Alþýðublaðið - 22.11.1942, Blaðsíða 5

Sunamlagur 22. nóvember 1942
ALÞYÐUBUOIÐ
SKHIFSTOFAN, sem sér
um að æfa og senda út
raeðumenn fyrir flokkinn — og
þeir hafa verið sendir margir
út 6 meðal fólksins s.l. sumar
— er eitt hið mesta bákn í öllu
áróðurskerfi nazistanna. Frá
þessari skrifstofu er haft eftir-
lit með öllum skólum, þar
sem ræðumenn eru æfðir, hvar
sem þeir eru á landinu og æf-
ingaskólum fyrir umdæmis-
stjóra, þar sem þeir fá að loknu
námi prófskírteini frá próf-
dómendum, en meðal þeirra eru
fulltrúar frá Rosenberg og Ley.
Göbbels hefir skipt áróðurs-
ræðumönnum sínum í hópa, —
eftir. því, hvar hver er hæf-
astur og gagnvart hvaða áheyr
endum og eftir því, hvers konar
áróðursbarátta er þeim bezt við
hæfi.
Fyrsti flokkurinn, og þeir,
sem njóta mestrar virðingar,
eru svokallaðir „ríkisræðu-
menn.“ Með þess konar menn
er farið líkt og kvikmyndaleik-
ara, nöfn þeirra eru letruð
stórum stöfum í blöðin, þegar
þeir eru auglýstir sem ræðu-
menn á fundum. Annar flokk-
urinn, sem nýtur og mikillar
virðingar, er hin svonefnda
„ræðumannadeila/1 — Þessar
deildir eru notaðar á sérstökum
stöðum, þar sem mikils þykir
við þurfa í þann og þann svip-
inn. Að lokinni hinni sigursælu
baráttu árið 1940, þegar naz-
istar hófu baráttu sína fyrir
því að gera íbúána í Luxem-
burg þýzksinnaða, sendu þeir
margar slíkar deildir um hið
væntanlega þýzka hérað. Til
þess að ná inngöngu í þessar
deildir verða ræðumenn að
hafa sýnt það og sannað, að
þeir hafi 'sérstaka hæfileika til
þess að ávarpa vissa tegund
manna, svo sem bændur, verk-
smiðjufólk, kaupsýslumenn eða
einhverja sérstaka stétt þjóð-
félagsins.
Ein tegund ræðumanna naz-
istaflokksins eru hinir svo-
nefndu umdæmisræðumenn,
sem standa undir yfirstjórn á-
róðursskrifstofu umdæmisins.
Þessir menn eru lægra settir en
ríkisræðumennirnir, en þó er
starf þeirra mjög þýðingar-
mikið, því að það er litið á þá
sem leiðtoga fólksins. Þeir
eiga að koma jafnvel hinum lít-
ilfjörlegustu í umdæmi sínu í
skilning um, að flokkurinn
hafi áhuga á að leysa jafnvel
hin smæstu vandamál þeirra.
Þessir menn eru hinir raun-
veruiegu milligöngumenn yfir-
valdanna og almennings.
Fjórða tegund þessara áróð-
ursmanna eru hinir svonefndu
„sérlærðu ræðumenn," menn,
sem verða að hafa sérstaka
þekkingu á einhverjum ákveðn
Þeim fjölgar stöðugt.
flugvélunum, sem sendar eru til árása á Þýzkaland. Myndin er tekin í einni af flugvéla-
verksmiðjum Bandaríkjamanna sem framleiðir flugvélar stærstu tegundar.
SlHarl greii£:
Er þýzka pjóðin að guggna?
um málum, svo sem atvinnu-
málum, utanríkismálum eða
Gyðingamálum, og oft koma
þeir í staðinn fyrir' rxkisræðu-
mennina eða umdæmisræðu-
mennina, ef það er eitthvert
sérstakt mál, sem fyrir liggur,
eða kemur fram í umræðunum.
Þessir menn reyna að vekja
hatur meðal almennings á
Gyðingunum, bolsévíkum eða
brezku auðmönnunum og aðal-
stéttunum.
Þýzka þjóðin hefir alltaf
þráð menntun og fræðslu, en
nú kemst hún að raun um, að
hún getur hvergi fengið
fræðslu nema frá nazistaflokkn
um. Hvernig hefir einum stjórn
málaflokki getað tekizt að ná
undir sig svona miklum áhrif-
um meðal stórrar þjóðar? Á
þann hátt að gera sérhvern
mann að hlekk í keðju skipu-
lagningarinnar. Það er hin svo
nefnda fræðsludeild ríkisins,
sem sér um hið andlega upp-
eldi með framleiðslu kvik-
mynda, tónlista, leiksýninga,
bókmennta og útvarpsd^g-
skrár. Bóksalinn tilheyrir skipu
lagningunni, ennfremur tón-
Pluss'kápur.
Teknar upp á morgun,
svartar, bláar, gráar, drapplitaðar.
fCápufeúðiii, Laugavegi 35.
Komið fyrri hluta dags.
milli Bretlands og ísiands halda áfram,
eins og að undanförnu. Höfum 3—4
skip í förum. Tilkynningar um vöru-
sendingar sendist
CnUiford’s Assocaited Lmes, Ltd.
26 LONDON STREET,
FLEETWOOD
listarkennarinn og bókavörð-
urinn. A þennan hátt getur
Göbbels haft eftirlit með öllum
áróðrinum og haft áhrif á
hugsanir og tilfinningar sér-
hvers manns um allt ríkið.
Menn, sem eiga heima á
svæðum, þar sem nauðsynlegt
er að halda við hugrekki fólks-
ins, það er að segja á þeim
svæðum, sem brezku sprengju-
flugvélarnar ná til þurfa sér-
stakrar meðhöndlunar við. Þar
er það flokkurinn, sem lætur
til sín taka, en ekki ríkið eða
embættismenn staðarins. Hjálp
arstarfsemin er framkvæmd af
flokknum, einkum af svokall-
aðri „velferðarnefnd nazista-
flokksins,“ en það er félags-
slíapur, sem telur um 16 millj.
meðlima. Afleiðingin af þessu
fyrirkomulagi er sú, að sérhver
þegn þjóðfélagsins, karl eða
kona, hefir það á vitundinni,
að hann geti ekkert öðlazt nema
frá flokknum og verður á þann
hátt enn þá tengdari flokkn-
um en áður var. Það er aðeins
flokkurinn, sem getur veitt
þessu fólki mat og húsnæði.
Og þessir smámunir rxða bagga
muninn í Þýzkalandi.
Ef menn eiga að skilja það,
hvernig nazistaflokkurinn vak-
ir yfir þeim svæðum, sem verða
fyrir sprengjuárásunum, er
nauðsynlegt að lesa kafla um
hjálpina, sem flokkurinn hefir
látið þessum svæðum í té.
Hér á eftir kemur kafli um
Köln:
„Flokkurir.n sér um hjúkrun
almennings. Flokkurinn tekur
að sér fólk, sem hefir misst
eignir sínar. Engir aðrir geta
tekið að sér hlutverk flokksins
eða leyst það með eins mikilli
prýði. Öll skipulagningin er
gruildvclluð á starfi hinna
stjórnmálalegu leiðtoga.
Nú hafa árásir brezka flug-
ilotans aukizt og áróðursmenn
nazistanna hafa lagt mikla á-
herzlu á þýðingu flokksins. Al-
menningur var farinn að kalla
áróðursmenn flokksins „litlu
Iiitlerana“ og dáir þá sem þá
menn, sem fórni sér fyrir þjóð-
ina á tímum þrenginganna. —-
Þannig sagði blaðið Volkischer
Beobachter í ágústmánuði s.l.:
„Hvergi hafa „litlu Hitlerarn-
ir“ staðið sig betur en þar, sem
eitthvað hefir lcomið fyrir, hús
hafa brunnið eða verið sprengd
í loft upp. Stjórnmálaleiðtog-
inn er nú alveg ómis6andi. . .
Hann er fyrsti maðurinn, sem
kemur á vettvang, þegar verið
er að grafa fólk út úr rústum
hruninna húsa. Hann leiðir
fólkið til óhultra staða og fær-
ir því matvæli þangað. Ef
flokkurinn hefði ekki eftirlit
með sérhverju húsi, myndi
margt fara verr en farið hefir.
Það er flokkurinn, sem velur
byrgisstjórana, lögreglumenn-
ina og slökkviliðsmennina. —
Flokkurinn stendur bak við
allar framkvæmdir, smáar og
stórar.
Flokkurinn, — flokkurinn,
flokkurinn, — það er alltaf
flokkurinn. En getur flokkur-
inn forðað þýzku þjóðinni frá
siðferðilegu hruni? Það væri
mjög varhugavert að vanmeta
baráttuhug Þjóðverja á heima-
vígstöðvunum, eins og það er
varhugavert að vanmeta bar-
áttuþrek Þjóðverja á vígstöðv-
unum. Það myndi vera hyggi-
legast að láta sér skiljast það,
að þýzka þjóðin hefir verið
hneppt undir þrældómsok vél-
arinnar.
Þrátt fyrir það verðum við að
gera okkur það ljóst, að mann-
legar verur eru alltaf mann-
legar, jafnvel á Þýzkalandi. Ef
Hitler er undrandi á því, að
hann öðlazt ekki sigur, þótt
hann hafi gert allt sem í hans
valdi stendur til þess að öðlazt
hann, þá geta fleiri orðið undr-
andi á því, að ekki skuli allt
fara eftir áætlun. í öðru lagi
má ætla, að skipulagning naz-
istanna sé ekki eins örugg og
hún virðist á yfirborðinu, að
„litlu Hxtleramir“ hafi gert
fólkið á hættusvæðunum dálít-
ið vonsvikið. í þriðja lagi skort-
ir Þjóðverja hráefni, sem eng-
in skipulagning getur bætt
þeim upp. Og að lokum getur
svo farið, að Þjóðverja skorti
menn, en menn er farið að
gruna það vegna hinna hat-
rammlegu tilrauna þeirra til
þess að fá verkamenn frá her-
numdu löndunum. En þessi
j skortur þeirra á mannafla er
þeim hættulegur.
Vandræði þeirra eru sífellt
að aukast, en bandamenn mega
þó ekki treysta því að tíminn
einn sigri fyrir þá. Ekkert get-
ur sigrað Þjóðverja annað en
innrás, sem bugar mannafla
þeirra.
E
Um leikritin í útvarpinu
veginn. — Spilin, sem við
komin. — Ástandstillaga,
og skammir um
G FULLYRÐI að ekkert út-
varpsefni er eins vinsælt og
leikritin. Ég vil þakka útvarpinu
fyrir Kinnarshvolssystur fyrra
Iaugardag. Það er hátíðiskvöld á
öllum „rólegum“ heimilum þegar
gott Ieikrit er leikið í útvarpið. Ef
út\'arpið sér sér fært að hafa a.
m. k. annað hvert leikrit stórt og
gott þá rnyndi ánægjan með vetr-
ardagskrá útvarpsins aukast stór-
kostlega.
SUMIR LEIKRITAÞÆTTIR,
sem hafðir hafa verið í útvarpinu
undanfarna vetur hafa verið nauða
ómerkilegir — sumir jafnvel al-
ger vitleysa. Það á ekki að særa
útvarpshlustendur með slíkri
þvælu, þá er betra að hafa bara
upplestur úr einhverri góðri bók
í staðinn.
FYRIR MÖRGUM árum var
„Þjóðníðingurinn" leikinn í út-
varpið. Það er eitt bezta leikrit
sem útvarpshlustendur hafa heyrt.
Takið það aftur til leiks í vetur.
Það er betra að hafa fá góð leik-
rit heldur en mörg léleg.
HINSVEGAR er þættinum um
„Daginn og veginn" misþyrmt.
Vilhjálmur Þ. er oft ágætur, en
það er allt of eiixhæft að láta sama
manninn flyíja þennan þátt svona
oft. Margir eiga að flytja þennan
þátt. Þessi regla gilti líka, en nú
hefir verið brugðið út af henni.
Eg.tel það mjög miður farið.
og þáttinn um daginn og
eigimi að nota í vetur, eru
sem ég er ekki sammála,
bláa samfestinga.
SPILATÍÐIN ER byrjuð. Ný
spil eru komin á markaðinn, svo-
kölluð rammíslenzk spil. Þau eru
falleg og góð. Myndirnar skýrar
og nöfn mannspilanna ágæt:
Vinnumaður, bóndi og húsfreyja.
Þessi spil ættu sem flestir að nota.
L. P. SKRIFAR: „Eg hef eina
ákveðna tillögu sem ég vildi biðja
þig að koma á framfæri fyrir mig,
viðvíkjandi þessu marg um talaða
ástandi: Og þessi tillaga er á þá
leið, að ríkisvaldið gefi út sér-
stakt vegabréf fyrir stúlkur, sem
óska að hafa sambönd við setuliðið
fram yfir það sem atvinna þeirra
krefst“.
„VEGABRÉF þessi er svo stúlk-
unum skylt að sýna sé þess krafist
af þeim sem hafa eftirlit með
slíku, annars liggi við sektir, eða
önnur refsiákvæði, er samþykkt
yrðu. Vegabréf þessi ættu einnig
að ná til karlmanna, og ætti ekkt
síður að taka hart á því aö íslenzk-
ir karlmenn útvegi bæði vín og
kvenfólk, heldur en hinu, þó að
ungar stúlkur séu f ,,ástandinu“.
Því slíkur verknaður er með öllu
óleyfilegur.“
„EG TEL ÞAÐ EKKI vansæm-
andi fyrir nokkra konu þó að
hún sækti um slikt vegabréf, ef
hún telur sig hafa þörf fyrir slíkt,
en þær sem enga þörf hafa fyrir
slíkt munu hliðra sér lijá því að
Frk 4 6. síðu.