Alþýðublaðið - 05.07.1942, Blaðsíða 4

4
ALÞYÐUBUÐIÐ
Sunnudagur 5. júlí 1942.
Hvað liggur eftir komm-
únista eftir 12 ára starf?
-----«$>——. -
Ekki eitt nýtllegt verk: Hvert
atkvæði, sem peir £á er éisýtt.
Ummæli Jóns Blðndals í úvarpinu.
fHjrijðttblaðið
Útgefandl: AlþýSuflokkurinn
Ritstjóri: Stefán Pjetursson
Eitstjórn og afgreiðsla i Al-
þýðuhúsinu við Hverfisgötu
Símar ritstjómar: 4901 og
4902
Simar afgreiðslu: 4900 og
4906
Verð í lausasölu 25 aura.
Alþýðuprentsmiðjan h. f.
Kosnmgarnar
í dag.
ÆR alþingiskosningar, sem
fara fram í dag, hljóta að
verða örlagaríkar fyrir framtíð
íslenzku þjóðarinnar. Ekki að-
eins vegna þess, að í þeim á að
gera út um það, hvort kjör-
dæmabreytingin nær fram að
ganga, sem ein út af fyrir sig
myndi nægja til þess að marka
tímamót í íslenzkri stjórnmála-
sögu; heldur óg í öðru lagi
vegna þess, að í kosningunum
verður gert út um það, hvort
meirihluti fæst á alþingi fyrir
því, að ganga þegar á þessu
sumri frá fullnaðarlausn sjálf-
stæðismálsins. Og í þriðja lagi
er það fyrirsjáanlega imdir úr-
slitum kosninganna í dag kom-
ið, hvort áframhald verður eða
ekki á þeim tilraunum til þess
að kúga launastéttir landsins í
þágu fámennrar stríðsgróða-
mannakliku, sem hófust með
bráðabirgðalögunum uþa hinn
svokallaða gerðardóm í kaup-
gjalds- og verðlagsmálum, fyrir
hálfu ári síðan.
Það var Alþýðuflokkurinn,
sem knúði fram kosningar til
alþingis á þessu siunri. Og í
raun og veru hófst kosninga-
baráttan þegar á þeirri stundu,
er bráðabirgðalögin gegn launa-
stéttuxp landsins voru gefin út
af fulltrúum Framsóknarflokks
ins og Sjálfstæðisflokksins í rík
isstjórn í vetur, þvert ofan í
mótmæli Alþýðuflokksins og þá
nýlega yfirlýstan þingvilja. Allt
það, sem síðan hefir gerzt, stend
rir í meira eða minna sambandi
við, er meira eða minna afleið-
ing þess, sem þá var gert. Al-
þýðuflokkurinn gat ekki sætt
sig við það, að launastéttir lands
ins, þær stéttir, sem hann hefir
frá upphafi verið fulltrúi fyr-
ir á alþingi og í ríkisstjórn,
þegar hann hefir átt sæti í
henni, væru gerðar að réttlaus-
*um þrælum fámennrar, en gráð
ugrar stríðsgróðamannaklíku.
Haim fór því tafarlaust úr
stjóm og hélt baráttunni gegn
kúgunarlögunum áfram í stj.órn
arandstöðu með þeim fulla á-
setningi, að unna sér engrar
hvíldar fyrr en þau væru brotin
á bak aftur og launastéttirn-
ar aftur búnar að ná rétti sín-
um.
*
Það var ekki hvað sízt með
tilliti til sigurvænlegs árangurs
í baráttunni gegn kúgunarlög-
n|num, sem Alþýðuflokkuxinn
ákvað að taka upp kjördæma-
málið og flytja frumvarp sitt
um breytingar á kjördæmaskip-
JÓN BLÖNDAL fór í út-
varpsræðu sinni á föstu-
dagskvöldið eftirfarandi orðum
um kommúnista og kosningarn-
ar:
Það er vitað mál, að við þess-
ar kosningar e; fjöldi óánægðra
kjósenda, sem áður hafa fylgt
Sjálfstæðisflokknum eða Fram-
sókn. Þeir eru óánægðir með
hin pólitísku hrossakaup Ólafs
Thors og Framsóknar, áónægðir
með það, hvernig stríðsgróða-
mennirnir eru látnir vaða uppi
af þessu bandalagi, óánægðir.yf-
ir aðgerðarleysinu í dýrtíðarmál
unum, ofbeldinu gegn launastétt
unum, yfir húsnæðisvandræð-
unum, öngþveitinu í mjólkur-
sölumálinu. Og þannig mætti
lengi telja.
En geta kjósendur gert sér
nokkrar tyllivonir um það, að
þetta fáist leiðrétt, ef þeir í
reiði sinni kasta atkvæði sínu á
kommúnista? Ég get fullvissað
þá um það, að það er vísasta
leiðin til þess að spillingin hald-
ist í sama horfinu.
HUGSIÐ ÞEÐ ÚT í ÞETTA:
Kommúnistar hafa starfað í
landinu í 12 ár. Eftir þá liggur
ekkert. Þeir hafa engu máli
komið fram á alþingi, meira að
segja mjög fáar tillögur lagt þar
fram, sem takandi væru alvar-
lega. Berið saman árangur Al-
þýðuflokksins fyrstu 12 árin,
sem hann starfaði með engu
meira fylgi en kommúnistar
hafa nú.
uninni, sem í dag er kosið um,
þegar á alþingi í vetur. Enda
kom það fljótt í ljós, að það
var rétt ráðið. Stjórn hins sam
einaða íhalds, sem að kúgunar-
lögunum gegn launastéttunum
stóð, stjóm Framsóknarflokks-
ins og Sjálfstæðisflokksins,
klofnaði og féll á kjördæmamál
inu. Og þó að meira tækist ekki
að vinna með því í fyrstu at-
rennu, þá er augljóst, að ekki
getur hjá því farið, að hið aukna
jafnrétti kjósenda, sem að er
stefnt með kjördæmabreyting-
unni, og þar af leiðandi aukin
áhrif Alþýðuflokksins á þingi,
skapi launastéttunum harla
beitt vopn í baráttunnni fyrir
því að brjóta kúgunarlögin til
fulls á bak aftur.
*
Alþýðuflokkurinn leggur nú
i1 dag stefnu sína og baráttu í
þessu máli undir dóm þjóðarinn
ar. Hann skorar á kjósendur að
greiða atkvæði þannig, að þau
verði hvort tveggja í senn:Krafa
um það, að kjördæma-
breytingin nái fram að ganga,
og að kúgunarlögin verði af-
numin. En það geta kjósend-
urnir aðeins með því, að kjósa
Alþýðuflokkinn, sem einn allra
flokka hefir háð baráttuna fyr-
Þetta er ofur skiljanlegt.
Kommúnistar vilja engar um-
bætur, ekkert „kák“, eins og
Katrín Thoroddsen orðaði það.
Umbótastarfið veikir aðeins
baráttuhuga verkalýðsins að
þeirra dómi. Þess vegna varast
þeir að leggja fram nokkrar
raunhæfar tillögur. Þeirra póli-
tík er að mótmæla, að finna að,
að rífa niður.
Þess vegna afreka 5 kommún-
istar á alþingi nákvæmlega
jafnmiklu og 3, það er að segja
engu. Nei, þeir afreka minna en
engu. Fylgisaukning kommún-
ista þýðir að sama skapi lakari
aðstöðu fyrir þá sem vilja koma
fram umbótum, vilja lækna
meinsemdir, án þess að drepa
sjúklinginn.
Þess vegna er fylgisaukning
kommúnista sama sem gróði
fyrir íhaldið. „Við höfum talað
lítið um kommúnista í þessari
kosningabaráttu,11 sagði Morg-
unblaðið í gær. Af hverju bein-
ir íhaldið ekki þangað vopnum
sínum? Hvers vegna voru aðeins
fáein orð helguð kommúnistum
í gær í ræðu Ólafs Thors? Af
því hann skilur, að þeir eru hans
bandamenn, með eða móti vilja
sínum. Af sömu ástæðu hafa
kommúnistar getað fengið
Bjarna Benediktsson fyrir
bandamann í verkalýðssamtök-
unum. Af sömu ástæðu studdu
nazistarnir kommúnista í
Frh. á 6. síðu.
ir hvorutveggja. Alþýðuflokkur
inn veit vel, að kjördæmabreyt
ingin hefir gildi fyrir hið vinn-
andi fólk í landinu langt út yf-
ir það, að vera vopn í barátt-
unni fyrir því að brjóta kúgun
arlögin á bak aftur. Og hann.
veit einnig, að lausn sjálfstæðis
málsins, sem með kosningunum
í dag á að tryggja þegar á þessu
sumri, er sameiginlegt hags-
muna- og tilfinningamál allr-
ar þjóðarinnar, sem hafið ætti
að vera yfir allt dægurþras. En
það myndi Alþýðuflokkurinn
telja óvirðulegt upphaf hins
sjálfstæða, íslenzka lýðveldis,
ef það skyldi þrátt fyrir kjör-
dæmabreytinguna og þá jafn-
réttiskröfu, sem í henni er við-
urkennd, byrja á því, að kúga
launastéttir landsins í þágu fá-
mennrar stríðsgróðamanna-
klíku. Þá smán vill Alþýðu-
flokkurinn ekki, að þjóðin þurfi
síðar meir að lesa í sögu sinni.
Þessvegna skorar Alþýðu-
fl. á kjósendur að hjálpa
til þess með atkvæði sínu í dag,
að brjóta kúgunarlögin á bak.
En það geta þeir aðeins með því,
að kjósa frambjóðendur Alþýðu
flokksins um land allt, og hér í
Reykjavík
A-llstanií.
HafnlirðiDgar! Fjflgið efíir
kosningasigrinum frá i vetur!
KOSNINGIN í Hafnarfirði
fer fram í Barnaskólanum
og hefst kl. 10. Gætið þess, að
það er ekki kosið um lista. At-
kvæðið er greitt með því að
setja kross fyrir framan nafn
þess frambjóðandans sem kjós-
andinn fylgir. En ekki má gera
neitt merki við hina framhjóð-
endurna, því þá verður atkvæð-
ið ógilt.
Fjórir menn eru í kjöri, einn
frá hverjum flokkanna fjög-
urra: Alþýðuflokknum, Fram-
sóknarflokknum, Sjálfstæðis-
flokknum og Kommúnistum, og
er þeim raðað þannig á kjörseð-
ilinn: Emil Jónsson.
X Emil Jónsson, frambjóðandi Alþýðuflokksins.
Jón Helgason, frambjóðandi Framsóknarflokksins.
Sigríður Eiríksdóttir, framhjóðandi Sameiningarfl. alþýðu.
Þorleifur Jónsson, frambjóðandi Sjálfstæðisflokksins.
A-landlisti Alþýðuflokksins. B-Iandlisti Framsóknarflokks-
ins. C-landlisti Sósíalistaflokksins. D-landlisti Sjálfstæðis-
flokksins.
Hafnfirðingar! Kjósið frambjóðanda Alþýðuflokksins! Setjið
kross fyrir framan nafn Emils Jónssonar!

Hin „gamansama lerðasagau.
. ...♦....—
Svívirðingar Magnúsar Jónssonar um
baráttuna fyrir öryggi sjómanna.
—..........-. ♦------
MORGUNBLADH) var í
gær mjög taugaóstyrkt
út af því að Stefán Jóhann Ste-
fánsson skyldi í útvarpsræðu
sinni á fimmtudagskvöld rifja
upp ummæli, er Magnús Jóns-
son efsti maðurinn á lista Sjálf-
stæðisfloksins, hafði um örygg-
ismál sjómanna í grein, er hann
reit í Lesbók Morgunblaðsins.
Kallar blaðið þessa grein Magn-
úsar aðeins hafa verið „gaman-
sama ferðasögu".
Þessi „gamansama ferðasaga“
er fyrir löngu fræg orðin, og
.svo fræg varð hún, að þegar
þessi ferðasöguxithöfundur
gerðist atvinnumálaráðherra,
neituðu sjómenn að hann talaði
á hátíðisdegi þeirra, á sjómanna
daginn, en það hefir verið
venja, að atvinnumálaráðherra
flytti eina aðalræðuna þennan
dag.
Það var margt „gamansamt“
fyrir sjómennina í þessari ferða-
sögu, og nú skal það „gaman-
samasta“ rifjað upp fyrir sjó-
mönnum, konum þeirra og að-
standendum. Það er rétt að gera
það einmitt í dag, þegar á að
velja menn til þess að hugsa
um og endurbæta öryggi sjó-
mannanna okkar.
í hinni „gamansömu“ ferða-
sögu stendur meðal annars:
('Lesbók Morgunblaðsins 18.
júní 1,939, en þá var höfundur-
inn, Magnús Jónsson, efsti
maður D-listans, á ferðalagi til
Landsins helga á norskum flutn-
ingadalli, sem hét ,,Fulton“.)
„Já5 Fúlton. Hvernig er Fúl-
ton? Hann er eitt af hundruðum
skipa, sem Norðmenn nota til
þess að sigla um allan heim.
Hann er 1500 smálestir, gamall
og hvergi fínn. Járn er á þilfari
og annað ekki, nema á brú og
fram á. Stýrt er með stóru ratti
án vélakrafts, nema þegar mest
liggur á snöggum vendingum.
Vélin gerir sína 65 snúninga og
hrúkar ekki of mikið af kolum.
EKKERT RAFMAGN, HELD-
UR OLÍULAMPAR. Engin mið-
stöð, heldur kabissur. Engin loft
skeytatæki með loftskeyta-
manni, hálfdauðum úr leiðind-
um. Engin miðunarstöð né dýpt-
armælir. Einn skipstjóri, tveir
stýrimenn, 2 vélameistarar
hryti og vikadrengur, 5 hásetar
og 4 kyndarar = 16 manns
alls.
Ekkert öryggi á sjónum! hróp
ar Sigurjónskan. En miklar sigl-
ingar. Hér er gömul og seig
menning að veði, siglingamenn-
ing Norðmanna. Svona geta þeir
keppt um siglingar við aðrar
þjóðir. Með þessu sigla þeir inn
hundruð milljónir króna á ári
hverju. Á svona skipi sigla þeir
með farm, sem gefur jafn mikið
í aðra hönd eins og farmur, sem
fluttur er með miklu dýrari út-
gerð þeirra, sem halda að þeir
séu miklir menn í krafti fínheit-
anna.“
„fslendingar hafa allt nema
vitsmuni og menningu til þess
að gera eins og Norðmenn £
Ah. á «. sfðtt.