Alþýðublaðið - 30.04.1942, Blaðsíða 2
iC'Bjrjrr fqpgfÍflnaMPMPIgi
.ttWÍ» -4í; 'mxb&ím
1 •'.......'Í?v »vft iMi"“ ■*-?**
•:v .4-.‘ w Aái'fi? *P
anna J. mai
FYRSTA MAÍ verða
merfci dagsins seld á
gðtum bæjarins. Merkjasölu-
nejndin skorar á alla þá, sem
vilja stuðla að því að 1. maí
verði virkilegur dagur verka
lyðsins, að koma á skrifstofu
Verkakvennafélagsins Fram-
sókn í Alþýðuhúsinu í kvöld
frá kl. 8V2 og á rnorgun frá
kl. 7V2 og taká mérfci til sölu.
Sérstaklega væntum við þess
að unga fólkið komi og starfi
að sölu merkjanna og sjái til
þess að sem allra flestir beri
merki samtakanna þennan
dag. Komið og takið merki
til sölu og vinnið að þvi að
gera daginn að glæsilegum
hátíðis- og baráttudegi állrar
álþýðu í landinu.
ALÞYÐUBLAÐIÐ
''S'7"—-----5-----'■jTtV —
1 .• *T
Einkennileg máialeitun :
Wfii jfl ■4 •#'
U 1 IWÍS iil § fí I rw 1 11
h
Biður Alþýðuflokkinn og Sjálfstæðis-
flokkinn að mæía til viðtals til að at-
huga moguleika á myndun hennar.
Formanmi alþýðu-
FLOKKSINS barst í
gær bréf frá formanni Fram-
sóknarflokksins, þar sem þess
var óskað, að Alþýðuflokkur-
inn nefndi menn af sinni
hálfu til viðtals við Fram-
sóknarílokkinn og Sjálfstæð-
isflokkinn um „stjórnarmál-
ið“, eins og komizt var að
orði í bréfinu, og til þess að
athuga, hvort þessir þrír
flokkar gætu ekki komið sér
Stendir menntamálaráðið
að sýningn Jónasar?
..-. ♦..
IpiarelaB© AlpýðnliBÍsBðsIms ®g svða*
samstarfsmanna bans.
Málverkasýning
Jónasar Jónssonar í
gluggum „Gefjunar“ í Aðal-
stræti er nú búin að standa
aokkra daga, og auglýsir
hann hana daglega í ríkisút-
varpinu, sem formaður
■xenntamálaráðs.
Það er ekkert leyndarmál,
enda opinberlega viðurkennt af
Jónasi Jónssyni í Tímanum, að
M1 þessarar sýningar er efnt í
því skyni áð stimpla listamenn-
ina, sem málverkin eru eftir, í
augum almennings, svo sem tiL
áréttingar greinum Jónasar í
Tímanum, þar sem hann hefir
farið hinum óvirðulegustu orð-
um um list þeirra, og kallað þá
ýmist „myndgerðarmenn" eða
„klessumálara“.
Munu þess engin fordæmi, að
tál málverkasýningar hafi verið
efnt í slíku skyni áður, nema
þegar Hitler lét, árið 1937, efna
tíl hinnar nafntoguðu sýningar
ainnar í Miinchen, á því, sem
hann kallaði „urkynjaða list“,
er raunverulega stefndi að því
að bannfæra alla þá málara, og
allar þær stefnur innan málara-
hstarinnar, sem ekki pössuðu í
kram nazista.
Menn hafa nú verið að velta
því fyrir sér, hvort það væri
mögulegt, að Menntamálaráð
stæði sem heild að slíkri sýn-
ingu. Þeim hefir þótt það ólík-
legt, en hins vegar ekkert koin-
ið fram hingað til af hálfu sam-
starfsmanna Jónasar í ráðinu,
sem sýndi, áð hér væri pm
einkafyrirtæki hans að ræða
Alþýðublaðið lagði þyí í gær
uftirfarandi spurningu fýrir
alla samstarfsmenn hans þar:
Barða Guðmundsson þjóðskjala
▼örð, Pálma Hannessop rektor,
Guðmund Finnbogason lands-
liókavörð og Áraa Pálsson pró-
fetwor:
iálverfeaspwfj
Jónasar orðin að
bfikaiidasýnlBgi
IGÆRKVELDI var skyndi
lega skipt um málverk í
gluggum „Gefjunar“. Hin
bannfærðu hurfu, en í stað
þeirra komu önnur, sem ekki
hefir hingað til heyrzt að
hafi sært hinn næma fegurð-
arsmekk Jónasar.
Er ekki gott að segja,
hvort breyting þessi stafar af
því, að Jónas hafi séð sitt
óvænna, eða hvort hin nýju
málverk eiga að vera mönn-
um til samanburðar við hin.
En hvort heldur sem er, væri
sýning Jónasar nú öllu rétt-
ar nefnd kvikmyndasýning,
þar sem eitt málverkið hverf
ur og annað kemur á auga-
bragði.
,JZr málverkasýningin í
gluggum „Gefjunar“ í Aðal-
stræti, sem Jónas Jónsson,
formaður Menntámaíaráðs,
er nú daglega að áuglýsa,
einnig á yðar vegum og með
yðar samþykki sem fulltrúa
í Menntamálaráði?“
Satt bezt að segja virtist
spumingin vefjast nokkuð fyr-
, ir þremur fplltrúanna, eins og
,bezt sést af svörum þeirra, sem
eru skrifuð orðrétt eftir þeim.
Barði Guðmundsson svaraði
stutt og ákveðið:
„Nei.“
Pálmi Hannesson sváraði:
,,Ég stend ekki að henni á
annan hátt en Menntamálaráð.“
Árni Pálsson prófessor svar-
aði: . 'í". f
(Frh. á 7. síðu.)
saman um myndun „stríðs-
stjórnar“, sem færi með völd
í landinu til stríðsloka.
Var tekið fram í bréfinu, að
formanni Sjálfstæðisflokksins
hefði verið sent samhljóða bréf,
og að af hálfu Framsóknar-
flokksins myndu taka þátt í
þessum viðtölum Jörundur
Brynjólfsson, Sveinbjörn
Högnason og Jónas Jónsson.
Þó að erfitt sé að taka þetta
bréf alvarlega, eftir allt, sem
skeð er og eins og nú stendur,
ákvað Alþýðuflokkurinn þó að
fela þeim þrem þingmönnum
SÚium, sem undanfarið hafa átt
viðtöl við fulltrúa frá Sjálf-
stæðisflokknum um kjördæma-
málið, að mæta af hálfu Alþýðu-
flokksins, til þess að heyra,
hvað fulltrúar stjórnarflokk-
anna hefðu að segja, ef eitthvað
skyldi úr viðtölum verða. En
þessir þrír Alþýðuflokksþing-
menn eru: Haraldur Guðmunds-
son, Finnur Jónsson og Erlend-
ur Þorsteinsson.
Annars fer varla hjá því, að
mönnum komi þessi málaleitun
nokkuð spanskt fyrir sjónir,
eins og málin standa nú. Fram-
sóknarflokkurinn er hvað eftir
ánnað búinn að lýsa því yfir, að
óhjákvæmilegt sé að láta kosn-
ingar til alþingis fara fram í vor
og veit, að það er ófrávíkjanleg
krafa Alþýðuflokksins, og nú er
aðeins beðið eftir svari Sjálf-
stæðisflokksins um það, hverja
afstöðu hann taki til kjördæma-
skipunarfrumvarpsins, til þess
að málin skýrist fyrir kosning-
arnar.
Eftir því, sem Alþýðublaðið
frétti seint í gærkveldi hefir
Sjálfstæðisflokkurinn falíð Árná
frá Múla, Magnúsi Jónssyni og
Bjarna Benediktssyni, að taka
þátt í hinum fyrirhuguðu við-
tölum, af hans hálfu.
íslenzkur sjénaðBr
drokknar í brezkri
taöfn.
ÞEGAR togarinn Venus fró
frá Englandi síðast, korrt
einn skipverjanna ekki um
borð, þegar skipið lagði af stað.
í gærmorgun fannst hanti
drukknaður í höfninni, þar sem
skipið lá.
Hét hann Brynjólfur Guð-
mundsson, 35 ára gamall, ætt-
aður frá Görðum í Breiðuvík á
Snæfellsnesi.
Alþýðnflokkurinn
í Hafnarfirði gengst fyrir kvöld-
skemmtun 1. maí að Hótel Björa-
inn. Verður þar fjölbreytt ■Kémmtt
ekré.
mr^
un í setuliðsvinnunni.
mJS f ilií-
Ríkisstjórnin sð^ð vera að semja
um hana við stjórnir setuliðanna.
STJÓRN ALÞÝÐUSAMBANDS ÍSLANDS, sem er full-
trúi fyrir 18 000 vinnandi meirn og konur í landinu,
gerði á fundi í gærkveldi eftirfarandi samþykkt í einu hljóði:
„Þar sem ætla má eftir ummælum blaðanna, Vísis, þann
25. þ. m., og Morgunblaðsins, þann 26. þ. m., að ákveðnir
menn, tilnefndir af ríkisstjórmmi, séu að semja, eða hafi
samið við stjórnir setuliðanna um allmikla fækkun í hinni
svokölluðu setuliðsvinnu, og hugmyndin sé að setja á stofn
einhverja sérstaka „vinnumiðlimarskriístofu“, er hafi það
hlutverk að knýja ákveðið fólk að ákveðnum verkum og
skerða þar með stórkostlega sjálfsákvörðunarrétt fólks um
það, hvar það leitar sér atvinnu, samþykkir stjórn Alþýðu-
sambands íslands svofellda ályktun:
Stjórn Alþýðusambands Islands mótmælir harðlega
þeim samningum, er ríkisstjómin á í, eða hefir nú þegar
gert, við stjórnir setuliðanna um fækkun í hinni svoköll-
uðu setuliðsvinnu, og telur, að þar sem samningarnir eru
gerðir án íhlutunar verkalýðssamtakanna og jafnvel í beinum
fjandskap við þau, þar sem tveimur mönnum með atvinnu-
rekendasjónarmið hefir verið falið að gera samninga fyrir
hönd ríkisstjórnarinnar, muni þeir vera til þess að auka
enn meir en orðið er það öngþveiti, sem skapazt hefir í at-
vinnumálum þjóðarinnar.
Stjórn Alþýðusambandsins sér þá hættu, sem fram-
undan er, ef vinnuafl fæst ekki til framleiðslunnar og ann-
arra nauðsynlegra starfa, og viðurkennir fullkomlega nauð-
syn þess, að komið verði á skipulagi um skiptingu vinnuafls-
ins, en telur hins vegar útilokað, að farsæl lausn fáist í því
efni, nema með góðu samkomulagi og náinni samvinnu við
verkalýðssamtökin, og samþykkir því að hjóða í samráði
við verkalýðsfélögin samviunu við ríkisstjórnina og aðra
aðila rnn farsæla lausn þessara mála, en þó með því ófrá-
víkjanlega skilyrði, að úr gildi verði numin öll kaupbind-
ingarákvæði í gildandi lögum, og verkalýðsfélögin fái að
fullu það samninga- og athafnafrelsi, er þau höfðu á s.l. ári.“
Samþykkt þessa var ákveðið að senda ríkisstjórninni
tafarlaust.
leMóisienn æfla lika
að safna liði fyrsta mai.
—.
Og pað er Sjálfstæðisflokkurinn, seut
hefir forystuna fyrir því.
Gerðadómsmenn
gangast fyrir útifundi
og hátíðahöldum á degi
verkalýðsins fyrsta maí.
Þetta er tilkynnt í Morgun-
blaðinu í gær. Og Sjálfstæðis
flokkurinn í Reykjavík hefir
forystxma en „verkámanna-
félag“ hans „Óðinn“, er haft
að fíkjublaði.
Með þessu er Sjálfstæðisflokk
urinn enn einu sinni að kljúfa
fylkingu launþeganna þennan
dag. Er það enn ein sönnxmin
fyrir því, hvað þessum flokki
hefir gengið til með skrafi sínu
og smjaðri fyrir lauiiþegunum
i um lýðræði innart samtakanna,
um áð verkamenn ættu að
; standa saman, um að í baráttu
Yerkalýðsins ætti ekki að gæta
annars en hagsmuna verkalýðs-
ins.
Alþýðuflokkurinn og Komro-
únistaflokkurinn hafa báðir ér
kveðið. að efna ekki til neinna
samkoma þennan dag. Þetta er
gert til þess að engin sundrung
ríki meðal launþeganna á þess-
um alþjóðlega baráttudegl
veiikalýðsins. Verkalýðsamtök~
in sjálf hafa tekið í sínar hend-
ur ajlan undirbúning á þeirrl
starfsemi sem fram fer 1. maf.
Þau hafa kósið néfndir úr hópi
meðlima sinna, án tillitg tíl
•pólitískra skoðana til að víniia
að hátíðahöldunum og stjórna
þeim. Hinir pólitísku flokkar
kcwna þair ekki fram. Laun-
þegana greinir ekki á um það
(Frh. á 7. síðu.)