Alþýðublaðið - 17.10.1942, Blaðsíða 4

4
■ "Y*;?
Laugsurdagiur 17. obtóbcr 1942
iUJn)&ublaMÍ>
Útgefandl: Alþýðoflokkurinn-
Bttstjórl: Stefán Pjdtmrssonu
Bitstjóm og afgreiSsla { Al-
þýðuhúsinu við Hverfisgötu-
Símar ritstjórnar; 4901 og
4902.
Símar afgreiSsiu: 4900 og
4006.
Verð í lausasölu 30 aura.
Alþýðuprentsmiðjan h.f.
Kvittnn fóiksins
keanr á morgDn!
MENN eiga varla til orð yf-
ir þau vinuubrögð verð-
bólguflokkanna í kosningabar-
áttunni, sem fram hafa komið í
sambandi við bannið á útvarps-
erindi Jóhanns Sæmundssonar
tryggingayfirlæknis um verð-
lagið og dýrtíðina.
Hlutlaust erindi viðurkennds
læknis óg fræðimanns um áhrif
dýrtíðarinnar á matarverð og
heilsufar þjóðarinnar er með
gerræði tekið út af dagskrá
útvarpsins á síðustu stundu af
því, að forustumenn verðbólgu-
flokkanna óttast, að sannleikur-
inn, sem það hefir inni að
halda, um hina ástæðulausu og
ábyrgðarlausu verðhækkunar-
sknifu á innlendum matvörum,
fyrst og fremst kjötinu og
mjólkinni, muni draga úr kjör-
fylgi þeirra á kosningadeginum.
Þeir sjá, að við hlutlausa rann-
sókn og samanburð á afurða-
verðinu og kaupgjaldinu hefir
læknirinn komizt að nákvæm-
lega sömu niðurstöðu og Al-
þýðublaðið og Alþýðuflokkur-
inn: að afurðaverðið hafi ver-
ið hækkað ekki aðeins langt um
fram erlendar nauðsynjar, held
ur og langt um fram kaupgjald-
ið og eigi þar af leiðandi lang-
mestan þáttinn í hinni ægilegU
dýrtíð. Og þar sem þeir vita
upp á sig skömmina, að hafa
skrúfað afurðaverðið þannig
upp á kostnað hins mikla neyt-
endafjölda í bæjum og kaup-
túnum í ábyrgðarlausu kapp-
Maupi um atkvæði í sveitun-
«m, þora þeir ekki að láta þjóð-
ina heyra vitnisburð hins hlut-
lausa læknis og fræðimanns.
Því það gæti spillt fyrir þeim
©g orðið Alþýðuflokknum til
framdráttar í kosningunum.
Þessvegna er hin hlutlausa rödd
bæld niður með ofbeldi. Hún
má ekki heyrast fyrr en eftir
kosningar!
Og þó — það er reynt að kom
asfc hjá þessu örþrifaráði of-
beldisins, sem þeir vita að muni
mælast illa fyrir. Það er reynt
með því, að fara þess á leit við
lækninn, að hann byrji erindi
sitt í útvarpinu með upplogn-
um ásökunum í garð þess blaðs
og þess flokks, Alþýðuflokksins
og Alþýðublaðsins, sem komizt
feafa að nákvæmlega sömu nið-
urstöðu um afurðaverðið og
þétt þess í dýrtíðinni og hann.
Með slíkum umbúðum um sann
lelkann gera þeir sér von um,
að hann verði þeim óskaðlegur
og Alþýðufíokknum ekki til
Frtfc. é e/oSfe
AU»YOUBlAOH>_______________
Sletán Jéb. Stefánsson nm
Alpnflokkinn og andstæðíngana.
O TEFÁN JÓH. STEFÁNSSON gerði í útvarpsræðu
^ sinni á fimmtudagskvöldið á ítarlegan og röggsam-
an hátt upp við andstæðinga Alþýðufloksins, sýndi fram á
óheilindi þeirra og hvatti kjósendur landsins til þess að
fylkja sér um Alþýðuflokkinn, flokk hins vinnandi fólks
og lýðræðisins hér á landi.
Fer síðari hlutinn af ræðu Stefáns Jóhanns hér á
eftir orðréttur:
Sjálfstæðlsfilokk-'
nriun.
Ef þá fyrst er litið til Sjálf-
stæðisflokksins, þá er málefna-
fátækt hans áberandi, og engin
heildarstefna sjáanleg, sem ef
til vill kann að skýrast að ein-
hverju leyti af því, að hann
telur sig „bandalag allra
stétta“, jafnt stríðsgróðamanna,
fátækra bænda og launastétta.
Og oft gengur þar erfiðlega að
samhæfa sjónarmiðin. Fortíð
flokksins, sem kunn er: vernd-
un stríðsgróðans og harðýðgi í
garð launastéttanna, bendir þó
nokkuð á eðli og afstöðu for-
ystumanna flokksins. Og ef til
vill hefir Morgunblaðið bezt
lýst vandræðum flokksins í for-
ystugrein 12. sept. s.l., þar sem
rætt er um fjárhags- og verð-
lagsmál, en þar segir svo;
„Sennilega er ekki til
neins að vera að ræða þessi
mál nú, þar sem kosningar
standa jyrir dyrum og állir
flokkar þurja að taka tillit til
sinna kjósenda.“
Og umræður þær, sem fram
hafa farið hér í útvarpinu, af
Sjálfstæðisfl. hálfu, benda held-
ur ekki til hugmyndaauðgi né
að þaðan sé að vænta þjóð-
hollra umbótatillagna. Mest
hefir það verið karp, og þó
einkum við gamla samhérja í
Framsókn, og ýmsar afsakanir
út af því, hvað gert hafi verið
og látið ógert. Þannig var
Bjami Benediktsson borgar-
stjóri meðal annars að afsaka
afskipti eða afskiptaleysi sín og
flokks síns út af húsnæðisvand-
ræðiim höfuðstaðarins, og vildi
hann þar kenna mér um, að ég
hefði sem forstöðumaður fé-
lagsmálaráðuneytisins dregið of
lengi að gefa út bráðabirgðalög,
er bönnuðu utanbæj armönnum
húsnæði í Keykjavxk. 9ann-
leikurinn í málinu er sá, að
strax þegar sýnilegt var að hús-
næðisvandkvæði yrðu í Reykja-
vík, ritaði ég honum bréf og
benti bæjarstjóminni á, að
nauðsynlegt væri 'að hefjast
handa út af húsnæðismálunum.
og benti þá þegar á þá sjálfsögð-
ustu og eðlilegustu leið út úr
ógöngunum, að styðja með öllu
mögulegu móti að aukmngu
húsnæðis, og hét aðstoð stjóm-
ardeildar xninnar í þessu efni.
En það var dxregið fram á síð-
ustu stund, eða fram yfir síð-
ustu stund, að hefja þær að-
gerðir af hálfu bæjarins. Vera
má og að borgarstjórinn hafi
haft í huga stefnuyfirlýsingu
sína og flokks síns, er fram kom
í ræðu haofi víð bojjarstjórtxar-
kosningarnar 1938 þar sem
harm sagði meðal annars:
,JEin alvarlegasta ásökunin
á hendur Reykjavíkurbæ er
sú, að hann verji ekki nægu
jé til að koma upp ódýru
húsnæði jyrir álmenning.
Við Sjáljstæðismenn telj-
um það yjirleitt ekki vera í
verkáhring hins opinbera að
sjá jyrir þessum þörjum
manna.“ (Prentað í Morgun-
blaðinu 18. jan. 1938.)
Og þessi yfirlýsing ,er yfir-
leitt nokkuð táknræn um af-
stöðu Sjálfstæðisflokksins.
Framsóknaflokk«
nrlnn.
—
Þá skal ég snúa að Fram-
sókn. Hermann Jónasson sagði
í útvarpi 5. þ. m. um Alþýðu-
flokkinn:
„Alþýðuflokkurinn segist
vera fráhverfur kommúnistum,
og hafa sömu stefnu og jafnað-
armenn á Norðurlöndum. Flokk
urinn hefir guggnað á þessari
stefnu í reynd. Hann svignaði
undan áróðri sósíalista í kapp-
hlaupinu um að útvega hærri
kauptaxta.
Hvað verður um Alþýðu-
flokkinn í þessum kosningum
og hver verður stefna hans eftir
kosningar? Það er ennþá ráð-
gáta.“
Það verður ekki annað sagt
en að Hermann Jónasson hafi
sett kíkinn fyxrir blinda augað,
er hann leit til Alþýðuflokks-
ins. Það er mjög fjarri lagi, að
Alþýðuflokkurinn hafi að
nokkm leyti svignað undan á-
róðri kommúnista,
þó hann berðist aj öllu ajli
og ágætum árangri gegn oj-
beldi Framsóknar í garð
launastéttanna, og reri að því
öllum árum að já kjarábætur
handa launastéttunum, er
stjóm Hermanns Jónassonar
lét stríðsgróðann leika laus-
um hála og hækkaði hvað oj-
an í samt og í hástökkum aj-
urðir bænda, sem þó höjðu
jengið kjarábætur langt um
jyrr en launastéttimar.
Þessi stefna Alþýðuflokksins
er í fullu samræmi við stefnu
jafnaðarmanna yfirleitt, en af-
staða Framsóknar var næsta ó-
lík stefnu frjálslyndra bænda-
flokka. Hún bar keim harðsvír-
aðra atvinnurekenda og stór-
bænda.
Þegar verið er af Framsókn-
armönnum og ýmsum öðrum að
kenna, eða réttara sagt þakka,
kommúnistum fyrir baráttuna
gegn gerðardómnum og fyrir
kjarabótozn launastéttanna, þá
aúxmix það á norræna stjóro-
Frambjóðandi Alþýöu-
flokksins í
»

Hafnarfirði.
AFINFIRÐINGAR! Þegar
þið gangið að kjörborðinu
á morgun, munuð þið minnast
hinnar drengilegu framkomu
Emils Jónssonar í þeim trúnað-
arstörfum, sem þið hafið áður
falið honum, og ötxxllar for-
göngu hans í hagsmunamálum
Hafnarfjarðarkaupstaðar. Þið
munuð minnast bæjarútgerðar-
innar og forystu Alþýðuflokks-
ins í málum hafnfirzks verka-
lýðs.
Svarið árásum og áróðri and-
stæðinganna með því að kjósa
Emil Jónsson.
Emil Jónsson!
málaskrítlu, þegar presturinn
hélt því fram við verkamann-
inn, að kommúnistar stjórnuðu
gerðum og athöfnum Alþýðu-
flokksins þar í landi. Þá svar-
aði verkamaðurinn: Ekki getum
við að því gert, þó kommúnist-
arnir hengi sig öðru hvoru aft-
an í okkur. En presturinn var
ekki seinn til svars: Það er við-
urkennd regla í dýrafræðinni,
að skottið stjórnar, svo þessi
mótmæli duga ekki. Og Her-
manni Jónassyni vildi ég þá
segja það, að ef hann játar
kenningu prestsins um stjórn
skottsins — þá og þá aðeins
getur hann og samherjar hans
kexmt eða þakkað kommúnist-
um kjarabætur launastéttanna.
En um stefnu Alþýðuflokks-
ins, bæði fyrir kosmngarnar og
eftir þær, ætti Hermann Jónas-
son ekki að vera í nokkrum
vafa. Hann þarf aðeins að lesa
tillögur Alþýðuflokksins og
minnast baráttu hans á undan-
fömum þingum og í blöðum
flokksins.
En Framsókn harmar yfir-
leitt örlög gerðardómsins, og
virðist helzt hallast að endur-
upptöku þess máls. Þannig seg-
ir formaður flokksins, Jónas
Jónsson, nýlega í blaði sínu, að
kjördæmamálið hafi orðið til
þess að „Sjáljstæðismenn urðu
að rjúja jélagsskap og grið við
Framsóknarmenn, jóma gerð-
ardómnum, gejast upp í állri
baráttu gegn dýrtíðinni“.
Og síðan talar hann um að
„x stað hins þjóðnýta samstarfs,
sem hajið var aj þessum tveim
jlokkum,“ hafi Sjálfstæðisfl.
hætt vinfengi við Framsókn.
En þegar komið er að Alþýðu
flokknum og afstöðu hans til
mála, eru dómar Jónasar Jóns-
sonar heldur ómildari. í blaði
sínu í gær segir hann orðrétt:
,Jilþýðujlokksmenn koma
ekki til greina við jramtíðar-
lausn í tnðreisnarmálum lands-
ins.“
Og síðar i sörau grrio aegtr
Ijaiui'
„Alþýðuflokksmenn grafa
undan grundvelli samke-ppnis-
byggingarinnar, án þess að
reisa nokkuð í staðinn.“
Virðist því formaður Fram-
sóknar, sem væntanlega talar í
umboði flokks síns, ekki vilja
líta við tillögum og og úrlausn-
arefnum Alþýðufloklrsins, en í
stað þess halda sér að gömlu
gerðardómsstefnunni og sam-
vinnu við Sjálfstæðisflokkinn,
enda má hann gerla vita,
að ekkert samstarf getur
hann átt við Alþýðujlokk-
inn með endurvakningu kúg-
unarlaga og ofríkis í garð
álþýðu manna.
Kommúiiisitaflðkko
urinn.
En þá eru það kommúnistarxx-
ir. Ég hefi getið um það hér á
undan, að þegar Alþýðuflokk-
urinn í blöðum sínum og alþingi
lagði til, að útflutningsgj öld
væri lögð á stríðsgróðasölur, og
það notað til þess að lækka
verðlagið innan lands, þegar
flokkurinn flutti tillögur á al-
þingi um hæiri skatta á stríðs-
gróða, um aukið og endurbætt
verðlagseftirlit og um hækkun
krónunnar, lögðu kommúnistar
ekkert, bókstaflega ekkert til
málanna, og fluttu engar tillög-
ur sjálfir. En þegar svo Alþýðu-
flokkurinn var búinn að boða
heildartillögur sínar um lausn
vandamálanna, þá bregða kom-
múnistar við og birta loks 13.
sept. s.l. stefnu sína x þessum
málum. Og sjá! Hún var léleg
stæling af tillögum Alþýðu-
flokksins, en flutt með fjalllxá-
um fyrirsögnum og óteljandi
vígorðum. Hún var kölluð
stefnuskrá kommúnista gegn
dýrtíð og upplausn, og sagt að
alþýðan þyrfti að saxxxelnast til
að bera þessa stefnuskrá fólks-
ins gegn dýrtíðinni fram til sig-
urs í komandi kosnixxgnm! Var
ekki von að raörgara dytti %
hug, að þdr, sem fyrst Ymkna
fýrir koœlogw. séö ritítt onðt'