Alþýðublaðið - 26.08.1942, Blaðsíða 7
Miðvikudagur 26. ágúst 1942.
ALÞÝÐUBLAÐiÐ
j Bærinn í dag.j
Næturlæknir er í nótt Axel
Blöndal, Eiríksgötu 31, sími 3951.
Næturvörður er í Reykjavíkur
Apóteki.
Afnám gerðar-
12,10-
15,30-
19,25
20,00
20,30
20,45
21,10
21,30
21,50
ÚTVARPIÐ:
—13,00 Hádegisútvarp.
—16,00 Miðdegisútvarp.
Hljómplötur: Klassískix
dansar.
Fréttir.
Einleikur á fiðlu (Þórir
Jónsson): Chacconne eftir
Vitali.
Upplestur: ,,Vogrek“, sögu-
kafli eftir Remarque (Har-
aldur Sigurðsson).
Hljómplötur: íslenzkir ein-
söngvarar og kórar.
Auglýst síðar.
Fréttir.
Ferðafélag íslands
ráðgerir að fara skemmtiför inn
að Hagavatni um næstu helgi. Lagt
á stað á laugardaginn kl. 2 og ekið
um Gullfoss, austur fyrir Einifell,
sem er skammt frá vatninu. Gist í
hinu nýja sæluhúsi félagsins. A
sunnudaginn verður gengið út á
jökul og á Hagafell, Jarlshettur og
Fagradalsfjall og víðar, eftir veðri.
Farið hefir verið brúa ðog er hægt
að ganga kringum vatnið. Skriðjök
ullinn fellur niður í Hagavatn og á
vatninu eru fljótandi ísborgir. Allt
svæðið umhverfis vatnið er mjög
stórbrotið. Viðleguútbúnað Og mat
þarf að hafa með sér. Áskriftar-
listi á skrifstofu Kr. Ó. Skagfjörðs,
Túngötu 5, og séu farmiðar teknir
fyrir kl. 4 á föstudag.
Hlekkjuð þjóð
heitir nýútkomin bók eftir
rússneskan mann, Iwan Solone-
witsch, að nafni. Er bókin lýsing
höfundar á lífinu í Rússlandi, eins
og það kemur honum fyrir sjónir,
í dag. Höfundurinn er af bænda-
ættum, en lauk prófi í lögfræði við
háskólann í St. Pétursborg, og tel-
ur hann sig í formála bókarinnar,
tala í nafni rússneska bóndans og
verkamannsins. — ísafoldarprent-
smiðju gefur bókina út.
Breinlætisvikan.
Frh. af 2. síðu.
að láta hreinsa á kostnað iþeixra,
sem ekki nota þennan frest.
Vonum við að það verði sem
allra fæstir.“
— Hafið þið nokkuð nýtt á
prjónunum?
„Okkur langar til að koma af
stað hreyfingu meðal húseig-
enda með að mála húsin sjálf.
Við höfum dálítið athugað það
mál. Ég hef haft tal af máln-
ingarverksmiðjunum .um þetta
og hafa 'þær gefið mér góðar
vonir um að þær vildu gefa-
mönnum 15—20% afslátt á
málningarvörum í eina viku
eða svo til þess að mála hús sín.
Álit ég að mjög gott væri ef
þessi hreyfing yrði dálítið al-
menn. Mörg hús eru mjög illa
útlítandi og ekki vanþörf á að
mála þau. En ég mun skýra
ykkur iblaðamönnum nánar
frá þossu, þegar við erum komn
ir lengra á veg með undinbún-
inginn.“
dómsins.
(Frh. af 2. síðu.)
vinnusilt við hina flokkana í
ríkisstjórninni var stríðið gegn
lögunum hafið. Síðan hefir Al-
þýðuflokkurinn haldið uppi
markvissri baráttu gegn þess-
um flokkum og þá fyrst og
fremst fyrir þessi lög, og hon-
um tókst meira að segja, að
rjúfa stjórnarsamstarf þeirra,
sem höfðu haft samvinnu um
setningu þessara laga. Var það
stórkostlegt spor í áttina. Eng-
inn flokkur hefur sýnt jafn
skelegga baráttu gegn þessum
kúgunarlögum gegn verkalýðn-
um og Alþýðuflokkurinn, og hef
ir hann því verið köllun sinni
trúr sém verkalýðsflokkur. Og
fyrir þessa baráttu Alþýðu-
flokksins, Alþýðusambandsins
og verkalýðsfélaganna hefir tek
izt að hrinda þeirri árás, sem
gerð var á samtök verkalýðsins
8. janúar. Mun þessi barátta
seint gleymast og marka tíma-
mót í verkalýðshreyfingunni.
Alþýðuflokkurinn og Alþýðu-
sambandið, svo og verkalýðs-
félögin í mótmælum sínum,
lýstu því strax; yfir, að þau
myndu gera allt, sem löglegt
mætti teljast, til að vinna gegn
þessum lögum. Það hefir líka
verið gert. Baráttan hefir oft
verið hörð. En ég vil við þetta
tækifæri minna á það, að eng-
in stjórn í lýðfrjálsu landi
myndi leyfa sér að setja slík lög.
Ríkisstjórnin, sem sat 8. janúar
réð baráttuaðferðunum. Hún
skildi verkalýðnum að eins
eina leið eftir. Hana hefir hann
farið og unnið sigur. Eg hygg
nú að þeir lærdómar hafi feng-
izt, að ekki verði aftur höggvið
í sama knérunn“.
En hvað er nú framund-
anr
„Við Haraldur Guðmundsson
fluttum tillögu í efri deild um
að verkalýðsfélögunum og at-
vinnurekendum yrði gefin
heimild til að segja upp samn-
ingum, sem bundnir hafa verið
af gerðardómslögunum og
skyldi uppsagnarfresturinn
vera minnst ein vika. Þetta
fékkst samþykkt bæði í efri
deild og neðri deild. Þetta er því
í gildi nú. Þetta var mjög þýð-
ingarmikið atriði. Fjöldi verka-
lýðsfélaga, sérstaklega úti um
land, mun nú notfæra sér þessa
heimild og segja upp samning-
um. Tel ég sjálf sagt að þessi fé-
lög segi upp samningum sínum
sem allra fyrst eftir að lögin
hafa fengið staðfestingu og fái
grunnkaup hækkað, svo að það
samræmist launagreiðslum ann
arsstaðar, þarmig að meiri jöfn-
I uður komist á um kaup launa-
* stéttanna en vérið hefir“.
Bifreiðaviðgerðamaðnr
getur fengið atvinnu og gott húsnæði
nú þegar eða 1,, október. — A. v. á.
Loftárásin á
„Vörð“.
Frh. af 2. síðu.
morgun. Skyggni var þannig, að
ekki sást langt. Allt í einu sáu
fjórir menn, sem uppi vóru, en
hinir voru þá rétt sloppnir nið-
ur til að fá sér kaffi, flugvél
svo sem í einnar sjómílu fjar-
lægð frá skipinu í vesturátt.
Áttuðu mennirnir sig ekki á því
fyrst í stað, hvers konar flugvél
þetta var. Mennirnir veittu flug
vélinni nánari athygli, er þeir
sáu, að hún beindi stefnu sinni
skyndilega á móti skipinu og
skipti það engum togum: Þegar
flugvélin var komin í skotfæri
hóf hún harða vélbyssuskothríð
að skipinu, en við teljum alveg
víst, að hún hafi líka skotið af
fallbyssu að okkur, að minnsta
kosti teljum við að sprengju-
brot, sem við höfum fundið í
skipinu sanni það. Þegar þessi
árás var gerð voru, eins og áður
segir, að eins fjórir menn á þil-
farinu. Voru þeir við fiskað-
gerð. Sigurjón l'ngvarsson, sem
var hinn mesti hraustleikamað-
ur hljóp burtu frá borðinu og
sneri baki við flugvélinni. Var
hann staddur rétt fyrir framan
,,trollspilið“, er hann var hæfð-
ur vélbyssuskotum og féll hann
fram yfir sig, komu skotin í bak
honum og fóru út um magann.
Einn leitaði sér skjóls við „hval-
bakinn“ en hinir tveir leituðu
sér hlífðar undir flatningsborð-
inu, sem þeir stóðu við. Skal
þess getið, sem dæmis um það,
hve mjóu munaði, að karfa,
sem stóð á þessu borði var sund-
ur skotin, er síðar var að gáð.
Sprengjmmi kastað.
Flugvélin tók strax eftir
þessa fyrri árás snarpa beygju,
skáhalt yfir skipið. Skipið nötr-
aði stafna milli, er sprengjan
sprakk. Rör klofnaði í vélarúm-
inu og lóðvél stöðvaðist og stafir
fóru úr lýsistunnum, sem stóðu
á þilfarinu.
Meðan árásin stóð lét ég skip
ið halda áfram á fullri ferð.
Beygði ég nokkuð þannig, að
vindurinn kom á skipið þvert,
en þannig eiga flugvélar erfið-
ast að hafa sig í árásum á skip-
in.
Að þessu búnu hvarf flugvél-
in. Hún var stór, fjögurra
hreyfla, og eftir því sem við
teljum líklegast, var hún af
Focke-Wulf-gerð.
Neyðarmei*ki sent.
Loftskeytamaður okkar var í
brúnni, þegar árásin hófst. Þar
féllu mörg skot, en þrúin er vel
útbúin og brynklædd og unnu
skotin ekki á henni. Loftskeyta-
klefinn er aftur í káetu á
,,Verði“ og hljóp lofskeytamað-
urinn þangað. Komst hann þang
að meðan síðari árásin stóð og
sendi neyðarskeyti.
Strax eftir að árásin var af
staðin var rannsakað hverjir
særzt höfðu. Kom í ljós, að eng-
inn hafði særzt, nema Sigurjón
Ingvarsson. Honum var hjúkr-
að, eins og í okkar valdi stóð.
Við stefndum strax til Önirnd-
arfjarðar, þó að Tið værum á
leiðinni heim til Patreksfjarðar,
Kvenhershöfðingi.
Hún heitir Mrs. William P. Hobby og er yfirmaður hjálpar-S
sveita kvenna í Bandaríkjunum. ^
en þegar við áttum ófarið til
Flateyrar um 15 mínútur lézt
Sigurjón.
Skemmdir urðu litlar á skip-
inu en víða sjást kúlurnar og
förin eftir þær á því“. Þannig
sagðist skipstjóranum frá.
Þegar Vörður kom hingað til
Patreksfjarðar um klukkan 6 í
gærkveldi var múgur og marg-
menni á bryggjunni. Lík Sigur-
jóns heitins var flutt í líkhús
sjúkrahússins og fylgdi mann-
fjöldinn því þangað. — Sigur-
jón heitinn var hinn mesti at-
gervismaður. Hann var ókvænt-
ur en átti unnustu. Átti hann
heima að Geitagili í Örlygs-
höfn við Patreksfjörð.
VINSSON.
bpjaðir aftnr.
Bifreiðinni R. 646 stolið i
fyrrinótt.
VÖRUBIFREIÐINNI R. 646
var stolið í fyrrinótt, þar
sem hún stóð fyrir framan hús-
ið Víðimel 49.
Eigandi bifreiðarinnar, Guð-
mundur Gíslason á heima í hús-
inu. Þetta er gömul Chevrolet-
bifreið.
Lögreglan hafði ekki haft upp
á bifreiðinni seint í gærkvöldi.
Biður hún þá sem verða varir
við bifreiðina að gera henni
reynt að stela.
Undanfarið hefir lítið borið
á bifreiðaþjófnuðum, en þeir
voru nokkuð tíðir í sumar. Hins
vegar virðist þjófnaður á hlut-
um úr bifreiðum vera stundað-
ur af kappi. Og hafa þó margir
verið teknir þegar þeir hafa
reint að stela.
Washington — Peter Fraser,
forsætisráðherra Nýja Sjálands
er kominn til Bandaríkjanna í
boði Roosevelts. Forsetinn hef-
ir einnig boðið Curtin, forsæt-
isráðherra Ástralíu og Smutz
frá Suður-Afríku að koma til
Bandaríkjanna sáðar á árinu.
Skemmdarverk
á Ausíirlandi.
BLAÐIÐ „Tíminn“ segir frá
eftirfarandi atviki í gær:
Það bar til, er tvær 22 manna
fólksflutningabifreiðar voru að
flytja fólk frá Seyðisfirði á
skemmtun, sem haldin var að
Hallormsstað síðari hluta júlí-
mánaðar, að stórum fojörgum
var velt á hættulega staði á
veginum austan í Fjarðarheiði
og munaði minnstu að af þessu
tiltæki hlytust stórslys. Bílarn-
ir, sem fluttu fólkið, voru frá
Húsavík. Eru það nýir bílar og
hinir traustustu. Þegar þeir
voru að faxa með fólkið aftur til
Seyðisfjarðar af skemmtunmni
urðu þeir varir við, að hjólbarð
ar á bifreiðunum tæmdust
nærri af lofti, er iþeir nálguð-
ust Seyðisfjörð. Var þetta mjög
undarlegt, þar sem báðar bif-
reiðarnar voru á nýjum hjól-
bdrðum. Við athugun kom í
ljós að þeir voru allir sundur
stungnir af pappanöglum^ og
voru yfir 40 naglar í öðru aftur-
hjóli annarar bifreiðarinnar.
Lögreglan á Seyðisfirði kom nú
á vettvang og rannsakaði málið.
Uppi í brekkunum urðu lög-
reglumennirnir varir við, að
að nöglum hafði verið hrúgað í
bæði hjólförin á veginum, og
ennfremur kom í ljós, að búið
var að, grafa imdan stöplum á
trébrú, sem er yfir hættulegan
skorning þar í brekkunum. Réð
tilviljun ein, hvenær brúin dytti
niður.
Ekki hefir hafzt upp á þeim,
sem framdi iþennan svívirðilega
verknað, en pappasaumurinn,
sem stráð var í hjólförin, er af
sömu tegund og saumur sá, er
notaður er til að negla einangr-
unarplötur innan í skála brezka
setuliðsins, sem talsvert er af á
þessum slóðum. Pappasaumur
hefir verið illfáanlegur á Seyð-
isfirði í vor. Aðeins ein verzlun
átti slatta af þessum saum, en
seldi brezka setuliðinu megin-
hluta af honum.