Tíminn - 13.10.1963, Blaðsíða 9

tólftu öld —
á mykjuskán
Guðmundur Karl málar í nýklassiskum stíl. Hér stendur hann hiá
elnni uppstillingar-mynd sinnl. (Ljésm.: Kárt).
Guðmundur Karl Ásbjörns-
son er ungur listmálari, sem
lítið liefur haft sig í frammi
við að sýna verk sín opin-
beríega hér, hann hefur ekki
enh sem komið er, efnt til sér
sýningar; það var fyrir ein-
hverja tilviljun, að ein mynd
eftir hann var með á sam-
sýningu Myndlistarfélagsins í
vor eð leið. En hann œtti að
vita lengra nefi sínu um sitt-
hvað, er að myndlist lýtur,
þvi að næsta vor útskrifast
hann frá Listaháskólanum í
Flórens, þar sem hann hefur
verið við nám undan far-
in ár.
Hann kom heim í sumar og
var að tygja sig til ferðar út
aftur, þegar við hittum hann
á dögunum og spjölluðum við
hann um stund.
— Eru fleiri íslendingar,
sem ganga í þennan sama
skóla cg þú?
— Nei, það hefur enginn
verið við myndlistannám í
Flórens upp á síðkastið. En
á undan mér voru þar nokkr-
ir við nám, t.d. Ferró og Kári
Eiríksson.
— En sækja ekki útlend-
ingar mikið til slíks náms í
þeirri fornfrægu borg?
. — Það er ekki sérlega mik-
ið af námsfólki frá Norður-
löndum við listaháskólann.
Flestir koma að austan. Ég
hygg að flestir séu frá Grikk-
landi, einnig Tyrklandi, og
fjöldinn allur er þar líka frá
Saudi-Arabíu. Mest furðaði
ég mig á því, hve ríflega
námsstyrki þeir fengu frá
heimalandi sínu. hvorki
meira né minna en þrjátíu
þúsund krónur á mánuði, af
þessu lifðu þeir auðvitað eins
og greifar á móts við okkur
hina, sem verðum að láta
okkur nægja fjögur—fimm
þúsund krónur eða svo. En það
eru nú víst ekki arabiskir á-
hugamenn, sem fá slíkar fúlg
ur sendar frá heimaríki sínu
heldur munu þeir, sem slíks
verða aðnjótandi, flestir vera
skyldir eða venzlaðir kon-
ungsfjölskyldunni eða af-
sprengi annarra yfirstétta.
— Er ekki dýrt að fram-
fleyta sér þar syðra?
— O jú, ekki er þvi að
neita. Bein skólagjöld eru,
sem betur fer, ekki há, því að
þetta er ríkisskóli. En gott
húsnæði kostar varla minna
en hér, gott herbergi fæst
varla undir tvö þúsund krón-
um á mánuði, nema í gömlu
borginni, en þær vistarverur
kærum við okkur ekki um,
sem til þess þekkjum af
reynslunni.
— Og hvað finnurðu þeim
til foráttu?
— Þeir eru hissa á þvi
ítalirnir ,að Islendingar geti
ekki hafzt þar við fyrir
kulda, en samt er það svo.
Ég leigði einu sinni herbergi
þar og geri það ekki oftar, ég
gat eiginlega hvorki sofið þar
né unnið fyrir kulda á vetr-
um. Þetta eru nefnilega mest-
an part margra alda hús-
greni, allt frá tólftu öld, þar
sem allir vindar næða um,
sé þrjátíu stiga frost úti, þá
eru líka þrjátíu stig inni. Þó
eru til ofnar í þessum vist-
ar verum, en þeir hrökkva,
hvergi nærri til að hita upp
herbergin, nema í hæsta lagi
einn metra frá sér. ítalimir
eru þessu svo vanir, að þeir
láta sér ekki bregða, og gera
sér að góðu að búa í þessum
útihúsum, þar sem allt frýs
á vetrum, sem frosið getur.
— Eru þá allflest hús eld-
gömul í miðborginni? Hefur
ekki verið endurbyggt þar á
seinni árum?
— Jú, að vísu hefur verið
byggt í stað þeirra húsa, sem
farið hafa forgörðum, og í
hinum nýrri er auðvitað skap
legra að búa. Annars er það
oft ekki sýnilegt hið ytra, að
ný hús hafi verið byggð. Um
það gilda strangar reglur,
hvers konar hús megi byggja
og hvar. í gamla borgarhlut-
anum verður að byggja hús í
gömlum stíl, svo að þau stingi
ekki um of í stúf eða raski
útliti hverfisins. Það þýðir
samt ekki, að Flórensbúar
séu svo óskaplega íhaldssam-
ir eða gamaldags í bygging-
armálum. Þeir standa ein-
mitt mjög framarlega í húsa-
gerðarlist ,eins og sést í hin-
um nýjum úthverfum borg-
aanna, sem eru einhver sá
fallegasti nýtízku arkitektúr,
sem maður sér nokkurs stað-
ar.
— Fæst þú mest við að
mála mannamyndir?
— Ég hef gert mikið af að
mála portrett, einnig upp-
stillingar, árin mín þar syðra,
en í hvert sinn sem ég kem
heim, dreg ég mig eftir lands-
lagsfyrirmyndum, eins og t.d.
nú í sumar, tek skissurnar út
með mér og vinn að þeim yfir
veturinn.
— Mér skilst, að þú sért
innsti koppur í búri hjá hin-
um fræga Annigoni. Er hann
orðinn kennari þinn?
— Ekki beinlínis. Ég kynnt-
ist honum þar úti, hann býr
einmitt í Flórens. Hann varð
mér strax við fyrstu kynni
mjög vinsamlegur og bauð
mér að heimsækja sig og
leita hjá sér ráða, hvenær
sem ég vildi. Ég hef því oft
heimsótt hann á vinnustof-
una og lært mikið af því;
fengið hjá honum holl ráð.
Hann er líka mjög skemmti-
legur persónuleiki, svo að ég
tel mér mikið happ að hafa
kynnzt honum.
— Gengur málurum þar
syðra ýfirleitt vel að lifa af
list sinni? ■
— Ég er viss um, að all-
flestir þeir, sem færir eru í
list sinni, lifi góðu lífi, og
þeir, sem hljóta nokkra
frægð, verða margir stórríkir
menn á ekki löngum tíma.
Þar er mikið keypt af lista-
verkum, fyrst og fremst eru
þar margir auðmenn, sem
safna listaverkum, og yfir-
leitt í borgum Norður-ítalíu
er ákaflega mikil velmegun,
að því leyti er þar annar
heimur en á Suður-ítalíu,
þar sem fólk á við óheyrilega
örbirgð að búa. Iðnaður og
verzlun í norðurborgunum
náði sér fljótt á strik eftir
stríðið. Maður hlýtur að
draga þá ályktun t.d. af öll- H
um bílafjöldanum í Flórens, «
að borgarbúar hafi mikið fé ffl
handa á milli. Það er óvíða
annars staðar eins krökt af 8
bílum og þar i borg. Og eftir B
^ramhalo f 13 (iðu
Sjálfsmynd eftir Guðmund Karl.
spellvirki, eu þá kast'ar auðvitaðj
tólfunum. Nærri lagi mun veraj
það, sem ölkær maður sagði eitt
sinn: „’Mér finnst ekki verandi:
með fullum mönnum, nema ég
sé fullur sjálfur. Þeir eru svo leið-
inlegir".
Ölvun er sjálfsköpuð geggjun
á misjafnlega háu stigi. í þessu
sambandi á við það, sem Guttorm-
ur skáld Guttormsson segir í ljóði
sinu um prestinn á vitlausra
spjtalanum:
„Og einmitt að allir hann skildu,!
af ástæðu kom, hinni gildu,
að vitlaus hann var eins og þeir‘.
Ölvuðum finnst, að þeir skilji
hvorir aðra, og sitja þá tíðum sælir
við spjall, þó bull sé, og veki þeim
hroll, þegar af þeim rennur, ef
þeir muna eftir því.
SamkomuspjöII.
Mikið er núorðið rætt, eins og
eðlilegt er um ómenningu þá, sem
fylgir ofdrykkju fólks á almenn-
um skemmtisamkomum. Félags-
heimilin, sem búið er víða að
koma upp með ærnum kostnaði af
miklum myndarskap, eru í vanda
stödd. Brennivínsberserkir vaða
uppi og ferðast jafnvel langar leið
ir til þess að láta skarka á manna-
mótum. Þeir setja með drykkjulát-
um andstyggilegan svip á stórar
samkomur. Minni „hetjur* taka
sér þá til fyrirmyndar og fylla í
skörðin. Kvenfólkið, sem gæti
haft mikil siðfágunaráhrif. sýnir
ekki andúð sína á ofurölvun sem
skyldi, en tekur um of þátt í
gervigleðinni. „Stelpurnar eru að
verða eins og við“, sagði strákur
nýlega fyrir rétti.
Varla er réttmætt að hneykslast
meira í þessu sambandi á stúlk-
um en piltum. Hins vegar getur
konum verið enn þá hættulegra
en körlum að drekka frá sér að-
gát og verða ofurölvi. Auk þess er
svo í málinu sá dapurlegi sann-
leikur, sem vitur maður orðaði
þannig: „Ef konan vakir ekki, þá
vakir enginn“.
Fyrirskipað er, að lögregla mæti
á samkomunum og veitir venju-
lega ekki af því. Hún gengur um
og „ussar“ á lætin. Er það til
bóta, en nægir ekki. Enginn má
við margnum, þegar hann tekur
sig til. Hún fjarlægir einn og einn
óróabelg við og við, en ef engin
fangageymsla er tiltæk, og svo er
víðasthvar, þá koma hinir fjar-
lægðu aftur, eins og boltar af
þaki.
Stóru samkomurnar verða ýms-
ar af þessum sökum ekki til þess
gagns og gleði, sem þær annars
gætu verið, og mörgum verða þær
hreint og beint hvimleiðar, svo
ekki sé meira sagt.
Það þarf að taka harðara en
gert er, á ölæðingum, sem spilla
Framhald é 13. tfBu.
T í M I N N, sunnudaginn 13. október 1963. —
i