Alþýðublaðið - 28.05.1942, Page 7
'7
JarSarföcr mannsíns míns
GUÐM. S. GUÐMUNDSSONAR
fer fram frá Fríkirkjimni föstudaginn 29. maí. Athöfnin hefst
að heimili hans SÓlvaltagötn 26, kL 1% e. h.
Lára Jóhaimesdóttir.
Jarðarför ekkjunnar
GUÐRÉÖAR G UÐMUNDSDÓTTUK
frá Saurbæ í ölfusi
fer fram frá Fríkirkjunni laugardaginn 30. maí og ihefst með
ba?n að elliheimilinu Grund kl 2 e. h.
Jarðað verður í Hafnarfjarðarkirkjugarði.
V andamemv
idnplAss
óskast. Þarf að vera um 100 fermetrar. Má vera í kjall-
ara. Tilboð merkt „Iðnpláss“ leggist inn á afgreiðsluna
fyrir 4. júní.
Ploíublý —
Blakkablý
VERZLDI 0. ELLWEN H. F.
Fimmtudagur 28. maí 1942.
| Bærinn í dagJ
NæturLæknir er Kjartan Guð-
mundsson, Sólvallagötu 3, sínai
5351.
Næturvörður er í Laugavegs-
apóteki.
ÚTVARPIÐ:
12,15—13,(X) Hádegisútvarp.
19,40 Lesin dagskrá næstu viku.
20,00 Fréttir.
20,30 Minnisverð tiðindi (Jón
Magnússon fil. kand.).
20.50 Hljómplötur: Létt söngíög.
21,00 Erindi: Um giaukom-blindu
(Úlfar Þórðarson læknir).
21,25 Útvarpshljómsveitin: a)
Gullregn, vals eftir Wald-
teuiel. b) Kukelik-serenata
eftir Dradla. c) Rókokkó-
gavotte eftir Translateur. d)
Ruyawiak-masúrka eftir
Wieniawski.
21.50 Fréttir. Dagskrárlok.
Búfræðingurinn
er nýkomirm út. Efni: Búfjár-
áburður, eftir Guðm. Jónsson, Ein-
hæfur og fjölhæfur áburður, eftir
Ólaf Jónsson, Vindrafstöðvar, eftir
Guðm. Jónsson, Fjósin og hirðing-
in á kúnum, eftir Bjama Bjarna-
son, Látum gróa, kvæði eftir Krist-
in Guðlaugsson, Heimþrá, kvaeði
eftir Pál Sigurbjömsson, Dráttar-
hestar eftir Runólf Sveinsson,
Gróðurhúsið mitt, eftir Guðm.
Jónsson, Samvinna um skógrækt,
eftir Grím Gíslason, Heygálgi, eftir
Guðm. Pálsson, Skurðplæging með
dráttarvél, eftir Sigmund Sigurðs-
son, Heyskapur, eftir Sigurð Er-
lendsson, Umferðarkennsla í fram-
ræslu, eftir Guðm. Jónsson, Haldið
pen ingshúsunum hreinum, eftir
Runólf Sveinsson o. m. fl.
Leikhnsmál
okt.—jan.-heftið er nýkomið út.
Efni: Fyrstu leikritaskáid íslands,
íslenzk leiklist, Bjami Björnsson
leikari, Gunaiiþónmn Halldórsdótt-
ir sjötug, Félag íslenzkra leikara,
Á flótta, Leikskóli, Merkur leik-
ari, Gullna hliðið, Útvarpsleikrit-
in, Revyan 1942, Nitouche-leikför,
Erlendir leikarar, Leikstarfsemi á
Húsavík o. m. £1.
Njóla hnndrað ára.
17 YftlR réttum hundrað árum
las og útskýrði Björn Gunn-
laugsson hið þjóðkunna kvæði,
Njólu, sem „boðsrit til að Ihlusta
á þá opinberu yfirheyrzlu Bessa-
staðaskóla. 22.—28. maí 1842.“
Sama ár kom fyrsta útgáfa af
Njólu kostuð af Bessastaðaskóla.
En tvívegis var ihún gefin út
eftir það, á kostnað Jóns Árna-
sonar o. fl. 1853 og 1884, og er
nú fyrir löngu ófáanleg í bóka-
búðum,
Njóla vakti feikna eftirtekt
meðal almennings á landi voru
og var víðasthvar í miklum met-
um höfð, sökum fróðleiks þess,
er hún flutti fólki. En óskiptur
var sá fögnuður ekki, sökum
þess, að hann afneitaði afdrátt-
arlaust. eilífri útskúfun, taldi
allt illt vöntun á skynsemi og
skort. á manngæðum.
Það væri efni í merkilegt rit,
að skrifa um skoðanir þær, sem
B. G. setur fram í Njólu, og bera
þær saman við skoðanir heim-
spekinga, stjömufræðinga, vís-
indamanna, dulfræðinga og trú-
fræðinga nútímans. Og hver á-
hrif Njóla á sínum tíma hafði á
hugsanalíf og trúarlif íslend-
inga. Því þau voru meiri en. ég
hygg að nokkur híifi' gert sér
grein fyrir vegna þess, hve þög-
ul þau hafa verið.
Jón Guðnason
65 ára.
EINN af beztu brautryðj-
endum alþýðusamtakanna, .
Jón Guðnason fisksali, varð 65
ára í gær. Hann var einn af
fremstu stoínendum Sjómanna-
félags Reykjavíkur og átti í
raun og veru mestan þáttinn í
stofnun þess, ásamt Ólafi Frið-
rikssyni. Jón Guðnason var og
sá, er fyrstur flutti tillögu um
að lögákveðinn yrði hvíldartími
háseta á togurunum, en það
gerði Jón á kjósendafundi, sem
haldinn var í porti Miðbæjar-
bamaskólans 1918. Var hann og
strax með þeim fremstu í hópi
þeirra sjómanna, sem börðust
fyrir því, að þessi lög voru sett,
en þau má telja ein þau fyrstu,
sem sett voru til þess að bæta
kjör hins vinnandi fólks, því að
fyrir þann tíma var erfitt að /
sækja umbætur til löggjafar-
samkomunnar fyrir alþýðuna,
enda var alþýðan þá litils
megnug.
Slíkum brautryðjendum sem
Jóni Guðnasyni verður aldrei
nógsamíega þakkað starf þeirra
og strit fyrir samtökin og á-
hugamál þeirra.
Jón Guðnáson var sjómaður
lengi vel. Hann var meðal ann-i
ars á togaranum „Nirði“, er
honum var sökkt 1918.
Jón hefír gegnt fjöldamörg-
um trúnaðarstörfum fyrir al-
þýðusamtökin. Hann hefir til
dæmis alla tíð átt sæti í full-
trúaráði verkalýðsfélaganna í
Reykjavík og á Alþýðusam-
bandsþingum, sem fuHtrúi Sjó-
mannafélagsins.
Sjómenn og Alþýðuflokks-
menn munu hugsa hlýtt til
þessa brautryðjanda á þessum
tímamótum í æfi hans.
Mrðnr Gislason
fertngnr f dag.
ÓRÐUR GÍSLASON verka
Mr maður; Lokastíg 4, er fert-
ugur í dag.
Þórður Gíslason er Árnesing-
ur að ætt, en fluttist hingað og
ALÞYÐUBLAÐIÐ
hefir stundað hér almenna
verkamannavinnu um mörg ár.
Þórður Gíslason er kunnur
innan alþýðusamtakanna hér í
bænum fyrir . gott starf innan
verkamannafélagsins Dagsbrún-
ar og Alþýðuflokksins. Var
hami fyrst kosinn í trúnaðarráð
Dagsbrúnar og komst út í starf-
ið gegnum það. Lét hann deil-
urnar innah verkalýðssamtak-
anna fyrir nokkrum árum mik-
ið til sín taka og hefir alla tíð
síðan verið í fremstu röð þeirra
manna, sem vara við samfylk-
ingarbrellum kommúnista og
krefjast þess að ekki verði vikið
frá hinni upphaflegu stefnu Al-
þýðuflokksins.
Þórður Gíslason er góður
ræðumaður, vel ritfær og ágæt-
lega gefinn. Hann er harður í
horn að taka í deilum og lætur
ekki hlut sinn. Hann er einn af
þeim mönhum, sém gott er að
hafa með sér og allir vita að er
mikill styrkur að.
SJÖ MÁNUÐI Á ENGLANDI
Framh. af 2. síðu.
,,Þær eru nokkrar; aðallega sá
ég þær á fbúðar- og verzlimar-
húsum.“
— En í London?
,,Þar eru aHmiklar skemmd-
ir. Uppbyggingin er enn ekki
byrjuð þar af skiljanlegum á-
stæðum, en þar er stöðugt unn-
ið að því að ryðja rústir. Það
er mikið verk og seinlegt.
Annars vil ég taka það fram,
að Bretar eru stöðugt að eflast
hernaðarlega og jþeir eru hár-
vissir um að sigra að lokum.
Ég held yfirleitt, að enginn
Breti efist um það, að þeir
vinni sigur, Hins vegar verður
maður var við dálítinn kvíða
fyrir eftirstríð'sárunum. Þjóðin
veit, að þá verða byrðar lagð-
ar á hana, sem einnig vérða
þungar. Nú eyðir hún orku
framtíðarinnar, ekki aðeins
nútíðarinnar, og þjóðin, sem
heild, tekur æ meiri þát^ í
styrjöldinni. Svo má segja, að
hvert einasta mannsbam leggi
eitthvað fram til hemaðar-
þarfanna.“
— „Britikli Council“ greiddi
allan kostnað víð för ykkar?
„Já, allan, við fengum jafn-
vel vasapeninga til þess að
greiða smávegis með. Fæ ég
aldrei fullþakkað „British
Council“ fyrir þann velvilja,
sem sá félagsskapur hefir sýnt
okkur með þessu boði.“
SJÓMANNADAGUKINN
Frh. af 2. síðu.
fcönd starfandi sjómanna, þá
talar Magnús JÓnsson atvinnu-
málaráðherra, og loks fulltrúi
frá útgerðanmönnum, sem enn
er ekki ákveðið hver verður.
Síðar um daginn fer fram
sundkeppni, og verður keppt í
björgunarsundi óg stakkasundi,
en ó íþróttavellimim verður
þreytt reiptog. Á laugardag fer
fram keppni í róðri og verður
keppt á bátum sjómannadagsins
í Rauðarárvík. Ef ekki verður
hægt að láta þessar keppnir fara
fram, er það vegna þess, að ekki
fæst nægileg jþátttaka. En þess
er fastlega vænzt að sjómenn
láti þær ekki niður falla, þrátt
fyrir miklar annir iþeirra.
Á sunnudagskvöldið verður
hóf toæði að Hótel Borg og £
Oddfeliowhúsinu. Aðalskemmti-
skráin fer fram að Hótel Borg,
en henni verður útvarpað og
endurvarpað í Oddfellowhúsinu.
Þarna fara fram ræður, kór~
söngur, gamanvísnasöngur, leik-
sýning á stuttiun, skemmtileg-
um þætti og svo framvegis. Þá
verður og heiðraður sjómaður,
sem unnið íhefir björgunarafrek
síðan síðasti sjómannadagur var
haldinn. Meðal ræðumanna um
kvöldið verða Hergeir Elíasson
stýrimaður og Friðrik Halldórs-
son loftskeytamaður. En áður en
skemmtanimar hefjast, talar
Jón Axel Pétursson bæjarfull-
trúi úr útvarpssal um dvalár-
heimili fyrir uppgjafa sjómenn.
Loks verða dansskemtanir í
öllum öðrum samkomuhúsum
bæjarins.
Merki dagsins verða seld all-
an daginn, svo og sjómanna-
dagsblaðið.
Nýtt kvennabUð,
8. tbl. 2, ■ ; gs er nýkomið út.
Efni: Konur 'mæla, eftir M. J.
K., Katrín Thoroddsen, form.
Kvenstúdentafé la gs íslands, við-
tal, Skógarþrösturinn, kvæði eftir
Guðrúnu Stefánsdóttur frá Fagra-
skógi, Noregur, útvarpseiindi eftlr
Theresiu Guðmundsdóttur veður-
fræðing, grein um Maríu Markan,
Jurtalitun, eftir Kristínu Þor-
steinsdóttur o. m. fl.
ning
frá rfkisstjórninni.
Brezka fiotastjórnin hefur tilkynnt íslenzku ríkis-
stjórninnl að nauðsyniegt sé að öll íslenzk skip, 10 tii
750 smái. að stærð fái endurnýjuð eins fljótt og hægt
er, ferðaskirteini þau, sem iim ræðir í tilkynningu ríkis-'
stjórnarinnar, dags. 7. marz 1941.
Skírteini þessi verða afgreidd sem hér segir:
gf 1 Reykjavíklhjá brezka aðalkonsúlnum, á Akureyri
hjá forezka vice-konsúlnum, á Seyðisfirði hjá brezku
flotastjórninni og I Vestmannaeyjum hjá brezku hern-
aðaryfirvöldunum.
Atvinnu- og samgöngúmáiaráðuneytið, 27. maí 1942.
M. G.