Alþýðublaðið - 05.08.1942, Blaðsíða 4
•*
MiSvikudagiir S. águst 1042.
Stefátt Jéh. Stefáusson:
Um „lýðræðið" i Rússlandi
og fullyrðingar kommúnista
tftg*tKaOh AJtfCnaoUnKtea
Hfejttw rjetanm
EUtstjén oe ttfgrtugaU f 11-
þýttuhéstea vtð Hrerfiagðtu
Síraar rltetjðniar; 4901 OC
4909
Sfmar mf@mí3eS.u: 4000 og
4900
Verð í lausuðlu 96 tunu
AlþýOqyrentsaaflíJan k. f.
Styrjöldin í
Kússlandi.
FRÁ því er sagt, að bónda-
sonurinn Semion Timo-
shenko hafi beðið Stalin að
skipa sig herforingja í Ukra-
inu, því að þar mundu fyrr eða
síðar eiga sér stað stórkostleg
úrslitaátök. Þetta virðist nú
komið fram, og bóndasonurinn
á í vök að verjast. Honum
hefir enn ekki tekizt að stöðva
hörðustu sókn, sem þýzki her-
inn hefir gert, og ef til vill þá
mikilvægustu um leið.
Það var álit margra, að
Rússar mundu eiga alhnikið
varaiið að baki víglínanna, en
reynslan í sumar hefir gefið á-
stæðu til þess að halda, að svo
sé ekki. Þegar liðsstyrkur var
sendur til Donvígstöðvanna,
kom hann ekki austan frá, —
heldur frá vígstöðvunum við
Moskva, þar sem svo kann að
fara fyrr en varir, að Þjóð-
verjar hefji sókn. Þetta er ills
viti, svo og hitt, að Rússar
skuli vera ofurliði bornir á
Kaukasusvígstöðvunum. Þjóð-
verjar hafa beitt allar þjóðir
&am þeir hafa sigrað, ofurliði.
Rússar eru fyrsta þjóðin, sem
beir berjast við, sem er stærri
að íbúatölu en þeir sjálfir, og
þeir eru eina þjóðin, sem sagt
er, að hafi fjölmennari her en
þeir. En hvar er þessi her? —
Hvers vegna hefir Timoshenko
færri hermenn en von Bock?
Þessum spurningum er ekki
auðvelt að svara, en það kann
að verða örlagaríkt fyrir
Rússa, því að það er á góðum
vegi með að kosta þá Kauka-
sus, og þar með alla olíu, sem
þeir hafa yfir að ráða.
Ef Rússar hafa búizt við, að
Þjoðverjar mundu sækja með
sömu hemaðaraðferðum í sum-
ar og í fyrra, hefir þeim skjátl-
azt mjög. í fyrrasumar beittu
Þjóðverjar sömu aðferð og þeim
gafst svo vel í Frakklandi og
Póllandi. Þeir brutust í gegn
um víglínur óvina sinna og fá-
mennar vélahersveitir þustu á-
fram á undan aðalhemum.
Þetta kom á örvinglan og varn
imar brugðust., Steypiflugvélar
eyðilögðu samgönguæðar og
gereyddu flugher andstæðing-
anna á jörðu niðri.
Þetta var það, sem Þjóð-
verjar kalla „Blitzkrieg.“ í ár
hafa þeir beitt nýjum aðferð-
um, sem þeir kalla „Mot pulk.“
Þeir sækja fram með gífurleg-
an fjölda skriðdreka og öflugt
stórskotalið. Þeir hafa stærri
fallbyssur en nokkm sinni hafa
verið notaðar á landi (allt að
61,5 cm.), og þeir nota þrisvar
Lnjigangsorð.
Ég gekk þess ekki dulinn,
er ég nýlega ritaði greinaflokka
hér í iblaðið ,,um jafnaðarstefn-
una“ að kommúnistar myndu
láta til sín heyra af því tilefni.
Og ég ibjóst einmitt við að
andsvör þeirra yrðu lík, eins
og komið hefir fram í Þjóð-
viljanum. Ég gerði ráð fyrir að
þeir myndu ,eins og altaf endra-
nær; beinast að mér persónu-
lega, og nota árásir í stað raka.
En mig skiptir það engu „þó
kasti þeir grjóti og hati og hóti.“
Baráttuaðferðir Alþýðuflokks-
ins eru ekki rógmælgi og per-
sónulegt níð, heldur röksemdir
fyrir málefnum. Þó myndi
flokkurinn án efa geta, ef hann
teldi sér það samboðið, notað
baráttuaðferðir kommúnista,
því engir erkienglar eru for-
ystumenn þeirra, og að nokkru
kunnir, sumir þeirra, innan
Alþýðuflokksins. En það verðux
yissulega engin sósíalistísk
menning sköpuð í röðum alþýð-
unnar með þeirri baráttuaðferð.
Og fylgi, sem fengið er með
þeim starfsaðferðum, endist
oft illa, og leiðir að lokum sízt
til velfarnaðar.
Stjómskipulagið í RússlandL
Það er mjög eftirtektarvert,
að ritarar Þjóðviljans tala um
árásir og illkvittni í garð Rússa,
þegár skýrt er hlutdrægnislaust
frá staðreyndum. Þetta má að
vissu leyti til sanns vegar færa.
Séu staðreyndirnar til van-
sæmdar stjómarkerfi kommún-
ista í Rússlandi, eru þær að
sjálfsögðu árásir í augum rétt-
sýnna manna, sem viðurkenna
að svart sé svart, en kalla það
ekki hvítt. En kommúnistar,
bæði hér á landi, og allstaðar
annarsstaðar, finna aldrei blett
jné hrukku á stjéimarkerfinuj
rússneska, og þessvegna kalla
þeir einræði þar í landi hið full-
komnasta lýðræði og hryllileg-
sinnum fleiri steypiflugvélar
en áður. Hinar frægu Stuka
flugvélar voru áður notaðar
sem fljúgandi stórskotalið, en
nú eru þær notaðar sem fljúg-
andi skriðdrekar.
Þessi nýja aðferð hefir komið
Rússum á óvart og þeir viður-
kenna nú, að þessi sókn Þjóð-
verja sé öflugri ög kraftmeiri
en nokkm sinni í fyrra.
Sagt hefir verið, að það
skipti engu máli, hversu langt
innrásarher sækti inn í Rúss-
land, ef herir Rússa væru ó-
sigraðir. Nú í fyrsta sinni er
þetta ekki rétt. Stalin sagði
fyrir nokkru í skipun til hers-
ins,'að ekki mætti hörfa feti
lengra, og honum hefir án efa
verið full alvara með það. Rúiss
ar hafa misst beztu komlönd
sín og nú eru það þeir, en ekki
Þjóðverjar, sem eiga von á að
svelta næsta vetur. Þeir berjast
nú fyrir olíulöndum sínum,
sem fæða flugvélar þeirra og
ar aftökur andstæðinganna
nauðsynlega hreinsim.
í Þjóðviljanum 21. júlí s. L,
er stjómarkerfið í Rússlandi
kallað „hið sósíalistíska lýð-
ræði“, og ennfremur sagt „að
engar þjóðir eiga þvíiiku frelsi
að fagna, sem sovétþjóðimar,
gldrei hafi lýðræðið komizt á
eins hátt þróunarstig eins og
hjá þessum þjóðum“. Og svo
er sjálfur dómprófasturim a£
Kantaraborg, Mr. Hewlett John
son leiddur sem vitni, þar sem
hann kallar stjómarskrá Rússa
„lýðræðislegustu stjóraarskrá í
heimi“. Að vísu segir þessi mætl
enski guðsmaður, exnuig í um-
ræddri bók sinni, og er það tekið
upp í Þjóðviljanum, að „engin
þjóð er frjáls, sem kúgar aðra
þjóð.“ Hvemig myndi þá vera
um frelsi Rússa, þegar athug-
aðar eru aðfarir þeirra gagn-
vart Eistum, Lettlendingum og
Finnum? Blessaður brezki guös
maðurinn hefir, vafalaust í
ógáti, í hinni barnalegu lofgerð-
arrollu sinni ekki athugað, að
ef þessi meginregla hahs væri
rétt, þá væru Rússar heldur
ekki frjáls þjóð.
En það er best að sleppa
dómprófastinum og hinu ein-
feldnislega áróðursriti hans, og
snúa sér í þess stað að „veru-
leikanum sjálfum,“ og sjálfri
hinni marglofuðu stjómarskrá
Sovétríkjanina. Það em stað-
reyndimar einar og bláberar,
sem á að byggja á, og álykta
frá.
Þegar frumvarp að núgild-
andi stjóraarskrá Rússa var lagt
fyrir Sovétþingið í des. 1936,
fórust Jósep Stalin, meðal ann-
ars orð á þessa leið.
,,Ég viðurkenni það, að
stj&marskrárfrumvarpið
gerir ráð fyrir því, að alræði
alþýðustéttanna háldist og
einnig forráða-aðstaða Kom-
múnistaflokks Sovétríkj-
anna........Við bolsévíkar
skriðdreka. Án þeirra verður
þeim erfitt að halda uppi bar-
dögum á norðurvígstöðvunum
og við höíuðborgina. Þeir hafa
misst auðug námulönd og þar
með mikil iðnhémð. Án þeirra
verður erfitt að heyja stríðið á
1600 km. vígstöðvum.
Ástandið er svo ískyggilegt
fyrir Rússa þessa dagana, að
þcgar er farið að tala um mögu
loikana á algeru falli iandsins.
Þeir horfa vonaraugum til
vesturs, en Bretar og Banda-
ríkjamenn em ekki undir það
búnir að hefja innrás. Þjóð-
verjar hafa um 200 herfylki á
austurvígstöðvunum og um 100
í Vestur-Evrópu. Ef Rússar
falla og Þjóðverjar geta flutt
mikinn hluta hersins vestur á
bóginn aftur, hafa Bandamerm
misst bezta tækifærið, sem Iík-
legt er, að þeir fái, til þess að
sigrast á þýzka hemum með
innrás.
x
teljum. það kost á frum-
varpinu. Við erum annarrar
skoðunar um frelsi margra
mismunandi stjómmála-
jlokka
Síðar í sömu ræðu segir
Stalin að það sé
- „enginn grundvöllur fyrir
marga flokka í Sovétríkjun-
um og þvi ekJci ástæða til að
leyfa þá. í Sovétríkjunum er
aðeins grundvöllur fyrir
einu flokk, Kommúnista-
flokkinn. í Sovétríkjunum
geta ekki verið aðrir flokk-
ar en flokkur kommúnista.“
Þairnig er Stalin ekkert myrk-
ur í máli. Og stjómarskrá
hans er í fullu samræmi við
þetta.
í annari málsgrein 126. gr.
stjómarskrár Rússa segir svo:
„Virkustu og þroskuðustu
þegnarnir úr röðum verka-
lýðsins og annarra alþýðu-
stétt-a skipa sér í Kommún-
istaflokk Sovétríkjanna, sem
er brjóstfylkxng alþýðunnar
.... og myndar forystuna í
Öllum samtökum. álþýðumv-
ar jafnt félagslegum og op-
inberum."
OLAFUR BJÖRNSSON
hagfræðingur hefir séo
sér þann kost vænstan, að
kasta yfir sig blæju sakleysis-
ins, eftir þær ákúrur, sem hann
hefir sætt fyrir greinar þær, er
hann skrifaði í MorgUnblaðið
fyrir skömmu, og eru alls ekki
sarnboðnar jafngreindum
manni. Sorglegast er þó, að
hann skuli telja sig knúinn til
að halda áfram á sömu braut,
því að til þess bendir yfirklór
hans í Morgunblaðinu á sunnu-
daginn ótvírætt. Þar segir Ól-
afur:
„Bæði Alþbl. og Þjóðviljinn
telja það fjarstætt, þegar ég held
því fram, að eignafólk sem slíkt
hafi engin hagsrnunasamtök sín á
milli, og enginn stjórnmálaflokk-
ur bei-jist sérstaklega fyrir hags-
munum þess. Spyrja blöðin, hvort
ég þekki ekki Sjálfstæðisiflokk-
inn og ýms samtök atvinnurek-
enda í ýmsum a,tvinnugremum.
Nú hefi ég aldrei verið meðlim-
ur í neinum félagsskap Sjálf-
stæðismanna, og er því ekki bær
um að túlka stefnu flokksins. —
Ekkert rnun þó vera í stefnuskrá
flokksins, sem gefur til kynna að
hann telji hlutverk sitt að berj-
ast fyrir sérhagsmunum eigna-
fólks.“
Því er ekki að leyna, að Ól-
afur er að reyna að afneita
Sjálfstæðisflokknum. En vörn
in er veik hjá Ólafi. Hann ber
það fyrir sig, að í stefnuskrá
Sjálfstæðisflokksins sé ekkert
um það að berjast fyrir sérþaga
Með þessu er kommdnistum
gefið allt vald (forysta) í félags-
skap og samíökum í Rússlandi.
Og þegar 125. gr. stjómarskrár.
segir að öllum þegnum Sovét-
ríkjanna só tryggt málfrelsi,
prentfrelsi, funda- og samkomu-
frelsi og frelsi til að fara skrúð-
göngor og kxöfugöngur, þá
segir síðari hluti þessarar sömu
greinar fyrir um það, hvemig
þessu ,Jrelsi“ sé komið fyrir
og er það á þessa leið:
,£>essi réttindí þegnanna
eru tryggð með þvi, að hið
vinnandi fólk og samtök
þess (athugið síðari málsgr.
126. gr. hér að framan) hefir
umráð yfir prentsmiðjum,
pappírsbirgðum, opinöerum
byggingum, götum, sam~
göngutækjum og öðrum
efnálegum skilyrðum.“
Hér verður ekki heldur um
villzt hverjir einir hafa mál-
frelsið, prentfrelsið og funda- og
samkomufrelsið.
Þá er að athuga valdið til
framboða á þingmönnum til
Sovétþingsins. Um það segir í
síðari hluta 141. gr. stjórnar-
skrárinnar þannig:
„Réttur til framboðs er
tryggður félagslegum sam-
tökum álþýðunnar. (Athugið
enn síðari málsgr. 126. gr.):
Deildum Kommúnista-
flokksins, verkálýðsfélögum,
samvinnufélögum og mcnn-
ingarfélögum.“
Það þarf x engar grafgötur að
(Frh. á 6. síðu.)
munum eignastéttarinnar. Nei,
klíkuflokkar, sem vinna gegn
hagsmunum fjöldans eru oftast
nær svo slungnir, að megintil-
gangui-inn er furðuvel dulinn í
hinni opinberu stefnuskrá. En
það er betri aðferð til, ef meta
á stjórnmálaflokka, en hún er
sú að athuga gaumgæfilega
hvað þeir hafa gert og hvernig
starfsemi þeirra er háttað.
Beiti Ól. Bj. þeirri aðferð við
Sjálfstæðisflokkinn kemst
hann áreiðanlega að því, fyrir
hvaða stéttir þjóðfélagsins
flokkur þessi berst. En reyndar
veit hagfræðingurinn það
prýðilega, hann lætur bara
svona ólíkindalega.
Enn segir Ól. Bj.:
«-______ _______________
„Hvað hin ýmsu félög atvinnu-
rekenda snertir, álít ég þau held-
ur ekki hagsmuna samtök eigna-
manna. Tökum t. d. Félag ísl.
stórkaupmanna. Eg er félagsskapn
um ekki kunnugur persónulega,
en býst við, að inntöku í hann
geti allir, fengið, sem á löglegan
hátt hafa atvinnu af því að reka
heildverzlun, hvort sem þeir eiga
neitt eða hafa nokkum annan í
þjónustu sinni. Aftur á móti býst
ég ekki við að neinn fái þar upp-
töku fyrir það eitt, þó að hann
geti sýnt feita sparisjóðsbók/1
Lesendum skal látið eftir
að dæma um það, hvort þetta
sé nægilegt til að sanna, að Fé-
lag xsl. stórkaupmanua sé ekki
Framh. á 6. síðu.