Alþýðublaðið - 06.12.1942, Blaðsíða 2

Alþýðublaðið - 06.12.1942, Blaðsíða 2
ALÞYÐUi LAHff) Laugardagtir 6. desember 1942. io stækM mikið. NÝLEGÁ hefir útvarps- hljómsveitin verið stækk- uð allmikið og hefir hin stækk- aða hljómsveit Ieikið einu sinni nú fyrir nokkrum dögum. . Aðallega hefir verið bætt við blásturshljóðfærum, flautu, — klarlnett, trompet og básúnu. Útvarpsljómsveitin byrj- áði með 6 mönnum, síðan með 8. næst í 10 og nú eru í henni 15 manns. Þessi híjómsveit leikur að- eins á fimmtudögum — og næst fáum við að heyra hana á fimmtudaginn kemur. Málverkasýningu Nínu Tryggvadóttur, Garðastr. 17, vérður lokið í kvöld kl. 10. — Eru því allra síðustu forvöð að ajá þessa athyglisverðu sýningu í dag. Frá Alþýðuílokksfélagi Reykja- víkur. Hverfisstjórafundur með trún- aðarmönnum Alþýðuflokksins — þingmönnum og miðstjórn, er á- kveðinn miðvikudag kl. 8,30 í Iðnó uppi. Nánar í fundarboði póstlögðu á mánudag. Stjórn félagsins. Hryllllegt ástand: 40 Þeira*a rannvernSep á gitunni, par al 7 i fisárujðrnskleínni ípráttavaliarins! Samtal við Magnús V. Jóhannes son, húsnæðisráðunautbæjarins HÚSNÆÐISNEYÐIN í KEYKJAVÍK er ægilegri en nokí'urn hefir grunað, sem ckki á við liana að búa og ekki tekur þátt í störfum til að léíta hana fyrir fólki. Þetta kom sérstaklega skýrt fram í skýrslu, sem húsnæðisráðu- nautur bæjarins Magnús V. Jóhannessön gaf á fundi bæjar- ráðs í fyrra kvöld, en bann hefir mikið mmið í þessmn mál- um tmdanfarið. Lýsing hans á ástandinu er beinlínis hroðaleg. Hún hefir jaldrei verið eins, og furðuíegí að slíkt ástand skuli geta verið á sama tíma, scm allir hafa nokkurn veginn nóg fyrir sig að leggja til fæðis og kíæSis. En hér er um vanrækslusynd að ræða, sem kemur niður á óvérðugum, bÖrnum og mæðrum, einstakiingum senr ekkért hafa íil unnið. Setuliðsstjórnln vill við jUpisnta ----—^ Árangurinn af málaleitun sam- bandsins til ríkisstjórnarinnar og starfi nýja sendiherrans. ÞÓ AÐ NOKKUÐ SEINT SÉ hefir málaleitrm fyrverandi stjórnar Alþýðusambands íslands til ríkisstjómarinn- ar í haust að hún tæki upp viðræður við sendiráð Banda- ríkjarina hér um kaup og kjör verkamanna í þjónustu setu- iiðsins, borið þann árangur, að sendiráðið hefir tilkynnt ríkisstjórninni, og hún síðan stjóm Alþýðusambandsins, að stjóm setuliðsins sé albúin að hefja viðræður og samninga um kaup og, kjör verkamanna í þjónustu hennar við þann aðila, sem hafi umboð til að semja um slíkt. Eins og kunnugt er hefir stjórn Alþýðusamhandsins um- boð til að semja um þessi mál fyrir hönd flestra verkalýðs- félaga á landinw og virðast því samningsumleitanir geta hafizt þá og þegar. Takast samningar vonandi, þv( að verkamenn og samtök þeirra eiga erfitt með að þola valdboð það, sem gefið var út í haust. Af bréfi því, sem sendiráðið hefir sent ríkisstjóminni um þetta má! og hún síðan Alþýðu- sambandinu virðist herstjórnin hafa með feréfi í haust til ríkis- stjómarinnar einmitt boðið að taka upp samninga um þessi mái, þegar ríkisstjómin hefði tilkynnt hersíjórninni hverjir raunverulega heíou fullt umhoð til að semja fyrlr hönd verka- tnauna. En það mun ríkisstjórn- iu hafa látið undir höfuð leggj- ast. Virðist það hafa verið mikil mistök, því að það hefði getað kouúð i veg fyrir mikla óáægju «g harðar deiiur. Eréf sendiráðsins til ríkis. utjórnariima er svohljóðandi í lafuslegri þýðingu: „Sendiráð Bandaríkjanna í Ameríku sendi utanríkisráðu- neyti íslands hina beztu kveðju sína, og með framhaldstilvitn- un í bréf ráðnuneytisins dags. 28. okt. 1942 (bl. 4. nr. 329/- 3492), þar sem segir, að svo líti út eftir upplýsingum með- teknum samkvæmt skrifum og viðtölum milli fulltrúa Alþýðu- sambands íslands og herstjórn- ar Bandaríkjanna, fffrfi hún verið reiðubúin til þess að hefja samninga um laun og önnur þýðingarmikil atriði viðkom- andi verkamönnum, ef íslenzka stjórnin vildi benda henni á hvpða aðilar eigi að semja um kaup og kjör, og gefi jafnframt til kynna, sð Alþýðusamband- inu hafi verið íalið, umboð fyr- ir nærri öll verkalýðsfélög til að fara með samninga fyrir þeirra hönd, hefir (sendiráðið) þann heiður að lýsa yfir, að yf- irmaður Bandaríkjahersins á íslandi hefir nú gefið skýrslu um þessi atriði fíl sendiráðsins. Þegar alþingi í ágúst 1942 nam úr gildi 5. gr. úr lögum. frá 29. maf 1942, sem í fram- kvæmd lögfesti grunnlaun, þá tók yfirmaður hersins upp þá reglu, og hefir haldið henni á- fram að bjóða íslenzkum verka mönnum Iaunakjor og skilyrði Frh. á 7. síðu. Það þýðir ef til vill ekki, að vera nú að rifja upp gamlar deilur. Það bætir ekki neyðina sem stendur ,en ef yfirvöld bæjarins hefðu farið að ráðum fyrrvérandi félagsmálaráðherra í tíma, þá hefði neyðin af völd- um húsnæðisleysisins ekki ver ið eins og hún er nú hér í bæn- um. Ef barátta Alþýðuflokks- ins fvrir bæjarbyggingum hefði borið árangur fyrr, þá væri nú obruvísi um að litast hér í Rvík í þessum málum. Eftir að húsnæðisráðunaut- ur hafði lesið bæjarráði skýrslu sína, hafði Alþýðublaðið tal af honum. Hann sagði meðal ann- ars: „Ég hef tekið ýms erfið störf að mér í sambandi við starf mitt sem framfærslufulltrúi, en þetta er hið versta. Það er næstum óleysanlegt. Ef til hefði verið heimild í lögum til að taka beinlínis ónotað eða lítt notað húsnæði og ráðstafa því, þá hefði ekki staðið á mér. Neyðin er svo mikil, að ekki er hægt að taka tillit til eins annars en að bæta úr henni, jaínvel þó að gengið væri nærri mörgum ein- staklingum. En þessi heimild er ekki til. 120 fjölskyldur eru húsnæðis- lausar í bænum, eða svo gott sem. Af þeim eru 40 fjölskyld- ur raunverulega á götunni. Þeim hefir verið komið fyrir í skúrum og geymslum og úti- húsum, sem ekki eru manna. bústaðir. Ég skal segja þér dæmi. í geymslultlefum íþrótta vallarins eru 7 fjölskyldur, þar á meðal nokkur börn og 2—3 ófrískar konur. Þessir geymslu. klefar eru Reykvíkingum kunn ir. Gólfið er einfalt úr timbri, veggirnir eru xtr bárujárni, sem ne.glt er á bita og þiljað með panel að innan. Það er hitað upp með rafmagni dag og nótt. Auk þess er kolaofn í öðrum Id ífanum en eldamaskxna í hin_ xxm. En þetta stoðar ekkert þeg- ar nokkuð er að veðri. Það hefir verið tekið það ráð, að allir karl'nexmirnir eru í öðrum klef »mim en konurnar og börnin í hinum. Menn geta alveg gert þessa fólks er. Auk þessa eru margar fjölskyldur í geymslum, fjölda margar fjölskyldur eru tvístraðar og eiga raunvérulega ekkert heimili. 11 fjölskyldur eru á Korpúlfsstöðum. Heimilis feðxir þar eiga við mikla örðug. leika að stríða vegna atvinnu sinnar. I»eíta er í stórum drátt- um lýsingin á ástandinu. Það þarf að leysa vandræði þessara 40 fjölskyldna innan viku. Ef það tekst verður þó að eins sorfinn af sárasti brodd- urinn á neyðarástandinu, en oraiangt frá því að það sé leyst. Eg hef gengið milli hundraða manna, en það hefir lítinn á- rangur borið. Mér tókst að koma fjórum fjöldskyldum fyr- ir í húsi sem brezka setuliðið hafði í Tjarnargötu 3. Mér tókst að komast inn í samninga Bretanna. . Það er því miður ekki hægt að benda á stóran árangur af þessu starfi, þó að maður geri allt sem í manns valdi stendur.“ Þetta er hræðileg lýsing. — Hefir Reykvíkinga almennt grunað, að ástandið væri þann- ig? Það er ekki líklegt og þó hefir mikið verið rætt um vandræðin. En þessi lýsing tekur af allan vafa. Og hver, einn og einasti heilbrigt hugsandi maður hlýt- ur að sjá, að þegar svona á- stand er ríkjandi, verður allt að víkja, sem stendur í vegi fyrir því, að úr því sé bætt. En Frh. á 7. síðu. Jólaeplin og jólatrén eru komin. N ÝLEGÁ erxl komnar til landsins talsverðar birgðir af eplum, svo að sýnt er, áð við verðum ekki eplalaus um jólin. Er von á þeim í verzlanii? næstu daga. Þá er og komin sending af jólatrjám. Eru þau þegar kom- in í verzlanir. Ásgeir Péiarssoa út- gerðarmaðor lézt í EINN af mestu athafna- mönnum landsins, Ásgeir Pétursson útgerðarmaður, lézt í gær að heimili sínu hér í bæn- um rúmlega 67 ára gamall. Hann fluttist fyrir nokkrum ái-um hingað til Reykjavíkur, en áður var hann búsettur í Kaupmannahöf n. Á síðustu styrjaldarárum var hann einn af mestu athafna mönnum landsins og rak út- gerð, verzlun og fisksölu í stór um stíl. Varð hann þá mjög auðugur maðui' á íslenzkam mælikvarða, en í styrjaldar- lokin missti hann mikið af eign. um sínum. Kvenfélag Alþýð'uflokbsins heldur fund mánudaginn 7. des. í Iðnó, uppi. Fundurinn hefst kl. 8.30 e. h. Þar verða rædd ýms fé- lagsmál. Auk þess verður sam- drykkja og upplestur. Hjónaband. '1 Ungfrú Aldís Jóna Ásmunds- dóttir, Jónssonar, sjómanns, Hvg. 58, og Jóhannes Guðnason frá ísafirði voru gefin saman í hjóna band 1. des. s. 1. af síra Árna Sig- urðssyni. Msplegt ai kolasiföHtm í efijani Hreinustu vandræði að fá kol keypt iiér í bænutn undanfarið. UNDANFARID hefir ver ið mjög miklum erfið- leikum bundið að fá kol, hvort sem hefir verið til að hita upp hús eða til þess að geta þvegið þvott eða bess háttar. Jaím eríiðlega hefir gengið að fá einn poka og hálft tonn og hefir þetta að sjálfsögðu skapað hrein- ustu vandræði. Kolakaupmennirnir hafa elcki. getað selt kolin, nema svolítinn píi-ing eg stundiitm alls ekki neitt. Hefir Alþýðublaðið heyrt erns og áður, hefir verið sagt hér í blaðinu að ríkisstjómin haíi gefið þeim einhver fyrxr. mæli um rð selja ekki kol um sinn nema þá í mjög smáum stíl og þá líkast til eftir ein. hverjum reglum. Þetta slæma ástand í kolaversluninni stafar af því, eftir þvi sem. sagt er, að kolafarmur, sem von var ó hingað í nóvember eru enn ekki komnir og ekkert víst nm það sér í hngarlund hvernig líðan j hvexxær þeir eru væntanlegir. En sú krafa hlýtur að koma upp hjá fólki, þegar ástandið er þannig, að tekin sé upp skömmtun á kolum, Og það verður að teljast mjög undar- legt, að ekki hefir verið tekin upp skömmtun á kolum eins og fjölda mörgum öðrum brýn- ustu lífsnauðsynjum almenn- ings. Kolaskömmtun á ekki að koma óréttlátlega niður. Henni er hægt að haga eins og ann- arri skömmtun og þó að kola- skammturinn yrði nokkuð tak- markaðri en skömmtun á t. d. korovörum, þá gerði það ekki mikið til. Það er alveg furðulegt, að ríkisstjórnin skúli ekki fyrir löngu hafa búið sig undir það, að kolaskortur yrði hér í bæn- um. Hún gat alltaf gert ráð fyr ir því. Hún veit, ekki síður en allir aðrir, að siglingar em mjög óvissar á þessum tímum, að skipum get.ur seinkað og að skip geta farizt. Hún átti fyrlr löngu að taka upp skömmtun á þessari nauðsynjavöru, til þess að gera með því tilraun til að koma í veg fyrir önnur eina vandræði og verið hafá nú uni langa hríð.

x

Alþýðublaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Alþýðublaðið
https://timarit.is/publication/2

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.