Alþýðublaðið - 13.08.1942, Qupperneq 6

ALÞÝDUBLAÐIÐ
Miðvikudagur 12. ágúst 1042.
„Leyndanár sióstríðsins.

VIVM.1SIMS
w
„Liv“
hleður í dag til Ólaf&víkur,
Grundarfjarðar og Stykkis-
hólmB. —• Flutningi veitt
móttaka til ihádegis ef rúm
leyfir.
Karlmanna
náttföt!
(í öllum stærðum).
Stúlka óskast
gott kaup.
Uppl. í síma 4109.
Hetfi til leigu 22ja manna og
7 manna ihifreiðar í lengri og
skemmri ferðir. Óiafur
Ketillsson Laugarvatni sími
nr. 6'. Afgreiðsla í Reykja-
vík Bifröst sími 1508.
— Félagslíf. —
Knattspyrnufélagið „Víkingur“
Æfing í kvöld kl. 9 hjó 3. og
4. flokki.
Mætið allir.
Bæjarbúar!
Sendið mér fatnað yðar þeg-
ar þér þurfið að láta pressa
eða kemiskthreinsa. Reynið
viðskiptin.
Fatapressun P. W. Biermg
Smiðjustíg 12.
TriHofunaphpingar,
tæklfærisg|afir,
í góðu úrvali.
Sent gegn póstkröfu.
Guðm. Andrésson
gullsmiður.
Laugavegi 50. — Sími 3769.
twostiMinws Abþi jóhmom. wmhm.i
(Frh. af 5. síðu.)
þessara skipa hafa verið byggð
samkvæmt áætlun, sem gerð
var fyrir stríð, en um öll hin
hefir verið gerð áætlun eftir að
stríðið hófst. Og þó er fimm
hundr.uð iág talla, því að á þeirra
töflu, er ég 'hefi, er ekki minnzt
á tundurduflaveiðara, tundur-
skeytabóta eða fallhyssubáta.
En slik ,skip hljóta að hafa verið
srníðuð hundruðum saman, enda
þótt nöfnin hafi ekki verið birt.
Sáðustu fréttir af ihernaðinum
gegn kaiupskipunum finnast mér
mjög táknrænar. Við höfum
fengið fréttir af því, að skipi
hafi verið sökkt undan Azoreyj-
um, á isvæði, sem við höfum
ekki haft fregnir af að skipum
hafi verið sökkt á um margra
vikna skeið. Við höfum fengið
fregnir af (því, að ráðizt hafi
verið á skipalest í Heilags-Lár-
usarfljóti í Kanada, en þar hef-
ir einnig verið kyrrð áður. Ef
til vi'll hefir yfirstjórn þýzku
kafhátanna enn iþá einu sinni
breytt um hernaðaraðferð. Á
fyrstu dögum stríðsins kom það
oft fyrir, að þýzku kafbátarnir
breyttu um hernaðaraðferð og
aðgerðastöðvar. En bandamenn
hafa alltaf getað sent flotastyrk
á þær stöðvar, þar sem kafbát-
arnir hafa gert mestan usla og
fengið þá á þann hátt til þess að
'hörfa. Eitt er þab við þessa á-
rás á skipin við Kanada, sem
vert er að veita athygli, og það
er, að óvinunum heppnaðist að
einis að sökkva þremur skipum
af fjórtán; sem voru í herskipa-
fylgdinni, enda þótt þeir hafi
þótzt hafa sökkt öllum skipun-
um. Þannig mun það vera á öðr
um stöðum. Þó að þeir þyikist
hafa sökkt beilli skipalest, hafa
þeir ef til vill aðeins sökkt ein-
um sjötta eða einum tíunda af
skipalestinni. Nú er okkur það
Ijóst, að tjónið, sem við bíðum
er mjög mikið. En ef okkur
tekst að skila farmi þrjátíu og
f jögurra skipa af Ihverjum f jöru
tíu, þá er það okkur meira í bag
/en óvinuinufm það, sem þeir
sökkva. Við erum ekki ánægðir
yfir iþví að þurfa að bíða tjón,
en þó að við missum tíunda
hluta af farmi þeim, sem við
flytjum í okkar þarfir, gefumst
við ekki upp. Fjarri því! Okkur
munar nærri þvá ekkert um það.
Einu sinni missti Rommel, sam
kvæmt mati foandamanna, helm
inginn af öllujm þeim skips-
förmum, sem átti að flytja til
hans. En hann gat haldið ófram
fyrir því og meira að segja haf-
ið sókn. ,
Fyrir fiáeinum miánuðum var
því lýst yfir að einu af hverj-
um tvö hundruð skipum, sem
sigldu í herskipafylgd væri
sökkt fyrir bandamönnum. En
þegar við hinsvegar fréttum að
sex skipum bafi verið sökkt,
hugsum við sem svo, að ellefiu
eða tóM hundruð skip hafi ver-
ið í skipalestinni — en það hlýt
ur að vera firra ein. Við höf-
um því svo lítið ,til að styðja
okkur við, að ómögulegt er að
ákveða neitt um þetta málefni.
Myndin af því, sem gerzt hef
ir síðustu sex mánuðina er ljót,
og mér dettur ekki í hug að
reyna að gylla hana. Og meira
getur skeð í framtíðinni. En
það er ákatfilega mikill munur á
því, hvort útlitið er alvarlegt
eða hvort það er vonlaust. Á-
standið er alvarlegt, en það er
fjarri þvá að vera vonlaust, og
við myndum gera sjómönnun-
um og skipasmiðunum mjög
rangt til, ef við stæðum ótta
lostnir út af því, sem kafbótar
möndulveldanna Mafa afrekað
undanfarna sex mánuði.
Verkamenn á
Patreksfirði
halda aðalfund.
Eigsiir félagsins eru
yfir 14 púsnnd kr.
AÐALFUNDUR Verkalýðs-
félags Patreksfjarðar var
haldinn sunnudaginn 9. þ.m.
Sökum óviðráðanlegra á-
stæðna var ekki unnt að halda
aðalfundinn fyrr en þetta.
í stjórn voru kosnir þessir
menn:
Ásm. Matthíasson, form.
Jóh. Gíslason, varaform.
Páll Jóhannessqn, ritari.
Þórarinn Bjarnason, gjaldk.
Markús Ö. Thoroddsen, fjár-
málaritari.
Hagur félagsins er all góður.
Eignir þess voru 1. jan. sl. sem
hér segir:
Eign félagssjóðs kr. 1.525,41
— verkfallssj. — 11.102,99
— sjúkrasj. — 1.547,73
Er því skuldlaus eign Verka-
lýðsféiL Patreksfjarðar samtals
kr. 14.276,13
KLUKKAN 11.20 í fyrra
kvöld var fyrirvara-
laust gefið loftvarnamerki
hér í Reykjavík. Var því af-
lýst klukkan 11,45 og stóð í
25 mínútur. Almenningi var
ekki kunnugt um annað en
að um raunverulega loftár-
ásarhættu væri að ræða og
heldur ekki starfsmönnum
loftvarnanefndar.
Hér var þó aðeins um æf-
ingu að ræða, sem Loftvarna-
nefnd hafði ákveðið að halda
fyrirvaralaust, til þess að kom-
ast að raun um, hvernig skipu-
lag hennar gæfist og hinir skip
uðu starfsmenn hennar.
Mikið af fólki var á ferli úti
þegar loftvarnamerkið var gef-
ið og bifreiðar um allar götur.
Bifreiðarnar hröðuðu sér í
skjól eða til skylduverka sinna
í loftvörnunum, en gangandi
fólk virtist taka loftvarna-
merkínu af meiri kulda og ró.
Gengu margir rólega heim á
leið, og fór lögreglan þó tim
.fitfltuDingsgjaldið.
Framh. af 4. síðu.
inu, ,að Iþað ekki yrði að stór
itjóni fyrir smóúfeveginn um
land allt“.
Þannig eru heilindi kommún-
istaforsprakkanna. Ólafur Thors
notar heimild til þess að leggja
á útf lutningsgj ald á annan veg
en í lögunum segir, og á allt
annan Ihátt en Alþýðufiokkur-
inn sannanlega hefir ætlast til
og þetta segja kommúnistar að
sé Afþýðuflokknum að kenna.
Þeir ásaka hann fyrir mistök
Ólafs Thors. Svo langt ganga
þeir í hinni taumlausu ofsókn
sinni gegn Alþýðuflokknum, að
þeir kenna honum gegn betri
vitund um misgrðir Sjáilfstæð-
isflokksins.
iSMkur er vopnalburður þess-
ara manna sem þykjast vera að
berjast fyrir hagsmunum alþýð
unnar í landinu, en ávinna það
eitt að hjálpa íhaldinu, til þess
að kljúfa foana í tvo andstæða
flokka.
Meðan svona er barist verður
sameiningarfojal þeirra ekki
skoðað sem annað en foræsni og
yfirdrepsskapur, foafður um
foönd í þeim eina tilgangi að
komasit sem lengst inn í fylk-
ingar aiþýðunnar ,til þess að
igefca sundrað þeim sem allra
mest og tafið þannig fyrir fram-
gangi jafnaðarstefnunnar hér
á landi.
Þýzk flugvél
flaug yfir vesturhluta íslands 11.
ágúst sl. Loftvarnamerki var gef-
ið á Akureyri, en flugvélin flaug
þar ekki yfir. (Tilk. frá herstj.).
75 ára
er í dag, 13. ágúst, frú Rósa
Helgadóttir. Dvelur hún nú á Elli-
heimili Hafnarfjarðar.
göturnar í bifreiðum og á vél-
hjólum og loftvarnastjórar
reyndu að reka fólk í loftvarna
skýlin.
Þegar Alþýðublaðið hafði tal
af formanni loftvarnanefndar
í gær, var enn ekki búið að
vinna úr skýrslum nefndarinn-
ar um það, hvernig starfsfólk
hennar hafði mætt. Þetta er
mjög mikið verk. Hverfisstjór-
arnir eru 60 að tölu og vara-
hverfisstjórarnir jafn margir,
síðan koma slökkviliðsstjórar
og slökkviliðsmenn, hjúkrun-
arfólk og sendisveinar og ýms-
ir aðrir. Athugað verður ná-
kvæmlega hverjir hafa mætt og
hverjir ekki. Síðan verða þeir,
sem sviikizt foafa um að mæta.
eða ekki getað það, yfirleitt
allir þeir, sem ekki mættu, —
boðaðir á fund nefndarinnar
og krafðir sagna. Er ekki ólík-
legt, þó að ekki sé búið að rann
saka það, að allmikil vanhöld
hafi orðið á heimtum hjá Loft-
varnanefnd þetta kvöld.
Meiðyrðamðl gegui
ritstjórum Tímaus
og Þjóðviijans.
C® ORSETI sameinaðs alþing-
is hefir höfðað mál gegn
ritstjórum Tímans og Þjóðvilj-
ans. Tilefnið er ummæli beggja
þessara blaða um úrskurð, sem
forseti sameinaðs þings gaf í
sambandi við kosningu á þing-
mönnum til efri deildar þings-
ins á dögunum. En bæði þessi
blöð hafa gert allmikinn hvell
út af þessum úrskurði.
Verða ritstjórar beggja þess-
ara blaða nú að standa við meið-
yrði sín um forsetann framrai
fyrir dómstólunum.
HANNES Á HORNINU
Framh. af 5 s.íðu.
þú ljáir athugsaemdum mínum
rúm við og við.“
OG SVO BYRJAR HANN: „Ef
ég man rétt, sá ég í blaði eða
tímariti haft orð á því, að fæðing-
um fækkaði ískyggilega á landi
hér í seinni tíð. Ég hefi ekki skap-
að mér skoðun á því, hvort þetta
er rétt, og hefi ekki rannsakað
skýrslur þar að lútandi. En það
er augljóst mál, að þeir, er stjórna
Reykjavík, álíta að það sé ekki
verðlaunavert að fæða og uppala
börn.“
„NIÐURJÖFNUNARNEFND
bæjarins telur sér skylt að
„straffa“ þá menn, sem börn eiga.
Því við allt það handahófs- og
ranglætisverk er það mest áber-
andi, hversu barnafólkið verður
hart úti. Það er af hendi nefndar-
innar talið lítilsvert því hún
dregur aðeins 375,00 krónur frá
hjá manni, sem hefir tvö börn á
framfæri. Það er ekki 200 kr. virði
að hennar dómi að framfleyta
barni. Allir sæmilegir foreldrar
munu láta það fé af hendi með
mestu ánægju, sem fer til uppeldis
barnanna þeirra. En þrátt fyrir
það geta þau ekki verið þess dul-
in, hvert mat niðurjöfnunarnefnd-
ar og þeirra, er henni stjórna, er
á því að uppala börn fyrir þjóðfé-
lagið.“
„NÝR STÚDENTAGARÐUR.
Það hefir hneykslað mig og fjölda
hugsandi manna að sjá dagblöðin
jarma í kór: „Það þarf að byggja
nýjan stúdentagarð.“ Og mér hef-
ir beinlínis sárnað að sjé Alþýðu-
blaðið vera þessu samdóma. Málið
stendur svo: Til er stúdentagarður,
sem í bili er í höndum „ástands-
ins“, sumir segja leigður því af
stúdentunum sjálfum. Það er auð-
vitað tímaspursmál, hvenær hann
losnar. Tímaspursmál, sem al-
mennt séð getur ekki haft neina
þjóðhagslega þýðingu.“
„HINS VEGAR er svo ástatt í
bænum, að konur með börn búa í
tjöldum vegna skorts á húsnæði.
Auk þess býr fólk með fjölda
barna í heilsusamlega hættulegum
íbúðum. Að minnsta kosti er stór
hörgull á byggingarefni, og ekki
sjáanlega afléttilegt með það.
Vinnukraftur, sérstaklega fag-
manna, lítt fáanlegur. Því segi ég
það: Sæmilegar íbúðir fyrir fólk
eiga að ganga fyrir öllu fyrst um
sinn þar til svo er úr bætt að ekki
stafi neinu barni hætta af. Að
verja efni og fé og vinnu í eitt hús,
sem kosta mun eiga um Vz milljón,
er óafsakanlegt gerræði. Því þó að
stúdentarnir verði að gera annað á
meðan þeir bíða eftir að „Garður-
inn“ los'ni, þá er það ekki þjóð-
hættulegt.“
EF STÚDENTAR vilja svara
þessu og lýsa simni brýnu þörf, er
ég fús til að birta það.
Hannes á horninu.
Lof tvarnaæf ingin:
A0ir,sem ekki mættn, verða boð-
aðir á fnnd neíndarinnar.
------»- ■
Þeir verða að gera fulla grein
fyrir fjarveru sinni.