Alþýðublaðið - 24.07.1942, Blaðsíða 3

FÖshídagtu- 24. júlí 1942.
ALÞÝÐUBLADIÐ
Suður- Rússland
Á kortinu sést Rostov við Don, ofarlega til hægri. Stalingrad sést
ekki á kortinu, en stendur við hnéð á Volgu, þar sem stytzt er
milli Don og hennar. Zymljanskaja, sem nefnd er í fréttunum,
stendur við Don, miðja vegu milli Rostov og Stalingrad.
Orastan við E1 Alamein
er enn I algleymingi.
Áhlaup og gagnáhlaup skiftast á, en
Bretar halda öllum stöðvum síhum.
FREGNIR FRÁ LONDON seint í gærkveldi sögðu, að
orrustan við E1 Alamein í Egiptalandi héldi áfram á
50 km. löngum vígstöðvum frá Miðjarðarhafsströndinni
suður að Quattaralægðinni.
Áhlaup og gagnáhlaup skiptast stöðugt á, en Bretar og sam-
veldishersveitir þeirra hafá haldið öllum stöðvum, seni þeir
tóku fyrsta dag orrustunnar. Ruweisathæðin, sem mest hefir
verið harizt um á miðjum vígstöðvunum, er alveg á valdi hinna
indversku og nýsjálenzku hersveita, þó að þýzku hersveitirnar
hafi gert þar hvert áhlaupið eftir annað.
flerflDtninoar Banda
rikjamanna í lofti
fara ðrt vaxandi.
Vlugvélar, sem geta
flutt 100 vel útbúna
hermenn.
Waghington, 23. júlí.
Tl/T EÐ tvennu móti er nú ver-
ið að vinna bug á eða
minnka skipatjón Bandamanna
af völdum kafbáta: Annað er að
byggja fleiri skip, sem Amer-
íkumenn gera nú, hitt er að
sökkva óvinakafbátum, sem am-
eríkski og brezki flotinn sjá um.
George hershöfðingi sagði í
dag, að einnig væri hægt að
nota herflutningaflugvélar, sem
hafa reynzt vel. Ameríka á nú
eina 70 smálesta herflutninga-
flugvél, sem getur borið meira
en 80 smálesta byrði eða 100
vel útbúna hermenn.
George hershöfðingi, yfir-
maður herflutningaflugvéla-
ráðsins, segir að nú séu fluttar
loftleiðis 10 sinnum meiri birgð-
ir en fluttar voru í verzlunar-
tilgangi frá öllum flutninga-
flugvélafélögum í heiminum
fyrir stríð. Herdeildir og birgð-
ir er hægt að flytja loftleiðis til
Norðar á vígstöðvunuiy, nær
ströndinni, við E1 Eisa, eiga
Ástralíumenn og Suður-Afríku-
menn í höggi við ítali og hefir
viðureignin borizt þar langar
leiðir til og frá. Syðst eða lengst
uppi í landinu, við Quattara-
lægðina, sækja brezkar her-
sveitir fram.
Svo mikið ryk er í loftinu yf-
ir orrustuvellinum suður af E1
Alamein, að erfitt er að fljúga
yfir honum, segir í fregnunum
frá London í gærkveldi. Engu
að síður eru flugvélar Breta,
svo og ameríkskar flugvélar,
stöðugt á ferli þar og hafa unn-
ið öxulherjunum mikið tjón.
í loftárásum, sem Bretar
gerðu á flugvelli Þjóðverja við
Fuga og E1 Daba fyrir helgina,
telja þeir sig hafa eyðilagt
hvorki meira né minna en 100
óvinaflugvélar.
hvaða staðar sem er á jörðinni.
Flugvélar af þessari gerð er
hægt að búa til í fjöldafram-
leiðslu. Þær eru svar við tjón-
inu af völdum kafbátanna, því
þær fljúga langt fyrir ofan elda
úr loftvarnabyssum- óvinanna.
Stjórn flutningafélagsins
verður bráðlega eins árs. Á
þeim tíma höfum við aðeins
misst Vá% af þeim flugvélum,
sem fluttar hafa verið frá Kana-
da og Bandaríkjunum.
Tvær stórorustur samtímis
milli Rostov og Stalingrad.
Þjóðverjar segjast hafa *
rofið varnarlinu Riissa
skammt anstan við Rostov
Komnir einnig suðaustur að
Don 180 km. frá Stalingrad.
Æ
ÐISGENGNAR ORRUSTUR geisa nú í næsta ná-
grenni Rostovborgar. Þjóðverjar tilkynntu í gær,
að þeir væru komnir suðaustur yfir Don á stóru svæði
fyrir austan Rostov, hefðu rofið varnarlínu Rússa þar og
væru komnir að úthverfum sjálfrar horgarinnar. Þetta hef-
ir að vísu ekki verið staðfest af Rússum, en viðurkpnnt er
í fréttum frá þeim í gær, að ógurleg skriðdrekaorrusta
geisaði við Novocherkask við Don, 30 km. norðaustur af
Rostov, og önnur samtímis við Zymljanskaja, einnig við
Don, en miklu norðar og austar eða um miðja vegu milli
Rostov og Stalingrad, 180 km. frá hvorri.
Eru Þjóðverjar því komnir þarna lengra austur á bóginn
áleiðis til Stalingrad en nokkurn óraði fyrir af fréttum síðustu
daga samtímis þvx, sem Rostov er nú þegar í yfirvofandi hættu.
Vafalaust er talið að Rostov
muni nú vera rammbyggilega
víggirt og Rússar gera allt til-
þess að verja hana til þess ýtr-
asta, svo þýðingarmikil stöð
sem hún er á leiðinni til olíu-
lindanna í Kákasus. Því að frá
Rostov liggur aðalj árnbrautin
þangað suður eftir, en hliðar-
lína liggur út frá henni alllangt
sunnan við Rostov norðaustur
til Stalingrad. Liggja því sam-
gönguleiðirnar til Kákasus um
báðar þær borgir, sem Þjóð-
verjar ógna nú.
Álitið er að Þjóðverjar muni
hafa um eina milljón manna í
sókninni suðaustur á bóginn
milli Rostov og Stalingrad. Hins
vegar er ekki vitað neitt um
það, hve mikið lið Rússar hafa
til varnar. En í fregn frá Wash-
ington í gærkveldi var fullyrt,
að Rússar hefðu enn ekki telft
frám varaliði sínu á þessum
slóðum.
Sjálfir viðurkenna Rú-ssar, að
ástandið við Rostov sé mjög al-
varlegt, en fullyrða, að borgin
verði aldrei upp gefin. Svipaða
yfirlýsingu gaf Ilja Ehrenburg
í útvarpinu í Moskva í gær.
Við efri Don eru Þjóðverjar
í vörn hjá Voronezh eins og
undanfarna daga, og halda
Rússar því fram, að þeir eigi
þar nú ekki nema um tvennt að
velja: að hörfa aftur vestur yf-
ir Don, eða láta gereyða her-
sveitum sínum á austurbökk-
um hennar.
, /
Ný kveðja í Noregí.
Blaðið Stockholms-Tidningen
skýrir svo frá, að Norðmenn
hafi nú tekið upp nýja kveðju.
Krossleggja þeir fingurna, þeg-
ar þeir heilsast og segja:
„Ágúst“. Þetta hefir farið
mjög í taugar nazista, og segja
þeir, að Norðmenn, sem þannig
heilsist, séu að gefa í skyn, að
innrás verði gerð í ágúst.
Innrásarher Aneríkn
nanna ð Norðnr-
!i stækkar.
Stér sklpalest með
her og vopn ný-
komin þangað.
O TÓR SKIPALEST, sem
^ liafði þúsundir ameríkskra
hermanna og hergögn fyrir þá
innanborðs, er nú nýkomin til
Framhald á 7. síðu.
Brezkir falihlifarher
nenn á snðvestnr-
strönd Noregs?
Dularfall skemmdar
verk við Egersund.
Moskva hernxir, að Þjóð-
verjar haldi uppi könnunarflugi
við suðvesturströnd Noregs
bæði dag og nótt vegna við-
burða, sem þar hafi nýlega
gerzt.
Það var skotið á þýzka her-
menn, sem áttu að hjálpa til að
slökkva bruna í grennd við
Egersund, og sagt er að margir
þeirra hafi verið særðir eða
drepnir.
Enn fremur er sagt, að norsk-
ir ættjarðarvinir hafi, með
hjálp brezkra fallhlífarher-
manna, kveikt í miklum timbur-
birgðum, sem þar voru, og
sprengt skotfærageymslu í loft
upp.
Þýzku yfirvöldin hafa heitið
10 þúsund króxxa verðlaunum
fyrir að hafa upp á þeim, sem
valdir hafa verið að þessum
verkum, og þau hafa enn frem-
ur tilkynnt, að þeir, sem upp-
vísir verði að því, að skjóta
skjólshúsi yfir „fjandmenn
þýzka hersins“, verði tafarlaust
skotnir.
í vikunni, sem leið, á járn-
brautarlest, hlaðin vopnum, að
hafa verið eyðilögð einnig í
grennd við Egersund.
Alvarlegnstu augnablik
olriðarins nú fram undan.
Orð Anthony Edens í ræðu, sem hann
flutti í Nottingham í gærkvðldi.
A
NTHONY EDEN, utanríkismálaráðherra Breta, sagði
í ræðu, sem hann flutti í ráðhúsinu í Nottingham í
gærkveldi, að Bretar sæju nú fram á alvarlegustu augna-
blik ófriðarins. En þeir hefðu hingað til staðizt alla erfið-
leika, og þeir myndu gera það áfram þar til fullur sigur
væri unninn.
Eden sagði, að eftir þetta stríð
myndi enginn geta sagt það, að
Bretar væru lítil þjóð, sem hefði
dregið sig inn í sína skel og
brugðizt skyldu sinni í stríðinu.
Þeir hefðu þvert á móti lagt allt
í hættu. Þeir hefðu ekki hlaðið
upp vopnum heima fyrir, held-
ur sent þau og alla þá hermenn,
sem skiprúm hefði verið fáan-
legt fyrir, til vígvallanna víðs
vegar um heim. Um f jórir
fimmtu allra þeirra vopna, sem
framleidd væru á Englandi,
væru tafarlaust send þaðan.
Eden sagðist hafa ástæðu til
að ætla, að Bretar framleiddu
nú meira af hergögnum í hlut-
falli við fólksfjölda, en nokkur
önnur þjóð í heiminum.
Eden minntist einnig á við-
fangsefnin eftir stríðið og sagði,
að reynslan frá árunum eftir
síðustu heimsstyrjöld sýndi, að
það nægði ekki, að vinna stíð-
ið. Það væri eins nauðsynlegt
að vinna friðinn með því, að fyr
irbyggja atvinnuleysi, útrýma
fátækrahverfunum og skapa öll-
um lífvænleg kjör. Framleiðsl-
an er nú komin á það stig, sagði
Eden, að það er engin ástæða til
að nokkurn mann í heiminum
vanti, það, sem hann þarfnast.