haldið var fyrir hann, sagði
hann, að hann vonaðist til að
eiga eftir að standa við hlið
Ameríkumanna, er Bandamenra
hæfu sókn sína. Hann hældi
ameríksku herforingjunum
mjög fyrir góða samvinnu,
meðan ameríkski herinn var að
taka við af brezka hernum hér
á landi.
Ameríkumenn hafa nú að
miklu leyti tekið við vörnum
landsins, eins og lýst var yfir,
er þeir fyrst komu hingað 7.
júlí 1941. Fyrir nokkru er mik~
ill ameríkskur herstyrkur kom~
inn til landsins og fóru brezkar
hersveitir af landinu um leið.
MAJOR-GENERAL HENRY
OSBORNE CURTIS
Major-General Curtis kom
hingað til lands vorið 1940.
Hafði hann stjórnað brezkum
hersveitum í Frakklandi, fyrst
á Saar-vígstöðvunum, en síðam
stjórnaði hann syðri fylkingar-
armi brezka hersins við Dun~
quirk.
Curtis hlaut menntun sína í
Eton og Sandhurst. Gekk hann
síðan í hina frægu hersveit, The
Kings Royal Rifles, er tók þátt
í orrustum í Frakklandi á árun-
um 1914—18.
Þegar hann kom hingað til
(Frh. á 7. síðu.)