Alþýðublaðið - 14.08.1942, Síða 2
ALÞYÐUBLAÐIÐ
Föstiidagur 14. ágúst 1942.
Ein tilraun Framsóknar enn til að
hindra framgang kj ördæmamálsins.
Bauð upp á* fjðgurra llokka pjáðstjórn
með pví skilyrði að fallið yrði frá sam-
pykkt kjðrdæmabreytinóarinnar!
...—.■■■■■—..-
En hinir flokkarnir s©fðu nei.
Ifjar samniDDanm
leitanlr milli Dags-
brðnar og atvinnn
rekenda.
IGÆR komu stjórnir Verka
maimafélagsins Dagsbrún
og Vinnuveitendafélags íslands
saman á fund til þess að ræða
um möguleika fyrir nýjum
heildarsamningi milli félaganna
um kaup og kjör verkamanna.
Varð það að samkomulagi sam-
kvæmt ósk stjórnar Vinnuveit-
endafélagsins, að stjórn Dags-
krúnar legði fyrir stjórn Vinnu
veitendafélagsins uppkast að
nýjum samningi.
Dagsbrúnarstjórnin hefir á-
kveðið að senda stjóm Vinnu-
veitendafélagsins típpkast sitt
að slíkum samningi fyrir kl. 9
í dag og mun hún leggja á-
herzlu á, að úr því verði skorið
fyrir næstu helgi, hvort sam-
ingar geti tekist nú eða ekki.
Golfklúbbur íslands.
Undirbúningskeppni fyrir Af-
mælisbikar kvenna fer fram laug-
ardaginn 15. ágúst og hefst kl. 3
sd. Þátttaka tilkynnist í Golfskál-
ann fyrir kl. 2 sama dag.
ÞAÐ ER NÚ ORÐIÐ KUNNUGT, að Framsóknarflokk-
urinn hefir á bak við tjöldin gert eina tilraunina
enn til þess að hindra framgang kj ördæmabreytingarinnar.
Skrifaði hann öllum öðrum flokkum þingsins, Alþýðu-
flokknum, Sjálfstæðisflokknum og Kommúnistaflokknum,
langt bréf fyrir tæpri viku, þar sem hann bauð þeim upp
á myndun nýrrar þjóðstjórnar, sem allir flokkar þingsins
ættu fulltrúa í, en gerði jafnframt að skilyrði fyrir myndun
slíkrar stjórnar, að fallið yrði frá fullnaðarsamþykkt kjör-
dæmabreytingarinnar.
Þetta bréf Framsóknarflokksins var dagsett 7. ágúst — og
var þess óskað, að Iþví yrði svarað ekki síðar en 12. ágúst.
Var frá þessu skýrt í þingskjali, sem fram kom frá
Framsóknarflokknm í gær — og því með, að svör hefðu nú
borizt frá öllum hinum flokkunum, og væru þau neitandi,
enginn þeirra væri fáanlegur til að láta kjördæmabreýt-
inguna niður falla. — En samtímis var það kunnugt, að
nefnd sú, sem kosin var í neðri deild, til að athuga kjör-
dæmaskipunarfrumvarpið, hefði klofnað og skilað tveimur
nefndarálitum. Leggur meirihlutinn, fulltrúar Alþýðuflokks-
ins og Sjálfstæðisfl. og Kommúnistafl. til að kjördæmafrum-
varpið verði samþykkt óbreytt, en minnihlutinn, fulltrúar
Framsóknarflokksins; að það verði fellt.
Farmgjold milli Islands og
Ameriku hækka um 50°»
..... » ..-!-
Vaxandi örðugleikar á því að fá
skip tíl vöruflutninga.
...♦....
EIMSKIPAFÉLAG ÍSLANDS hefir snúið sér til dóm-
nefndarinnar í kaupgjalds og verðlagsmálum og farið'
fram á að mega hækka farmgjöld í siglingum milli íslends
og Ameríku um 50%. *
Fnn er ekki vitað að dómnefndin, svokallaða, hafi tekið á-
kvörðun um beiðni félagsins, en gera má ráð fyrir að hún sam-
þykki hana, enda gerir dómnefnd þessi ekki annað en að sam-
J t
þykkja og getur ekki annað í hverju tilfelli.
Má því gera ráð fyrir, að farm
gjöldin hækki um 50 af hundr-
aði næstu daga. Þetta hefir vit-
anlega í för með sér mjög
hækkað verð á vörum, sem
fiuttar verða frá Ameríku í
Bikisðbyroð \á láni
til rafveitn tsafjarð-
Eyrarhrepps.
ar oo
FINNUR JÓNSSON flytur
tillögu til þingsályktunar í
sameinuðu þingi. Er tillagan
mn ríkisábyrgð á láni til aukn
ingar rafveitu ísafjarðar og
Eyrarhrepps. Hún hljóðar svo:
,Alþingi ályktar að heimila
ríkisst j óminni að ábyrgjast
allt að 1 millj. króna innan-
(Frh. á 7. síðu.)
næstu ferðum skipanna.
Eimskipafélagið mun færa
þau rök fyrir þessari beiðni
sinni, að kaupgjald á skipum
félagsins hafi hækkað svo mik-
ið undan farið, að þessi hækk
un sé alveg óhjákvæmileg.
Þá er talið, að möguleikar
okkar til flutninga á vörum frá
Ameríku minnki nokkuð á
næstunni. Mun ríkisstjórnin
hafa fengið einhverjar tilkynn
ingar um það, að ekki verði
hægt að leigja okkur jafnmik-
ið af skipum til vöruflutninga
milli landanna og verið hefir
undanfarið. Höfum við auk
Eimskipafélgasskipanna og ann
arra eigin skipa haft skip á
leigu samkvæmt samningum
við stjórn Bandaríkjanna og
jafnvel fengið skip á leigu
fram yfir það, sem samið var
um á sínum tíma. Það mun nú
ekki verða lengur hægt.
Bréf Fra'msóknar.
í bréfi Framsóknarflokksins
— sem 'hér að framan getur og
undirritað var af fyrrverandi
alþingisforsetum Framsóknar-
flokksins, Einari Árnasyni og
Jörundi Brynjólfssyni, og birt
orðrétt í nefndaráliti Fram-
sóknarminnihlutans í stjórnar-
skrárnefnd, sem útbýtt var á
alþingi í gær, er ástandinu í at-
vinnu- og fjárhagsmálum þjóð
arinnar lýst sem hinu mesta
áhyggjuefni, sagt, að aðalat-
vinnuvegir þjóðarinnar séu
stöðugt, að dragast saman
vegna skorts á vinnuafli, sam-
tímis því, sem eyðsla, hvers
konar spákaupmennska og
gróðabrall fari. stöðugt vax-
andi, og viðurkennt — það
vekur sérstaka athygíi í bréfi
Framsóknarflokksins —■, að því
fari fjarri, að enn hafi orðið
samtök um að gera fullnægj-
andi ráðstafanir til þess að
takmarka stríðsgróða einstakl-
inga á kostnað almennings, svo
sem nauðsyn ber til.
Segir svo í bréfinu, að fram
úr þessum vandamálum verði
ekki ráðið, nema því að eins að
kjördæmamálið verði lagt á
hilluna og hætt verði við að
kjósa á ný í haust.
„Framsóknarflokkurinn gerir
ráð fyrir,“ þannig heldur hréf-
ið áfram, „að þess sé fremur
að vænta, að stjórnarskrár-
málið verði lagt til hliðar, ef
samkomulag verður um það
milli þeirra flokka allra, sem
að því stóðu á síðasta álþingi.
Flokkurinn sendir því erindi
þetta til állra þessara flokka
með eindreginni áskorun um að
þjóðarnauðsyn verði látin sitja
í fyrirrúmi og að flokkar þings
ins hætti kosningabaráttunni,
snúi sér nú þegar að laúsn
aðkallandi vandamála — og
myndun ráðuneytis til þess að
standa að framkvæmd þeirra.“
Svar JMpýlaf lokfesins
Alþýöuflokkurinn svaraði
þessu bréfi Framsóknarflokks-
ins með öðru bréfi, dagsettu
11. ágúst. Er það undirritað af
Stefáni Jóh. Stefánssyni og
Haraldi Guðmundssyni og
hljóðar þannig, orðrétt:
„Út af bréfi þingtflokks Fram-
sóknarmanna, dags. 7. þ. m., til
Aiþýðuflokksins og annarra
þingflokka, vill Alþýðuflokk-
urinn taka fram fyrir sitt leyti
eftirfarandi, sem svar af sinni
hálfu.
Því fer mjög fjarri að Al-
þýðuflokkurimii vilji, né
telji nokkra ástæðu til þess
að leggja kjördæmamálið á
hilluna. Þvert á móti telur
hann það alveg rangt og
fullkomin brigð við kjósend-
lir. Það hefir og komið mjög
Frh. á 7. síðu.
Vel’zlosarjðfnoðnr-
inn er éhagstæðnr
En aðeins um 600 oðsund
hrónur.
VERZLUNARJÖFNUÐUB-
INN var óhagstæður í
júlílok um 600 þúsund krónur.
Innflutningurinn hafði 7 fyrstu
mánuði ársins numið kr. 121.6
millj. króna, en útflutningur-
inn 121.0 millj. króna.
Á sama tíma 1941 var verzl
unarjöfnuðurinn hagstæður um
52,2 millj. kr'.
í s.l. júní var verzl.-jöfnuð-
urinn óhagstæður um 3,5 milj.
kr. Nam innflutn. í þeim mán.
18,2 millj., en útflutn. 14,7
millj. kr.
Aðalútflutningsvörurnar í
júlí voru þessar: ísfiskur 9,6
milljónir, freðfiskur 2,2 millj.,
þorskalýsi 1,7 millj. og salt-
fiskur 0,6 millj. kr.
ísafjðrðar gefnr 7008
kr. til Koregssðfn-
nnarinnar.
Bæjarstjórn ísa-
FJARÐAR samþykkti fi
einu hljóði á fundi sínum í gær,
að gefa 7000 krónur úr bæjar-
sjóði til Noregssöfnunarinnar.
Er ísafjörður fjórði bærinn
á landinu, sem gefur til Nor-
egssöfnunarinnar. Áður vora
komnir Hafnarfjörður, Reykja-
vík og Seyðisfjörður.
Norræna félagið, sem eins
og kunnugt er,: gengst fyrir
Noregssöfnuninni ásamt Norð-
Frh. á 7. síðu.
"1
Hásetar og kpdarar i llm-
shlpaíélagsshlpum segja upp!
Mema þefr fái Jafnháa áhæítiíþókn- |
iin og yfirmeiinirnir. .
UNDIRMENN á skipum Eimskipafélags íslands hafa nú ;;
þegar sagt upp eða era að segja upp störfum á skip-
um félagsins, nema stjórn þess gangi inn á, að þeir fái 100
krónur í áhættuþóknmi á dag í Ameríkusigíingum, eða ná-
kvæmlega hið sama og yfirmenn fengu samþykkt fyrir fá-
um dögum. ....
Á það skal hent í þessu sambandi, að fyrir nokkru síð- I;
an, varð samkomulag milli undirmanna á skipunum
og stjórnar Eimskipafélagsins um að þeir fengju 60 krónu
áhættuþóknun á dag, eins og yfirmenn fengu þá, var og að-
alkrafa undirmanna þá, að þeir fengju sömu áhættuþóknun
og yfirmennirnir.
Þegar yfirmennirnir fengu hins vegar 100 króna áhættu •
þóknun á dag töldu hásetar og aðrir undirmenn á skipun-
um sig ekki geta unað við það, að áhætta þeirra væri met-
in minna en yfirmannanna og svo miklu minna, sem mun-
ar á áhættuþókmminni, og gerðu því hinar nýjn kröfur í
gær til stjórnar Eimskipafélagsins.
í gær sögðu skipsverjar á Lagarfoss upp störfum, nema
að gengið yrði að þessari kröfu þeirra. Er búist við að
skipsverjar á Fjallfossi og Brúarfossi muni senda stjórn
félagsins sömu kröfur í dag.