Alþýðublaðið - 02.09.1942, Blaðsíða 3

Miðvikudagur 2. september 1942
Tveir leiðtogar
’ávarpa þjóðir
sínar.
■ri _____
T VEIR af mestu leiðtogum
beggja stríðsaðila liafa á-
varpað þjóðir sínar á þriggja
ára afmæli stríðsins. Annar,
Adolf Hitler, ríkisleiðtogi
Þýzkalands, hefir að baki sér
mikla sigurför, en að þessu
sinni boðaði hann ekki, eins og
■svo oft áður, frekari sigra. Hinn,
Franklin Delano Roosevelt, for-
seti Bandaríkjanna, er leiðtogi
þjóðar, sem enn er ekki að
fullu komin í stríðið, og hefir
beðið ósigra, var vongóður og
boðaði sókn oþ sigra fyrr eða
síðar, hvað sem það kostaði.
Hitler:
Sérstök áskorun var send til
þýzku þjóðarinnar í gær og
kom hún frá aðalstöðvum Hit-
lers.
Hann skoraði á Þjóðverja að
ibúa sig vel undir fjórða stríðs-
veturinn og færa meiri fórnir
en nokkru sinni. Hann boðaði
ekki sigra, en hvatti menn til
þess að gefa allt, sem þeir geta
án verið, til vetrarhjálparinnar.
Roosevelt:
Roosevelt forseti hélt í gær
ræðu í nýjum herspítala í Mary-
land í Bandaríkjunum. Hann fór
hörðum orðum um hinar ómann
úðlegu bardagaaðferðir Þjóð-
verja, ítala og Japana og sagði,
að óréttur sá og ójafnrétti, sem
þessar þjóðir'hefðu á stefnuskrá
sinni, yrðu að hverfa úr heim-
inum.
í þrjú ár, sagði forsetinn,
hafa menn fallið og þjóðir verið
undirokaðar í baráttu frelsisins.
Japanir hafa spurt, hvar am-
eríkski flotinn sé. Þeir hafa
fengið þrjú svör við þessari
spurningu sinni, sagði Roose-
velt: Kóralorrustuna, Midway-
orrustuna og Salomonsinnrás-
ina, og þeir munu fá fleiri.
Að lokum sagði hann, að víg-
vél nazismans mundi fyrr eða
síðar bíða ósigur fyrir yfirgnæf-
andi herafla hinna sameinuðu
þjóða.
Roosevelt forseti hefir sent
forseta pólsku stjórnarinnar í
London skeyti í tilefni af
þriggja ára afmæli innrásarinn-
ar í Pólland, sem var upphaf
sty r j aldar innar.
New York, 31. ágúst.
Það er svo mikil neyð í hinu
mdkla franska vígi, Dakar, að
það myndi verða auðvelt með
sterkri árás bandamanna að
sigra setuliðið þar, er sagt í til-
kynningu, sem New York Her-
ald Tribune fékk frá fréttarit-
ara sínum í Vestur-Afríku, So-
nya Tomara.
Tilkynningin sagði, að við
þrezka hafnbannið hefðu mat-
arbirgðir minnkað svo mikið, að
setuliðíð liöi skort, og að hinir
innfæddu væru í svo mikilli
neyð vegna f járhagslegrar kyrr-
stöðu, að uppreisn væri yfir-
vofandi. . l. jf
ALÞYÐUBLAÐIÐ
s
Herforingjaráð
Momniels.
Harðar orrustnr við Qaret el Hameimat í
Sgiptalaudi.
Rommel er farinn á stúfana enn einu sinni og hyggst nú að leggja undir sig Egyptaland.
Hér sést hann á fundi með heríeringjaráði sínu einhvers staðar í eyðimörkinni.
Ástandlð alvarlegt fyrlr Rússa
suðvestan vil Stalingrad.
StjórnarbreytiBB
I Japao.
Togo hverfur úr
stjóruinni
San Fransisko, 1. sept.
ALLMIKILVÆGAR breyt-
ingar hafa verið gerðar á
japönsku stjórninni, og hefir
utanríkisráðherrann, Togo, sagt
af sér störfum „vegna heilsu-
brests“. Breytingar þessar, sem
voru tilkynntar í útvarpinu frá
Tokio í dag, hafa vakið mikla
athygli um allan heim.
Tojo herforingi, forsætisráð-
herrann, hefir tekið að sér ut-
anríkisráðuneytið, þótt hann
væri forsætis- og hermálaráð-
herra fyrir. Togo var síðasti ó-
einkennisklæddi maður stjórn-
arinnar og er hún nú skipuð
eingöngu herforingjum og flota-
foringjum..
Nýtt ráðuneyti hefir verið
myndað og er það kallað „Ráðu-
neyti fyrir hina miklu Austur-
Asíu“. Mun það fara með mál-
efni landa þeirra, sem Japanir
hafa lagt undir sig, en þar felast
í raun og veru öll utanríkismál-
efni Japana, nema sambandið
við bandamennina og Rússa.
Miklar getgátur hafa fram
komið um ástæðuna til þess, að
Togo sagði af sér eða var settur
úr stjórninni, ef svo er. Þessar
eru helztar:
1) Togo var á móti innrás í
Síberíu og því látinn víkja fyrir
kröfum Þjóðverja um slíka inn-
rás.
2) Á hinn bóginn er bent á
það, að Togo er einn heitasti
fylgismaður sambandsins við
Þýzkaland og hann er giftur
þýzkri konu.
Rússar hörfa til nýrra stöðva en
halda velli norðan við borgina.
LONDON í gær.
BRENNIPUNKTUR bardaganna við Stalingrad hefir nú
færzt frá vígstöðvunum norðan við borgina til suð-
vesturvígstöðvanna, þar sem Þjóðverjar hafa rekið tvo
mikla fleyga inn í varnarlínur Rússa. Miðnæturtilkynning
Rússa viðurkennir, að hersveitir þeirra hafi hörfað til
nýrra varnarstöðva á þessum slóðum og að ástandið sé
mjög alvarlegt fyrir þá.
Sókn Þjóðverja norðan við borgina hefir nú að því er
virðist stöðvazt, en miklir bardagar geisa þar enn. Þjóð-
verjum tókst á þesum slóðum að brjótast alllangt fram,
en Rússar þjörmuðu svo að framvarðasveitum þeirra, að
þær urðu að fá vistir og skotfæri loftleiðis. Manntjón er á
þessum hluta vígstöðvanna mikið á báða bóga.
kafbátum þeirra hafi sökkt
þremur stórum flutnmgaskipum
Þjóðverja í Behrentshafi norð-
an viS Noreg.
Sex ameríkskir herforingjar
eru nú komnir til Moskva til
þess að aðstoða Bradley herfor-
ingja, sem hefir verið þar um
hríð og átt viðræður við rúss-
nesku stjórnina um aðsoð
Bandaríkjamanna við Rússa.
AMERÍKSKIR SKRIÐ-
DREKAR
Frá því hefi verið skýrt í
Moskva, að ameríkskir skrið-
drekar hafi verið notaðir á víg-
stöðvunum við höfuðborgina,
meðal annars í sókn Zhukovs
Hafa þeir að sögn gefizt afarvel.
Vestan við Don, langt að baki
víglínunum við Stalingrad, berj
ast Rússar enn af miklum eíd-
móði. Eiga þeir við ítali að etja
og segjast hafa hrundið miklum
áhlaupum þeirra, en svo gert
gagnáhlaup sjálfir. Er þetta
sunnan við Kletskaya. Rússar
halda áfram sókn sinni til
Rhzev.
KAUKASUS
Fréttir frá Kaukasusvígstöðv-
unum voru í gær Rússum í hag
og skýrðu frá gagnáhlaupum
þeirra. í dag viðurkenna þeir þó,
að iþeir hafi enn neyðzt til þess
qð hörfa í f jöllunum sunnan við
Krasnadar, þótt þeir hafi áður
sótt þar fram á nokkrum stöð-
um.
SKIP
Rússar tilkynna, að einn af
3) Tojo er að tryggja sér
sjálfum meiri völd.
Herforingjar hafa lengi ráðið
öllu í stjórnmálum Japana og
fer það mjög saman hjá þeim,
að maður er herforingi og
st j órnmálamaður.
London. — Japanir hafa nú
gert áhlaup við Kokoda á Nýju
Guineu og virðast þeir ætla að
reyna að komast yfir Stanley-
fjöllin til Port Moresby. Hafa
þeir háð nokkrar snarpar við-
ureignir við ástralskar hersveit-
ir, sem eru til varnar, en ekki
sótt fram að ráði. Við Milne-
En ekki Ijóst, hvort
um stórsókn er að
ræða.
London í gærkvöldi.
LITLAR FREGNIR hafa enn
horizt af sókn Rommels,
og virðast Bretar ekki enn viss-
ir, hvort hér er um sókn að
ræða eða aðeins könnunarleið-
angur í stórvun stíl til þess að
kanna varnir Breta.
Allmiklar orrustur geisa á
syðsta hluta vígstöðvanna, við
E1 Hameimat, þar sem þýzku
hersveitirnar sóttu fyrst fram.
Voru það vélahersveitir, ,og
kom fótgönguliðið skammt á
eftir. Kom þegar í stað til mik-
illar orrustu, sem geisar enn.
Bretum mun verða nokkur
styrkur í jarðsprengjubeltum,
sem þeir hafa komið fyrir á
þessum slóðum.
ítalir gerðu um svipað leyti
áhlaup á miðhluta vígstöðvanna,
en miðaði ekkert áfram.
Brezkar flugvélár hófu árás-
ir á Þjóðverja jafnskjótt og þeir
hófu sóknina, en eftir skamma
stund skall á einn mesti sand-
stormur, sem komið hefir í sum-
ar, og neyddust þá flugvélarnar
til þess að halda kyrru fyrir.
Ameríkskar flugvélar og ame-
íkskir flugmenn taka þátt í á-
rásunum, og eru nú komnar til
landsins B-25 flugvélar, sem
hafa gert margar árásir á
stöðvar Þjóðverja að baki víg-
línanna.
Qaret el Hameimat er um
70 metra há hæð, sem er við
norðurenda Qattaralægðarinn-
ar miklu.
SKIP MUSSOLINIS
í fyrradag sökktu tundur-
skeytaflugvélar brezka flug-
hersins meðalstóru ítölsku olíu-
skipi á Miðjarðarhafi. Önnur
flugvél skaut úr fallbyssum og
vélbyssum á annað skip og skaut
einnig niður ítálska orrustu-
flugvél. Bretar misstu enga
flugvél.
Síðan ítalir hófu þátttöku í
stríðinu, hafa Bretar og banda-
menn þeirra sökkt 214 skipum
Möndulveldanna í „hafi Musso-
linis“. ítalir hafa misst í bardög-
um 5 beitisip með átta þuml-
unga fallbyssum og 4 beitiskip
með sex þumlunga byssum, um
50 tundurspilla og mörg smærri
skip.
Þegar allt er talið saman,
hef ir Mussolini misst um það bil
helming herskipaflota síns og
tvo þriðju flutningaskipa sinna.
Munu ítalir eiga við hina mestu
erfiðleika að etja við nýbygg-
ingar, vegna stálskorts. Vitað
er, að smíði hefir verið stöðvuð
á tveimur orrustúskipum vegna
stálskorts.
flóa eru Ástralíumennirnir að
hreinsa til eftir hinn mikla sig-
ur á jlapönum þar fyrir nokkru.