Alþýðublaðið - 26.08.1942, Page 5

Miðvikudagur 26. ágúst 1942.
ALÞÝÐUBLA0IÐ
5
VOPNAHLÉSSKILMÁL-
ARNIR, sem Vichystjórnin
gekk að í júní 1940, lögðu
Trakklandi erfiðan fjötur um.
fót. í iþeim voru t. d. iþessi á-
kvæði: 1) Þjóðverjar skyldu
hafa í haldi verulegan hluta
vopnfærra karlmanna á her-
skyMualdri — nærri því IVz
milljón manns — þangað til
stríðinu við Breta væri lokið.
2) iFrakklandi var skipt í tvo
hluta, stjórnarfarslega og fjár-
‘hagslega, og er ógreiðara um
samgöngur og samibönd milli
þeirra heldur en tveggja sjálf-
stæðra ríkja. 3) Frakkar skyldu
•taka á sig allan kostnað við her-
námið og greiða óheyrilega háar
skaðabætur.
Fyrsta atriðið, sem hér er
minnzt á, er iþungbærara fyrir
Fi'akka en orð fá lýst. Frariski
herinn, sem er í haldi ’njá Þjóð-
verjum, gerir þeim enn betur
kleift að mergsjúga frönsku
þjóðina. iHvað eftir annað hefir
Hitler kvalið franskar mæður
og eiginkonur með því, að lofa
þvíf áð föngunum verði sleppt,
■en það hefir alltaf verið svikið.
Vegna þessa er Frakkland svipt
um 1200 000 landbúnaðar-
verkamönnum, og matvæla-
framleiðslan hefir af sömu á-
stæðum minnkað um 16 af
hundraði.
*
Við það, að talsvert á aðra
milljón franskra karlmanna á
íbezta aMri eru fjarri heimilum
.sínum, dregur enn fremur að
verulegum mun ur fólksf jölgun-
inni í landinu. Var þó hin laga
tala ibarnsfæðinga í Frákklandi
þegar orðið mikið áhyggjuefni
fyrir stríðið. Mun láta nærri, að
ibamsfæðingum fækki af þess-
um sökum nálægt 100 000 ár-
lega, og er það mjög alvarlegt
atriði. Og það er enginn efi á
því, að þetta er ein ástæðan
fyrir . því, að Hitler heMur
frönsku föngunum í Þýzkalandi.
Hin umrædda skipting Frakk-
lands hafði lamandi áhrif á allt
athafnalíf. í Frakklandi ríkti
fyrir stríð fjárhagslegt jafn-
vægi, sem var til fyrirmyndar
fyrir aðrar þjóðir; og var vel og
viturlega hagað hlutfallinu
milli landbúnaðarins og iðnað-
arins. Franskur iðnaður getur
því að eins blómgazt, að frjáls
viðskipti ríki þjóða á milli, því
að Frakkar þuffa að flytja inn
mikið af hráefnum. Hins vegar
hafa þeir verið sjálfum sér því
mæ:r nógir um matvælafram-
leiðslu, því að fyrir stríð fram-
leiddu þeir yfir mutíu af hundr-
aði af öllum matvælum sínum.
Og ef Viohystjórninni hefði ver-
ið leyft að stjórna öllu landinu
fjárhagslega, þá hefði fram-
leiðsla og dreifing matvæla
verið mjög svo viðráðanlegt við-
fangsefni, þrátt fyrir iþað, að svo
Sjómannaskólinn í Annapolis.

Frægasti skóli ameríkska flotans er í Anhapolis og hafa margir þekktustu flotaforingjar Am-
eríkumanna hlotið menntun sína þar. Fyrir nokkru voru útskrifaðir frá skólanum 600 ný-
liðar og sýnir myndin hersýningu, sem þeir héldu. lí'’
Þrælatak Hitlers á Frakklandi.
margir landlbúnaðarverkamenn
séu stríðsfangar hjá Hitler. Þá
hafði það og mikla truflun í för
með sér, að fjórar eða fimm
milljónir manna flýðu frá hin-
um hernumda hluta til hins
frjálsa hluta landsins. Enn frem-
ur þurfti að slátra miklu af
kvikfénaðinum og eyðileggja
uppskeru vegna þess, að barizt
var í laffidinu, en það hefði ekki
valdið, nema stundaróþægind-
um, sem hefði fljótlega mátt
ráða fram úr að mestu leyti, ef
landinu hefði ekki verið skipt
í tvo hluta, sem voru stranglega
einangraðir, eins og áður er
lýst. Þessi skipting landsins
hindraði ekki aðeins, að það
næði sér aftur að mestu leyti,
iheldur kom hún á fjárhagslegu
öngþveiti og hallærisástandi í
landinu. Nú skulum við líta á
rökin fyrir þessu.
Hinn hemumdi hluti Frakk-
lands nær yfir tvo þriðju hluta
landsins. Þar er framleiddur
meginhlutinn af kvikfjárafurð-
unum, korni, grænmeti og ann-
arri uppskeru. Við skulum hafa
í hyggju, að í vopnahlésskilmál-
unum var bannað að flytja af-
urðir og vörur frá hemumda
hlutanum til hins óhemumda.
„Með þessu er átt við,“ segir í
einni grein vopnahlésskilmál-
anna, „að þýzka stjómin mun
taka tillit til lífsnauðsynja íbú-
anna í hinum óhernumda hluta
landsins." Ef til vill er nauðsyn-
legt að bæta því við, að þetta
tillit hefir ekki verið tekið.
Llfstykk|abáðlD
Hafnarstræti 11 tilkynnir:
Nýkomið mikið og gott útval af enskum
lífstykkjum. Teygjubelti og korselett.
Nýjasta tízka.
LÍFSTYKKJABÚÐIN, HAFNAKSTRÆTI 11.
Sími 4473.
Fyrir utan þessa afarkosti,
sem nú hefir verið rætt um,
þurfa Frakkar að bera kostnað-
inn af setuliðinu í landinu og
auk þess kostnaðinn af þeim
her, sem Hitler hugðist að senda
til innrásar inn í England. Þýzka
setuliðið var vel birgt að papp-
írspeningum — svo kölluðum
„hemámsmörkum". Og með
þeim tæmdu hernienninnir búð-
irnar að vörum. Ráðamenn
þýzka hersins lögðu hald á
matvæli, sem framleidd vom í
hinum óhemumda hluta lands-
ins og ráðstöfuðu þeim í þágu
■hersins eða sendu þau heim til
Þýzkalands. Tollar voru lagðir
á korn og kjöt og enn fremur
á sykur og kartöflur, þó að þýzk
yfirvöld hefðu skuldbundið sig
til þess að leggja engar hömlur
á tvennt hið síðast nefnda. Fyr-
ir aðrar vörur var jgreitt með
iþeim upphæðum, sem iþeir kúg-
uðu Frakka til að greiða sér í
skaðabætur.
Til viðbótar við þetta allt
saman fengu Þjóðverjar og
ítalir mikið af vörum frá hin-
um óhernumda hluta Frakkl-
eða um 70—80 af hundraði af
þeim vörum, sem fluttar eru til
Marseilles frá Norður-Afríku.
Þá urðu Frakkar að fá Þjóð-
verjum í hendur yfirráðin yfir
járnbrautunum. Og loks voru
lögð á þá skaðabótagjöld, sem
námu 400 milljónum franka á
dag, það er að segja 144 millj-
örðum frahka á ári, og er það
helmingi hærri upphæð en tekj-
urnar á frönsku fjárlögunum
voru árið 1939. Eru þannig
skaðabótagjöldin á einum mán-
uði hærri en allir áætlaðir
beinir skattar til franska ríkis-
ins árið 1939. Til þess að verða
við þessum gífurlegu kröfum
hefir stjómin orðið að grípa
til stóraukinnar seðlaútgáfu, og
við það hefir verðgiMi pening-
anna farið ört lækkandi.
Það er greinilegt, að þessir
örðugleikar eru 'beinar afleið-
ingar af vopnahlésskilmálunum.
Þeir standa ekki í neinu sam-
bandi við hafnbann Breta. En
er það hugsanlegt, að Vichy-
stjórnin mundi hafa verið svo
fús á að ganga að þessum afar-
kostum, ef hún hefði gert sér
fulla grein fyrir því, að Bretar
mundu halda baráttunni áfram?
Mjög fljótt eftir að Vichystjóm-
inni var komið á laggimar full-
vissuðu hernaðarsérfræðingar
■henfftar hana um það, að Bretar
mundu neyðast til að semja um
uppgjöf eftir hálfan mánuð til
þrjár vikur eða í hæsta lagi eft-
ir nokkra mánuði. Og vafalaust
var það í sömu trú, að Þjóðverj-
ar kröfðust ekki, að Frakkar af-
hentu þeim flota sinn og yfir-
ráð yfir frönskum höfnum I
Norður-Afríku til þess að nota
þær sem flotastöðvar. Enn frem-
ur hétu þeir Frökkum því, að
þeir skyldu „fljótlega“ verða
burtu af Atlantshafsströndmni,
og sögðust skyldu leyfa þeim,
hvenær sem væri, „að flytja að-
setur ríkisstjómarinnar til Pa-
rís, ef iþess er óskað“. Þessum
loforðum hélt Hitler sem agni
fyrir Vichystjórnina, meðan
hann gerði sér miklar vonir um
það, að þýzkar hersveitir mundu
taka London innan skamms.
í fjóra mánuði beið Vichy-
stjómin og stuðningsmenn
hennar árangurslaust eftir
hruni Bretlands. Þegar hver
vikan leið af annarri og Bretar
börðust alltaf af sama kappinu,
urðu Vichymennirnir stöðugt
kvíðafyllri. Hvenær ætluðu
Þjóðverjar að láta verða af inn-
rásinni? Og eftir því sem lengra
leið höfðu Frakkar alltaf minna
og minna að bíta og brenna, og
atvinnuleysið varð æ tilfinnan-
legra. í lok septemlbermánaðar
1940 var útlitið mjög ískyggilegt
Þess vegna ákvað Petain mar-
skálkur að leita annarra ráða til
'þess að losa um kverkatök
vopnahléssamninganna á
frönsku þjóðinni. Hann valdi
samstarf við Þjóðverja. í októ-
bermánuði :1940 átti hami fund
með Hitler í Montoire. Þegar
marskálkurinn kom frá þeim
viðræðum, þá skýrði hann fyrir
frönsku þjóðinni, hvaða hagn-
aðar hann vænti af hinni nýju
stjórnarstefnu sinni. Hann fór
samstarfsleiðina, sagði hann,
„til þess að létta þjáningarbyrð-
unum af landi voru, til þess að
bæta hlutskipti fanga vorra, til
Iþess að draga úr útgjöldunum
við hernámið, til þess að fá hag-
kvæmari landamærasamninga
og til þess að auðveldara verði
að stjórna landi voru og birgja
Frh. á 6. síðu.
IBÚI VIÐ SKERJAFJÖRÐ skrif-
ar mér eftirfarandi: „Nýlega
fékk ég tilkynningu frá Pósthúsinu
um að ég ætti þar ábyrgðarbréf.
Átti ég vitanlega að fara með til-
kynninguna í Pósthúsið til að fá
bréfið afhent. Ég brá fljótt við, fór
í Pósthúsið og afhenti tilkynning-
una. Bjóst ég nú við að fá.bréfið.
Maðurinn tók við tilkynningunni
og leitaði að bréfinu. Var leitað í
öllum hillum, en ekki fannst bréf-
ið. Töluðu póstmennirnir hver við
annan, hristu höfuðin og skildu
eitthvað illa.“
„KOM NÚ SÁ, er ég hafði af-
hent tilkynninguna og sagði mér
með mikilli kurteisi að bréfið fyr-
irfyndist ekki. Sagði hann að lík-
ast til væri það annaðhvort suður
á Grímsstaðaholti eða suður í
Skerjafirði. Ég spurði þá hvort ég
gæti ekki fengið að vita hvar póst-
húsið hefði útibú, en maðurinn
svaraði því neitandi. Sagði hann
að því miður gæti hann ekki orðið
við bón minni, því að harin vissi
það ekki sjálfur.“
„ÉG FÓR VH) SVO BÚIÐ. Ég
hóf þegar leit að bréfinu. Ég leit-
aði um allt Grímsstaðaholt og síð-
an í byggðkini við Skerjafjörð.
Hvergi fann ég pósthúa á þessum
slóðum. Elís kaupmaður hafði
pósthús hér við Skerjafjörð. Skyldi
hann hafa flutt það með sér inn á
„Sand“? — En nú spyr ég: Hvaða
stjórn er þeta eiginlega á póstmál-
unum? Er sama óstjórnin á þess-
um málum hér í bænum og er
víða um land?“
„VERKAMAÐUR“ skrifar: „í
útvarpsumræðunum nýlega talaði
Eysteinn Jónsson mjög um lúxus-
íbúðir, sem verið væri að byggja
hér í bænum. Ég játa að til eru
hús, sem verið er að byggja, sem
kalla má lúxusíbúðir. En þetta er
aðeins örlítill hluti af þeim bygg-
ingum, sem nú eru í smíðum. Að-
albyggingamar, sem nú er verið
að vinna að, eru verkamannabú-
staðirnir í Rauðarárholti, stórbygg-
ingar hlutafélagsins við Hring-
braut og stórbyggingar bæjarins á
Melunum. Kallar E. J. þetta „lúx-
us“-byggingar? Ég geri það ekki.
En er þetta þá aðeins viðleitni
þessa Framsóknarmanns til að
ljúga að sveitamönnum og sverta
okkur Reykvíkinga?“
„OPINBER STARFSMAÐUR"
skrifar: Mér telst svo til, að um
næstu mánaðamót eigi kaup mitt.
(Frh. á 6. síöu.)