Alþýðublaðið - 06.12.1942, Side 5
Xftugárdagur 6. desember 1942.
ALPYPHEUPiÐ
Imrcrásin i Morður-Afríka: Siðagi greln.
Þegar Bandamenn téku Algier
EGAR dagur rann var
hægt að átta sig á Iþví, sem
gerrt hafði og var að gerast á
»trön.d)unxim. Veðrið víu: stillt
eun þá, og við ströndina, jþar
sem við vorum, voru aðeins litL
ar öldur. Þetta var sendin
.strönd og lág inn eftir, þai til
hún isækkaði skyndilega, og þar
uxu tré. Bátarnir, sem fluttu
liðið í iand, þutu fram og af tur,
og nú þegar voru margar þús-
wndir hennanina kommar í land
og etóðu þar í hópum, en sumír
gengu í röðum. í áttina til
trjánna. Þetta var líkt og viö
Dunkirk að öðru leyti en því, að
þessir menn voru á leíð í land.
Áður en langt um leið höfðu
allir aðalstaðii-nir umhverfis
Algier verið teknir, þ.rr á meðal
flugvellimir Maison Blance og
Blida. í>að var ungur tflugmað-
nr, sem tók Blida með aðstoð
þriggja Martletorrustutiugvéla.
Þeir höfðu veiið á flugi yfir
flugvellinum ofurlitla stund, og
flugmaðurinn vissi ekki, hvort
hersveitir okkar væru búnar að
taka vöillinn eða ekki. Loks skip-
■aði hann hinum flugvélunum
.að haida áfram að svekna yfir
veMinum, en hætti á að lenda
sjálfur'. Þar kom. yfirmaöur
flugvaLIarins á móti honum
með skjal í hendi, þar sem boð_
in var uppgjöf vallarins. Flug-
niaðurinn undirritaði skjalið
þegar á stað og kvitaði fyrir
móttöku þess og var að hugleiða,
hvag hann ætti að gera næst,
þegar 'hann sá hersveitir okkár
nálgast. Þegar við höfðum báða
flugvellina á oklrax valdi, .gátu
langfleygar flugvélar brezlia
fjtugflotans flogið frá Gibraltar
til Algier og leyst ílugvélar
flotans frá öðrum störíum en
þeim að verja flotann. Um J>að
leyti, sem ég fór á Qand, var
þegar farið að leggja bráða-
birgðavegi til þess að koma í
veg fyris', að vagnar og bifhjól
sykkju í ssndinn, og þegar við
fórum gegnum skógana og út á
þjóöveginn, voru iögreglumenn
þár við verja bugðu o.g uanferð-
in gersamlega undir eftirliti
okkar. Eftir ofurlitla stimd
lagði ég af stað í bíl til þess að
skipuleggja hernámið.
iMér komu mjög á óvart mót_
tökur þær, .sem við fengum í
'þorpunum. Fólkið hrópaði og
véifaði til okkar og sumir föðm-
uðu okkur að sér. Það var mjög
tihramumikið. Én einu atviKi
gleymi ég aMrei: Við vorum ný-
fcomir til þorps nokkurs og stóð.
nm uppréttir í \>ögnunum. íbú_
amir stóðu á gangstéttunum og
hrópuðu og veifuðu. En allt í
einu heyrði óg falskan tón í
þessum söng. Það var hrópað til
okkar varmaðarorðum og yfir
bílaskröltið heyrði ég ‘hrópað til
mín, að gæta miín. Eg fór eftrr
þessari wísbending'u, enda mátti
ekki tæpara standa, því að þega1"
við beygðum inn á næstu götu,
sem var aðalgata bæjarins, var
h'áfin á okkur véibyssuskothríð
úr gluggunum báðum megin
igötxmnai’. Þama höfðu Vichy-
menn hlaðið sér götuvígi og létu
óspart dynja á okkur _ hand_
sprengjur. Þetta kom okkuæ ger_
samlega á óvart. En Frakikamir
höí'ðu gert alt, sem í þeirra valdi
stóð til þess að vara okkur við
'hættunni. Hafi af nokkru mátt
ráöa vináttu þessa fólks, þá vai*
það af þessu. Auðvitað gátum
við eklv.i ásakað hersveitirnar.
Þær fóru aðeins eftir skipunum
Seinna komumst við að raun
um, að ráðizt afði verið á amnan
herforingja í öðru þorpi og Iiann
var tekinn höndum. Þag háfði
verið farið konunglega með
hamr og 'honum var veitt vín,
meðan verig var að skjóta á
okkur í þorpinu. Og seinna um
kvöldið, þegar vopnaMé hafði
Náítkjólnr
Silkisloppar
Telpukápur
Kvenhanzkíir, miloið úrval
MSsty|g;ls|afetóiIn b.f.
Hafmrrstræti 11.
V©§Ma sslS©»ÖTai íyrlsrporna
vii|uin wés» g|3ra hnanugty aö
»
vér litvegram viðrap*
kensidnni InniiirtleKtSnEii*
gjaldeyri^ og
SeyfiS, vðrnr feoint £k*á
*
lelftendt ;af en hdfuna
wðrar
kéi*.
EldiDQ TiadiDO dOLjaiíí,
seisi s
.... s
laafa tryggí sér naufösynlegi s
- s
fraan- s
s
enn’ar s
, ——* ■ s
lager til drelflngaF s
Mew ¥ork.
verið samið, gáfu iþeir, sem
handtóku rann, honum benzín,
svo að hann kænúst aftur til
aðalstöðva sirma.
Daginn eftir var kornizt að
vinsamlegum sáttmála við
írömsku yfirvöldin, Og meðan
ameríkskar heæsveitir héldu
inn í Algiers, komu flutninga-
skipin inn á höfnina, til þess að
afferma. Þegar fyrsta skipið
kom inn, virtust allir íbúamir í
Algier hafa safnast saman til
þess að bjóða það velkomið.
Aldrei fyrr ihöfðu þeir séð skip
sigla með slíkum hraða inn á
höfnina, enda kom það ekki til
af igóðu. Skipið hafði ox'ðið fyrir
árás þýzkxar flugvélar og hafði
símasambandið frá brúnni nið-
ur í vélai'xúmáð eyðilagzt, án
þess að nokkur hefði hugmynd
um það um borð. Og þó að skip_
stjórinn kallaði: stanzið! hálfa
ferð aftur á 'bak!! fulla ferð aft-
ur á bak! höfðu vélamennirnir
ekki hugmynd um- það.
Sem betur fór, tók skipið
fyrst niðri á sandbökkurn, en.
lenti þó á stsinstevpu, áður en
það nam að fu'llu .staðar. íbúarn-
ir urðu hrifnir. Þetta fundust
þeim verklegar aðfarir. Þeir
hrópuðu og kölluðu, þangað Ul
þeir voru orðnár hásir. Hins
vegar voru skipvei-jamir ekki
út af eins hrif nir. Sem 'betur fór
urðu engar skemmdir á skipimx.
Það var mjög leiðinlegt, að
þurfa að gera Frökkum þetta
ónæði, en það var nauðsynlegt
að ná NorðurÁfríku á sitt vald
sem .bækistöð fyrir frekari að-
gerðir. Sem betur fór urðu ekki
líkt þvx eins miklar blóðsút-
hellingar í Algiers, eins og í
Oran og Casahlanca. Við vorum
'líka í flugfæri við flugvelli ó_
vinanna á Sardiníu og Sikiley
gátum því látig sverfa til stáls
við þýzka flugflotann. Ég var á
Maison Blanche flugvellinxim
eitt kvöldið, þegar verið var að
undirbúa steypiflugvélaárás.
Ég igleyird bví aldrei, þegar ég
®á flugmenn brezkarflugflotans
leggja af stað, án þess að hirða
xxm eigið líf, til árása á svæði ó_
vinanna. Emi þá glýmja í eyr-
um mér fagnaðarlæti íbúanna.
Og múua, meðan hinar ame-
ríksku hersveitir, sem unnu sér
allra aðdáun og virðingu, eru að
koma sér fyrir í Algier, veröur
hersveitum vorum vel ágemgt.
Ég hefi verig meðal þessara her_
sveita og séð þær brjóta sér
braut í austurátt. Ég hefi .séð
festuna í augnaráði herm.
og kymnzt löngn þeirra til þess
að komast í kast við óvinina, og
þegar til átaka kemur er ég
sannfærður um, að þeir láta
ekki sitt eftir 'liggja frcmui- en
félagar þeh-ra í Li'byu. En bug_
rekki og karbmennska koma að
litlu halldi, ef ekki eru nægileg-
ar birgðir og varalið til staðar.
Og þessar birgðir og þetta vara-
lið verður að flytja sjóleiðis.
Það þýðir, að fleiri skipalestir
i urfa að koma frá Bandamönn
ri þrátt fyrir óteljandi kaf-
Láta og árásir flugvéla. Og jafxx-
vfi'i þegar þessar skipalestir eru
k omrnar í höfn varður að verja
þessar skipálesfir meö flug\’éL
um, tundurspillum, túndur-
dufiaveiðurum og fallbyssuhát-
■uri. Þessi þörf kre.'ur mikilla
fó. aa af bandamömmum og mik_
ilis skipakosts, meiri en mokkru
sinni áður í sögu sjohernaðar-
ims. Skipshainir v-ixtoa nú lengrf
tíma og erf iðara starf en n.okkru
6imni áðux. Sjómenniniix munu
sjá marga félaga síma drukkma,
en þeir munu halda áfram fyrir
því, áni þess að mögla, af því að
i>eir vita, að á .þeirra er ekki
hægt að ha lda þessumi aðge
xxm áfj'- Ef sjóvelc’ hahda-
maxma fir 'noklrxu sinru kom-
irt í..«.;Vv(i>jrte, þá érþað móma
*
Þér purfiíí að gleðja vini og aett-
ingja innan bæjar og utan. Það er
bæði haudhægt og notadrjúgt aS
sentía góða bólt. — Athugið neð-
antaíið yfirlit. Kru þar ekki bækur,
. sem gaman væri að sgnda?
Krapotkin fursti, sjálfsæfisaga.
4Ö.00.
Snorri Sturluson og goðafræðin,
Vilhjálmm- 1». Gísíason. 75.00.
Tess I—II. T. Hardy. 50.00.
María Stúart, Stefan Zweig. 36.00.
Bjoin á Reyðarfelli, Jón Magnús-
son, heft 5.00, ib. 6.50,
Ferðir Mareo Folo. 25.00.
Frá San Michele til Farísar, shirtb.
12.00. 15.00.
Gæfumaður, Einar H. Kvaran, heft
4.50. ib. 6.00.
Hannes Finnsson biskup, heft 12.00
Neró keisari, heft 8.00, ib. 10.00.
Saga Eldeyjar-Hjalta, I—II, ib.
24.00.
Rauðskinna, I—Ií—III og IV, heft
18.00.
Segðu mér sögana aftur, ib. 3.50.
Sesselja síðstakkur og fleiri sögur,
ib. 4.50.
Skeljar, I—IV, ib. 6.25.
Tómas Sæmundsson, heft 20.00, ib.
25.00.
Virkir dagar, I—H, ib. 18.50.
Vinir vorsins, ib. 10.00.
Þegar drengur viil, saga frá Kor-
sikti, ib. 10.00.
Þorlákshöfu, I—II, heft 4.80.
Á förnum vegi, heft 8.50, ib. 10.50.
Á Iandamærum aunars heims, heft
5.00,ih. 6.50.
Arfur, skáldsaga, heft 10.00, ib.
12.50.
Bókin um litla bróður, skinnb.
12.00.
Bombí Bitt, ib. 5.00.
Bréf frá látnum, sem lifir, heft
6.C0, ih. 8.50.
Barnavers úr Fassíusálmam, ib.
2.00.
Börnin og jólin, ib. 3.75.
Carmina Canenda (söngbók stúd-
enta), skinníi. 5.00.
Býraljóð, ib. 5.50.
Dönsk-íslenzk oreabók, ib. 30.00.
Eg skírskota til allia, heft 3.50.
Ferðasaga, F. Liebig, heft 8,00.
Fólkið í Svöluhlíð, sögur, ib. 12.00.
Frá Djúpi og Ströndum, heft 3.50.
Friður á jörðu, Ijóð Guðm. Guðm.,
heft 1.00.
Fyrstu áriu, heft 4.00, ib. 6.00.
Kallsteinn og Dóra, heft 4.00.
Hvammar, ljóð Einars Ben., ib.
7.50.
íslenzk úrvalsljóð, I Jónas Hall-
grímsson, ib. 15,00. II Ejarni
Thorarensen, ib. 15.00. III Matt.
Jochumsson, ib. 15.00. IV Hann-
es Hafstein, ib. 15.00. V Ben.
Gröndal, ib. 15.00. VI Steingr.
Thorsteinsson, ib. 15.00. VHI
Grimur Thonxsen, ib. 15,00.
fsl. sagnaþaettiv og þjóðsögur, I—H
heft 15.00.
Kertaijós, Jakobina Johnson, ib.
8.00.
Kína, ib. 20.00.
Kouan á klettinum, heft 3.50.
Litlir jólasveinar, jeft 3.59.
Ljóiíasaín Guðm. Guðm., I—III,
, skinnb. 36.00.
Ljóð, Einar H. Kvaran, ib. 12.00.
Ljósaskipíi, Guðm. Guðmundsson,
beft 1.00.
Meistari Hálfdán, hefí 9.00.
Norræn goðafræði, ib. 3.00.
Ráð undir rifi hverju, l.eft4.00, ib„
6.00.
Reykjavík fyrrum og nú, heft 1.00.
Robimson Krúsóe, ib. 3.50.
Saga Skagstrendinga og Skaga^
manna, 12.00.
Sagnir og þjóðliættir, heft 12.0».
Sagnir úr Húnaþingi, íxeft 12.00.
Sálmabók, 17. preníun, shirtb,
15.00, skinnb. gyllt Bnið 16.0».
Sigríður Eyja.fjarðarsól, ib. 2.00.
Skíðaslóðir, ib. 9.00.
Skriftir heiðingjans, ljóð Sig. B.
Gröndals. 4.00.
Skrítnir náuagar, srnásögur Huldu,
ib. 10.00.
Stýrimannaskólinn í Reykjavífc
1891—1941, heft 15,00, ib. 18.00.
Sumar á fjöllum, heft 8.00.
Sumardagur, Sig. Thorlaeius, ib.
5.C0.
Um loftin biá, Sig. Thorlacius, hcft
6.00, ib. 8.50.
Upp til fjalla, Sig. Jónsson frá
Arnarvatni, ib. 3.50.
Uppruni og áSxri! Múhameðstrúar,
Fontenay, heft 6.00.
Vasabók sjómanna. 1.25.
Vertu viðbúinn, Aðalst. ÍSigmunds-
san, ib. 4.50.
Og árin líða, heft 4.00, sb. 6.00.
Amia Ivanovna. 15.00.
Utan af víðavangi, Ijóð Guðm.
Friðjónssonar, ib. 16.00.
Pála, Sig. Eggerz, heft 10.09.
Katrín ib. 12.00.
Skóladagar, Stefán Jónsson. 12.00.
ísl. æfintýramaður. 3.50.
Má ég detta? 2.50.
Mataræði og þjóðþrif, ib. 8.00.
Nýr bátur á sjó, heít 5.00, ib. 7.00.
Samtíðkrmenn í spéspegíi. 8.00.
Við dyr leyndardómanna, heft 4.00,
ih. 6.00.
Vonir, Ármann Iír. Einarsson, 5.80.
Dóítir Brynjólfs hiskups, heft 15.00
ib. 20.00.
1 útlegð, drengjasaga frá Eorsiku,
ib. 12.00.
í leyniþjónustu Japana, heft 16.00.
Hlekkjuð þjóff, heft 16.00.
ísl. sagnaþættir og þjóðsögur, III.
12.50.
Nokkur smákvæði eftir T. Hardy,
heft 4.00. j
Aftur í aldir. 6.00.
Berðu mig upp til skýja. 4.00,
Ásfalíf, lieft. 2.50.
Emstæðirxgar, heft 3.50, ib. 5.00.
Framhaldslií og nútímaþekking,
ií). 8.00.
Fyrir miðja tnorgunsól, heft 3.50»
ib. 6.50.
í lofti, drengjabók, ib. 6.00.
Xlrnur daganna, heít 4.60, ib. 6.50,
Innan um grafir dauðra. 4.80.
Bækor, sem koma næstu daga:
ísK úrvaisljóð IX (Kristján Jöasson).
Eogga Mtla og háálfurmn eftlr Huidu.
Endiiro7!ÍMf,ii.g,a? rnn Einar Benediktsson
Af yfctu r es « na, saguk’ af Vesiíjorðum
GUs Gu&œ^ndss@is.
SékaverzlDL isafölarpi’eDtsDiií j
os iMI knaver 12.