Alþýðublaðið - 11.12.1942, Síða 2

í
ALÞYÐUBLAÐtP
Föstudagur 11. d'esember l942.
Haraldur Guðmundsson
beðinn að mynda stjórn.
- »1 /
lann hefiir tekið sér Srést par til i dag, til að
atbnga moguleika á myndun virastri stjérssar.
RÍKISSTJÓRI hefir snúið sér til Iiaralds Guðmunds-
sonar og lagt þá spurningu fyrir hann, hvort hann sé
reiðubúinn til þess að gera tilraun til stjórnarmyndunar.
Óskaði Haraldur að fá frest áður en hann gæfi fulln-
aðarsvar, og varð ríkisstjóri við þeirri ósk. En fresturinn
mun vera út runninn í dag.
Lýst eftir premnr
bðtnm í Mdegis-
dtvarpinn í gær.
En ueir komn allir að landi
í gærkvoldi-
T HÁDEGISÚTVARPINU í
Á gær var lýst eftir þremur
bátum frá Súgandafirði, sem
farið höfðu í róður síðastliðna
miðvikudagsnótt, en voru ekki
komnir að um hádegi í gær.
Var því farið að óttast um þá.
.• Bátarnir heita Svanur,
Draupnir og Örn.
En kluikkan shálf fimm í gær
voru tveir þeirra komnir að
flandi og hafði hayrzt í þeim
þriðja, sem var á leig til lands,
og var efclcert að hjá honum.
Er. búizt við, að vegna veðurs
hafi 'bátarnir orðið að leita inn
á firði, sem ekkert símasam-
hand var við.
Bappdrættið hefir
verið óheppið í ár.
En kanpendurnir hafa orð-
ið \m heppnari.
T GÆR var dregið í 10. flokki
Happdrættis Háskólans og
voru þá dregin út 2000 númer.
Hæstu vinningarnir féllu á
þessi númer: Kr. 50 þúsund nr.
18345. Var það númer selt í
fjórðungsmiðum í umboðinu í
Varðarhúsinu. Kr. 25 þúsund
nr. 18673. Þetta er fjórðungs-
miðanúmer og voru miðarnir í
umboðum Önnu Ásmundsdótt-
ur, í Varðarhúsinu og á Rauf-
arhöfn, en aðeins 1 fjórðungs-
miðinn hafði verið keyptur. Kr.
20 þúsund nr 2.0802. Þetta var
á hálfmiðum hjá Einari Eyjólfs-
syni og voru þeir báðir seldir.
Kr. 10 þúsund nr. 21454. Hafði
númerið verið keypt í umboð-
inu á Vífilsstöðum. Kr. 5 þús-
lind nr. 12282 og 18796 og kr.
2 þúsund nr. 2178, 11257, 14748,
16728 og 17165.
Næstum öll þessi númer
höfðu gengið út.
Happdrættið hefir verið mjög
óheppið með stóru vinningana
á þessu ári, en kaupendurnir
heppnir. Allir hæstu vinning-
arnir hafa verið seldir eða svo
gott sem. Hefir og verið meira
keypt af miðum en nokkru
sinni áður.
Á morgun mun verða birt öll
skráin yfir vinningana.
Þeir, sem náð hafa 67 ára
aldri, hafa rétt til þess að sækja
um ellilaun, en rétt til örorku-
bóta hafa allir, án tillits til ald-
urs, er misst hafa samkvæmt
mati tryggmgaryfirlæknis yfir
50% af orku.
ÍTthlutunamefnd ber að
flokka umsækjendur í tvo
IRokka:
Viðtal við Harald Goð
mundsson.
í tilefni af þessari frétt, sem
barst út um bæinn snemma í
gær, sneri Alþýðublaði,ð, s§r
strax til Haralds Guðmunds-
sonar og spurði hann, hvaðja
frekari upplýsingar hann gæti
gefið blaðinu í sambandi við
hana. Haraldur svaraði:
„Ríkisstjóri sneri sér til únín
á miðvikudag og spurði, hvort
ég vildi taka að mér að gera til-
raun til að mynda ríkisstjórn.
Ég kvaðst eigi geta gefið ákveð-
ið svar þá þegar; mér væri það
áhugamál, að reynt yrði til hins
ítrasta að mynda stjóm á þing-
ræðislegum grundvelli, áður én
gripið yrði til annarra ráða.
ISAMBANDI við fréttina um
að Har. Guðm. hafi verið beð
inn að gera tilraun til stjórnar-
myndunar, verður varla hjá
því komizt, að álykta, að ríkis-
stjóri hljóti áður að hafa verið
búinn að snúa sér til einhvers
bæði í Framsóknarflokknum og
Kommúnistaflokknum með
sömu tilmælum, enda þótt ekk-
ert hafi verið látið opinberlega
uppi um það enn. Því að eins
og vitað er, eru báðir þessir
flokkar fjölmennari á þingi en
A.lþýðuflokkurinn, og því ekki
nema eðlilegt, að hann hafi
fyrst snúið sér til þeirra.
En þá er líka augljóst af til-
mælum hans til Haralds Guð-
mundssonar,
að Framsóknarflokkurinn og
Kommúnistaflokkurinn hafa
I I. flokki eru þeir, sem sam-
kvæmt mati úthlutunarnefndar
geta ekki hlotið hærri styrk en
kr. 400,00 (þar með talið gjald
til Sjúkrasamlags Reykjavíkur)
og er sá styrkur greiddur fyrir
jól. I þessum flokki eru um-
sækjendur, sem annaðhvort
eiga verulegar eignir eða eiga
efnalega sterká skylduframfær- f
Bað ég því um nokkurn frest til
þess að athuga málið, og ríkis-
stjóri veitti mér síðan frest til
föstudags.
Þennan tíma nota ég til þess
að reyna að grennsíast eftir því,
óformlega, hverra svara ég
myndi mega vænta frá Fram-
sóknarflokknum og Kommún-
istaflokknum, ef ég tæki að
mér að gera tilraun til stjórnar-
myndunar og beindi formlegri
fyrirspurn til þeirra um, hvort
þessir flokkar vildu taka þátt í
þriggja flokka ríkisstjórn með
Alþýðuflokknum sem ég.gengist
fyrir að niynduð yrði.“
Þetta sagði Haraldur Guð-
mundsson og meira vildi hann
ekki segja að sinni.
verið búnir að neita því, að
gera tilraun til stjórnar-
myndunar án þess að leita
nokkuð fyrir sér um mögu-
leikana á myndun þriggja
flokka vinstri stjórnar, sem
þó almennt hefir verið trúað,
að þeir vildu beita sér fyrir.
Því að til Alþýðuflokksins
hafa þeir ekki snúið sér í því
skyni.
Mun það ekki vekja litla
undrun, ef Framsóknarflokkur-
inn og Kommúnistaflokkurinn
hafa þannig í kyrrþey reynt að
skjóta sér undan því að beita
sér fyrir myndun vinstri stjórn-
ar eftir allt það, sem um nauð-
syn hennar hefir verið skrifað
í blöð þeirra, og verður ekki
endur.
Þessi styrkur hefir verið
nefndur jólaglaðningur og er
ekki ætlaður til lífsframfærslu.
í II. flokki eru þeir umsækj-
endur, er þarfnast lífeyris að
nokkru eða öllu leyti, og er sá
styrkur greiddur mánaðarlega.
Að þessu sinni hlutu 593 um-
sækjendur ellistyrk í I. fl. kr.
146 230,00 (glaðning). í fyrra
hlutu 709 menn í þessum sama
flokki kr. 91 945,00.
Ellilaun í II. fl. (mánaðar-
Frh. á 7. síðu.
sagt, að það spái neinu góðu um
árangurinn af þeim athugunum,
sem Haraldur Guðmundsson er
nú að gera á möguleikum slíkr-
ar stjórnarmyndunar.
Furðaíeg skrif i>jóð«
viijans í gær.
Það virðist líka óneitanlega
dálítið einkennilegit, að hlað
kommúnista, Þjóðviljinn, hefir
einmitt valið sér daginn í gær
þegar Haraldur Guðmundsson
er byrjaður að leita fyrir sér um
möguleikana á myndun vinstri
stjórnar, til þess að ráðast með
hinum örgustu blekkingum og
fúkyrðum á Alþýöuflokkinn og
safca hann um það, að ætla sér
að mynda stjórn með íhaldinu!!
I langri grein á fyrstu og
fjórðu isíðu Þjóðviljans í gær
er þessi spurning borin fram í
feitri fyrirsögn: „Ætlar Alþýðu
flokkurinn að mynda stjórn með
íhaldinu?“!! En undir þessari
fyrirsögn stendur: „Alþýðublað-
ið og hægri klíka flokksins
vinna að því, að eyðileggja
myndun róttækrar stjórnar11!!
Og þetta leyfir Þjóðviljinn
sér að birta vitandi það, að
Kommúnistaflokkurinn hefir
beinlínis beitt sér fyrir því, að
embættismannastjórn verði
skipuð, utan þings og án á-
byrgðar fyrir því, til þess að
reyna að koma sér hjá viðræð
um um vinstri stjórn, því næst
neitað, að gera nokkra tilraun
til að mynda vinstri stjórn, eins
og itú virðist hafið yfir allan
efa, eftir að Alþýðuflokkurinn
hefir verið beðinn að reyna að
mynda stjórn!
Þetta kallar Þjóðviljinn ekki
,,að vinna að því, að eyðileggja
myndun róttækrar stjómar.“
Nei, það er Alþýðuflokkurinn,
sem hann segir að sé að vinna
að því, Alþýðuflokkurinn, sem
er einmitt að leita fyrir sér um
möguleikana á myndun vinstri
stjórnar, af því, að Kommún-
istaflokkurinn hefir hliðrað sér
hjá því, þrátt fyrir allt fjasið
í Þjóðviljanum mánuðum og
árum saman um nauðsyn henn-
ar!
Það verður að segja herrun-
um við Þjóðviljann það, að það
er ekki nóg að tala um vinstri
stjórn. Það verður að sýna það
í verki, hvort viljinn til að taka
þátt í henni er fyrir hendi. Og
það verður að sýna það nú, —
strax á þessari stundu.
Það tekur enginn alvarlega,
þótt Þjóðviljinn tali um það í
umræddri grein sinni í gær, —
,,að það ætti að vera mögulegt
að koma slíkri stjóm á t. d. í
byrjun næsta þings,“ eins og
hann orðar það, og eftir allan
þann margbrotna undirbúning,
sem þar er lýst, og aðallega á
að vera falinn í hvers konar
fjandskap og áróðri gegn þeim
flokkum, sem að slíkri stjórn
eiga að standa.
Ef nokkuð verður af slíkum
undanbrögðum og vífilengjum
ráðið, þá er það það eitt, að
kommúnistar vilja alls ekki taka
þátt í neinni vinstri stjórn, að
;þeir vilja ekkert til iþess gera
að stöðva dýrtíðarflóðið og
tryggja þær kjarafoætur, sem
verkalýðurinn og allt hið vinn-
andi fólk hefir nú fengig — að
þeir vilja aðeins halda áfram
að vera áhyrgðarlausir og lifa í
hinum gömlu draumum sínum
um 'heimsfoyltinguna.
Frh. á 7. síðu.
Bmferðin:
Löoreglan „skrifar“
255 bila, sem stöðn
npp á gangstéttnm.
_ ' ■ 'i
IL1 INS og kunngt er, er lög-
reglan um þessar mundir
að reyna að koma betra skipu-
lagi á umferðina í bæniun og
kenna vegfarendum, bæði fót-
gangandi og akandi, umferðar-
menningu.
Í fyrrakvöld var byrjað að
reyna að venja bílstjóra af því
að láta bíla sína standa uppi á
gangstéttunum.
Fóru lögreglumenn um lítixm
hluta Austurbæjarins og fundu
255 bíla, sem stóðu uppi á gang-
stéttum og tepptu margir þeirra
gersamlega umferð um gang-
stéttirnar.
Skrifuðu lögregluþjónarnir
upp númer þessara bíla og gáfú
bílstjórunum áminningu að
þessu sinni, en verði bílstjórar
þessir staðnir að sömu yfirsjón
aftur, verða þeir sektaðir.
Bifreiðastjórar eru áminntir
um, að fara nákvæmlega eftir
auglýsingunni, sem birt var í
blöðunum fyrir þremur dögum,
viðvíkjandi umferðinni.
Þá eru bifreiðastj.órar, bæði
úti á þjóðvegurti og eins inni í
bænum, alvarlega varaðir við
því að hafa Ijósin of „há“, en
þeim hefir mjög: hætt við því.
Það blindar vegfarendur og
eykur slysahættuna að miklum
mun. Sé ljósaútbúnaður bifreið-
arinnar í ólagi, er bifreiðarstjóri
beðinn að fara til næsta verk-
stæðis og láta ,,stilla“ Ijósin.
Bifreiðaverkstæðin í bænum
hafa fyrir skemstu fengið tæk£
til slíkra aðgerða. ,
ðlafnr horvarihson
forstjðri SnndMUar-
innar látini.
OLAFUR 1» f) 11 V A RDS S O N,
forstjóri Sundhallarinnarp
lézt í gærkveldi á Landsspítal-
anum.
Hafði hann legið þar undan-
farna daga þungt haldinn.
Vetrarhjálpin tekii
tii starfa.
TT ETRARHJÁLPIN hefir nú
® hafið starfsemi sína, og er
skrifstofa hennar ? Bankastræti
7.
Tilgangur þessarar starfsemi
er fyrst og fremst sá, að hjálpa
gamalmennum og örvasa fólki,
enda kemur dýrtícþn langharð-
ast niður á því. Ekki er búizt
við, að vinnandi fólk þurfi á
slíkri hjálp að halda eins og nú
árar.
Vetrarhjálpin hjálpaði í fyrra
329 einstaklingum og 213 heim-
ilum, einkum einsiæðingsmæðr-
um og börnum þeirra, en fólkið
í Elliheimilinu og Farsóttahús-
inu fékk jólaglaðning.
Þeir, sem vilja gera gamla
fólkinu og þeim, sem á einhvem
hátt geta ekki séð sér farborða,
glatt í geði um jólin, þurfa ekki
annað en segja til sín í síma
4966.
Eins og undanfarin ár hefir
Stefán A. Pálsson á hendi fram-
kvæmdastjórn Vetrarhjálpar-
innar.
Starfsfólkið hjá Matuschek & C.
heitir mynd, sem Gamla Bló
sýnir. Aðalhlutverkin leika James
Stuart, Margaret Sullivan og Fr„
Morgan.
Úthlutun ellilauna fyrir
árið 1943 var lokið í gær
—.. ♦ —...
Alls var 1573 nmsækJendUBas dtklutað kr. 1,915,241
— »......—
UTHIjUTUNARNEFNP elli- og örorkulauna lagði til-
lögur sínar fyrir framfærslunefnd í gærmorgun, er
samþykkti þær til bæjarstjómarinnar.
Alls var 1573 umsækjendum úthlutað 1 915 241,00 kr.
Hafa Framsókn og kommún-
istar neitaö, að gera tilraun til
* stjórnarmyndunar?
♦ ----