Alþýðublaðið - 17.11.1942, Blaðsíða 5

Alþýðublaðið - 17.11.1942, Blaðsíða 5
ÞráðyaÆiignr 17. aóvemfoeir 194S ALÞYDUBLftOIÐ Þ AR EÐ raamvlegar verur foafa noJtkurn vegirm jafnt maa'agildi 2114-531 allra þjóða og kynþátta, foýst ég eldki við, að kónver.ikar konur séu foetur foæfiieikuiiii búnar en ikonur annarr.a þjóða. Hin góða aðstaða þeirra í þjóðfélginu um þessar mundir er að eins sú réttarbót, .sem 'Mnverskum karlmönnum hefir fur.dizt sjálfsagt að veita þeim. i>að er því fr-amur axleið- mg umfoverfis og uppeldis en fiornra venja. Hvernig komst kínverska konan á ijietta stig? Hvemig gat foun óðlazt svona mikla siálfs- viringu og svona mikla virðingu ■ karimannsins ? Án nokkurrar foaráttu eða áróöurs foefir kín- verslca konan öðlazt það, sem vestræn&r konur eru ennþá að berjast fyrir. Þegai- byltingin varð í Kína, tófcu konurnar öfl- ugun þátt í foenid, og iþ*egar stjómaiskráin va.r samin, þótti sjálfsagt að konur nytu fullkom- ins jafnréttis við k&rlmenn. Þeg- ax skólakerfinu var breytt, vav samvinna foaf in milli allra skóla. Þegar Kínverjar foættu að nota fourðarstól, en tóku ao ferðast í flugvélúrn, varð jafnmikil foreýt" ing á aðsvöðu kvenna, og þetta síkeði án ibaráttu árum saman, svo sem var um konur á Vest- urlöndum. Ég álít, að ráðningin sé í því fólgin, að kínverska konan hefir alltaf trúað á iTnildlvægi sitt. Hún foéfir aldrei verið á því stigi að apa eftir karlmannxnm, af þvi að foún foeíir vitað, að til þess var foún of þýöingarmikil sjálí og þurfti akki að apa eftir neinum. Hún hefir tekið alvar- lega það hlutve.rk sitt &ð verða kona. Þi.;gar nýir tímar komu með ný vandani;il, hoa-fðust kín- verskar konur í augu við erfið- Ieifcana ón nofckurs ótta, því að þeim’datt ekki í foug, að þeim gfceti misheppnast nokkuð, sem þær tækju sér fyrix foendur. En auðvitað hefði kínverska konan elcki geiað öðlast þetta sjálfstraust, ef foún foefði ekki alizt upp í umfoverfi, sern mat foana eins og foún átti skilið. Enn eru 'þetta mótsetningar milli Atistur- og Vesturlantía. 'Þjóðfélagslega séð foafa Kín- Tarjar allt af metið konuna eins að hún átti skilið. Ves trænir merm ihafa gefið konunni varalit og gert hana áð eins konar foeim ilisgyðju, en éfcki knmivað að aneta' foana sem einstöLkling. Vestrænh- jcs.-lmenn foafa gum- að af því, að þeir gætu gert alit foefcur en konur, nema eð ala foörn og hjúkra þeim. Þannig geta kínverskir karl- menn ékki fougsað sér þjóðfélag án kvenna, vegna þess, að hið Mnverska þjóðfélag foyggist á samvinnu karla og kvenna. Kín- verjar eru ágætir matsveinar og 'ícarlrtK-nn eru matsveinar í flestum kínverskum matsölu- foúsum. En matseld er ekici fyrst og fremst talin lcvermaverk, eða neitt verk öðru fremur sérstak- lega talið foæfa konum, Konan er metin í Kina fyrir það, sem foún er, aamar foelmingur þjóð- félagsins. Konning Yang og Yn, sera öll kínversk foeimspeki er ibyggð á, er grundvölluð á tví, að kornn- og karlm. séu nauð- synleg fovort öör.5, elcld einung- ás 'lfkamlega, foeldur og ar.dlega Kvöldvaka í Buckinghamhöll A myndinni sést Georg konungur VI og fjölskylda hans í herfoergi einu í Buckingham- höllmni og er konungurinn að lesa fyrir drottningu sína og dætur. Við folið móður sinnar Elísarbetar drottningar situr Mai-graret Rose prinsessa en upp við arinliilluna stendur Elísafoet krónprinsessa með prjónana í foöndunum. Pé@pl S. Buelc ubh Konur 1 Kina. j p FTIRFAKANDI GREEM ^ \ Fl um kínversku konuna ( stöðu hennar í þjóðféíag- $ )in« er eftir skáldkonuna ^Pearl S. Buck. Hún er mjög^ Skunnug kínvcrskum máluia S ^og hefir dvaiið langdvölum^ ijí Kína, entía gerast margar^ ii>ikáIdsÖ£tir heirnar þar. S í • í öllutn vandamálum lífsins, og ef annar aðilinn a>tlar að ráða 'yfir foinum, skapast jafnvægis- leysi, sena veikir þjóðina. Þannig foeiir verið rýmt til fyrir lconunni í kínyerskum þjóðfélagsmálum, þar sem hnn nýtur jafnréttis við 'karlanenn- ina. Hvorugt er talið foinu æð::a. Meim sýna konunni ekki ciðru visi kurteisi en karlmönnum, nema sem húsmóður meimilisins er henni sýnd meiri virðing en öðrum. Ménn rísa ekki á fætur fyrir konu vagna þess, að hún sé kona, foeldur vegna þess, að foún foafir untíð sér alþjóðar- virðingu sem einstaklingur verð- ur hún að taka á sig ábyrgð, og éffcir því, hvernig foún Íeysir af höndum vandamál sín er foún dæmd. Vegnai aðstöðu sinnar foefir kínversba konan náð miklum manngildisþroska. Hún krefst engra forréttinda vegna þess, að hún sé kvenkyns, því að henni dettur ekki í foug, að foún eigi að njóta nokíkurra forrétt- inda. Hún vinnur verk sitt á sinn foátt, og þar eð hún veit, að hún foer af konum ainnama þjóða, leggur foún metnað sinn í að vinna störf sín yel. Þetta þýðir þó ekki það, að starfssvið hennar þurfi nauðsyn- lega að vera öðru vísi en karfo mannsins. Vissulega hafa þjóð- félagsstörf foennar verið margs- konar og á mörgum sviðum foefir byrði foins kínverska þjóð- félags fovílt á foeimar foerðum. Því að þýðingarmetsti foom- steinn Kínaveldis er foeimilið, ekki einungis þjóðfélagslega, ifoeldur «g stjórnmálaiega séð, Jafnvel þrátt fyrir þetta er það fjölskylda, sem stjórnar stjórmnálunum í Kína. Auðvitað er það hátt sett f jölskylda. Það er kona, sem er foöfuð 'þe&sarar fjölskyMu, og það er viður- keimt að svo sé Enda þótt mað- urhennar stjórni öllu foinu iæknilega, leitar foann ráða foennar um öll stærstu vanda- málin. Hún kaupir foirgðirnar, helclur reikninga, foorgar launin, gerir áætlanir um framlcvcemd- ir og lítux eftir íramíerði ein- fjölskyldu sína einungis sefoi foóp vandmanna, foeldur sem hluta af þjóðfélaginu. Hún veit, að hún er ómissandi, og þannig hefir sjálfsvirðing hennr vakn- að. Um iþessar mundir eru mörg heimili í upplausn í Kína vegna styrjakiarinnax. En jafnvel nú, þegar þjóðfélagið gerix nýjar og meiri kröfur til fcommnar, foeldur foún sjálfstrausti sínu. Hún ber ekki, eins og vestrænax konur, kvíðboga fyrir því, að foún verði tekin út úr iðnaðinum að stríðinu loknu, eða verði svipt leiðtoga- og stjórnarstörf- um. Kunverska konan hefir aldrei verið á baksviðinu. Aðalstarfs- svið Kínverja foefir veiið sveita- búskapurinn, og þar hefir konan unnið jafnt manninum, og jafn- vel aðaliðnaðurinn hefir verið á heimilinu, þar sem konan og karmaðurinn foafa spunnið og ofið silkið, og foúið til klæði úr ifoaðmullinni og stráfoatta og hár- net. Við bæinn sinn foafa þau enn fremur hirt um teakurinn og rísakurinn, séð bæði um iðn- aðinn og landfoúnaðarfram leiðsl- una. Eftir þessa styrjöld munu. nýir tímar rísa yfir KíiiaveldL Upp munu rísa ný iðnfyrirtæki og mikið starf þarf áð leysa af hendi utan foeimilis. Hvað verð- ur Iþá um kinversku konuna? Ég er ekki foræddur um hana yegna þess, að kínverski karl- maðurinn veit, um þýðingu konunnar sem mannlegrar veru, en efcki einungis með til- liti til framfoalds lífsinis. Ég foýst við, að konan þyki ekki síður ómissandi í verksmiðjunni en á heimilinu. Alveg eins og konan þykir nú ómissandi í stjóminni, til þess að halda við jafnvæginu milli karlmannsins og konuimar. Marga 'Vesturlandábúa foefir furðað á því, að Soong-systurn- ar dkuli vera svona þýðingar- miklar í núverandi stjóm Kína- veldis Vestrænar konur segja, að þetta hljóti að vera óvenju- legar systur. En enginn í Kína furðar sig á iþeim. Kínverjar eru vanir því, að konux hafi áhrif á gang málanna. Það er borin meiri virðing fyrir skoðunum konunnar í Kína en í nokkru öðru landi, sem ég foefi kynnzt, vegna þess, að menn ólíta ekki sínax eigin skoðanir í jafn- vægi, ef skoðunar konunnar gætir ekki, alveg eins og kín- verskum konum þykir nauðsyn- legt, að skoðanir karlmanna komi jafnvægi á sínar skoðanir. Gagnkvæonni er orðið. Það er fagurt orð, fullt jafnvægis og vizku. Það er orðið, sem lýsir bezt sambúð kínverskra karla og kvenna. Vspa síyítipF i liiiÉia BV* wstjitBJF mohkrm II, bfiikrKnarkOiiiiimiii i sii&ia Sftll m• stalciinganna, sem exu undir eftirliti foennar. Þag er í hennar ver'kaforing, að sjá um, að bömin fái viðun- anlégt uppeldi og það starf, sem því ■ íir, þegar það er farið að ge-.a unnið. Hún á eínnig að sjá um kristilegt uppeldi foarnanna og -uð foau haldi í heiðri rninn- ingu foríeðranna. .petta. eýnir, að konur í Kína foafa fengið ag taka þátt í opin- beram störfum. Hún fougsar ekki eins og vestrænar konur, aðeins u.m foinn fámenna hóp íjölskyldunnar, heldur um með- limi heilúar ættar, þar sem fólk er á ýmsum aldri og misjafn- lega skapi farið, og þetta fólk verður foun að sameina í eina foamingj us axna vinxiandi foeild. Aúk: þess, fougsi^ þÚA, :^i, .píg.. Bréf „prestsins óheppna“ um það, sem hann átti við með fyrra bréfi sínu og athugasemdir mínar við það. — Kona sendir rnanni orðsendingu. Um oókaút- gáfu, kvikmyndir og afbrot. 4 RESTCRINN ÖHEvPPNI” skrifar: „Eg skrifaSi þér á tilefni af árás Kr. Sig.d. á þjóð- kórs„wámer'‘ Páls ísólf í ót- varpinu, en hagaði orðmn míimm á þaiín veg, að ásúeða rmm liafa croiiS tii misskiinings á skoðanam minum og tillsgsim, sem sé á þá U'nd, að ég vsídi, að þú hleyptir ekki að gjalku-horni þínu rðddnm, er þú værir ósammála eða viðheíð- ir m. ö. o. nokkurs kcmar stranga ritskoðun, er færí ectir skoðnnum. Gagnvart þesuu Lendir þó á, að verðlcikar dálka þinna fellst fyrst og fremst í því, að þar sé eiginleg i einí . vettvangnr . raimverulegra skoðana og óska almennings í blöðunum og að með þvi aJ lofa hinum mismunam . xðunum og óskum að koma frjáist fram, séu beztar líkur til sfc-ynsajmíegrar og hciiiavænlegrar nifurstöðu". mælum Kr. Sig.d., þó tel ég méi* baiði rétt og skylt að taka það fram, að ég er í þessu á sömu skoðun og þó. Og íel ég þörf á, að þetta fái að korna fram í dags- ljósið, þ ' si ég sé ekki betur, en að hið urt rædda bréf. mitt og um- mæii þin í tilefni af því kasti ó- verðskuldað nokkurum skugga á frjálslyndi og víðsýni prestastétt- arinnar, þar sem „einn af viosýn- ustu prestunum'" er þó eklci víð- sýnni en þú tolur og átelur f. um- sögn þimri um bréf niitt“ . „EN HYERNIG gat ég þá kor.i- izt þannig að orði, að þú gætir misskilið mig svona? Pað var auð- vitað minn klaufaskapur, sem ég má sjálfum mér um. kenna .Eg leit svo á, og geri það enn, að umroæli Kr. Sig.d. um nytsemd þá:tarins „Takið undir“ og skemmtunina af rabbi Páls í upphafi hvers ,tíma*f J>Ó AÐ MÐ virðist e. t. v. ekki j og ínn á milli laganni., séu sprott- í sem beztu samræmi við bréf það, i ln af mjög ómaklegu yanmati og «r ég skriíaði þér £ titeÉpí «t .tuný j. / Frisu 4 6- SÍðu.

x

Alþýðublaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Alþýðublaðið
https://timarit.is/publication/2

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.