Alþýðublaðið - 21.10.1942, Blaðsíða 3

Miðvikudagm- 21. október 1942.
ALÞÝÐUBUÐiÐ
‘5.
Bantíarísfeur feafbátur
sefekur Japðnsfeu flug-
vélamóðursfeipi, um
leið og pvi er hleypt
af stofekunum.
JÞETTA er frásögn af árás am-
eríksks kafbáts í Tokyo-flóa
í byrjun þessa stríðs. Kafbát-
urinn, sem vann undir stjórn
Bandaríkjaflotans á þessu
svæði, hafði laumast inn í fló-
ann, til að sökkva japönskum
skipum, sem voru að flytja
hergagnabirgðir til Suð-aust-
ur-Kyrrahaf sins.
EB BÁTURiNN hafði lent heilu
og höldnu í japanskri höfn,
þar sem hann gat .bæði haft
eftirlit níeð Tokyo og Yoko-
hama, gáf kafbátsstjórinn'
.skipun um að leggjast niður
. ,á botn, til þess að bíða myrk-
ursins þar. — Það er auð-
vitað venja, að kafbátar liggi
í kafi í dagsbirtunni og komi
upp á nóttunni til að skipta
um loft og hlaða byssurnar.
Þessi fór upp á yfirborðið,
eins og lög gera ráð fyrir, en
. uppgötvaði að hann var beint
fyrir framan skipasmíðastöð.
Og í slippnum, aðeins nokkur
hundruð metra í burtu, var
stórt skip, sem hafði verið
farþegaskip, og jafnvel í
tunglsljósinu var hægt að sjá
að verkamenn voru að breyta
því í flugvélamóðurskip.
HVAÐ ÁTTI AÐ GERA? Skip-
ið hafði verið dregið upp í
slippinn, en það er ekki hægt
að sökkva skipum, nema á
floti séu. Samt borgaði það
sig að fara alla leið yfir
Kyrrahafið, ef hægt væri að
sökkva skipi, eins og þessu.
TJm morguninn fór kafbátur-
inn aftur niður á botn og for-
Inginn var í vandræðum —
hvað gera skyldi. Þannig
gekk það til í nokkuð langan
tíma .
KAFBÁTSST J ÓRINN litaðist
um og rannsakaði málið, þar
til hann fann stað, sem hann
gat séð skipið úr turnsjá kaf-
hátsins á daginn og svo líka
í góðu skótfæri. En það var
allti árangurslaust. Hið stóra
skip, sem með hverjum degi
líktist meira og meira flug-
vélamóðurskipi, stóð svo
langt upp úr, — að það var
ógerlegt að tundurskeyti
gætu náð til þess. Daglega fór
kafbáturinn niður í 'bæli Sitt,
án þess að viðfang’séfnið væri
leyst. — Og það láÉ^Tnánuð-
ur.
ÞAÐ VAR auðvitað kominn
tími til fyrir kafbátinn að fara
eitthvað annað. Hann þurfti
bráðum að endurnýja birgð-
Irnar og foringinn hafði skip
anir um að fara á einhvern
nýjan’ stað ákveðinn dag. —
„Jæja,“ sagði hahn við stýri
manninn. „Við höldum út í
nótt.“ Þá gaf hann skipanir
um að kafbáturinn færi upp
á yfirborðið og þeir lituðust
Um í síðasta skipti.
EN ÞÁ VILDI SVO TIL, að
Frh. á 7. síðu.
Japanskir fangar á Salomonseyjum.
Þessir japönsku fangar voru teknir höndum af landgönguliðiBandaríkjamanna í fyrsta sigri
þeirrayyfir Japönum ó, eyjunum.

Mlklar loltárásir og
stárskotahríð á fliitn-
inga Eássa ySir l olgu.
Þjöðverjar hafa gert mörg ný áhiaup
í borginni en orðið lítið ágengt.
LONDON í gærkveldi.
ÞJÓÐVERJUM hefir ekki tekist að sækja meira fram í
Stalingrad eftir að þeim tókst í gær að ná nokkrum
hyggingum í norðvesturhverfum borgarinnar. Enn er heift-
arlega barist í verksmiðjunum „Rauði október“ þar sem
rússneskt herlið verst ennþá, en Þjóðverjar segja það sé ein-
angrað og fái engar vistir eða hergögn flutt til sín.
Þjóðveljar leggja nú mikla áherslu á að hindra alla
aðflutninga Rússa vestur yfir Volgu til Stalingrad. Halda
Þjóðverjar uppn stöðugum lofárásum á stöðvar Rússa fyrir
austan Volgu og skjóta af langdrægum fallbyssum á ferjur
þeirra og flotbrýr á fljótinu.
* Rússar segja að þrátt fyrir
þetta hafi þeim tekist að koma
liði og vistum vestur yfir Volgu
og eigi rússneskir fallbyssubát-
ar mikinn þátt í því.
Á Mozdok vígstöðvunum hef-
ir Þjóðverjum orðið nokkuð á-
gengt og eins þokast her þeirra,
sem sækir fram frá Novorossisk
nær Tuape.
Norður áf Stalingrad. þar
sem Timoshenko hefrr sótt
fram, er nú aðeins sagt frá fram
verða viðureignum.
Á öðrum vígstöðvum er fátt
tíðinda. Rússar segjast hafa tek
ið 9 steinsteypt’ virki á Lenin-
grad vígstöðvunum.
í útvarpi frá Moskva var
sagt frá því að velskipulagðir
smáskæruflokkar, sem störfuðu
í Hvíta-Rússlandi, bökuðu Þjóð
verjum þar mikið tjón með
skemmdarstarf semi.
jgiiaclalksmal:
Herskip og flngvélar
á stöðvar
skjóta
Japana.
FLUGVÉLAR . Bandaríkja-
manna hafa gert þrívegis
miklar lojtárúsir á stöðvar Jap-
ana á Guadalkanal. Bandaríkja-
herskip hafa einnig byrjað á-
‘rásir á stöðvar Japana á eynni.
Stimsón hermáláráðherra
-iíandaríkjanna lét svo ummælt
í dag að Japanar hefðu ekki
ennþá beitt öllum styrk sínum í
bardögunum um Salomonseyj-
ar.
Laval ávarpar
Frakka.
Londoh í gærkv.
LAVAL talaði í útvarp til
Frakka í gær.
í ræðu sinni lofaði hann
frönskum konum, sem eiga
menn sína sem fanga í Þýzka-
landi, að þær fengju að flytja
til þeirra og dvelja hjá þeim, ef
Frakkar yrðu við þeirri kröfu
Þjóðverja að senda 100 þúsund
faglærða verkamenn til Þýzka-
lands, en á hinn bóginn hótaði
hann Frökkum enn víðtækari
þinngunarráðstöfúnum ef þeir
létu tregðast lengur að fara til
ÞýzkalandsJ
Striðsvátryaoinoar
skipa lækka.
¥■* AÐ er talin ein bezta
sönnunin fyrir því að
betur gengur nú baráttunni
geg’n kafbátiinhim að vá-
trygginga félög í Bandaríkj-
unum af lækkað stríðsvá-
tryggingar skipa.
Vátryggingar skipa er sigla
til Brazilíu og Argentínu
hafa verið lækkaðar niður í
15/v úr 25 % eins og þær
voru 20. ágúst. Vátrygging-
arnar á siglingaleiðunum á
milli Ameríku og Ástralíu
hafa verið_ lækkaðar úr
HVz'Z niður í 15%. Einnig
voru lækkaðar vátryggingar
tll annara hatfna í Suður-
Ameríku. .
flugbátnr frð Íslandí
sekknr pýzkntn
kafbát
Washington, 20. okt.
\ MERÍKSKUR Catalína-
flugbátur, sem hefir bæki
stöð á íslandi, hefir sökkt þýzk
um kafbát á Atlantshafi. Kaf-
báturinn flaut upp á yfirborð-
ið eftir að djúpsprengjum.
hafði verið varpað að honum.
Flugvélin gerði tundurspilli að
vart, og kom hann á vettvang
og tókst að bjarga mestum
hluta áhafnarinnar.
530 kafbátum sökkt
fyrir möndulveld-
unum frá striðs-
byrjun.
London í gærkveldi.
ALEXANDER flotamálaráð-
herra Bretlands hélt ræðu
í gær og skýrði hann jrá því, að
530 kafbátum liafi verið sökkt
fyrir . möndulveldunum. síðan
styrjöldin hófst. Hér væru þó
ekki taldir með þeir kafbátar
sem Rússar hafa sökkt fyrir
Þjóðverjum og ekki heldur þeir
kafbátar sem Frakkar . höfðu
sökkt fyrir þeim fyrir 5. júní
1940.
Alexander sagði að enn sem
fyrr væri baráttan gegn kafbát-
unum eitt aðalvandamál Banda
manna, en mikið hefði áunnist í
seinni tíð, en það yrði að gera
betur svo flutningar Banda-
manna væru öruggari. Hinar
miklu skipabyggingar Banda-
manna munu tryggja sigurinn,
því flutningarnir á hafinu eru
ekki síður þýðingarmiklir en
nýjar vígstöðvar.
Bretar hafa áður gefið
skýrslu um skipatjón möndul-
Amerískar flugyél-
ar stöðugt endur-
bættar.
UPPLÝ SINGAMÁLA-
RÁÐUNEYTl Banda-
rikjastjórnar gaf í dag út yfir-
gripsmikla skýrslu um bygg-
ingu og frammistöðu ame-
ríkskra herflugvéla.
í skýrslunni, sem var gefin
út í tilefni af umræðum, sem
fram hafa farið manna milli
um gæði ameríkskra flugvéla
samanborið við flugvélar ann-
arra þjóða, eru þessar ályktan
ir gerðar:
Ameríkskar sprengjuflugvél
ar eiga á sínu sviði enga sfna
líka. Það kom í ljós, að orustu
flugvélar þær, sem fyrst í stað
voru sendar til vígvallanna
höfðu nokkra galla, sérstaklega
hvað víðvíkur flugi hátt uppi,
en nú eru frámleiddar að
minnsta kosti þrjár tegundir
flugvéla, sem eru jafn góðar og
eða betri en nokkrar aðrar í
heiminum. Hinar nýju flugvél
ar, sem búizt er við, að. eigi
enga sína líka hvað fjölhsefni
snertir, eru: P38 eða Lockheed
“Elding,” R48 eða Republic
“Thunderbolt,” og loks P51 eða
“Mustang.”
Ameríkumenn stóðu fremst-
ir í því að búa til loftkælda
hreyfla, en þeir eru enn nokk-
uð á eftir í smíðum efnakældra
hreyfla.
Þegar rætt er um flugvélar,
segir í skýrslunni, hættir mönn
um til þess að gleyma, að eng-
in flugvél er fullkomin og eng-
in flugvél er til þess gerð að
gera allt.
Flugvélum okkar fer fram,
segir skýrslan, en það þýðir
ekki, að við höfum unnið mikla
orustu, eða náð endanlegum
yfirráðum í lofti. Ef óvínjixnir
kæmu með betri flugvélar og
bardagaaðferðir hans breytt-
ust, mundum við neyðast til
þess að breyta öllu aftur.
veldanna. I þeirri skýrslu er
sagt frá því, að skipastóll Þjóð-
verja hafi verið 4.492.708 smá-
lestir fyrir stríð, en ftala
3.424.804 smál. eða samtals
6.970.412 smál.
Þegar skýrsla þessi var gefin
höfðu Bandamenn sökkt fyrir
möndulveldunum 6.176.681
smál .skiþa, en síðan hefir mikl-
um fjölda skipa verið sökktl