Alþýðublaðið - 20.06.1942, Blaðsíða 8

/5*
jlíDI
júní 1342,
HEKLA ÓG HELVÍTI
EKLA var mikið undrafjall
í augum forfeðra vorra,
og trúðu margir, að þar væri
ýmislegt óhreint. Svo segir t. d.
í Flateyjarannal um Heklugosið
1341:
— „menn fóru til fjallsins,
þar sem uppvarpið var, ok
heyrðist þeim sem bjargi stóru
væri kastat innan um fjallit.
Þeim sýndist fuglar fljúga í
eldinum, bæði smáir ok stórir
ok með ýmsum látum; hugðu
menn vera sálir.“
Caspar Peucerus, dáinn 1602,
segir svo frá: „Á íslandi er
fjallið Hekla, þar er ógurleg
gjá eða öllu fremur vítisgjá,
þar kveður við af eymdarlegu
og grátlegu veini, svo raddir
hinna kveinandi heyrast rúma
mílu allt í kring. Kringum
þessa gjá fljúga hópar af kol-
svörtum hröfnum og gömmum
og ætla íbúarnir, að þeir verpi
þar. . . . Alþýða manna er sann-
færð um, að þar sé niðurgangur
til helvítis, því þeir vita það af
langri reynslu, að ef orrustur
eru háðar einhvers staðar í
heiminum eða þegar blóðug víg
eru framin, þá heyrist þar óg-
urlegur hávaði, óp og ýlfran.“
*
I RITI, sem út kom í Strass-
borg 1532, eftir Jakob
nokkurn Ziegler, var stutt lýs-
ing á íslandi. Þar stóð meðal
annars, að þar sem sléttlendi
væri á Islandi væru hagarnir
svo kjarngóðir, að menn verði
stundum að reka fé sitt þaðan,
svo að það kafni ekki af offitu.
*
SVÍAR eru manna kurteisast-
ir. Einu sinni var Svíi á
götu í Kaupmannahöfn. Kom þá
á móti honum danskur prófess-
or, sem labbaði um götuna með
hendur fyrir aftan bak og í
mjög þungum þönkum. Svían-
um fannst hann kannast við
þenna mann og hélt, að hann
væri sænskur. Hann vatt sér
því að prófessornum og sagði
hæversklega:
„Fyrirgefið þér, þér eruð víst
ekki sænskur?“
„Það veit ég vel,“ svaraði
prófessorinn og gekk rólegur
ieiðar sinnar.
málið útkljáð.
Ungfrú Pála fyrirleit alla,
sem létu í ljós tilfinningar sín-
ar. Jólin, þegar ætlast er til að
allir fallist í faðma og láti í ljós
viðkvæmar tilfinningar, ollu
henni jafnan svo miklum leið-
indum, að hún var vön að fela
sig jafnan um það leyti í ein-
hverri stórborginni á megin-
landinu, þar sem hún þekkti
engan mann og' gat því sloppið
við öll faðmlög. Jafnvel á
sumrin gat hún ekki séð jóla-
trésgrein, án þess að hrollur
færi um hana af viðbjóði. Hún
sá þá í huganum jólaskreyting-
una í einhverju millistéttarhús-
inu og gamla menn vera að
kyssa ættingja sína. Henni þótti
vænt um að Berta hafði enga
löngun til slíks hégóma. En
öðru máli var að gegna um
fjárreiðumann hennar, Dr.
Ramsay. Hann var mjög form-
fastur og kreddurækinn. Hann
krafðist þess að fá að óska
Bertu heilla á afmælisdegi
hennar. Berta kom ofan, þegar
ungfrú Pála var að borða morg-
unverð sinn. Pála var dálítið
taugaóstyrk. Henni leiddist að
þurfa að tala um afmælið.
— Það er ein bót að því að
vera kvenmaður, sagði hún við
sjálfa sig. — Þegar þær eru
orðnar yfir tuttugu og fimm
ára,, hætta þær að gera veður
út af afmælinu sínu. En karl-
mennirnir eru svo hrifnir af
því að hafa skriðið inn í þessa
veröld, að þeir geta ekki neitað
sér um einhverja viðhöfn á
fæðingardegi sínum. Og þeir
eru meira að segja svo heimsk-
ir, að þeir álíta, að aðrir^ hafi
einhvern áhuga á því líka.
Berta kom inn í herbergið og
kyssti hana.
— Góðan dag, vina mín, sagði
ungfrú Ley um leið og hún
hellti kaffi í bolla frænku sinn-
ar og bætti svo við: — Okkar
ágæti eldameistari hefir gert
mjólkina sanga í virðingarskyni
við húsmóðurina. Ég vona að
þú haldir ekki upp á daginn
með því að verða drukkin fyrir
kvöldið.
— Ég vona, að Dr. Ramsay
verði ekki of hátíðlegur, svar-
aði Berta, sem vissi, hvað
frænkunni bjó í brjósti.
— Ó, vina mín, það fer hroll-
ur um mig þegar mér detta í
hug heimskulætin hans. Hann
er ágætur náungi og sennilega
hvorki heimskari né fáfróðari
en almennt gerist, en hann er
alltof smeðjulegur.
Ró Bertu var ekkert annað
en uppgerð. í raun og veru voru
hugsanir hennar á ringulreið
og hjartað sló ákaft. Hún ætlaði
að gera þennan afmælisdag sem
áhrifamestan og eftirminnileg-
astan og sýna það, að þegar
henni væru fengin öll völd í
hendur yfir eigum sínum, hefði
hún ákveðið, hver ætti að setj-
ast við hlið hennar og ráða
ríkjum með henni. Hún.- vissi,
að sér myndi veitast erfitt að
skýra Pálu frænku frá þessari
ráðabreytni sinni. Það var auð-
veldara að eiga við Dr. Ram-
say, hann lét alltaf fjölina
fljóta. Berta sendi Craddock
bréfmiða og bað hann að koma
klukkan þrjú, en þá ætlaði hún
að kynna hann sem tilvonandi
húsbónda Ley-heimilisins.
Dr. Ramsay kom og lét þegar
móðan mása. Hann óskaði
Bertu hjartanlega til hamingju
með afmælið, en Pála frænka
snéri sér undan á meðan. Hann
var stór maður, herðabreiður
með mikið hár, sem nú var of-
urlítið farið að grána. Hann var
rjóður ■ í kinnum og fremur
gamaldags.
Að lokinni máltíð gengu þau
inn í dagstofuna og Dr. Ramsay
fór að segja Bertu frá eignum
hennar, hvernig hver leiguliði
sæti sína jörð og ræddi lengi
um, að erfitt væri að innheimta
landsskuldirnar.
— Og hvað eruð þér nú að
hugsa um að gera? spurði hann.
Þetta var tækifærið, sem
Berta hafði beðið eftir.
— Ég er að hugsa um að
gifta mig.
Dr. Ramsay opnaði munninn,
hallaði höfðinu aftur á bak og
skellihló.
— Það var ágæt hugmynd,
sagði hann.
S NÝJA BIÓ 9
Ekkja
afbretaiDaBBDins
(That Certain Woman)
tilkomumikil kvikmynd.
Aðalhlutverkin leika:
Bette Davies
Henry Fonda
Anita Louise
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
GAMLA BfÓ IH9
Hann vilði eignast
eioinbonn.
(They Rnew What Théy
Wanted)
Amerísk kvikmynd.
Carole Lombard
Charles Laughton
Börn fá ekki aðgang.
Sýnd kl. 7 og 9.
Framhaldssýning kl.
3V2—6V2..
Miljónamæringar í fangelsi.
Börn fá ekki aðgang.
Pála frænka horfði á hann og
hleypti brúnum.
— Þær eru ekki lengi að
hugsa sig um, stúlkurnar nú á
dögum, sagði hann. — Þegar ég
var ungur, hefðu stúlkurnar
roðnað, ef þær hefðu sagt frá
þessu.
— Þvættingur, sagði Pála
frænka.
Berta horfði á Dr. Ramsay og
reyndi að bæla niður brosið,
sem læddist fram á varir henn-
ar, en ungfrú Pála tók eftir svip
hennar.
— Svo að þú hefir í hyggju
að giftast, Berta? sagði doktor-
inn hlæjandi.
— Já, svaraði hún.
— Hvenær? spurði ungfrú
Pála, sem var nú farið að renna
HDHDURINN
HANS VILLA
Villi leit með velþóknun á
allar þessar gjafir, — en hlustið
þið nú á, -— hvolpurinn gat ekki
á sér setið lengur, hann lyfti
lokinu á örkinni upp með trýn-
inu! Fyrst kom litla, svarta
trýnið í ljós, en síðan allur
hausinn, og svo rak hann upp
glaðlegt gelt, sem átti að þýða:
„Beztu afmælisóskir, Villi
minn!“
Þið hefðuð bara átt að sjá
framan í hann Villa! Hann var
svo glaður og undrandi, að
hann kom engu orði upp!
Hvolpur í örkinni hans, —
hvolpurinn hans, — hvílík
dæmalaus, óvænt og dásamleg
afmælisgjöf!
„Ó, ó, ó!“ hrópaði drengur-
inn loks. Hann tók hvolpinn
upp úr örkinni og dansaði með
hann í fanginu um gólfið.
„Elsku litli hvolpurinn minn!
Lifandi hundur til að leika sér
við! Ó, þetta var lang-lang-lang-
bezta gjöfin!“
Mamma hans og pabbi og
frændi voru alveg eins forviða
og hann. Engum hafði dottið í
hug, að í örkinni væri neitt ann-
að en dýr úr tré. Hvernig í
ósköpunum stóð á því, að
hvolpurinn var þarna?
„Ó, Daníel frændi!“ hrpóaði
Villi og hljóp til hans og rak
honum rembingskoss. „Ó, Dan-
íel frændi! Þú ert bezti frændi
í heimi af því þú gafst mér
hvolpinn! Þú gafst mér hann
eftir allt saman! Ég vildi held-
ur ekki örkina! Mig langaði til
að fá hvolpinn, — en ég hélt
þú hefðir keypt örkina með öll-
um trédýrunum. Mér datt sízt
í hug, að þú myndir segja búð-
arstúlkunni að setja hvolpinn
ofan í örkina til þess að koma
mér á óvart!“
„Jæja, Villi minn,“ sagði
Daníel frændi heldur seinlega.
„Ég skil þetta ekki. Ég keypti
örkina með öllum trédýrunum.
Ég keypti ekki hvolpinn. Ég skil
' .W/5 /5 "THE 5EC0NP
FLME/NA W5EK TO
VANŒH WH/L5 FL'/ING
THF0U6H APFWZENTLy
CL5AR5KJES /NTHE
/A0UNTAIN0U5 TFAPOí
AREA' /T /5 P5L/EV5D'
THAT... »■*'
&W/1H /tfö
kjghtneak
HE 8EhET‘$
LI5TEN/
Ihaveh
COMEA \j ALL R/GHT/
THOUEANP M/LES INTO UWERE'E NO Ní£P
THEMOUNTA/NS ONL? \'ÍO0UKefA
70 HAVETHE STUP/PITlEiX 21000 S&SEU
OF C/V/L/ZAT/ON FOLLOWi
ME?/ EHUr,
•5HUT /TOFF/
lyv
Útvarpið: — Þetta er önnur
flugvélin, sem hverfur í ágætis
veðri í Pradosfjöllum. ...
Dt. Dumartin: — Sagði ég
þér ekki að skrúfa fyrir þetta
útvarp!!
Tóní: — Heyrðu! Það er
hérna rétt hjá!
Dr. Dumartin: — Fór ég
mörg þúsund kílómetra upp í
fjöll til þess að láta asnaskap
menningarinnar elta mig?!!
fso GRAWPOP’S 60TA
WIOLENf TEMPER A6 WEU-
A5 A REAPy 6UN/ -fONI,
my girl.this is your
CUE FOR A SPEEPy
‘-^-jExnv^

f4i
Tóní: Jæja, þá, þú þarft ekki
að stökkva upp á nef þér út af
engu!
Tóní (hugsar): — KarKausk-
urinn er uppstökkur eins og
ljón, og svo hefir hann skamm-
byssu! Tóní litla, þú ættir að
hypja þig héðan sem fyrst!
Tóní: — Sjáðu til, Vilbur, ég
pkal hjálpa þér. Ef ég tefst
lengur, sendir Martinelli her-
foringi sveit til að leita að mér.