Alþýðublaðið - 24.06.1942, Qupperneq 5

Miðvikudagur 24. júní 1942.
ALÞYÐUBLAÐIÐ
&
Verða pað pýzku konurn-
ar, sem steypa Hitler?
Þær áttu enikiran þátt I að hefja hann til valda«
EFTIRFABANDI grein, Jþar sem skýrt er frá því, hvern
þátt konurnar á Þýzkalandi eiga í því að viðhalda
trúnni á Hitler meðal Þjóðverja, er eftir Ernst Klein. í grein-
inni lætur höfundurinn ennfremur í ljós, að ef til vill verði
það konurnar, sem steypi Hitler.
| . AÐ er alveg óhætt að full-
j * yrða, að Hitler hefði aldrei
komizt til valda á Þýzkalandi,
ef þýzku konumar hefðu ver-
ið honum mótsnúnar. Þær voru
miklu æstari í hrifningu sinni
á honum en karlmennirnir. Það
var miklu auðveldara að æsa
eftirstríðskonurnar á Þýzka-
landi gegn Gyðingum en karl-
mennina. Ef til vill er hægt að
finna skýringu á því fyrirbrigði
í skapferli þýzku konunnar.
Hún er harðgerð og stolt, ef til
vill dálítið grófgerð og grimm
og uppreisnargjörn. Langt aft-
ur í germanskri goðfræði birt-
ist þetta skapferli konunnar.
Gyðjur Olympstinds voru yndis
legar verur, en ásynjur Valhall
ar gátu barizt, brugðið sé á hest
bak og drukkið eins og karl-
menn. Gertnanir dáðu hina
mjaðmamiklu, vöðvastæltu val
kyrju, Brynhildi.
Á hinum stormblásnu svæð-
um við Norðuríyóinn bjuggu
menn, sem þekktu lítið til nátt-
úrufegurðar, sólskins og hlýju.
Þegar hinir fyrstu Germanir
komu út úr dimmum skógunum
og inn í fegurð suðrænnar ver-
aldar, voru rómversku hermenn
irnir jafnvel hræddari.við kon-
urnar en karlmennina. Þær
stóðu með börnin í fanginu og
ráku menn sína fram til orrustu
með hræðilegum öskrum. Ef
mennirnir féllu og biðu ósigur,
drápu þær fyrst börnin, en
því næst sig sjálfar, til þess að
falla ekki í hendurnar á óvin-
unum. Bíllinn, tálsíminn, flug-
véli‘n,i hárbylgjiV og varalit-
ur hafa ekki breytt skaphöfn
þýzkra kvenna að miklum mun.
Satt er það, að hetjudýrkun
er ekki einungis til meðal
þýzkra kvenna. Aðdáim þýzkra
kvenna á Hitler á vafalaust rót
sína að rekja til samskonar dul-
úðar og dýrkun miðaldakvenn-
anna á Jesú Kristi. Hitler var
Messías, sendur af forsjóninni
til þess að leiða þýzku þjóðina
til sigurs og frægðar. Konur
líta alltaf persónulega á málin
og eru móttækilegri fyrir pre-
dikarann en boðskapinn.
*
Að kvöldi hins 30. janúar
1933 gengu þrjátíu þúsund S.
A.-menn með logandi blys eftir
Unter den Linden og Wilhelm-
strasse í sigurgöngu heim til
Hitlers, sem Hindenburg gamli
marskálkur hafði gert að kansl-
ara þá um morguninn. Hundruð
þúsunda áhorfenda voru á göt-
unum, sem æptu sig hása. Villt-
astar af öllum voru konurnar.
Þær höfðu troðið sér hópum
saman upp að gluggum kanzl-
arabústaðarins og veifuðu naz-
istafánum og vasaklútum. Marg
ar þeirra höfðu komið með börn
sín með sér. Þær lyftu þeim upp
og sögðu, þegar hin dýrlega á-
sjóna ,,foringjans“ kom í ljós:
— Hortfið á hann! Horfið á
hann!
Að vísu var óhætt að segja,
að milljónir kvenna á Þýzka-
landi hafi ekki dáðst að Hitler
í annarri eins blindu og þessar
konur. Til voru margar konur,
sem áttu gyðinga að kunningj-
um og vinum og földu þá og
stofnuðu lífi sínu í hættu. Einn
ig voru til margar þýzkar mæð-
ur, sem höfðu nægilegt siðferð-
isþrek til þess að neita að senda
börn sín í félagssskap Hitlers-
æskunnar eða í Bund Deutsch-
er Mádel (Bandalag þýzkra
kvenna). En þessar hugrökku,
þýzku konur fengu líka að vita,
hvað það kostaði að snúast gegn
nazistunum.
Nazistamir vissu, ’hvernig
þeir áttu að haga sér við þær
konur, sem áriæddu að sýna
þeim andúð og fyrirlitningu.
Það voru fljótlega bygðar fanga
búðir fyrir konur, og þar var
þeim misþyrmt á allan hugsan-
legan hátt.
*
Nazismi Hitlers snerist frá
því fyrsta gegn konunum. Naz-
Anglýslng
um hámarksverð.
Dómnefnd í kaupgjalds- og verðlagsmálum hefir
samkvæmt heimild í lögum 29./maí 1942 ákveðið að
setja eftirfarandi hámarksverð:
Harðfiskur óbarinn cif. Reykjavík kr. 4,50 pr. kg.
í heildsölu barinn, ólpakkaður — 5,65 >— —
í smásölu ------- ------- — 6,70 — —
Reykjavík, 23. júní 1942. x
Dómnefnd í kaupgjalds- og verðlagsmálum.
istamir afnámu fljótlega allt
það jafnrétti, sem þeim hafði
verið tryggt af Weimerlýðveld-
inu. Árið 1930, þegar síðustu lög
legar kosningar fóru fram til
ríkisþingsins voru 37 konur
kosnar á þing, en alls var þing-
ið skipað 577 þingmönnum. Eng
in kona á sæti í ríkisþingi
Hitlers, og engin kona fær að
hafa opinbera stöðu. í ræðu,
sem Hitler flutti á kvenna-
fundi flokksins 8. sept 1934,
sagði þann þeim, hvar hann
hefði ætlað þeim stað: ,,Við á-
lítum ekki rétt, að konur taki
þátt í opinberum málum. Við
álítum að kynin eigi að byggja
hvort sinn heim. Karlmennimir
eiga að taka þátt í baráttunni á
opinberum vettvangi, en kon-
urnar að sjá um heimilin, og
sérhvert barn, sem hún elur,
eflir þjóðina í baráttunni fyrir
tilveru sinni“.
*
En þegar Hitler var að búa
sig undir styrjöldina, komust
. nazistarnir að raun um, að þá
vantaði vinnukraft. Þeir urðu
að láta konur vinna bæði land
búnaðarvinnu og í iðnaðinum.
’ Að vísu hafa konur verið tekn-
ar til karlmannavinnu upp að
vissu marki í öðrum löndum,
en hvergi hafa þær verið lítil-
lækkaðar bæði þjóðfélagslega
og menningarlega eins og á
Þýzkalandi Hitlers.
Hitler hefir einnig neyðst til
þess að opna háskólana aftur
fyrir kvenstúdentum. Frá upp-
hafi höfðu nazistar reynt að
loka fyrir þeim háskólunum. Ár
ið 1932, áður en Hitler kom til
valda, voru 19,600 kvenstúdent
ar í þýzkum háskólum. Árið
1938 voru þær ekki nema 8,995,
en í júlí 1941 voru þær aftur
orðnar 18,300. Hitler þarfnaðist
menntaðra kvenna til ýmiskon-
ar æðri starfa og jafnvel vísinda
legra starfa.
Smám saman hefir orðið að
taka konur til opinberra starfa
á Þýzkalandi. Og nú vaknar
spurningin: Hafa þær gleymt
þeirri lítilsvirðingu, sem naz-
istarnir hafa sýnt þeim? Hafa
þær gleymt orðum Hitlers? Það
voru þýzku konurnar, sem
komu Hitler til valda. Munu
þær nú steypa honum? Menn
mega ekki búast við því, að
þær geri opinbera úppreisn
gegn Hitler. Þær gerðu ekki
opinbera uppreisn gegn keisar-
anum, og dáðUst þær þó minna
að honum en Hitler. Þær litu
ekki á hann sem Messías, en svo
er um Hitler hinsvegar og svo
verður enn um hríð. Konurnar
á Þýzkalandi eru ekki byltinga-
gjarnar. Það eru hinsvegar
frönsku konurnar. Þýzku kon'
unar eru þröngsýnar og eiga
örðugt með að skilja aðrar þjóð-
ir. Og Hitler hefir tekizt ágæt-
lega að slá á þann strengiim og
fylla þær hatri á öllu því, sem
ekki er þýzkt. Einnig ber að
Frh. á 6. síðu.
Stúlkan heitir Miss Rogers og á heima í Palm Springs í
Kaliforníu. Hún er í hvítum fötum, en útflúrið er rautt,
» blátt og gult.
____________________________
Kúrekastúlkan og hesturinn.
Slæna bók er kominn út. Aðgöngumiðakaup, sem vekja
gremju. Hvað á að kalla revy? Tillaga Sigurðar
Kristjánssonar.
NÚ ER VERSTA BÓK ársins
komin út — Útsvarsskráin.
Allir bíða eftir henni með kvíða-
vænlegri eftirvæntingu, og þegar
þeir hafa litið í hana, verða flestir
reiðir, en aðrir þegja um hana,
fæstir eru ánægðir.
EN ÞÓ AÐ útsvarsskráin hafi
oft vakið gremju og reiði, þá mun
aldrei önnur eins gremja hafa orð-
ið yfir henni og nú, enda er það
von1. í henni sjá þeir afleiðinguna
af makki Ólafs Thors og Jónasar
— samvinnu Sjálfstæðisflokksins
og Framsóknar.
EN ÞAÐ ÞÝÐIR EKKI fyrir
fólk að bölsótast út í útsvarsskrána
— eða þá menn, sem hafa samið
hana — eða fyrirskipað að hafa
hana svona. Fólk hefir gefið í-
haldinu aðstöðu til þess að geta
framið verk, eins og útsvars-
skráin ber með sér — og það getur
því engan sakað nema sjálft sig.
KR. GUÐM. SKRIFAR MÉR: „í
dag heyrði ég í hádegisútvarpinu,
að leika ætti revyuna „Nú er það
svart, maður,“ í kvöld klukkan 8.
Aðgöngumiðasala kl. 2—4. Aðeins
2 eða, 3 sýningar eftir. Ég næ mér
í pilt til að standa í halarófunni,
til þess að reyna að klófesta fyrir
mig aðgöngumiða að þessari róm-
uðu revyu. Með langri bið tókst
piltinum að fá miðana.“
„ÉG OG GESTUR MINN förum
í spariflíkurnar, og hlökkum til að
njóta góðs kvölds í leikhúsinu. Nú
var um að gera að koma ekki of
seint. Kl. 8 stundvíslega skyldi
byrjað. En þegar við framvísum
aðgöngumiðunum hjá dyraverðin-
um, skeður undrið. — „Þessir mið-
ar gilda ekki fyrr en annað kvöld.“
„ÉG ÞARF EKKI að lýsa því,
að ég var bæði sneyptur og reið-
ur. Að selja manni aðgöngumiða
að leikhúsi, sem gildir einhvern-
tíma síðar, án þess að neitt sé tek-
ið fram um það á miðanum, né
um það getið í auglýsingum, —
það er vægast sagt bjáanlegt.“
„ÉG HEFI NÚ AÐ VÍSU ekki
komið í leikhús, nema á Norður-
löndum og í Vestur-Evrópu, en
aldrei rekist þar á svo ónærgæ.tn-
islegan ankannahátt. Gæti maður
ekki eins eftir þessu að dæma,
farið að búast við, að strætis-
vagnar seldu farmiða, sem giltu
eftir viku. Eða að farseðlar eim-
skipafélaganna öðluðust fyrst gildi
ári eftir að þeir væru keyptir.“
„SEINT ÆTLAR OKKUR fs-
lendingum að takast að venja
Frh. á 6. síðu.