Alþýðublaðið - 26.08.1942, Blaðsíða 6
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
*
s
s
s
S
s
V
N
S
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
S
í
*
S
s
S
s
s
S
s
s
s
s
s
s
Loftför Ameríkumanna
Ameríkumenn nota loítíör mikið á Atlantshafi og iþykja
þau hin hentugustu í haráttunni við kaflbáta, þar er þau
fara sér hægt og geta miðað sprengjunum nákvæmlega.
Gera þau mikið af því að fylgja skipal. áleiðis til hafs.
HVAÐ SEGJA HIN BLÖÐIN
Framh. af 4. síðu.
um finnist að með samkomu-
laginu hafi einhverri stoð verið
kippt undan hrakspám hans og
upplausnarskraíi. En hann hugg
ar sig við deiluna um áhættu-
þóknunina á Eimskipafélags-
skipunum, sem enn er óleyst.
Hann segir:
„Þótt menn vilji slá stryki yfir
allar afleiðingar og fagna því, að
„samkomulag“ skuli hafa orðið í
deilunni við Dagsbrún, er vert að
minnast þess, að hásetar á skipum
Eimskipafélagsins hafa sagt upp
störfum sínum, og sú deila er með
öllu óleyst. — Hásetar krefjast
sömu áhættuþóknunar og yfir-
menn„ og yfirmenn skipanna vilja
ekki þola slíkan jöfnuð. —
Siglingamál okkar eru því enn
sem fyrr í öngþveiti, enda þótt
vinna hafi verið tekin upp við af-
greiðsiu skipanna".
Þannig er hugarfar Tímans:
Þið skuluð ekkert vera að fagna
„samkomulaginu“ í deilunni við
Dagsibrún! Öngþveitið heldur
áfram fyrir það! Öngþveitið lifi!
HANNES Á HORNINU
(Frh. af 5. síðu.)
út um þann 20. þ. m., að hækka
samkvæmt vísitölunni, er gefin var
um kr. 45,00. En síðari hluta júlí-
mánaðar voru kjöt- og mjólkuraf-
urðir hækkaðar um 25—30%.
Mjólk hækkaði t. d. um kr. 0,23
hver lítri. Af henni nota ég 5 lítra
á dag, og nemur sú hækkun í 30
daga kr. 34,50, eru þá kr: 10,50
eftir upp í hækkun á öðrum vör-
um og telst mér svo til að þessar
kr. 10,50 hrökkvi tæplega að hálfu
leýti upp í kjöthækkunina yfir
mánuðinn. Enn fremur finnst mér
ýmsar aðrar vörur hafa hækkað
talsvert. Og því vil ég spyrja:
Hvaða vörur eru það, sem hafa
lækkað svona mikið í verði, úr því
vísitalan hækkaði ekki meira en
þetta?“
ÞAÐ ER VON að þú spyrjir.
Þegar dýrtíðaruppbótin er skömmt
uð á borðið, verður að draga úr
eyðslunni, þó að ekki sé ætlazt til
þess. __ .«
Sunnudagsakstnr ð
Þingfallaleiðinui.
IALÞÝÐUBLAÐINU í dag
er- fyrirspurn til póst- og
símamálastjórnarinnar frá hr.
Arngrími Kristjánssyni skóla-
stjóra, varðandi fargjöld í
sunnudagsakstri á leiðinni
Reyk j a vík—Þingvellir.
Ég er skólastjóranum þakk-
látur fyrir þessa fyrirspurn, því
hún gefur mér tilefni til að
skýra atriði, sem öllum þorra
manna virðist ekki vera Ijóst og
margir ætla að sé póst- og síma-
málastjórninni að kenna.
Á leiðinni: Reykjavík—Þing-
vellir skal eigi veita sérleyfi til
fastrá áætlunarferða á sunnu-
dögum, samkvæmt 1. gr. laga
nr. 36 frá 1936 um breytingu á
lögum um skipulag fólksflutn-
inga með bifreiðum, og er því
hvorki Steindóri Einarssyni né
nokkrum öðrum veitt sérleyfi á
þessari leið á sunnudögum, sam-
anber og „Leiðabók II 1942“,
ibls. 41. Af þessu leiðir að
ákvæði d-liðs 5. greinar sérleyf-
islaganna, þar sem póstmála-
stjórninni er heimilt að setja
sérleyfishöfunum flutninga-
gjaldskrá, nær ekki til þessa
aksturs.
Framangreint ákvæði mun á
sínum tíma hafa verið sett inn
í lögin að ósk og tilhlutun bif-
reiðastjórafélagsins, sem vildi
að allir bifreiðastjórar hefðu
jafnan rétt til sunnudagsaksturs
á Þingvelli.
Af því, hvernig hér er komið
málum, má ef til vill ráða,
hvernig farið hefði eða fara
Framtíð sveitanoa
og sjávarþorpa.
Framh. af 4. síðu.
skipum. Og fyrir þjóð með tak-
mörkuðu fjármagni, en með þá
möguleika til fiskiðnaðar, sem
að verður vikið hér á eftir,
virðist einsætt; að höfuðáherzl-
an skuli lögð á sem stærstan og
að öllu fullkomnastan véllbáta-
flota. Við erum nú komnir upp
á að smíða sjálfir handa okkur
vélbáta, og eru skipasmíðar
orðnar, t. d. hér í bæ (á ísafirði),
ekki lítill þáttur í atvinnulífi
og gjaldgetu bæjarbúa. Liggur
beint við, að engir tollar verði
á neinu til útgerðarinnar,
hvorki skipasmíðaefni, vélum í
skip, veiðarfærum né nokkru
öðru. Hvað sem öllu öðru líður,
er það hin brýnasta þörf, að
skipin geti orðið ódýr, um leið
og þau eru vönduð og sterk, og
rekstur þeirra allur sem 'hag-
kvæmastur.
Þá er fiskiðnaðurinn. Leikur
ekki á því hinn minnsti vafi,
að á sviði fiskiðnaðarins eigum
við íslendingar geipilega mikla
lítt notaða og ónotaða mögu-
leika. Má iheita, að allt, sem þar
hefir verið gert, sé á hreinu og
beinu byrjunarstigi. Það þarf
svo að verða á næstu árum, að
bera að landi, sé nýtt til fulln-
ustu, fiskur af öllum tegimdum,
bolurinn og roðið, hausar og
hryggir, og úr lifrinni unnið
svo mikið verðmæti, sem unnt
er.
Það er hið mikla og ábyrgð-
arþrungna hlutverk allra þeirra
er fara með stjórnmálaleg völd
ihér á Islandi, að beina nú
straumi fjárins í farveg slíkra
framkvæmda í sveit og við sjó
— eins og þeirra, sem hér hefir
verið á drepið. Þar eru ií húfi
einmitt sameiginlegir hagsmun-
ir allrar aiþýðu í landinu — og
heill hennar og menning.
Verði fjármagnið tekið til
þeirra hluta, sem hér hefir ver-
ið um rætt, þarf íslenzka þjóðin
engu að kvíða, ef lýðræði ríkir í
umheiminum. En verði fjár-
magnið notað óskipulagsbundið
og án tillits til framtíðarheilla
heildarinnar, þá getur það orð-
ið til að skapa hér á annan veg
inn örbirgð, en á hinn óhóflega
og menningarsnauða sóun, á
annan veginn þrældóm og öng-
þveiti, á hinn veginn herradóm
óþroskaðra auðháka.
Kairo — Fréttaritarar skýra
frá því, að innan skamms megi
búast við að bardagar blossi upp
í Egyptalandi. Veður er nú
betra þar en verið hefir undan-
farið og báðjr aðilar hafa safnað
að sér miklum birgðum.
mundi, ef hið opinbera hefði
enga íhlutun um fólksflutnings-
aksturinn yfirleitt.
25. ágúst 1942.
Guðmundur Hlíðdal.
Drælatak Hitlers
á Frakklandi.
Framh. af 5 s.íðu.
það að vistum.“ Þannig fórust
honum orð.
Nærri því tvö ár eru liðin,
síðan marskálkurinn gerði
grein fyrir ástæðunum til sam-
starfsins. Hann hlýtur að eiga
dapra daga um þessar mundir,
því að engar af vonum hans
hafa rætzt. Hitler hefir haft
íhann að ginningarfífli og beitt
hann einu af hinum illræmdu
brögðum sínum. Honum hefir
tekizt að hafa frönsku stjórnina
góða, meðap hann þrautpíndi
frönsku þjóðina til þess að hann
gæti háð styrjöld.
Heitustu ósk marskálksins —
frelsi fanganna — hefir ekki
verið fullnægt. í maímánuði
1942 viðurkenndi þýzka stjórn-
in, að enn væru í haldi 1 250 000
Frakkar. Þessir fangar eru not-
aðir til þess að leysa af hólmi
þýzka verkamenn í námu-
grefti, iðnaði og akuryrkju.
Bezta vopn Þjóðverja gegn
Frökkum er hið mikla vald, sem
þeir hafa á landbúnaði, iðnaði
og verzlun Frakklands. Jafn-
framt því, sem þessi völd hafa
aukizý hefir orðið minni þörf
á að halda hinum hernumda
hluta landsins og hinum óher-
numda einangruðum hvorum
frá öðrum. Hveiti það, sem sent
Var til hins óhernumda hluta
landsins fyrstu sex mánuði
19'41, var aðeins röskur helm-
ingur þess, sem venjulega er
flutt þangað á friðartímum.
Dreifing birgða er enn mjög al-
varlegt vandamál fyrir Vichy-
stjómina.
Frökkum héfir vegnað litlu
betur á sviði iðnaðarins. Þjóð-
verjar hafa algert vald á hrá-
efnum iðnaðarins — til dæmis
á járninu í Elsass-Lothringen
og kolunum i norðurhéröðun-
um. Stjórn Þjóðverja á franska
iðnaðinum er aðallega í höndum
herstjómarinnar. Frá upphafi
voru með hinum ýmsu deildum
þýzka hersins i hernumda hlut-
anum hagfræðingar og her-
gagnaeftirlitsm.; sem störfuðu
undir stjórn Wehrwirtschaft-
stab, sem er hið hagfæðilega
herforingjaráð þýzka hersins.
Eru hráefnin þannig aðeins send
til þeirra fyrirtækja, sem koma
Þjóðverjum að gagni. Hin miklu
málmfélög Frakka í Lothringen
hafa Þjóðverjar algerlega tekið
í sínar hendur.
Að lokum skulum við líta á
enn eina ástæðu til þess, að
Frakklandi er skipt í tvo hluta.
Landamærin hafa verið dregin
af mikilli snilld og kænsku og
liggja á milh landshlutanna,
þar sem talað er Langue d’oil
og Langue d’oc, hins gamla mið-
alda Frakklands. Áður fyrr
voru þetta tvær þjóðir, og var
skiptingin á svipuðum slóðum
og Leira rennur. Á miðöldum
töluðu þær tvö ólík mál og áttu
hvor sína menningu. Skiptingin
Nútíma fólk notar
Kaupmenn panta
<3P fæst allsstaðar
^ Heildverzlun
Guðm. H. Þórðarsouar
Grundarstíg 11, slmi.5369.
Miðvikudagur 26. ágúst 1942.
SmPAIfTCEBIO
WjET ■ W» sim sB
. . Vft
„Esja“
í venjulega hraðferð til Ak-
ureyrar síðari hluta iþessarar
viku. Flutningi veitt mót-
taka í dag. Pantaðir farseðl-
ar óskast einnig sóttir í dag.
Til sðSii
1 borðstofuborð og 5 stólar
úr teak. Enn fremur 2
bókaskápar. Upplýsingar í
síma 9243.
Komlnn heim
Karl Sig. Jónagsoa
læknir*
er því ekki óhk þeirri, sem var
milli Englands og Skotlands,
áður en löndin voru sameinuð.
Sniðméistarafélag
Reykjavíknr
NÝTT fagfélag var stofnað
hér í Reykjavík mánud.
24. þ. m., er það félag tilskera
í klæða- og feldskurði hér í bæn
um, og nefnist Sniðmeistara-
félag Reykjavíkur.
Tilgangur félagsins er, að
auka samvinnu og kynningu
meðal félagsmanna og efla hags
muni þeirra. Ennfremur að leit-
ast við, í samráði við Klæðskera
meistarafélag Reykjavíkur og
Klæðskerasveinfélagið Skjald-
borg að vinna að og efla hags-
muni klæðskerastéttarinnar í
heild, sérstaklega með tilliti til
kennslu í faginu.
Stofnendur voru allir starf-
andi sniðmeistarar í bænum. í
stjórn voru kosnir: Guðm.
Benjamínsson, form. Jón Jóns-
son, ritari. Sæmundur Pálsson,
féhirðir.
Tveir piitar teknir
fyrir að gabba
slðkkviliðið
UM klukkan 7 í gærkveldi
var slökkviliðið kallað að
horni Smiðjustígs og Hverfis-
götu, en þegar kom þangað, kom
í ljós að hér var um gabb að
ræða.
Tveir unglingspiltar voru
teknir fastir fyrir að hafa narr-
að slökkviliðið. Játuðu þeir að
hafa þrýst á hnapp brunaboð-
ans, en fyrr í gær hafði gler
boðans brotnað.
.. <at