Alþýðublaðið - 09.06.1942, Blaðsíða 6

ALÞlTfniBlAÐlÐ
6
Framh. af 4. síðu.
sem nú ríkir. En það varð nú
Garðrækt 1 Japan.
Svona eru garðkönnurnax þeirra í Japan. Pilturinn er að
vökva jarðarber.
ékMT naðTagágilHi nema því að-

eitthvað annað uppi á teningi,
þegar til kastanna kom.
*
Nokkru áður en kosninga-
frestunin var samþykkt hafði
Eysteinn Jónsson lagt frumvarp
það að dýrtíðarlögum fyrir hina
stjómarflokkana, sem síðar í
fyrravor var samþykkt í veru-
legum atriðum. Það var á með-
an á athugim þessa frumvarps
stóð, að kosningafrestunin var
ákveðin og samþykkt. En svo
undarlega bregður við, jafn-
skjótt og búið er að fresta kosn-
Jngunum, að Eysteinn Jónsson
heimtar inn í frumvarpið nýtt
ákvæði: um sérstakan skatt á
alla launþega landsins, launa-
skattinn, sem síðan hefir svo
oft verið talað um, og átti að
siema allt að 10% af öllum laun-
um. Og þá kemur í ljós, að
Ölafur Thors hafði á bak við
tjöldin heitið Eysteini fylgi sínu
óg Sjálfstæðisflokksins við
slíkan sérskatt á launastéttirnar
f skjóli kosningafrestunarinnar!
Ólafur Thors viðurkenndi þetta
opinberlega við umræðumar um
frumvarpið á alþingi, en þeirri
viðurkenningu hans var að
vísu, eins og öllum er enn í
fersku minni, stungið undir stól
af báðum blöðum Sjálfstæðis-
flokksins, af ótta við þau áhrif,
sem hún kynni að hafa á fylgis-
menn hans.
Á þennan hátt urðu bæði
Framsóknarflokkurinn og Sjálf-
Btæðisflokkurinn þegar í stað
uppvísir að því, að hafa haft
svik í huga í sambandi við kosn-
ingafrestunina. Þeir ætluðu að
mota sér hana sem skálkaskjól
til þess að ráðast á launastétt-
ir landsins og byrjuðu á til-
raunum til þess, sem Stefán
Jóhann hafði einmitt varað við,
að gera meðan á kosningafrest-
uninni stóð stórar breytingar á
íslenzkri löggjöf, sem engin
nauðsyn var á. í þessu tilfelli
var það tilraun til þess að leggja
háan sérskatt á launastéttirnar
til þess að stríðsgróðamennirnir
gætu haldið milljónagróða sín-
um sem minnst skertum.
Þessari fyrstu lævísu árásartil-
raun á launastéttirnar í skjóli
kosningafrestunarinnar var að
vísu hrundið. Stefán Jóhann
setti 'þvert nei við því, að launa-
skatturinn yrði tekinn inn í
dýrtíðarlagafrumvarpið, og þá
missti Ólafur Thors kjarkinn,
enda neituðu margir þingmenn
Sjálfsæðisflokksins beinlínis að
fylgja honum og Eysteini til
slíkrar löggjafar, af ótta við
þær afleiðingar, sem hún myndi
hafa fyrir fylgi flokksins.
Þar með var launaskatturinn
kveðinn niður. En ráðherrar
Framsóknarflokksins og Sjálf-
stæðisflokksins voru ekki af
baki dottnir. Áður en hálft ár
var liðið frá því, að kosninga-
frestunin var samþykkt, voru
þeir, síðastliðið haust, bún-
ir að koma sér saman um nýja
árás á laimastéttimar. Og nú
átti að há því marki, sem stefnt
var að með hinum fyrirhugaða,
en aldrei samþykkta launaskatti
með því að banna alla kaup-
hækkim þrátt fyrir sívaxandi
dýrtíð—ekki aðeins grunnkaups
hækkun, heldur og alla frekari
hækkun dýrtíðaruppbótarinnar
en orðin var í október í haust.
Það var miklu alvarlegri breyt-
ing á íslenzkri löggjöf í skjóli
kosningafrestunarinnar, sem
með þvi var fyrirhuguð, en
nokkru sinni með launaskattin-
um. En allir muna, hvernig
þessari tilraun lauk. ölafur
Thors og Jakob Möller höfðu
báðir lýst því yfir við ráðherra
Framsóknarflokksins, að þeir
og miðstjórn Sjálfstæðisflokks-
ins væru lögbindingu kaupsins
og dýrtíðaruppbótarinnar á það
„eindregið fylgjandi“. En þeg-
ar Stefán Jóhann lýsti því yfir,
að hann myndi gera það að frá-
fararatriði úr stjóminni, ef
slík lög yrðu samþykkt, misstu
þeir Ólafur Thors og Jakob
Möller kjarkinn í annað sinn og
þorðu ekki annað en að greiða
atkvæði í stjórninni með Stefáni
Jóhanni á móti því, að slíkar
tillögur yrðu lagðar sem stjórn-
arfrumvarp fyrir aukaþingið,
sem þá var komið saman. Og
endirinn varð sá, að Eysteinn
Jónsson lagði þær fyrir þingið
sem þingmannafrumvarp, en
það var fellt af Alþýðuflokkn-
um og Sjálfstæðisflokknum sam
eiginlega. ,
Um gerðardómslögin frá því
í janúar í vetur þarf ekki að
fara mörgum orðum. Þær að-
farir eru öllum í svo fersku
minni. Með þeim, gefnum út
sem bráðabirgðalögum þvert
ofan í mótmæli Stefáns Jóhanns
og þvert ofan í yfirlýstan vilja
alþingis við atkvæðagreiðsluna
um frumvarp Eysteins í haust,
var það framkvæmt af ráðherr-
um Framsóknarflokksins og
Sjálfstæðisflokksins í samein-
ingu, sem mistekist hafði í tveim
ur fyrri tilraunum: Launastétt-
ir fandsins voru með fullu ger-
ræði sviftar löghelguðum rétt-
indum, íslenzkri löggjöf umturn
að í skjóli kosningafrestuniar-
innar, og meira að segja í blóra
við sjálft alþingi, til þess að
geta haldið niðri kaupi launa-
stéttanna og tryggt atvinnurek-
endum Framsóknar. og Sjálf-
stæðisflokksins áframhaldandi
stríðsgróða á kostnað þeirra.
Þessu fáheyrða gerræði svaraði
Stefán Jóhann með því að gera
alvöru úr því, sem hann hafði
áður orðið að hóta til þess að
afstýra slíkri kúgunarlöggjöf
gegn launastéttunum: Hann fór
úr stjórnin*i og hélt baráttunni
áfram utan hennar, í ákveðinni
stjómarandstöðu, sem allir vita
hvern árangur hefir nú borið:
Gerðardómurinn er orðinn að
viðundri, stjórn Framsóknar og
Sjálfstæðisflokksins hefir verið
steypt og kjördæmabreytingin,
sem ráða mun niðurlögum
Framsóknarvaldsins í landinu,
er í fullum gangi. Sjálfstæðis-
flokkurinn var með kjördæma-
skipunarfrumvarpinu kúgaður
til þess að slíta samvinnunni við
Framsókn, svo nauðugt sem
Ólafi Thors og ýmsum öðrum
forystumönnum hans var það.
*
Hér hefir því nú verið lýst
hvemig Framsóknarflokkurinn
og Sjálfstæðisflokkurinnnotuðu
sér kosningafrestunina til þess
að koma svikráðum sínum
fram gegn launastéttum lands-
ins, og geta menn af þeirri lýs-
ingu séð, hve vel það situr á
Tímanum, að bregða formanni
Alþýðuflokksins, Stefáni Jó-
hanni Stefánssyni, um svik í
sambandi við hana. Og menn
beri nú þetta saman:
Framsóknar- og Sjálfstæðisfl.-
forsprakkarnir byrja strax og
kosningafrestun hefir verið sam
þykkt og þingið er orðið um-
boðslaust á því, að svíkjast að
launastéttum landsins í trausti
þess að þurfa ekki að svara til
saka fyrir kjósendum. Þeir vilja
láta þingið; umboðslaust, sam-
þykkja kúgunarlög gegn launa-
stéttunum, sem umturna ís-
lenzkri löggjöf. Það á ekki að
gefa þjóðinni neitt tækifæri til
að leggja dóm sinn á þau við
kosningar. Það á beinlínis
að hlunnfara kjósendur lands-
ins í skjóli kosningafrestunar-
innar. Og þegar þeir fá ekki al-
þingi til að fallast á slíkt ger-
ræði, fremja þeir það upp á
eigin spýtur með útgáfu bráða-
birgðalaga.
í meira en hálft annað ár
stendur Stefán Jóhann hins-
vegar einn síns liðs í stjórninni
á verði gegn slíkum fyrirætlun-
um stríðsgróðaráðherranna eft-
ir að kosningafrestunin var
ákveðin. Og þegar ekki er leng-
ur hægt að hindra þær, fer hann
úr stjórn og Alþýðuflokkurinn
ber fram k j ördæmaskipunar-
frumvarpið meðal annars til
þess( að sprengja samtök hins
sameinaða íhalds og knýja fram
kosningar. Þar er ekki um að
ræða, að hið umboðslausa þing
geri neitt 'upp á eigin spýtur.
Því að það gat ekki samþykkt
kjördæmabreytinguna, sem er
stjórnarskrárbreyting, nema því
aðeins, að hún yrði því næst
lögð tafarlaust fyrir þjóðina við
almennar kosningar. Kjördæma
skipunarfrumvarpið miðaði því
beinhnis að því, að fá kjósend-
um landsins aftur í hendur það
vald, sem af þeim var tekið við
kosningafrestunina.
Og hvar er nú sú brigðmælgi,
sem Framsóknarblaðið ber
Stefáni Jóhanni á brýn í sam-
bandi við þá yfirlýsingu hans
í fyrra að sjálfsagt sýnist og í
anda lýðræðis og þingræðis,
að engar stórar breytjngar yrðu
gerðar á íslenzkri löggjöf, með-
an kosningum væri frestað, aðr-
ar en þær, sem óhjákvæmilegar
væru og nauðsynlegar vegna á-
stands þess, sem nú ríkir? Sjálf-
Ur stóð hann á móti öllum slík-
um breytingum meðan unnt var
fyrir ofríki og gerræði samstarfs
manna hans í stjórn. Og kjör-
dæmaskipunarfrumvarpið, sem
er ekkert annað en afleiðing
þess, hvernig þeir notuðu sér
kosningafrestunina til ábyrgðar-
lausrar umtumunar á íslenzkri
löggjöf á kostnað launastétt-
an-na, getur ekki orðið að lögum
fyrr en það hefir verið lagt fyrir
þjóðina við almennar kosning-
ar. Það er því svo langt frá því,
að kjördæmaskipunarfrumvarp-
ið sé í nokkru ósamræmi við
yfirlýsingu Stefáns Jóhanns í
fyrravor, að þvert á móti mætti
með fullum rétti segja, að slíkt
lagafrumvarp, sem felur í sér
stjórnaskrárbreytingu, væri
eina stórfellda lagabreytingin,
sem alþingi gat með nokkrum
siðferðislegum rétti færzt í
fang meðan á kosningafrest-
uninni stóð, af því, að hún gat
eins að hún yrði fyrst lögð fyr-
fr þjóðina við almennar kosn-
ingar. ■
Hér hefir nú verið sýnt fram
á það með hvaða rétti blað Fram
sóknarflokksins hefir ráðist á
Stefán Jóhann. og brugðið hon-
um um svik eða óorðheldni í
sambandi við kjördæmaskipim-
armálið. Það er skiljanlegt að
Framsókn svíði við tilhugsun-
ina um það að verða nú aS
gjalda fyrir yfirgang sinn, og
svik í þjóðstjórninni allt frá
því fyrsta og þar til hún gaf
út gerðardómslögin í félagi við
Sjálfstæðisflokkinn í vetur. Fyr-
ir það verður hún nú fyrirsjá-
anlega svift þeim sérréttindum,
sem hún hefir haft í krafti úr-
eltrar kj ördæmaskipunar og
kosningafyrirkomulags. Það er
skiljanlegt, að Framsókn þyki
það ekki glæsileg framtíð og
finni hjá sér þörf til áð hella
úr skálum gremju sinnar yfir
þann mann, sem fengið hefir
það hlutverk að setja hana loks-
ins á þann stað í íslenzkum
stjórnmálum, sem henni ber.
Það bætir þó áreiðanlega ekki
neitt úr skák fyrir Framsókn
þótt blað hennar taki sér róg-
burð Þjóðviljans til fyrirmynd-
ar í árásum sínum á Stefán
Jóhann eins og Tíminn virðist
helzt hafa gert á sunnudaginn.
Enda stendur Stefán Jóhann al-
veg jafnréttur fyrir slíkui*
skeytum, hvort þau koma JErá
Framsókn eða kommúnistum.
Þau eru honum úr báðum þein*
áttum heiður, en ekki vanvirða.
HANNES Á HORNINU
ANNARS skrifaSi ég mikið ua»
sokkamélið fyrir löngu síðan og
hóf baráttu fyrir því, að íslenzkar
stúlkur hættu að eyða hundruð-
um króna í silkisokka. Það bar að
'vísu ekki mikinn árangur, en ef til
vill kennir „neyðin" þeim nú að
að leita nýrra ráða — og taka upp
aðra sokka, ódýrari, endingarbetrá
og hlýrri.
EG VEIT, að stúlkur geta spar-
að sér mikla peninga á þessum
sokkakáupum, alveg eins og þasr
spara sér núna stórfé með því að
ganga berhöfðaðar eða með klúta
um höfuðin í staðinn fyrir þessa
rándýru og afkáralegu hatta, sem
þær hafa verið með á undanföra-
um árum.
HVAÐ SEGJA HIN BLÖÐIN
Framh. af 4. síðu.
vonlaus einmenningskjördæmi,
eins og ísraelslýður forðum frá
kj ötkötlum Egyptalands út í
eyðimörkina. Eftir að Jónas hef-
ir lýst þessum mönnum með
mörgum fögrum orðum segir
hann:
„Þamnig eru þeir þrír vösku
Framsóknarþingmenn, sem leggja
af stað úr öruggum þingsætum,
fela þau öðrum vinsælum flokks-
mönnum, en halda út í baráttu fyr-
ir stefnu Framsóknarflokksins á
nýjum leikvangi. Þeir koma til að
berjast fyrir hugsjónum, sem að
vísu varða flokk þeirra miklu, en
þó þjóðina allra mest.“
Jú, hvílíkar hugsjónir, að
vinna fyrir: að viðhalda misrétti
kjördæmaskipunarinnar til þess
að lengja lífdaga Hrifluvaldsinfi
í landinu!
»
Siðasti endurnýjunardagur i dag. Happdrættið