Alþýðublaðið - 09.06.1942, Blaðsíða 8
ÍRA Jón Þorláksson var
nokkur hjá Magnúsi
Stephensen konferenrráði. Var
Jón þá ungur maður. Þá var
matselja á Leirá kona sú, er
Guðrún hét, átti síðar heima
að Meðalfelli. Systur átti Guð-
rún, er Helga hét. Helga þessi
giftist manni, sem Ilallur hét
og var brennivínsprangari. Var
sagt, að hann hefði vatnsbland-
að brennivin. Þegar brúðkaup
þeirra Helgu fór fram orti Jón
Þorláksson vísu, sem hann
sagði henni að syngja í brúð-
kaupinu, fyrir skál Helgu syst-
ur sinnar. Vísan er svona:
' j
,JEg bið að drottinn sérhvert
sinn,
sem að býr hæðum í,
ásetning blessi allan þinn!
eflist hagsældin ný!
farsældin gefi framganginn,
frá hverfi mæðuský!
(hún sýpur á)
Það er vatnsblandað, mágur
minn!
Mér verður illt af því!“
*
MER er ekki kunnugt um
neinn annan, sem dáði
Beethoven svo mjög“ (skrifar
Robert Schumann um leið og
hann hugsar um hinn menntun-
arsnauða auðmann allra tíma)
„sem hmn slésvíkski aðalsmað-
ur, sem skrifaði nótnasala ein-
um á þessa leið:
„Heiðraði herra! Nú er
nótnaskápurinn minn bráðum
tilbúinn. Þér ættuð bara að sjá
hve álitlegur hann er. Hann er
með alabasturssúlum, spegli,
silkitjöldum og tónskáldastytt-
um. í einu orði sagt: Hann er
dásamlegur. En nú þyrfti ég
Uka að fylla hann, og því bið
ég yður að senda mér eftirfar-
andi: V> alin af kvartettum, V4
alin af fúgum í breiðu broti,
sömuleiðis 3A alin af sónötum
og .tilbrigðum .í Alöngu .e'öa
breiðu broti; en allt eftir Beet-
hoven, þar sem ég hefi alveg
sérstakar mætur á honum“ “.
(Úr „Tónlistinni“, 2. h.).
' *
ÍSU þessa kvað Jón skáld
Þorláksson um menn, sem
riðu um tún á Bægisá:
„Spjátrunganna spilverk
að spilla túnum;
einn kemur þá annar fer,
óg allir á brúnum.“
*
VONDIR BAGGAR
INU SINNI fór Bólu-
Hjálmar í kaupstað, Hofs-
ós eða Grafarós, með einn hest
í taumi, en svo fær hann ekk-
ert út og verður að fara með
hestinn lausan heim aftur. Dag-
inn eftir að Hjclmar kom heim,
kemur nágranni hans að máli
við hann og segir: „Þú hafðir
haft létt á heim úr kaupstaðn-
um.“ „Nei,“ svaraði Hjálmar,
„þá verstu bagga, sem ég hefi
nqkkum tíma flutt.“ „Nú, —
hvað’ var það?“ segir hinn.
,JLoforð í öðrum bagganum, en
svik í hínum," svaraði Hjáhnar.
legur á svip, ekkl vel ánægður
með hlutverk sitt í þessum
vafasama leik. Því að það, að
hann skyldi leika húsbóndann,
en hún þjóninn, fannst honum
vægast sagt fremur óviðeigandi.
— Hversu mikið veit hann?
spurði hún og benti á piltinn.
— Ekkert, frú mín, hvíslaði
hann, — ekkert annað en það,
að ég er vinur Grace, og að ég
er að fela mig, en þér eigið að
hjálpa mér til þess að sleppa.
— Þá ætla ég að vera Tom cg
þér skulið kalla mig Tom. Og
hún hélt áfram að raula lag
Pierre Blanc’s, William til mik-
illa leiðinda. Svo gekk hún að
einum hestinum og snaraði sér
á bak og brosti um leið til pilts-
ins. Svo rak hún hælana í síður
hestsins og hleypti af stað á
undan þeim eftir veginum, leit
um öxl og hló til þeirra. Þegar
þau komu að múrgirðingunni
umhverfis landareign Williams,
stigu þau af baki og skildu pilt-
inn eftir hjá hestunum í skjóli
-trjánna. Hún og William fóru
fótgangandi þessa háifrar mílu
vegarlengd, sem eftir var heim
að hliðinu á skemmtigarðinum.
Þau höfðu ákveðið fyrr um
kvöldið að haga þessu þannig.
Nú var oroið dimmt, og
fyrstu stjörnurnar voru að
koma í ljós. Þau gengu þögul,
enda þurftu þau ekkert að
ræða saman, þar eð allt var þeg-
ar útrætt og undirbúið. Þau
voru eins og leikarar, sem eiga
að koma fram á leiksviði í
fyrsta sinn, og vissu ekki
hvernig leikhúsgestir myndu
taka þeim. Plliðið var lokað og
þau gengu ofurlítið til hljðar
og klifruðu þar yfir vegginn og
inn í garðinn og læddust fram
með veginum í skugga trjánna.
í fjarska sáu þau móta fyrir
húsinu, og enn þó var Ijós í
gluggunum á hæðinni yfir dyr-
unum.
Sonurinn og erfinginn lætur
bíða eftir sér, hvíslaði Dona.
Hún gekk á undan William
heim að húsinu, og þar, fyrir
framan hesthúsdyrnar, sá hún
^agn læknisins, en ekillinn sat
ásamt einum þjóni Godolphins,
á bekk undir ljóskerinu, og þar
Voru þeir að spila. Hún heyrði
þá tala í lágum hljóðum og
hlæja. Hún snéri við aftur og
gekk til Williams. Hann stóð
þar við vegarbrúnina, og smá-
gerða, fölleita andlitið hans
hvarf nserri því undir hinni
stóru hárkollu og barðastóra,
llútandi hattinum.
— Eruð þér tilbúinn? spurði
hún, og hann kinnkaði kolli,
horfði fast á hana og elti hana
eftir veginum. Skyndilega varð
henni órótt sem snöggvast, því
að henni fannst, sem hann
treysti henni ekki vel í hlut-
verki hennar. Og þegar svo
væri komið, gerðist hann tauga-
óstyrkur og hann myndi stama
á orðunum, og þar með væri
úti uai allt, fyrst Wiíiiam, sem
hún varð nú að treysta á, hafði
svona litla leikarahæfileika. —
Meðan þau stóðu fyrir framan
lokaðar dyrnar, leit hún fram-
an í hann og klappaði honum á
öxlina, og nú brosti hann í
fyrsta skipti þetta kvöld. Látlu
augun hans í kringlótta and-
litinu leiftruðu, hún fékk aftur
traust á honum, því að nú sá
hún, að hann myndi ekki
bregðast.
Á sama augabragði var hann
orðinn læknirinn, og um leið og
hann barði á hurð fangelsisins,
kallaði hann inn fullum rómi,
allt öðruvísi rödd, en hann hafði
notað heima í Navronhúsi, þeg-
ar hann var William þjónn: —
Er hér nokkur maður, sem heit-
ir Zakarías Smith, og ef svo er,
má þá Williams læknir fá að
segja við hann örfá orð.
Dona heyrði svariö inni í
turninum, og eftir andartak var
hurðinni hrundið upp, og þarna
var vinur hennar, varðmaður-
inn, standandi á þröskuldinum.
Hahn hafði brugðið sér úr
treyjunni sakir hitans og brett
ermunum upp fyrir olnboga.
Hann brosti út að eyrum.
:— Frúin hefir þá ekki gleymt
loforði sínu, sagði hann. —
Jæja, gerið svo vel og komið
inn, herra minn, og verið vel-
kominn. Hér eigum við nóg af
öli til þess að skíra barnið í
og baða okkur sjálfa. Var það
drengur?
— Já, vissulega, vinur sæll,
sagði læknirinn. — Það var
allra laglegasti strákur, eftir-
mynd föður síns. Hann néri
saman höndunum, eins og hann
væri mjög ánægður að loknu
dagsverki, og gekk á eftir fanga-
verðinum inn í fordyri fanga-
turnsins, en skildi eftir hurð-
ina í hálfa gátt, svo að Dona
gat læðst fram með veggnum
og að dyrunum og heyrt, hvað
þeir sögðu og heyrt þá skála.
Fangavörðurinn hló og sagði:
• — Jssja, herra minn, ég hefi
nú átt fjórtán börn, svo að ég
ætti að þekkja þetta eins vel
og þér. Hvað var barnið þungt?
— Ó, sagði Williani — látum
okkur nú sjá. Dona gat varla
varizt hlátri, þegar hún komst
að raun um, að hinn ágæti
þjónp, William, hafði ekki hug-
mynd um, hver var hin venju-
lega þyngd bama.
— Mig minnir, að hann væri
fjórar merkur, enda þótt ég
muni nú ekki töluna nákvæm-
lega. Fangavörðurinn blés undr-
andi, en aðstoðarmaður hans
skellihló.
— Kallið þér það myndarleg-
an strák? sagði hann. Eg er
sannfærður um, að bamið lifir
ekki. Sá yngsti minn var ellefu
merkur, þegar hann fæddist —
og þótti lítið.
— Sagði ég fjórar? greip
William snögglega fram í —
auðvitað mismælti ég mig. Eg
átti vitanlega við f jórtán merk-
ur. Nei, nú man ég betur, það
8 NYJA BfÖ m I m GAMLA BIÖ Bi
UUiaB Bossel | 1 Undan strðndum Slngapore
Ámeríksk stórmynd, er sýnir* pætti úr ævisögu ameríksku söng- og leikkonunnar frægu,
(Road to Singapore)
lilílian russell. BING CROSBY
Aðalhlutverkin leika DOROTHY LAMOUR
Alice Tage BOB HOPE
Don Ameclve Heory Fonda Aukamynd:
Um loftvamir
Sýnd i dag kl. 6,30 og 9. ✓
Sýnd kl. 7 og 9.
Sýning kl. 5. VBÐ RiO GRANDK Framhaldssýning kl. 3^-6%.
með Cowboyanum DROTTNARAR I.OFTSINS
Charles Starrett. (Men against the sky)
IWIf gllHHIIIWHWitlgWBfiBBSHtlllMlHlllflWI a
voru víst yfir tuttugu merkui'.
Fangavörðurinn flissaði aft-
ur.
— Guð komi til. Þá held ég,
að frúnni líði ekki vel.
— Jú, hermi líður ágætlega.
Hún er í ágætu skapi. Þegar ég
var að fara, var hún að ræða
við lávarðinn um það, hvað
baraið ætti að heita.
— Þá er hún duglegri en ég
hélt, að hún væri, það verð ég
að segja, sagði fangavörðurinn.
Jæja, herra minn, þér eigið skil-
ið að fá eitt glas eftir þetta af-
rek, eða jafnvel þrjú. Það er
erfitt að koma inn í veröldina
barni, sem er mikið yfir tuttugu
merkur. Skál yðar, herra minn,
barnsins og frúarinnar, sem
kom hingað í dag. Sú kona læt-
ur sér ekki allt fyrir brjósti
brenna, það er ég sannfærður
um.
LEYB2IMÓLFIÐ
áhyggjur út af þessum fyrir-
huguðu flutningum. Þau gátu
varla um annað hugsað allt
sumarið. Þau kviðu fvrir því,
að flytja í annað hús, nýtt hús,
þar sem engin dimm og
skemmtileg skot væru, engir
gamlir húsmunir, enginn falleg-
ur garður. í garðinum kringum
Gamla húsið voru tré, sem
langa-langafi þeirra hafði gróð-
ursett. Hann hafði búið þarna
líka.
Pabbi þeirra keypti sér lítið
hús inni í borginni. Bömunum
fannst það bæði ljótt og leiðin-
legt, þegar þau sáu það. Dísa
fór að gráta um kvöldið, þeg-
ar hún var komin í rúmið.
,,Mér finnst eins og það eigi
a& rífa mig upp með rótum,“
sagði hún við Brján. „Við er-
um eins og blómin, sem hafa
lifað alla æfi á saman stað, en
eru svo tekin upp og flutt eitt-
hvað út í buskann.“
„O-æja, þetta verður nú
margt fólk að láta sér lynda,“
sagði Brjánn. „Hresstu þig upp,
Dísa mín! Þú gleymir gamla
húsinu smám saman, þegar þú
ferð að venjast nýja bústaðn-
um.“
,,Ég gleymi því aldrei, —
aldrei!“ sagði Dísa áköf. „Og
það gerir þú ekki heldur. Þú
og svo heyrðist glösum klingt
og fangavörðurinn dæsti og
kjamsaði.
Það varð þögn stundarkorn,
—Ég þori að ábyrgjast, að
þeir brugga ekki svona undir-
stöðugóða drykki í Frakklandi,
sagði hann. Eg fór áðan með
eitt glas upp til fangans og
hann hafði góða lyst á því. Það
er harðgerður náungi, það verð
ég að segja. Ekki grettir hann
sig, þó að hann eigi að deyja á
morgun, og hann missir ekki
lystina. Það er sá kaldrifjað-
asti maður, sem ég hefi kdmizt
í kynni við. Hann drakk ölið í
einum teyg, klappaði mér á öxl-
ina og hló.
— Þeir eru allir eins, þessir
útlendingar, hvort sem þeir eru,
Frakkar, Hollendingar eða Spán
verjar. Þeir hugsa ekki um
annað en konur og vín, og um
segir þetta bara til þess að
hugga mig — en ég veit ósköp
vel, að þú hugsar alveg eins og
ég geri, svona innst inni.“
„Já, ég geri það nú í raun-
inni,“ sagði Brjánn. „Ó, ég
vildi, að eitthvað kæmi fyrir,
svo að pabbi þyrfti ekki að
selja húsið okkar.“
Nú leið á sumarið og móðir
þeirra fór að undirbúa flutn-
inginn. Brjánn og Dísa urðu að
hjálpa henni til, en þau gerðu
það eklíi með glöðu geði.
„Mamma," sagði Dísa einn
daginn. „Líklega eru engin
leyniherbergi eða leyniskápar
hérna í húsinu?“
„Ekki held ég það, væna mín,“
sagði mamma. „En hví spyrðu
að þessu?“
„Ef við fyndum einhver
svona leynihólf hérna, gæti
skeð, að fjársjóðir væru fólgnir
í þeim,“ sagði Dísa. „Þú veizt
við hvað ég á, mamma, gull-
öskjur, demantanisti, eða eitt-
hvað þess háttar.“
Mamma hló.
„Æi nei, góða mín,“ sagði
hún. „Við finnum varla neina
slíka fjársjóði."
„Ef við gerðum það, og fynd-
mn kannske stóran fjársjóð, þá
gæti pabbi átt gamla húsið
okkar áfram og við þyrftum
ekki að flytja," sagði Dísa.
/