Alþýðublaðið - 26.11.1942, Blaðsíða 3

T’iinmlm],.i"ur 26. nóv. 1942.
ALÞTÐIiBLAÐie
Her Þjóðverja í Stalin-
grad í vaxandi hættu.
-...■»■■■■'-
Sóbn Russa sunnan og norðvestan við
Stalingrad heldur stððngt áVram.
í Berlfo.
New York í gærkv.
Fyrir 7 vikum síðan fóru
fram miklar handtökur í Ber
lín og voru yfir 1000 manns
teknir höndum, þar á meðal
margar konur, og var fólk
þetta sakað um að breiða
út orðróm, sem skaðlegiir
væri málstað Þýzkalands og
kæmu af stað vafasemdum
um sigur Þýzkalands í styrj-
öldinni, segir í frétt frá Ge-
orge Axelson, fréttaritara
Times í Stokkhólmi.
Meiri hluti þessa fólks
voru menntamenn, svo sem
lögfræðingar, læknar og lista
menn, þar á meðal hinn
kunni þýzki tónlistamaður
Roloff Helmut, sem var tek-
inn höndum nokkrum klukku
stundum áður en hann ætl-
aði að fara að halda söng-
skemmtun í stóru söngleika-
húsi og voru allir aðgöngu-
miðar útseldir.
Aðalstöðvar þýzku saka-
málalögreglunnar við Alex-
anderplatz voru svo yfirfull-
ar um þessar mundir vegna
þessara handtakna að 60 fang
ar voru látnir í klefa, sem
undir venjulegum kringum-
stæðum eru ekki ætlaðir fyr-
ir fleiri en 25 manns.
Sden svarar fyrir-
spuronm.
LONDON í gærkv.
ANTHONY EDEN, utanrík-
ismálaráðherra Breta svar
<aði í jyrirspurnum í neðri mál-
stofu brezka þingsins í dag. Út
af fyrirspurn eins þingmanns-
ins um samninga þá, sem Eisen-
hower hefir gert við Darlan og
frönsku yfirvöldin í Norður-
Afríku sagði Eden, að ekki væri
tími til að ræða þau mál og
yrðu þingmenn, að vera mjög
■varkárir í dómum sínum í þeim
málum eins og sakir stæðu, þar
sem miklar orrustur væru fyrir
i . höndum í Tunis.
Eden sagði að 1. herinn
brezki sækti þar hratt fram
studdur af anáerískum hersveit-
um og nálgaðist Bizerta.
Eden kvaðst engu hafa að
! bæta við yfirlýsingu Roosevelts
í' forseta um saaaningana, sem
h gerðir voru við yfirvöld Frakka
í Norður-Afríku.
Á morgun vérður haldinn
þakkardagur um öll Bandaríkin
ög um allan heim, þar sem am-
eríkskir hermenn dvelja.
Dagur þessi er gamall amer-
flcskur bænadagur frá 1620.
Fleiri borgir hafa verið teknar.
Fangatalan komin upp i 51000.
22. þýzka vélahersveitin gersigruð.
-------♦......
LONDON í gærkveldi.
RÍÚSSNEISKA HERSTJÓRNIN sendi út aukatilkynn-
ingu seint í gærkveldi og segir í henni, að hersveitir
Rússa hæði fyrir norðvestan og sunnan Stalingrad hafi sótt
enn fram og tekið hæi, sem járnbrautarlína liggur um.
6000 Þjóðverjar hafi fallið í hardögunum í gær, og fanga-
talan í heild sé nú orðin 51 000, en alls hafi 46 þúsund fallið
á þeim sex dögum,sem bardagarnir hafi staðið. Þá segir,
að 22. þýzka vélaherfylkið hafi verið umkringt og hafi nú
verið gersigrað.
1 öðrum fréttum frá Rúss-
landi er sagt frá því að her-
fang Rússa sé mjög mikið svo
enn verði ekki kastað tölu á
það allt. 1300 fallbyssur hafa
verið teknar, 4000 bifreiðar,
5000 hestar, 8 flugvélar og auk
þess fjöldi birgðastöðva.
Sambandið milli margra her-
sveita Þjóðverja ihefir verið rof-
ið., Þá hafa Þjóðverjar víða
skilið eftir hersveitir, sem eiga
ekki undankomu áuðið. Rússar
hafa nú rofið allar helztu sam-
gönguleiðir Þjóðverja miUi
Don og Volgu, og eiga hersveit-
ir á því svæði ekki undankomn
nema suður steppuna um opið,
sem enn er á milli herja Rússa,
sem sækja að norðvestan og
sunnan, og er þa nú ekki meira
en 40—50 km.
Amerískur fréttaritari í
Moskva sagði í dag, að það gæti
þegar verið um seinan fyrir
Þjóðverja að ætla, að koma liði
sínu undan frá Stalingrad, en
þar hafa Þjóðverjar um 400.000
hermenn.
STALINGRAD.
Hersveitir þær, sem sagt var
frá í gær að hafi sótt fram norð-
ur af Stalingrad og náð sam-
bandi við verjendur borgarinn-
ar eftir að þeir tóku 3 þorp á
bökkum Volgu, hafa nú hafið
bardaga með rússnesku her-
sveitunum í borginni og sækja
Rússar fram hægt og bítandi
og hafa tekið margar bygging-
ar í borginni.
Fréttir frá Ankara herma, að
Rúmenar séu mjög óánægðir y.f-
ir allri framkomu Þjóðverja við
rúmnesku hersveitirnar í Rúss- 1
landi. Hafi Þjóðverjar ekki enn 1
verið búnir að láta þær hafa
vetrarklæðnað, eins og þýzku
hersveitirnar. Nú þegar sóknin
hefst skeyta Þjóðverjar ekkert
um, þó að margar hersveitir
Rúmena verði viðskila við
þýzka herinn og falli í hendur
Rússa. Þá segir í útvarpsfrétt-
um, að Finnar líti mjög alvar-
legum augum á sókn Rússa á
suðurvígstöðvunum og álíta að
það geti farið svo, að Rússar
hefji bráðlega sókn gegn Finn-
um.
Blöð Bandamanna telja það
hafa verið hyggilegt af Rúss-
um- að hefja sókn, nú þegar
Bandamenn hafa hafið sókn í
Norður-Afríku og Hitler hefir
neyðzt til að senda þangað mik-
ið fluglið frá Rússlandi. Þá er ,
einnig vakin athygli á því, að
Rússar noti nú á suðurvígstöðv-
unum bæði brezka og ameríska
skriðdreka og reynizt þeir mjög
vel.
Qnisling óttast aí-
leiðingar ofbeldisins
LONDON í gærkv.
VIDKUN QUISLING, for-
sætisráðherra nazista í
Noregi, hefir snúið sér persónu-
lega til Hitlers og sagt honum,
að hann verði ófáanlegur til að
halda áfram störfum sínum,
nema að dregið verði úr ofbeldi
og aftökum Gestapo í Noregi,
segir í fréttxun í New York
Times í dag.
Fréttaritari Daily Telegraph
í Stokkhólmi segir, að Quisling
hafi snúið sér til Hitlers og beð-
ið hann um, að hann gerðist
sjálfur sáttasemjari í hinum
vaxandi viðsjám í Noregi.
Starfsðr Metropólit-
an
CA STARFSÁR Metropoli-
tan operunnar hófst í
gær og var sýnd óperan „Dóttir
herdeildarinnar“ eftir Doni-
zetti. Franska söngkonan Lilly
Pons syngur og leikur aðalhlut-
verkið.
í byrjun sýningarinnar söng
Lilly Pons „Marseillaisen“,
þjóðsöng Frakka, við mikinn
fögnuð áheyrenda.
Skipatjón ítala, sem af er
þessu stríði, er orðið geysi mik-
ið eftir því sem ameríkska blað-
ið Christian Science Monitor
upplýsir í dag. ítalir hafa nú
þégar misst meira en helming
allra þeirra skipa, sem þeir
áttú fyrir stríð, Og morg þeirra
skipa, sem þeir eiga eftir, eru
vfir 2j5 ára gömul. Frá júní-okt-
óber heíir verið sökkt skipastól
samtals 78 þús. smálsetir fyrir
Itöluin og Þjóðverjum.
Ol iLoftárás i Libyu.
Myndin sýnir eina af flutningasveitum Rommels í Libyu
standa í ljósum logum eftir að brezk flugvél hefir gert loft-
árás á hana.
Tonis
1. herioD brezki
nðlgast Bizerta.
Stoðugar loftárásir i
og Bizerta
Tunis
LONDON í gærkveldi.
IHERINN brezki sækir
. hratt fram í Tunis og
nálgast nú óðum Bizerta, segir í
fréttum frá Norður-Afríku. —
Flugvélar bandamanna hafa
gert loftárásir á flugvellina við
Timis og Bizerta og einnig á
höfnina þar. Þjóðverjar hafa
flutt nokkuð öflugt fluglið til
Tunis, og hefir það reynt að
gera loftárásir á stöðvar banda-
manna í Algier, en þeim öllum
verið hrundið, og voru 14 flug-
vélar skotnar niður fyrir mönd-
ulveldunum. ...... ........
4 franskir flugmenn, sem
struku frá Vichy, eru nú komn-
ir til Norður-Afríku. Gerðu þeir
við gamla flugvél á laun og
struku síðan í henni. Flugmenn
þessir lýstu því yfir, að þeir
væru komnir til Afríku til þess
að berjast með Bandaríkja-
mönnum.
Fréttin um það, að Dakar í
Vestur-Afríku sé nú komin und-
ir yfirráð Bandamanna hefir
vakið mikinn fögnuð í Brazilíu
og vona menn þar að framvegis
verði mjög erfitt fyrir Þjóð-.
verja að herja á Suður-Atlants-
hafi.
Skipasmfðar I Baoda
rífejonom.
SKIPASMÍÐASTÖÐ hér a
staðnum, ein af hinum
gríðarstóru skipasmíðastöðvum
Henry Kaisers, tilkynnti í dag
að hún væri fyrsta sldpasmiða-
stöð landsins sem hefði hleypt
af stokkunum 100 Liberty sldp-
um.
Þessi skipasmíðastöð hefir af-
hent meir en milljón smálestir
flutningaskipa síðan í septem-
ber 1941. Þetta er meir en einn
áttundi hluti af rúmmáli kaup-
skipa þeirra sem Roosevelt for-
seti gerði að takmarki fyrir
1942.
Hundraðasta Liberty skipið
sem hleypt var af stokkunum
hér var smíðað með meir en
j helmingi færri vinnustundum
I en fyrsta Libertyskip skipa-
I smrðástöðvahinnar.
Lfbya
8. herion býr sig
ondir ðrðs ðEl-Ag-
heiia.
LONDON í gærkveldi.
8HERINN í Libyu sækir í
• áttina til E1 Agheila, og
samtímis er unnið af miklu
kappi að hirgðaflutningum til
hersins, áður en lagt verður til
stórorrustu við her Ronunels,
sem hefir tekið sér þar stöðu.
Þá er verið að flytja fram stór-
skotalið til fremri vígstöðva, áð
ur en lagt verður til atlögu.
Flugvélar Bandamanna hafa
gert loftárás á flugvöllinn á
Krít ög Sikiley. Þá hafa verið
skotnar niður fyrir Þjóðverjum
2 stórar flugvélar, sem voru á
norðurleið, og var önnur þeirra
af gerð „BB 222“, sem eru
stærstu herflutningaflugvélar
Þjóðverja og geta flutt 80 hér-
menn með öllum útbúnaði.
Nýja fininea :
Bandamenn hafa nm
kringt Bona.
HERSVEITIR Ástralíumanna
og Bandaríkjamenn eiga
nú í hörðum bardögum nálægt
Buna á Nýju Guineu, sem þeir
hafa nú að mestic' umkringt.
Það verður ekki annað séð, en
að Japanir hafi valið þann kost-
inn, að berjast þarna til síðasta
manns. Skotið er á stöðvar Ja-
pana þarna af faillbyissum bæðí
dag og nótt, og eins gera flug-
vélar bandamanna stöðugar á-
rásir.
New York. — Thomas Mann,
hinn heimsfrægi rithöfimdur,
sagði í útvarpi við Ameríku-
menn af þýzkum ættum, að
þeir mættu ekki rugla gamla
Þýzkalandi saman við hið af-
vegaleidda og afskræmda
Þýzkaland nútímans, sem er
gegnumsýrt af kynþátta hug-
sjónum, sem stefna að því að
gera það að forustuþjóð heims-
ins.
„Engan langar til, að eyði-
leggja Þýzkaland, eða dettur
það í hug,“ sagði hann. „Það,
sem þarf að eyðileggja, er hinn
illi andi, sem ræðiu* yfir Þýzka-
í dag — nazistamir.“