Alþýðublaðið - 28.06.1942, Blaðsíða 4

4
ALfrVÐUBLAPiÐ
Stmrmdagm- 28» júní 1942.
Útgelandi: Alþýðnflokburinn
Ritstjóri: Stefán Pjetarsson
ttitstjórn og afgfeiðsla 1 Al-
þýöuhúsinu við Hverfisgötu
Simar ritstjómar: ,4901 og
4902
Simar afgreiðslu: 4909 og
4906
Verð i lausasölu 25 aura.
Alþýðuprentsmiðjan h. f.
Bnrt með gerðsr-
dómiDD!
BLÖÐ gerðardómsflokkanna,
Sjálfstæðisflokksins og
Framsóknar, hafa rekið upp
ramavein mikið út af því, að
Eimskipafélagið og Skipaútgerð
ríkisins skuli hafa orðið að láta
undan sanngjörnum kröfum
hafnarverkamanna í Reykjavík
og f allast á nokkra kauphækkun
þeim til handa. En eins og kunn
ugt er knúðu hafnarverkamenn
irnir það fram með því að leggja
niður vinnu í nokkra daga.
Morgunblaðið kvartar og
kveinar yfir lögleysum af hálfu
haí’narverkamanna í þessari
deilu og segir í því sambandi
meöal annars:
„Um það verður ekki deilt,
að vinnustöðvun verkamann-
anna hjá Eimskipafélaginu var
með öllu löglaus, og það svo, að
Verkamannafélagið Dagsbrún
þorði hvergi nærri henni , að
koma af ótta við sektir og skaða
bætur“.
Og það situr þá helzt á blaði
Sjálfstæðisflokksins að saka
verkamenn um lögleysur og
vera með frýjunarorð í garð
verkalýðssamtakanna fyrir það,
að þau skuli ekki gefa á sér
þann höggstað, að æíkisstjórn
Sjálfstæðisflokksins geti höfð-
að mál á hendur þeim með skír-
skotun í kúgunarlögin gegn
launastéttunum og sölsað undir
sig sjóði þeirra, saman sparaða
úr árlatuga félagsgjöldum fá-
tækra verkamanna!
Hverjum er það yfirleitt að
kensna, að slíkt ástand skuái
hafa skapast í landinu, að verka
lýðurinn og launastéttimar yf-
irleitt skuli vera neyddar til
þess að taka upp nýjar bardaga
aðferðir og brjóta lög til þess
að geta fengið kjör sín lítillega
bætt á tímum ævintýralegasta
gróða, sem nokkru sinni hefir
fallið atvinnurekendum hér á
landi í skaut? Hverjum er það
að kenna, nema einmitt Sjálf-
stæðisflokknum, sem sveik
verkalýðinn og launastéttirnar
í vetur, gekk á bak/ orða sinna
og atkvæðagreiðslu á alþingi í
haust, og tók höndum saman við
Framsóknarhöfðingjana um að
avifta verkalýðssamtökin samn-
ingsréttinum og verkfallsrétt-
inum og banna alla grunnkaups
hækkun með bráðabirgðalögum,
gefnum út í berhöggi við ný-
lega yfirlýstan vilja meirihluta
alþingis?!
Flokkur, sem þannig hefir
farið að ráði sínu, flokkur, sem
hjálpað hefir til að setja slík
ólög til þesa eins að fámenn
Hrlstlngnr hinna éá~l
nægðu meðal ihaldsins,
nazista og kommánista
Og sakleysinginn sem giæptist á honnm
VIÐ kosningarnar 5. júlí
verða tveir klofningslistar
í kjöri í Reykjavík, auk þeirra
fjögurra, sem bornir eru fram
af stjórnmálaflokkunum. Ann-
ar listinn er að vísu nú þegar
talinn úr sögunni áður en kosið
er* svo lítið fylgi hefir hann og
svo óvænlegur er hann til að
afla sér fylgis. Það er því óþarfi
að eyða orðum að honum.
ÍNokkru öðru gegnir um hinn
listann, lista svokallaðra „Þjóð-
veldismanna“, sem nú segjast
hafa stofnað flokk, þó að megin
uppistaða hans séu drefjar úr
flokki þjóðemissinna, sem ekki
hefir látið á sér bæra undanfar-
in ár, en mikið bar á hér fyrr-
um og átti frumkvæðið að því
að ögra verkalýð Reykjavíkur
fylrsta maí nokkrum sinnum.
Sjálfstæðisflokkurinn hefir síð-
an tekið það hlutverk að sér,
enda hafa liðsmenn þessa flokks
unað sér vel undir vængjum
Ólafs Thors, þar til nú, að þeir
fara á stúfana — og hafa ásamt
nokkrum óánægðum Sjálfstæðis
mönnum og Kommúnistum bú-
ið til einskonar „hristing“ svip-
aðan þeim, sem fram kom á ísa-
firði við bæjarstjórnarkosning-
arnar þar í vetur.
Hins vegar reynir þessi listi
að dýlja þau einræðisöfl, sem
að honum standa. En það geng-
ur illa. Að vísu hefir þessu fólki
tekist að draga til sín, og fá til
að flagga með, nokkrar saklaus-
ar sálir, eins og til dæmis Grét-
ar Fells, sem alltaf talar fallega
og hugsar líkast til líka fallega,
en hann og nokkrir aðrir eiga
að draga sakleysisskykkjuna yf-
ir listann til að blekkja fólkið
og svíkja einræðisfyrirætlan-
irnar rnn á auðtrúa sálir. Grétar
Fells hefir birt sína stefnuskrá
í blaði flokksins, en efsti maður
listans hefir enn ekkert skrif-
aði Hins vegar hefir verið birt
af honum falleg mynd, sem hef-
ir verið búinn til í þeim sér-
staka tilgangi. Það hefir ekki
þótt heppilegt að birta af hon-
um mynd í nazistabúningi á
göngu hér í Reykjavík 1. maí,
þó að hún sé eflaust til.
Grétar Fells segir í grein
sinni, að mennirnir á lista Þjóð-
veldismanna séu eflaust ósam-
mála um margt í stefnu flokks-
ins. Það er áreiðanlega satt. Þeir
eru ósammála um margt.
Það er ekki líklegt, að Grétar
Fells myndi ljá sig til þess
vitandi vits að gerast braut-
ryðjandi fyrir ofbeldisflokk, en
það er jafn víst fyrir því að
aðrir menn á listanum eru naz-
istar og ekkert annað en naz-
istar, og að aðrir hafa verið
kjósendur kommúnista, liðs-
menn þeirra og stuðningsmenn.
Það er eitt af aðalatriðunum
í starfsaðferðum nazista og
koimpiúJnista, sem eru,! ekkert
annað en ranghverfa og rétt-
hverfa á sama fatinu, að nota
saklaus nöfn, húmanista, friðar
vini, auðtrúa prestlinga og aðra
klíka milljónamæringa og ann-
arra stríðsgróðamanna geti hald
ið áfram að raka saman ótak-
mörkuðum gróða, hefir engan
siðferðislegan rétt til þess, að
saka verkalýðinn né launastétt-
irnar yfirleitt um lögleysur, þó
að þær láti hart mæta hörðu
og reyni að rétta hlut sinn á
þann hátt, sem vænlegastur er
til árangurs. Og því síður hefir
Sjálfstæðisflokkurinn nokkum
siðferðislegan rétt til þess, sem
hann sjálfur hefir fyrir löngu
orðið að viðurkenna það í reynd
að gerðardómslögin séu ófram-
kvæmanleg ólög, með því, að
ganga sjálfur fram fyrir skjöldu
í því að brjóta þau, þegar hann
var búinn að reka sig á það, að
ekki var hægt að fá menn til að
vera í opinberri vinnu, hjá bæ
eða ríki, með öðru móti.
*
Morgunblaðið getur ekki
stillt sig um að láta í ljós
gremju sína yfir þeirri gleði,
sem Alþýðublaðið hefir sýnt yf-
ir sigri hafnarverkamanna. En
það er nú hvorttveggja, að Al-
þýðuflokkurinn er flokkur
launastéttanna, sem fagnar
hverjum sigri, sem þær vinna,
og að hann vill brjóta þá stofn-
un, gerðardóminn, á bak aftur,
sem skapað hefir tvennskonar
rétt í landinu og fyxr eða síðar
hlýtur að leiða til algera öng-
þveitis ef hann verður ekki af-
numinn.
Alþýðuflokkurinn hefir ekki
óskað þess, að hér skapist lög-
leysisástand. Hann varaði í tíma
við setningu bráðabirgðalag-
anna um gerðardóminn. Hann
barðist á móti þeim innan þjóð-
stjómarinnar. Og þegar hann
gat ekki hindrað þau lengur,
tók hann fulltrúa sinn burt úr
ríkisstjóminni og hóf barátt-
■una gegn, kúgunarlögunum í!
stjórnarandstöðu. í raun og vem
er gerðardómurinn fyrir löngu
orðinn að hreinu og beinu við-
undri, sem valdhafarnir sjálfir
meira að segja leika sér að að
brjóta. Hvers vegna skyldu þá
heldur verkamennimir beygja
sig fyrir honum?
En Alþýðuflokkurinn mun
ekki unna sér hvíldar í barátt-
unni gegn þessum svívirðileg-
ustu kúgunarlögum og ólögum,
sem sett hafa verið hér á landi,
fyrr en þau hafa einnig form-
lega verið afnumin ,og smánar-
bletturinn, sem þau settu á ís-
lenzka löggjöf þannig verið.
þurkaður burtu. Þess vegna er
eitt aðal kjörorð hans við kosn-
ingamar, sem nú fara í hönd:
Burt með gerðardóminn! Burt
með þá þingmenn, sem greiddu
honum atkvæði! Fylkið liði um
Alþýði^flokkinn og frambjóð-^
endirr hans — flokk og fram-
bjóðendur launstéttanna!
Kvenfélag Hallgrímsséknar
heldur skemmtun í Hljómskálagarðinum sunnudag-
inn 28. júní. Samkoman hefst með guðsþjónustu
kl. 2 eftir hádegi.
SKEMMTISKRÁ:
Stutt ávarp: formaður félagsins, frú Guðrún
Jóhannsdóttir.
Kl. 3 ræða: próf. Guðbrandur Jónsson.
Kl. 9 skemmtir Friðfinnur Guðjónsson leikari.
Hljóðfærasláttur allan daginn.
Veitingar á staðnum.
Merki seld á götunum allan daginn til ágóða fyrir
Hallgrímskirk j u.
Stjómin.
mannvini til að afla sér fylgis,
en sparka þeim síðan út í yztu
myrkur, þegar þeir hafa unnið
sitt hlutverk.
Það er því nauðsynlegt fyrir
alþýðufólk að láta ekki blekkj-
ast af hinum saklausu andlit-
um. Hér er á ferðinni hættuleg
byrjun að einræðissamtökum,
enda kemur það fram í stefnu-
skrá flokksins, sem Grétar Fells
segir, að flokksmennirnir séu
ekki sammála um. Hér er um
að ræða samtök, sem stýrt er
aðallega af mönnum, sem ekki
koma opinberlega fram enn sem
komið er, en þeir, sem kunnug-
ir eru hnútunum, vita að hverju
stefna. Það er líklegt að þessi
listi fái töluvert af atkvæðum
frá Sjálfstæðisflokknum og
kommúnistum, en það má ekki
henda að einn einasti kjósandi,
sem kaus A-listann við bæjar-
stjórnarkosningarnar glæpist á
því að kasta atkvæði sínu á
hristingslistann.
SKRIF Vísis undanfarið um
óánægjuna í Sjálfstæðis-
flokknum og sundrungarpostul-
ana, sem þar séu á ferli, hafa að
vonum vakið töluverða eftir-
tekt. Þegar annað aðalblað
Sjálfstæðisflokksins treystir sér
ekki lengur til að þegja um slikt
ástand innan hans, þá er ekki
nema eðlilegt, að menn álykti, j
að meira en lítil brögð séu að
sundrungunni. Tíminn gerði
þetta að umtalsefni í forystu-
grein í gær og segir meðal ann-
ars:
„Það er engu líkara en einhver
hluti Sjálfstæðisflokksins í Reykja
vík sé að ærast af hræðslu við
sína eigin menn. Það er Þjóðólfs-
listinn í bænum, sem veldur íhald-
inu svo þungum áhyggjum. Það
taldi sig eiga þessa drengi, kall-
aði þá fyrir fáum árum, mennina
með „hinar hreinu hugsanir.“ í-
haldinu líkaði prýðilega við þá
óróagjörnu unglinga. Það óskaði
aðeins, að þeir fælu ofurlítið bet-
ur sitt sanna innræti.
Áróður þeirra féll íslending-
um aldrei vel í geð. Nú hafa þessir
brjóstmylkingar íhaldslista. í
framboði við í hönd farandi kosn-
ingar.
Efsti maðurinn á lista þeirra er
fyrrverandi og ef til vill núver-
andi formaður hins nazistiska fé-
lagsskapar, ef lífsmark leynist enn
með hreyfingunni. Nokkru neðar
á listanum er gamall og stálharður
þingmaður úr íhaldsflokknum. —
Maður, sem sagði, er hann fluttist
til Reykjavíkur, að kraftur Sjálf-
stæðisflokksins og íramtakssemi
væri svo lítil, linka hans svo mik-
il og ræfildómur, að þar gæti hann
ekki unað sép.
Og nú hefir jþessi fylking skot-
ið meginhemum skelk í bringu.
Foringjamir skelfast, og merkis-
berar, eins og ritstjéiri Vísis, ær-
ist af óttanum og ekipar þessum
gömlu samflokksmönnum og and-
legu bræðrum í einhverju dauð-
ans fáti yfir í Framsóknarflokk-
inn.
Jónas Kristjánsson læknir á nú
að dómi Vísis að vera orðinn
Framsóknarmaður.
Þjóðemissinnuðu ungmennin,
sem Jón Þorláksson kepptist við
að innbyrða í flokkinn, eru nú
allt í einu í dálkum Vísis orðin
hættulegir Framsóknarmenn, sem
ritstjórinn er að reyna til að ýta
fyrijr borð íhaldsskútunnar. Það
er heldur ekki hikað við að láta
rótgróinn flokksmann og þingbróð
ur fara sömu leiðina .Það er ekki
annað vitað, en að Jónas Kristj-
ánsson læknir sé enn í Sjólfstæðis-
flokknum."
Já, er ekki von að Tímanum
þyki það hart, að nazistar og
„notorískir“ íhaldsmenn skuli
vefa kallaðir Framsóknar-
menn? En svona vinsæla er nú
Tíminn búinn að gera Fram-
sóknarmenn hér í höfuðstaðn-
um, að það þykir vænlegast að
setja á einhvern Framsóknar-
stimpilinn ef með þarf til að
fæla iólk frá honum!
*
En það eru fleiri en Sjálf-
stæðismenn, sem nú eru tauga-
óstyrkir út af Þjóðólfslistanum,
ef trúa má Vísi. í forystugrein
hans í gær er sálarástand kom-
múnista sagt heldur bágt út af
þeim keppinauti. Vísir segir um
það meðal annars:
„Það er nú fyrst að telja, að
þessir menn, sem kalla sig „Þjóð-
veldismenn“, þeir hafa gerzt svo
djarfir, að ætla sér að ganga á
rekafjörur kommúnista í kosnlng-
um þeim, sem nú fara í hönd með
því að reyna að sanka að sér ein-
hverju af þeim „óánægðu" í land-
inu. Að þeim reka sátu kommún-
iatar einir í bæj arstj órnarkoaning-
Prk. á 6. aMu.