Alþýðublaðið - 27.11.1942, Blaðsíða 2

ftlPTÐUBtAfHP
Fos^iidagjií:, 2Tr ^iifember 1M2-
*' /<
Oigir JafnaðamenB
keita stnðningi sfnnm
við byooingn Æsfcn-
lýðstaallar i Rvik.
I»ING1 Sambands ungra
jafnaðarmanna var meðal
margra annarra mála, sem
snerta menningu og framtíð
æskulýðsins, rætt um byggingu
æskulýðshallar í Reykjavík, en
hið nýja Ungmennafélag
Reykj a víkur hefir meðal annars
verið stofnað til þess að hrinda
-því mikla framfaramáli í fram-
kvæmd.
Að umræðunum loknum var
einróma samþykkt ályktun um
að ungir jafnaðarmenn skyldu
styðja á allan hátt að fram-
kvæmd þessa máls.
Med skSpIasií. fórtost 7 íslendiiig~
ar og f tofíendingur.
...—.—-----
Skipið fórst fyrir Austurlandi.
LÍNUVEÍÐARINN „Sæbórg“ frá Hrísey er nú talin af.
Með honum hafa farizt 8 menn, þar af 7 íslendingar.
Línuveiðarin var, eins og kunnugt er, í flutningum og fór
frá Seyðisfirði 14. þessa mánáðar og ætlaði til Raufarhafnar,
en með viðkomu á Skálum á Langánesi. Ekkert mim hafa
spurzt til hans síðan hann fór frá Seyðisfirði.
Með skipinu voru eftirtaldir
7 íslendingar:
Jóann Friðriksson, skipstjóri,
Hrð deUa ðt ú óleigu-
hæfum sumarbústöðuiH.
-----»■.—-
Fyrst var baunað að gera pá átoúð
artaæfa og slðan teknlr l@igu~
námi taauda hósnæðislausu fóiki!
T\ EILA MIKIL er upp ris-
in milli nokkurra
manna, sem eiga sumarbú-
staði suður í Fossvogi, annars
vegar, og hinna opinberu yf-
irvalda, húsnæðisráðunauts
Reykjavíkurbæjar, vegna
bæjarins, svo og húsaleigu-
nefndar f. h. ríkisstjómar
hins vegar.
Orsök deilunnar er sú, að
h^úsnæ^isráðúnauturinn. krafð-
ist þess á sínum tíma, að húsa-
leigunefnd tæki leigunámi
nokkra sumarbústaði, sem hann
taldi vera toæfa til íbúðar yfir
veturinn, fyrir húsvillta Reyk-
víkinga þar syðra.
Allir éigendur þeirra bústaða,
sem höfðu ekki verið teknir til
íbúða, að undanskildum einum,
neituðu að láta þá af
hendi og töldu fram ýmsar á-
stæður, t. d. að þeir væru ekki
íbúðarhæfir, að afnot fjöl-
skyldna, sem hirtu lítt um ár-
angur margra áraf frístunda-
vinnu, myndu gera þeim ómögu-
legt að taka bústaðina til afnota
á vori komanda o. s. frv., og
síðast, en ekki sízt, töldu nokkr-
ir, sem í fyrravetur höfðu leigt
bústaðina út um tíma, óforsvar-
anlegt að gera það laftur þar sem
þáverandi leigjendur hefðu
orðið meira og minna veikir,
fengið lungnabólgu o. fl. Þá
töldu þeir það hart aðgöngu,
þegar nægilegt væri um hús-
næði í bænum (í „luxusvillum“),
er lítið sem ekkert væri notað,
að ráðast á garðinn, þar sem
hann væri lægstur, og taka af
þeim, skemma að’ meira eða
iminna leyti margra ára frí-
stundastarf, óbeint í þágu ‘bæj-
arins, og fémæti, því engir eig-
endur væru nálægt, sem gætu
gætt hagsmuna sinna. Einnig
ibentu þeir á, að rneiri vorkunn-
semi ‘befði verig að taka aðra
toústaði handa húsvilltu fólki til
að toúa í að vetrinum, þótt ef til
vill' væru þeir aðeins f jær toæn-
um, því sumir þeirra væru í
raun og veru fullkomnar árs-
ítoúðir, með öllum þægindum
o. s. frv.
Nú efir húsaleigunefnd úr-
skurðað leigunám á bústöðum
þéssum, eftir þessari kröfu fyrr.
nefnds ráðunauts, og var úx-
skurðurinn toirtur eigendunum
fyrir nokkrum dögum. Þá hefir
Sigurgeiri Sigurjónssyni hæsta-
réttarmálaflutningsmanni verið
samkvæmt skipunarbréfi, falið
að framkvæma þessi leigunám,
og taldi hann, að það mundi
verða gert nú á næstunni, er
blaðið átti tal við hann í gær-
kveldi.
*
Framangtreindar ráðstafanir
bæjarstjómarinnar virðast,
vægast sagt vera mjög hæpnar.
HCún krefst þess, að fram-
kvæmdavaldið, í þessu tilfelli
'húsaleigunefnd, úrskurði að
taka nokkra sumarbústaði suð-
ur í Fossvogi leigunámi handa
húsvilltu fólki til íbúðar yfir
veturinn, toústaði, sem eigend-
urnir sjálfir hafa sótt um að fá
að gera svo úr garði, að hæfir
yrð (til ítoúðar árið um kring,
sumir ag minnsta kosti, en feng-
ið þvert nei og legið í málaf erl-
um og undir ákærum frá bæn-
um, ef út af var brugðið.
Þessir sumarbústaðir eru raf-
lýstir, en hafa flestir engin önn-
ur upphitunartæki en rafmagns,
og 'telja sumir ógerlegt að hita
iþá svo, að það komi að gagni,
enda sýna vottorð, sem eigend-
Ur hafa undir toöndum, að fólk,
sem þar hefir búið, telur sig
hafa orðið veikt vegna slæms
aðbúnaðar þar.
Þá er ekkert vatn leitt í bú-
staðina, og engir brunnar eru
sagðir vera fyrir hendi, sem ekki
frjósa að vetrinum.
Engar strætisvagnaferðir eru
til bústaðanna og enginn sími í
þeim, en gnægð „bragga“ á all-
ar hliðar, en væntanlega ein-
samlar konur heima' á daginn
með toörn sín og oft fram á
kvöld, ef húsbóndinn er heiman
að í vinnu.
Og hverja af þeim húsnæðis-
lausu fær svo toæjarfélagið til
að flytja inn í þessa bústaði?
Hvar er réttlætið hjá flokki allra
stétta, sem málefnum þessa bæj-
ar ræður, að láta viðgangast, að
menn hafi heilar hæðir í húsum
(þótt kjalarar séu) aðeins sem
knattborðstofur, leifeherbergi,
fyrir toörn o. s. frv., ef til vill
straxisbofu, línlagningastofu, lín-
Frh. á 7. síðu.
frá Gamla Hrauni við Eyrar-
toakfea, Frakkastíg 22 ér í bæn-
um, fæddur 14. sept. 1913,
kvæntur og átti 1 barn um
tveggja ára að aldri.
Hinrik Valdimar Sciöth, stýri-
maður, Hrísey, fæddur 7. ágúst
1920, ókvæntur.
Edvald Valdórsson, fyrsti vél-
stjóri, Vestmannaeyjum, fædd-
ur 10. ágúst 1912. Kvæntur og
átti 1 bam.
Aðalsteinn Jónsson, annar vél
stjóri, Hrísey, fæddur 7. maí
1898, kvæntur og átti 2 toörn
og 1 fósturbam.
Óli G. Friðriksson, matsveinn
Aðalvík, fæddur 14. júlí 1914.
Átti foreldra á lífi, ókvæntur.
Páll Pálmason, háseti, Akur-
eyri, fæddur 28. júlí 1923, ó-
kvæntur. Foreldrar á lífi.
Hallgrímur B. Hallgrímsson,
Ásvallagötu 69, Reykjavík,
fæddur 10. nóvember 1910,
kvæntur og átti 1 barn, ársgam-
alt. Hann var farþegi með skip-
inu. Hann hafði í nokkur ár
staðið framarlega í flokki kom-
múnista og varð kunnur fyrir
Spánarför sína á dögum borg-
arastyrjaldarinnar þar og fyrir
bók, sem hann ritaði um hana*
Auk þess var einn erlendur
maður farþegi með skipinu.
Breyting ð loft-
Hér eftir verða aðeins gef-
iii merki, ef prjár eða fleiri
flngvélar sjást.
q AMKVÆMT tilkynningu
KJ lögreglustjóra til blaðanna
verða gerðar þær breytingar
hjá loftvarnanefnd, að. hættu-
merki verður ekki gefið eftir-
leiðis, nema þrjár eða fleiri á-
rásarflugvélar nálgist Reykja-
vík.
Ráðstöfun þessi er gerð vegna
þess, að hér fyrr í haust kom
það O'ft fyrir, að aðeins ein eða
tvær flugvélar sáust yfir Reykja
vík, og var þá gefið naerki, en
þetta varð til þess, að fólk
hætti að taka hættumerkin al-
varléga.
Hins vegar verður að brýna
það alvarlega fyrir fólki, að
verði það vart við skothríð úr
loftvarnabyssum' eða viðureign
í lofti, verður það tafarlaust að
leita í loftvarnabyrgi, því að slys
geta ægileg orðið af öllum þeim
kúlum og kúlnabrotum, sem
falla til jarðar við slíka viður-
eign.
Hins vejgar skal það tekið
fram í samtoandi við stein-
sprengingar setuliðsins, svo að
fólk þurfi ékki að óttast þær, að
þær fara alltaf fram um klukk-
an níu á morgnana, eða um
klukkan þrjú á daginn.
Ákvörðun þessi er tekin af
stjóm ameríkska setuliðsins hér
í samráði við loftvarnanefnd.
Ferðafélag íslands á fimm-
tán ára afmæli í dag.
Hefir reist fimm sæluhús og gefið út
fimmtán vaudaðar bækur.
stjórn félagsins blaðamenn a
fund sinn í Oddfellowhúsinu í
gæn og gerði þeim grein fyrir
starfinu undanfarin ár. Núver-
andi forseti er Geir Zoega vega-
málastjóri.
Það hefir frá upphafi verið
aðalmarkmið Ferðafélagsins að
efla ferðalög hér á landi og
kynna landsmönnum land sitt.
Hefir það svo sem kunnugt er
gengizt fyrir ódýrum ferðalög-
um á sumrum og orðið mikið á-
gengt. Hefir þátttakan oft ver-
ið góð, menn hafa kynnzt ýms-
um landshlutum, sem áður voru
lítt kunnir, og vanizt ferðalög-
um, svo að margir hafa, eftir
að þeir komust á bragðið hjá
Ferðafélaginu haldið áfram að
ferðast upp á eigin spýtur, haft
samtök sín á milli um ferðalög
og farkost meira en áður tíðkað
ist.
Til þess að greiða fyrir ferð-
um um öræfi landsins, hefir
Ferðafélagið reist sæluhús
lagt í það mikið fé. Á það nú
fimm sæluhús, sem það hefir
varið samtals 40 þús. krónur til.
En félagið hefir í hyggju að
láta þar ekki staðar numið, en
ætlar sér að reisa fleiri hús,
eftir því, sem efni og ástæður
leyfa.
Bifreiðafæð hefir nokkuð háð
sumarferðalögunum síðustu
sumurin, en þó hefir verið unnt
að halda þeim áfram. Síðastlið-
ið sumar varð kostnaður við
ferðalög 55 þús. króna. Stjórn
félagsins segir það mikla nauð-
syn, að félagið géti sjálft eign-
azt eitthvað af bílum, svo að
hægt verði að auka ferðalögin
og gera þau enn ódýrari.
Annars telur stjórnin það
hina mestu nauðsyn, að göngu-
ferðir verði auknar sem mest,
þær séu hollastar og gagnleg-
astar.
Þá er útgáfa árbókanna ekki
ómerkasti þátturinn í því starfi
Frfe, á 7. síðu.
P ERÐAFÉLAG ÍSLANDS á afmæK í dag. Fimmtán ár
eru liðin síðan félagið var stofnað. Stofnendumir voru
65, en nú er félagatalan um 4100, þar af em 327 í Akur-
eyrardeildinni. Starf Ferðafélagsins hefir verið og er merki-
legt menningarstarf, sem full ástæða er til að gefa gaum.
Vegna þessa afmælis kvaddi hér og þar á fjöllum uppi og
vísað til fjðrveitiflga
P JÁRLAGAFRUMVARPIÐ1
var tekið fyrir á fundi sam-
einaðs þings í fyrradag, en tek-
ið út af dagskrá þá, samkvæmt
ósk f jármálaráðherra. í gær var
það aftur á dagskrá og þá vísað
til fjárveitinganefndar með 35
samhljóða atkvæðum.
í þingsköpum mælir svo fyr-
ir, að útvarpa skuli fyrstu um-
ræðu fjárlaga, en fjármálaráð-
herra taldi ekki ástæðu til þess
að þessu sinni, þar eð hér væri
ekki um nýtt fruihvarp að-
ræða, heldur endurskoðað.
Voru þessi afbrigði leyfð á fund'
inum í fyrradag.
Fjármálaráðherra fluttí
stutta framsöguræðu. Kvað
hann aðalbreytingarhar í hinu
endurskoðaða frumvarpi vera
breytingar á tölum, sem breyt-
ingar á verðlagi og þess háttar
hefðu haft í för með sér.
Engir tóku til máls um frum-
varpið að þessu sinni, og var
því vísað til fjárveitinganefnd-
ar að umræðu lokinni.
Sýningin á Dansin-
nm í Hrnna.
NOKKTJÐ er sýning sú, sem
fram fer í kvöld með öðr-
um hætti en fyrri frumsýning-
ar Leikfélags Reykjavíkur,
hvað snertir fasta frumsýning-
argesti hjá félaginu. I raun og
veru mætti segja, að hér í hæ
séu tvö félög leikara: Leikfélag
Reykjavíkur, sem hefir á stefnu
skrá sinni aðaláhugamál leik-
ara, nefnilega að halda uppí
leiksýningum, svo og Félag ísl..
likara, sem er stéttarfélag leik-
ara um land allt. Getur það
mætavel samrýmst, að félög
þessi starfi bæði, hvort fyrir
sig svo og saman að því mál-
efninu, sem er mark beggja og
mið: Þróun íslenzkrar leiklistar
og aukinn skilningur á henni
með almenningi. *
Annað þessara félaga, Félag-
ísl. leikara, er deild úr Banda-
Iagi ísl. listamanna, sem unr
þessar mundir heldur þing hér
í Reykjavík, og hafa hinar aðr-
ar deildir Bandalagsins lagt
sinn skerf til þess að fræða og
skemmta undanfarna daga, og
í kvöld er röðin komin að leik-
urunum til að sýna kollegunum
listir sínar.
Er því sýningin í kvöld ekki
venjulega frumsýning á mæli-
kvarða Leikfélagsins. Leikur-
inn „Dansinn í Hruna“ var tek-
inn til sýningar vegna tilmæla
frá forstöðumönnum lista-
mannaþingsins eða leikurunum
í Félagi ísl. leikara og er sýn-
ingin ætluð fyrir félaga þeirra
úr Bandalaginu og gesti þeirra,
en ekki fyrir þá venjulegu frum
sýningargeöti Leikfélagsins og
væntir félagið skilnings almenn
ings á því, að sýning þessi er
félaginu óviðkomandi að því
leyti, hverjir hana sækja, en
hin raunverulega frumsýning á
leiknum fer fram n. k. sunnu-
dag, og verður þá fullt tillit
tekið til reglulegra frumsýning-
argesta, eins og félagið ávalít
hefir kappkostað að gjöra.
Trúlofun.
Nýlega hafa opinberað trúlofun
sína ungfrú Sigríður Arnkelsdóttir
og Tommy Borron.
Ævintýri á fjöllum
heitir mynd, sem Nýja Bíó sýn-
ir núna. Aðalhlutverkin leiká
Sonja Hehie, John Payne, Glenn
Miller og hijómsveit hans.