Alþýðublaðið - 02.09.1942, Blaðsíða 2
2
alþyðublaðið
Miðvikudagur 2. september 1942
Bifreiðaúthlutunin tekin af
fjármálaráðherranum!
Samel&tsgf! alpingl sampjkkti í
gær aO kpsa priggla manna
iiefsigl til átliliita peiiii.
ÞAU tíðindi gerðust í sameinuðu alþingi í gær, að ákveð-
ið var að taka bifreiðaúthlutunina úr höndum fjár-
málaráðuneytisins og fá hana þriggja manna nefnd, sem
kosin sé af sameinuðu alþingi. Nefndinni er skylt að fylgja
þeirri reglu við úthlutun fólksbifreiða, að allt að tveir
þriðju þeirra fari til atvinnuhifreiðastjóra og bifreiða-
stöðva.
fólk flýr ór snnar
Mstöðum sianm.
¥egna árásapiimar
á konona.
ATBURÐURINN, sem gerðist
á Smáravöllum, hefir vak-
íð mikinn óhug og ótta meðal
almennings, sem vonlegt er. Er
fólk nú sem óðast að flytja úr
sumarbústöðum sínum.
Margir flytja miklu fyrr en
þeir ætluðu sér, en þykir nú
ekki vænlegt að draga það leng-
ur. Þá er fjöldi fólks, sem ekki
befir yfir öðru húsnæði að ráða
en sumarbústöðunum, og auk-
ast því húsnæðisvandræðin enn,
þegar þeir verða óhæfir til í-
búðar vegna hættu á árásum frá
O TJÓRN Verzlunar-
mannafélags Revkjavík-
ur lagði fyrir fund í Verzlun-
armann aí élaginu á mánu-
díagskvöld til samþykktar
samkomulag það, sem hún,
án íhlutunar samninganefnd-
ar félagsins, hafði gert við
atvinnurekendur.
Fundur Verzlunarmannafé-
lagsins var mjög fásóttur, og
sérstaklega höfðu launþegar
sótt illa fuhdinn, en eins og
kunnugt er, eru bæði atvinnu-
rekendur og launþegar í félag-
inu.
fFunduffjinn stamíþytkkti sam-
komulag stjórnarinnar og at-
virmurekenda með 28 atkvæð-
um gegn 14, en fjöldamargir
tóku ekki þátt í atkvæðagreiðsl-
unni og sátu hjá.
Að sjálfsögðu greiddu báðir
atkvæði um þetta: launþegar og
atvinnúrekendur — og mundi
samkomulagið hafa verið fellt,
ef hinir fyrrnefndu hefðu verið
einráðir.
Samkvæmt samLkomulaginu
fá verzlunarmenn sömu launa-
uppbætur og opinberir starfs-
naenn: 30% af 2400 kr. og 25%
Stórbygging fyr
ir póst og síma
á Akureyri.
PÓST- og símamálastjómin
hefir í hyggju að hyggja
stórhýsi á Akureyri og á það að
verða sameiginlegt fyrir póst og
síma. Hefir í tilefni af þessu
verið keypt lóðih nr. 102 við
Hafnarstræti á Akureyri.
Byggingin mun eiga að verða
fjögurra hæða há og sér húsa-
meistari ríkisins um uppdrætt-
ina.
Málið hafði verið fyrir alls-
herjarnefnd, en hún klofnað.
Minnihlutinn, Sjálfstæðismenn-
að telja. Plins vegar sló stjórn
félagsins í samningunum af
kröfu verzlunarmanna um
sömu ómagauppbætur — 300 kr.'
á barn — eins og opinberir
starfsmenn fá. Verzlunarmenn,
sem yfirleitt hafa mjög lélegt
kaup og misjafnt, fá því ekki
þessar uppbætur.
Mjög mikil óánægja er meðal
verzlunarmanna út af þessum
úrslitum, enda er það engin
furða, þar sem þeir munu nú
vera verr launaðir en allir aðrir
launþegar.
FURÐULEG AFSTAÐA
KAUPFÉLAGSINS
Á fundi verzlunarmanna mun
hafa verið bent á það, gegn
gagnrýni verzlunarmanna á
samkomulaginu, að uppbætur
þær, sem starfsfólk Kaupfélags
Reykjavíkur og nágrennis fengi,
væru sízt foetri.
Þó að ótrúlegt sé, þá mun
þetta vera rétt. Launamála-
nefnd Kaupfélagsins mun hafa
samþykkt að bor.ga starfsfólki
KRON sömu launauppbætur og
opinberir starfsmenn fá, en þó
aðeins frá 1. ágúst, ekki frá 1.
júlí, eins og opinberir starfs-
menn fá þó og verzlunarmenn
samkvæmt samkomulaginu. Og
KRON mun heldur alls ekki
horga ómagauppbæturnar.
Þessi afstaða KRON mun
koma mönnum mjög á óvart, þó
að afstaða stjór.nar Verzlunar-
mannafélagsins geti hins vegar
ekki sótt afsökun sína til henn-
ar!
ÍÞað virðist því nú vera búið
að búa þannig um hnútana, að
verzlunarmenn í Reykjavík
verði að foúa við verri kjör en
allar aðrar stéttir í bænum. —
Geta þeir meðal artnars í því
efni kennt um samtakaleysi
irnir Gísli Jónsson og Gunnar
Thoroddsen, vildu ekki áður-
nefndar breytingar á úthlutun-
inni, en vildu setja sérstaka
reglugerð um hana. Þá vara-
breytingartillögu gerðu Sjálf-
stæðismennirnir líka, að nefnd-
in, ef skipuð yrði, yrði skipuð
af ríkisstjórninni, en ekki al-
þingi. En breytingartillögur
þeirra voru felldar með 29 at- ]
kvæðum gegn 15.
Meirihlutinn, Finnur Jóns- i
son, Sigfús Sigurhjartarson,
Páll Zóphóníasson, Jörundur
Brynjólfsson og Björn F.
Björnsson, lögðu til að aðaitil-
lagan yrði samþykkt, en bætti
viö ákvæðinu um að % fólks-
bifreiðanna skuli fara til at-
vinnubifreiðarstjóra. Finnur
Jónsson var framsögumaður.
Þingsályktunin var samþykkt
með 28 atkv. gegn 7.
Þar sem mikið sleifarlag hef-
ir verið á úthlutuninni undan-
farið og mikil óánægja ríkt
roeðal manna út af henní, má
um athyglisverðar fréttir að
ræða. Skal þingsálykfunin því i
birt hér í heilu lagi eins og hún
var endanlega samþykkt:
„Alþingi ályktar að kjósa þrjá
menn í nefnd, til tveggja ára, og ■
þrjá til vara, er hafi með hönd- '
um úthlutun bifreiða þeirra, :
sem inn eru fluttar af Bifreiða- :
einkasölu ríkisins, enda sé
einkasölunni óheimilt að láta af
hendi bifreiðar, néma eftir á-
kvörðunum nefndarinnar, en
leita skal nefndin tillagna for- :
stjóra einkasölunnar um út-
hlutunina.
Nefndin ákveður og, hverjir
öðlast leyfi til innflutnings bif-
reiða, ef þær eru ekki fluttar
inn af bifreiðaeinkasölunni.
Ákvæði þessi ná til allra bif-
reiða, sem keyptar eru og flutt-
ar verða inn hér eftir, svo og
þeirra bifreiða, er einkasalan
hefir þegar keypt og eru í eigu
hennar hér eða erlendis. Skal
nefndin haga. úthlutun bifreið-
anna með hliðsjón af þörf al-
mennings og atvinnuveganna,
og er henni skylt að gefa alþingi
skýrslu um störf sín.
Nefndin skal fylgja þeirri
reglu við úthlutun fólksflutn-
ingabifreiða, að allt að tveir
þriðju þeirra bifreiða, sem inn
eru fluttar árlega, fari til at-
vinnubifreiðarstjóra og bif-
reiðastöðva.
Nefndinni er heimilt að á-
kveða, að þeir, sem bifrexðar fá
til endurnýjunar, skuli afhenda
bifreiðaeinkasölunni eldri bif-
reiðar sínar fyrir vei'ð, sem
ákveðið sé af tveimur dóm-
kvöddum mönnum. Enn fremur
getur nefndin ákveðið, að Bif-
reiðaeinkasala ríkisins hafi for-
kaupsrétt að þeim bifreiðum,
er hún selur fyrir kostnaðar-
verð, að frá dreginni fyrningu
eftir mati tveggja dómkvaddra
manna.
Kostnaður við störf nefndar-
innar greiðist af Bifreiðaeinka-
sölu ríkisins.11
FnlltrðaÞing Sam
bands ísienzkra
barnakennara sett
í iær.
Þingið mun stauda yfir í
dag og næstu daga.
ULLTRÚAÞING Sambands
íslenzkra barnakennara var
sett í gær klukkan 2 í Bama-
skóla Austurbæjar og vom
margir mættir, en þó var von
á fleirum, sem voru ókomnir.
Þingið mun standa yfir næstu
daga.
Sigurður Thorlacius skóla-
stjóri setti þingið, en forseti
þess er Jónas Jósteinsson kenn-
ari.
Byrjað var á því að kjósa
Framhald á 7. síðu.
IGÆR kom í bókabúðirn-
ar bók, sem líklegt er að
verði töluvert söguleg. Er það
Hrafnkatla (Hrafnkels saga
Freysgoða) með hinni lög-
boðnu nútímastafsetningu,
og hefir H. K. Laxness rit-
höfundur séð um útgáfuna
og ritað formála.
Eins og menn muna, sá sami
maður um útgáfu Laxdælu í
fyrra með sama sniði og olli
hún miklum deilum og blaða-
skrifum og tók þingið málið til
meðferðar. Gekk jafnvel svo
langt, að samkeppni hófst milli
prentsmiðjunnar, sem prentaði
bókina, og þingsins úm hvort
fljótara yrði, prentsmiðjan að
koma út bókinni, eða þingið að
samþykkja lög, sem bönnuðu
slíka útgáfu á íornritunum. Var
unnið í prentsmiðjunni nótt og
dag síðustu sólarhringana og
hafði prentsmiðjan betur í þeim
viðskiptum og kom bókinni á
markaðinn, áður en bannið var
samþykkt. Hins vegar sam-
þykkti þingið lög um útgáfu
KoDnnoi, sem ráð-
izt var á, iíður eft-
ir öllum vonnm.
Yflrheyrslrar stanada
nil yflr I máfiinn.
ALÞÝÐUBLAÐH) átti i
gær tal við aðstoðarlækni
á Landsspítalanuxn og spurði
hann um líðan Klöru Siguðar-
dóttur, sem varð fyrir árásinni
á Smáravöllum. Sagði hann, aS-
heimi liði nú betur.
Er útlit fyrir, að sár hennar
grói svo vel, að engin lýti verði
á andliti hennar eftir þau.
Yfirheyrslur hafa staðið yfir
í málinu.
Gerd Grieg á
Akureyri.
Norskt hvöld vlð á«
gætar undirtektlr.
SÍÐASTLBMNN laugardag
skemmti frú Gerd Grieg á
Akureyri ásamt leikflokki sín-
um héðan úr Reykjavík.
Skemmtunin var með sama
sniði og hér: upplestur, söngur
og leiksýning. Var skemmtxm-
inni tekið með ágætum, og bár-
ust fmnni margir blómvendir.
Að lokimii leiksýningu kvaddi
Sveinn Rjarman, ritari Norræna
félagsins á Akureyri, sér hljóðs
og flutti frúnni þakkarávarp, en
hún ávarpaði leikhússgesti
fornritanna og er Hrafnkatla
gefin út í trássi við þau. Mun
það vera ætlun útgefandans að
vita vissu sína um það, hvaða
afstöðu stjórnarvöldin taka til
þessarar útgáfustarfsemi.
Lögin, sem samþykkt voru á
aukaþinginu í fyxra, voru á þá
leið, að hið íslenzka ríki hefði
eitt rétt til þess að gefa út ís-
lenzk rit, sem samin væru fyrir
1400.
Þó getur ráðuneyti það, sem
fer með kennslumál, veitt öðr-
um leyfi til slíkrar útgáfu, en
bindur leyfið því skilyrði, að
fylgt sé samræmdri stafsetn-
ingu fornri. Þó ná lög þessi ekki
til útgáfu Hins íslenzka forn-
ritafélags.
Ef út af þessu er brugðið get-
ur það varðað 100—10 000
króna sekt.
Ekki mun hafa verið sótt um
leyfi til útgáfu H. K. Laxness
á Hrafnkötlu, enda ekki fylgt
samræmdri stafsetning fornri,
heldur hinni lögboðnu íslenZku
Frh. á 7. síðu.
stigamönnum.
Verzlnnannenn i Eey
lægra lannaðlr en alllr a
Samningar stjórnar Verzlunarmannafé-
lagsins samþ. með litlum meirihluta.
-----------------—»......
En launauppbætur bjá KRON enn minni!
af því, sem eftir er, frá 1. júlí
nokkrum orðum.
Mýtt stpið um forn*
rltiu I uppslgllngu ?
Á eftir Laxdælu hefir Ralldór Kiljan
nú gefið Mrafnkötlu út með nútíma-
stafsetningu þrátt fyrir bann þingsins!