Alþýðublaðið - 06.06.1942, Blaðsíða 6
AU>YDUB1_AÐ1Ð
ier komnn.
Garðeigendur eru beðnir að sækja harni sem lyrst.
Opið daglega frá kl. 9 f. h. til kl. 10 e. h. á Vegamótastíg
NB. Fólk ámirmt um að hafa með sér strigapoka
undir áburðinn.
Garðyrkjuráðunautur bæjarins.
KVAÐ SEGJA HIN BLÖÐIN
Framh. af 4. síðu.
Þjóðviljinn fyrir sér í því, að
Jan Valtin sé „samvizkulaus
þorpari og lygari“? Það rök-
styður Þjóðviljinn með þeirri
staðhæfingu, að Valtin hafi nú
játað, að bók hans sé ekki sjálfs-
æfisaga. Farast Þjóðviljanum
þannig orð um þetta;
„Bandaríkjablaðiö „New York
Times" flytur 27. sept. 1941 þá
fregn af fundi þessum, að Herra
Valtin hafi játað, að við samningu
„æfisögunnar“ hafi raunar ekki
allt efnið, sem hann notaði, verið
úr hans eigin lifi. Og að því er
„New York Times“ segir, gaf hr.
Valtin þama þá yfirlýsingu, að
Jiann hefði auk atburða úr eigin
lífi notað reynslu annarra manna,
svo bókin mætti verða eins áhrifa
mikil og hægt væri“.
Já, hvílíkur „þorpraskapur“,
að nota í bókinni auk atburða
úr eigin lífi einnig reynslu ann-
arra manna! Hvað skyldu þær
vera margar sjálfsæfisögurnar,
sem samdar hafa verið án þess
að taka tillit til hennar? En
svo vitstola eru kommúnistarnir
enn af vonzku yfir bók Valtins,
að þeir sjá ekki einu sinni hve
hlægilega þeir gera sjálfa sig
með slíku þvargi.
HANNES Á HORNINU
Framh. af 5 s.íðu.
í GÆB FÉKK ÉG eftirfarandi
fréf frá „Bíósækjanda“: „Eitt at-
riði í sambandi við bíóin vildi ég
leyfa mér að biðja yður fyrir. Það
eru mikil brögð að því að kven-
fólkið okkar fari í bíó með svo
háa og barðastóra hatta, að ógern-
íngur er oft fyrir menn að sjá
myndina, sem er verið að sýna,1
vegna þessa. Karlmenn verða að
gera svo vel og taka ofan sína
hatta í bíó; en ég veit að þeir eru
eklci eins vandlega festir niður
með alls konar tækjum, og karl-
imenn þurfa auk þess ekki spegla
til þess að setja á sig hatta. Vildi
ég nú mælast til þess við kvenfólk-
ið áð það noti alls ekki svona
hattá í bíóferðum sínum, því oft
blótar maður í hljóði yfir því að
fá ekki hálf not af myndinni. Og
áð lokum finnst mér, að kvenfólk
þurfi ekki að halda sér neitt til-
fakanlega mikið til, þó þær fari í
bíó.“
Hannes á horninu.
Fiimnta herdeild
Hitlers á Spánl.
Framh. af 5 s íðu.
Madrid er vel skipulagður. Einu
búðimar, sem mikU viðskipti
eru við í Madrid, efu eign Þjóð
verja, og þýzka sendisveitin í
Madrid hefir 220 menn í þjón-
ustu sinni. Að minnsta kosti
80.000 Þjóðv. eru á Spáni og
er engin skýring til á því, hvers
vegna allur sá fjöldi dvelur þar.
Þjóðverjar eru miklu dug-
legri í áróðri sínum en ítalir.
Þýzki blaðafulltrúihn í Madrid,
Lazard, hefir ekki einasta hrós-
að sér af því að hafa keypt
spænsku blöðin, heldur einnig
því, hversu lítið þau 'hafi kostað.
Franskur herforingi, sem var í
herforingjaráði Franco’s hefir
lýst því ýfir við franskt blað,
árið 1939, að: , J>jóðverjar hefðu
allt á sínu valdi. Þeir hefðu afl-
stöðvamar, símstöðvamar, efna
gerðariðnaðinn o. m. fl“.
*
Þjóðverjar hafa kennt
spænska hernum hernað. Árið
1931 voru þýzkir foringjar að
kenná spænskum foringjum, og
þeir kenndu í júnímánuði 1939
við almennan herskóla á Spáni,
þar sem 50.000 Spánverjar tóku
þátt í námskeiði. Nú orðið eru
allar heræfingar á Spáni látnar
fara fram undir eftirliti þýzkra
herforingja."
Á Suður-Spáni eru þýzkir
verkfræðingar að láta byggja
flugvelli, svo sem við Huelva
og Coolis. Á Spáni eru einnig
framleiddar sprengjuflugvélar
undir eftirlití Þjóðverja. Og síð
ast en ekki sízt má geta þess,
að spænskar flugleiðir, svo sem
flugleiðin til Marocco og Kana-
rieyja er undir eftirliti Þjóð-
verja.
Spænski flotinn, sem telur 6
heitiskip, 19 tiindurspilla, 24
tundurskeytabáta og fallbyssu-
báta, yrði Þjóðverjum kærkom-
in viðbót Við þýzka flotann.
Þjóðverjar hafa fullan hug á
því að nota Spán til hins ýtrasta
í þeirri baráttu. sem nú stendur
yfir.
fierðardómurioD: Bráóabirgðalilgio
ViKan.
sem kóm út í fyrradag, flytur
m. a. grein ttm Stýrímahnáskól-
ann. Sumarkossar hejtiír snaásaga
eftir Octavíus Ray Cohen. Þá eru
framhaldssögumar: Bréf drottn-
ingarinnar og Leyndardómur
hringsins, auk þess myndir og
smágreinar og loks smásaga eft-
ir Huldu: Steinninn.
Framh. af 4. síðu.
ar Sjálfstæðisflokksihs þá leið-
ina að gefa út bráðabirgðalög
um þessi efni, og að nokkrum
vikum eftir að alþingi hafði fellt
lög sama efnis, í von um að
nokkrir þingmenn mundu ger-
ast svo lítilssigldir að ganga frá
fyrri skoðunum um þetta mál
og hlíta vilja forystumannanna,
enda sýndi það sig að svo varð.
Af sömu ástæðum var það
sem ráðherrax- Sjálfstæðis-
flokksins leyfðu sér að koma í
veg fyrir framkvæmd heimild-
arlaganna frá 1941 og þá sér-
staklega um útflutningsgjald á
ísfisk, sem beinlínis snertu
hagsmuni einkafyrirtækis nú-
verandi forsætisráðherra. Það
er vitað, að forystumenn flokks-
ins, sem stóðu að gerðardóms-
lögunuih gerðu það í trássi við
ýmsa þingmenn flokksins og á-
reiðanlega í fullri óþökk
margra flokksmanna. í Vest-
mannaeyjum t. d. þar sem
Sjálfstæðisflokkurinn hefir til
þessa haft öruggt fylgi, báru
bæjarfulltrúar hans fram til-
lögu á almennum fundi þess
efnis, að víta þessar ráðstafan-
ir. Vegna ofríkis Eysteins Jóns-
sonar, sem staddur var á þeim
fundi, fékkst sú tillága þó ekki
borin undir atkvæði.
*
Alþýðuflokkurinn hafði vorið
1941 beitt sér eindregið gegn
launaskatti Eysteins Jónssonar
og tekizt að stöðva hann. Hann
hafði beitt sér gegn lögbind-
ingu kaupsins haustið 1941 og
tekizt að koma í veg fyrir hana.
Það var vitað, að hann mundi
eins beita sér gegn setningu
svipaðra laga um seinustu ára-
mót, og að setning slíkrar lög-
gjafar mundi verða þess vald-
andi, að ráðherra hans í ríkis-
stjórninni segði af sér. Með því
að setja slík lög með bráða-
birgðalögum var auk þess al-
gerlega rofið það samkomulag,
sem gert var, er þjóðstjórnin
var mynduð, þar sem því var
yfirlýst, að engin bráðabirgða-
lög skyldu gefin úf nema allir
ráðherrar væru þeim samþykk-
ir í meginatriðum. Hermann
, Jónasson vissi því hvað við lá,
og þá jafnframt að Alþýðu-
flokkurinn mundi beita öllum
kröftum sínum að því að gera
þessi lög þýðingarlaus og fá
þau afnumin. Hitt mun sönnu
nær að bæði Hermann Jónas-
son og Ólafur Thors hafi talið
sér trú um það, að andstaða Al-
þýðuflókksins mundi verða
máttlaus og einskis megnandi,
og að Alþýðuflokkurinn væri,
eins og þeir á þeim tíma reyndu
að telja sjálfum sér og Öðrum
trú um, „deyjandi flokkur“. Má
einnig vera að þeir hafi álitið að
andstaða hans yrði jafnmátt-
laus og andstaða sú, sem nokkr-
ir andstæðingar gengislaganna
frá 1939 reyndu að koma af
stað. En þar skjátlaðist þeim
stórlega. Andstaða Alþýðu-
flokksins gegn gerðardómslög-
unum hefir orðið til þess, að
sem betur fer hafa þau alger-
lega runnið út í sandinn í stór-
um hlutum landsins. Andstaða
fólksins gegn þeim vex dag frá
degi og mikill meiri hluti lands-
manna lítur á þau sem hrein-
ustu óþurftarl,ög og ranglæti.
*
Pólitískir andstæðingar Al-
þýðuflokksins hafa í umræðum
um þetta mál og pftar gert sam-
anburð á þessum lögum og
gengislækkunarlögunum frá
1939, og komizt að þeirri nið-
urstöðu, að af því Alþýðuflokk-
urinn fylgdi þeim lögum, hefði
hann einnig átt að fylgja þess-
um lögum. í því pólitíska sið-
leysi, sem ríkjandi er hér á
landi, kemur það ekki á óvart
þótt reynt sé að rugla dóm-
greind almenpings í þessum
efnum, jafnvel af þeim, sem
vöru líka með gengislögunum
1939. Að fyrrverandi samstarfs-
flokkar Alþýðuflokksins, sem
að þeim lögum stóðu, skuli
gera hið sama, sýnir fádæma
skort á drengskap og siðleysi á
hæsta stigi í umræðum um op-
inber mál.
í fyrsta lagi var ekki settur á
stofn gerðardómur árið 1939, er
um langan ákveðinn tíma
skyldi ákveða kaup og kjör
verkamanna og launþega, held-
ur var ákveðið kaup launþega,
I en jafnframt það sem mestu
| máli skipti fyrir verkafólk og
' launþega, að allar innlendar
I neyzluvörur skyldu vera í sama
í verði og þá var, og jafnframt
reynt að koma í veg fyrir verð-
hækkun aðfluttra neyzluvara.
j Enda var þáð líka þá fyrst, er
Framsóknarflokkurinn sveik
ákvæðin um verðlag innlendu
afurðanna, sem dýrtíðar fór að
gæta. Aðstaða atvinnuveganna
þá, þeirra sem við sjávarútveg
AlHýðuflokksins
er í Alþýðuhúsinu 2. hæð (gengið inn frá Ingólfsstræti).
Alþýðuflokksf ólk !
Athugið hvort þið eruð á kjorskrá.
Látið skrifstofuna vita, ef þið farið
úr hænum fyrir kjðrdag.
Látið einnig vita um þá, sem þegar
ero farnir úr hænum. — Simt 2931.
Láugaráágta- 6. 'júnf
fengust, var svo, að flest þeirra
-voru -mjög-illa stödd, fjárhags-
lega. Gengislækkunin var raun-
: verulega'koinih á áður en hún'
var samþykkt. Landið var
gjaldeyrislaust erlendis, m. a.
vegna þess að ýmsir framleið-
endur neituðu að láta gjaldeyri
af hendi fyrir hið lögskráða
verð, og jafnvel að hætta fram-
leiðslu, éf því yrði ekki breytt.
Þess vegna var setning gengis-
laganna 1939 raunverulega ekki
annað en að viðurkenna stað-
reyndir og gera tilraun til þess
að koma í veg fyrir Jjárhagslegt
hrun landsins og álitshnekki er-
lendis. Sjómenn höfðu um lang-
an tíma borið skarðan hlut frá
borði vegna hins lága verðs á
fiskafurðum, sem stafaði af ó-
réttlátri gengisskráningu. Þeir
fengu hlut sinn bættan að
nokkru með þessum lögum. Að
vísu á kostnað verkamanna og
launamanna, en þessir aðilar
létu sér slíkt vel líka meðan
sýnt var að byrðarnar komu
nokkurn veginn réttlátlega nið-
ur á öllum þegnum þjóðfélags-
ins.
Launamennirnir og verka-
fólkið, sem færði fórnimar
1939, hafa ekki talið þær eftir,
en þessir aðilar hafa ætlazt til
þess að eftir þeim verði munað,
þegar hagur þjóðarinnar batn-
ar, og að þeir fái nokkra hlut-
deild í því peningalega góðæri,
sem nú er. Þeir hafa ekki búizt
við því að aðstoðih frá 1939
yrði af valdhöfunum laimuð
með því að Velta byrðum sívax-
andi dýrtíðar á þeirra bak, en
hlífa þeim, sem geta og eiga að
borga, stórútgerðar- pg stríðs-
gróðamönnum. Alþýðuflokkur-
inn hefir líka ætlazt til að þess-
ar stéttir fengju endurgoldna
aðstoðina frá 1939, og þess
vegna borið fram frv. um geng-
ishækkun, sem vitanlega er
lang-áhrifaríkasta aðferðih til
þess að bæta aðstöðu þessara
stétta. Sú ástæða er ekki leng-
ur fyrir hendi að skortur gjald-
eyris sé fyrir hendi, eða samn-
ingar við erlend ríki.
Þrátt fyrir þetta hafa ennþá
engar undirtektir fengizt frá
hinum flokkunum um þetta
mál, þvert á móti svæfðu þeir
það á hinu nýafstaðna þingi.
Hagsmunir stórútgerðarinnar
ráða þar sem í fleiri málum.
Hvort man nú enginn lengur
skrif þess lýðskrumara Sjálf-
stæðisflokksins, sem oftast hef-
ir verið sendur til sálnaveiða í
hóp verkamanna og launa-
manna, Bjarna Benediktssonar
borgarstjóra, sem hann viðhafði
haustið 1941, er hann sagði að
því aðeins væri hægt að krefj-
ast fórna af verkalýðnum og
launastéttunum þegar • illa
gengi, að, þessar stéttir fengju
hag sinn bættan þegar vel ár-
aði.
Svik Sjálfstæðisflokksins eru
í þessu máli auðsæ. Krefjast
fórna af verkalýðnum þegar illa
gengur og velta öllum byrðiim
dýrtíðarinnar á bak hans þegar
vel gengur svo stórútgerðar-
mennirnir fái haldið stríðsgróða
sínum óskertum. Eins og Bólu-
Hjálmar sagði á sínum tíma.
Þessum stéttum er ætlað að
bera þyngstu byrði hvers tíma.
Loforð öðrum megin. Svik hin-
um megin. 1 Niðurlag ■ næst.)