Alþýðublaðið - 01.12.1942, Blaðsíða 3

tl€SMnt»erl*«í
myndinni sést amerískur kafbátur
Hrlngorínn prenglst um her-
sveitir ÞJóðverJa I Stalingrad.
Fullveldisdags há-
tíðahöld íslendinga
vestanhafs.
* Hersveitir Zukofs hafa nú rofið
samgönguleiðirnar til hersveita
Þ j óð verj a í Rshe v og Velikie Luki
E
■ ■ átirr*-
New York, 29.
ITT ÍJUNDRAÐ
nov,
íslend-
ingar, Aineríkumenn af ís-
lenzkum ættum og vinir þeirra
kom,u saman á Hótel Henry
Hudson í gærkveldi til að
halda upp á fullveldisdag ís-
lands. íslendingafélagið í New
York stóð fyrir hátíðahöldun-
um. Eftir að María Markan
söngkona við Metropolitan op-
eruna hafði sungið bæði am-
eríska og íslenzka þjóðsönginn,
kaus félagið nýja stjórn.
Sendihérra Íslands í Banda-
ríkjunum, Thor Thors sagði á
samkomunni: „Það má sjá, að
íilenzka nýlendan í Bandaríkj-
unum stækkar með degi hverj-
Uýn. Mér þykir vænt um, að sjá
fíeiri og fleiri íslenzka stúdénta
hér viS fullnaðarnám. Mér þyk
einnig vænt um, að svo marg
verzlunarmenn koma hing-
að. Verzluharsamböndin milli
Bandaríkjanna og íslands auk-
ast daglega. Það er okkur einn-
ig ánægjuefni áð sjá við og við
ísienzka sjómenn, sem brjótast
yiir hafið til að þjóðin geti
fengið nauðsynjavörur. Eg
vona, að á næsta móti verði
syo háttað, að íslenzkir sjó-
menn, sem eru í höfn, geti tek-
ið þátt í því.
*Að nökkru leyti erum við að
endurgjalda heimsókn Ame-
ríkumannanna til íslands. —
Þetta er tákn um nána sam-
búð og vináttu milli Banda-
ríkjanna og íslands, vináttu,
sem mun halda áfram.
Eg hafði mikla ánægju ný-
lega af því að ferðast til ís-
lands með hinum nýja sendi-
herra Bandaríkjanna á íslandi,
hr. Leland Morris. Hann hefir
mikla reynslu í utanríkismál-
um og mér var ánægja að sjá
hversu vingjarnlegur hann var
í garð íslendinga og hve mikið
hann vissi um landið.“
Thor Thors talaði einnig um
viðkomustað á leiðinni • til ís-
lands, þar sem hann sá flug-
menn æfa sig, og hann hrósaði
þeim fyrir . dirfsku þeirra. —
„Þeir höfðu áhuga á að þjóha
lándi sínu,“ sagði hann. „Þeir
voru ekki að hugsa um, hvort
eða hvenær þeir myndu fara
aftur heim, heldur ,hve fljót-
lega þeir myndu taka þátt í
bárdaga.“
Erih. á 7. síðu.

hersveita
:;* Tunis og Bizerta.
Þjóðverjar hðrfa í aðra varnarlinu. |
: ■; ;■ ':íí-';h ■ ’■■’■ ■ ■■ ■’•■ ■’■ I
London í gærkvöldi.
TLXBIRSVEITIR Bandamanna hafa nú rofið járnbrautina,
sem liggur á milli Tunis og Bizerta og eru á góðum
vegi að kljúfa möndulherina I Tunis í tvennt. Möndulher-
imir hafa nú aðeins einn veg á valdi sínu, sem liggur á millii
þessara borga og hefir Anderson hershöfðingi sent árásar-
sveitir til að ráðast á veg þennan og hindra það, að Þjóð-
verjar geti haft nokkur not af honum.
Þá hafa flúgvélar Bandamanna gert miklar loftárásir
á strandlengjuna í Norður-Afríku allt til Mesurata, sem
er fyrir austan Tripolis.
Hersveitir Bandamanna eru nú komnar svo nálægt
Tunisborg, að þær geta skotið af fallbyssum sínum á virki
Þjóðverja. Þá er sagt frá því í fréttunum að möndulherimír
hafi nú hörfað í aðra varnalínu sína við Tunis.
H
London í gærkvöldi.
ERSTJÓRNARTILKYNNING Rússa segir frá því í
gærkvöldi, að sókn rússnesku herjanna bæði á mið-
vígstöðvunum og á Stalingradvígstöðvmium haldi áfram. Á
Stalingradvígstöðvvmum hafa hersveitir Timoehenko sótt
fram s. 1. sólarhring um 6—10 km. Rússnesku hersveitirnar,
sem brutust í gegnum víglínu Þjóðverja á eýstri bökkum
Donfljótsins og tóku þar 4 víggirt þorp hafa haldið áfram
sókn sinni. S. 1. 4 daga hafa fallið á Stalingradvígstöðvun-
um 20.000 Þjóðverjar og fangaiálán á þessum vígstöðvum
er komin upp í 66.000. Frá því að sóknin hófst á Stalingrad
vígstöðvunum hafa 133.000 Þjóðvejar og bandamenn þeirra
faUið eða verið teknir til fanga. V >
Á miðvígstöðvunum hafa her
sveitir Zuköfs sótt fram og hafa
tekið hæinn Novo Sokolniki,
sem er 100 km. frá landamær.
um Lettlands og eins eru rúss
neskar hersveitir komnar ná
lægt bænum Nevel, sem er 30
km. sunnar.
Hersveitir Rússa á miðvíg-
stöðvunum hafa nú afskorið all
ar samgönguleiðir Þjóðverja til
Rshev og Velikie Luke svo Þjóð
verjar verða að flytja birgðir
og liðsauka til herja sinn'a á
þessum slóðum loftleiðis. Alls
hafa nú 22.000 Þjóðverjar fallið
á miðvígstöðvunum.
HRINGURINN ÞRENGIST
VIÐ STALINGRAD.
Þag horfir stöðugt ver fyrir
hersveitum Þjóðverja í Stahn-
grad og fyrir sunnan og norðan
borgina. Hersveitir Rússa, sem
sækja fram eftir austurbökkum
Don austur til Volgu hafa
hrundið öllum tilraunum Þjóð
verja á þeim slóðum til að brjót
ast suður á bóginn og hafa kró
að þar inni hersveitir, sem hafa
engan möguleika til að fá send-
ar til sín birgðir eða liðs-
auka nema loftleiðis.
Þá hafa nokkrar hersveitir
Þjóðverja, fyrir vestán Stalin
grad, sem reyndu að koma sér
undan til suðvesturs orðið fyrir
miklu tjóni og hafa rússneskar
hersveitir elt svo hratt flótta
þeirra, að þær hafa náð af þeim
mikið af óskemmdum hergögn-
um og tekið marga fanga.
Flugvélar Bandamanna hafa
gert loftárásir í tvær nætur í
röð á Tripolis og einnig á
Misurata, sem er nokkru austar.
Þá éyðilögðu flugvélar Banda-
manna ítalska flugbáta, sem
lágu við festar undan strönd
um Tripolitaniu. 1 flugvél
Bándamanna kom ekki aftur úr
þessum árásum.
8. herinn hefir enn ekki lagt til
orrustu við hersveitir Rommels
við E1 Agheila og muri það stafa
af: því, að hann er enn að draga
að -sér birgðir áður en hann
lætur til skarar skríða.
Á þessum vígstöðvum hafa
stóray sprengjuflugvélar Banda
manna gert miklar ‘loftárásir á
flugvöll Rommels, sem er 65
km. fyrir vestan E1 Agheila.
Þá hafa flugvélar Banda-
manna gert enn eina loftárás á
flugVöllinn á Sikiley.
*
Tveir kafbátar, sem sluppu
fra Toulon eru nú komnir til
Algier til að ganga í lið með
Bandamönnum.
Annar kafbátanna er 1300
smálestir en hinn er talsvert
minni.
í Stalingrad eru Rússar nú að
koma sér fyrir í þeim hluta
verksmiðjuhverfisins í norður
hluta borgarinnar, sem þeir í
hafa nú aftur tekið af Þjóð
verjum. en í suðurhluta Stalin-
grad hafa Rússar unnið nokkuð
á og hrakið Þjóðverja úr nokkr
ur virkjum.
Flugskilyrði eru nú betri við
Stalingrad og hafa Rússar notað
• sér það óspart til árása á her-
sveitir • og stöðyar Þjóðverja.
Frh. á 7. síðu.
Óvænt tíðindFgeta
gerzt á Italiu.
Gordell Hull, utanríkisráðh.
Bandaríkjanna hefir látið svo
um mælt, að brátt megi vænta
mikilla tíðinda í innanlands-
málum á Italíu og það mundi
ekki koma sér á óvart, þótt
samblástur yrði bráðlega í ít-
alska hernum.
Um 500 manns farast
i eldsvoOa I Boston.
New York í gærkvöldi.
/p GILEGUR eldsvoði varð í fyrrinótt í næturklúbhi ein-
um í Boston. Hátt á fimmta hundrað manns fórust í
eldinum og fjöldi manna skaðbrenndist svo, að talið er, að
dánartalan geti hækkað nokkuð enn.
Óvíst er um upptök eldsins,
en talið er, að kviknað hafi í
pálma, sem stóð við annan út-
gang klúbbsins og hafi eldur-
inn síðan breiðzt þaðan út. —
Þegar mannfjöldinn í klúbbn-
•um varð eldsins vars, komst
allt á ringulreið vegna ótta og
skelfingar, sem greip fólkið og
ruddist .það til dyranna og
tróðst þá margt undir og beið
bana af.
Eldurinn greip sig á svip-
stundu um allt húsið og brann
það á skömmum tíma til kaldra
jkola. Þegar síðast fréttist var
vitað um 463, sem brunnið
höfðu inni eða beðið bana á
annan hátt. Um 200 manns var
saknað að auki.
Sjúkrahús í nágrenninu fyllt-
Ust af hinum látnu og særðu
og læknar úr mörgum ná-
grannaborgum komu til hjálp-
ar. Allar blóðbirgðir Boston
borgar voru notaðar upp til að
reyna, að bjarga hinum slös-
uðu.
Þetta er einhver ægilegasti
eldsvoði, sem átt hefir sér stað
í Bandaríkjunum og er hann á
börð við leikhúsbrunann í
Chicago 1903, þegar 575 manns
brunnu inni.
JalaaOar nanaaf lokk
or ítalio seodir
ðvarp.
I
UTV ARPSSENDINGU frá
Bretlandi í dag til Ítalíu var
lesið ávarp til ítala, sem J.afn-
aðarmannaflokkur Ítalíu hefir
sent frá sér og látið dreifa Út
meðal verkamanna og annara a
Ítalíu.
Skorar Jafnaðarmanriaflokk-
urinn, í útvarpi sínu, á ítali, að
hefja nú þégáf mótþróabaráttu
gegn -Mussolini og fasistunum,
en tekið er fram að enn sé ekld
kominn tími til almennrar upp-.
reisnar.
Eins og kunnugt er bannaðf
Mussolini Jafnaðarmannaflókk-
inn á síriufn tíma, en hann á
mikil ítök meðal verkamanna á
ítalíu og eins er sagt, að hann.
eigi marga fylgjendur í hern-
um og lögreglunni.
Fulllveldi tslands
niinnst í Bandaríkj-
unum 1
I DAG, þriðjudag, mun ís-
lenzki fullveldisdagurinn
verða hátíðlegua haldinn í hinu
fræga Mayflower hóteli. íslend-
ingar, Ameríkumenn af íslenzk
um ættum, stjórnin og stjórn-
arembættismenn munu taka,
þátt í hátíðahöldunum.
Kl. 6 Reykjavíkurtími, mun
sérstök útvarpssending til heið-
urs íslenzka fullveldisdeginum
verða útvarpað frá Bandaríkj-
unum og endurvarpað í Útvarp
Reykjavík. Meðal ræðumantia
verða frú Franklin D. Roosevelt
kona forsetans, Thor Thors
sendiherra. Dr. Vilhjálmur
Stefánsson og öldungadeildar-
þingmaðurinn Elbert Thomas
frá Utah, formaður fræðslu og
atvinnunefndar öldungadeildar
innar.
Rennion gengur i iiö
með striðandi Frökkmn.
TJTIN franska eynýlenda í Ind
•“• landshafi, Reunion, hefir
gengið í lið með frjálsum Frökk
um.
Þegar „Leopard“ tundurspill-
ir stríðandi Frakka kom til höf-
uðborgar eyjarinnar var áhöfn
hans hyllt af íbúunum. Þegar
turidúrspillirinn sigldi inn í
höfniná yar skotið • á hariri af
eiriu strandvirki, en erigar
skemmdir urðu eða manntjón.