Alþýðublaðið - 31.12.1934, Blaðsíða 1
Þökk fyrir
gamla árið!
RirSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON
ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XV ÁRGANGUR
MÁNUDAGINN 31. DES. 1934.
371. TÖLUBLÁÐ
Hjðlknrsamsalan i Reykjavik
verðnr eltt af síærstu fyrirtækjom bæjarins
Hún mun hafa um 35 útsiSlustaði
og á annað hundrað manns
f slnnl pjónustu.
T\/f JÓLKURSAMSALAN í Reykjavik tekur til
starfa um miðjan næsta mánuð. Mjólkursölu-
nefnd hefir undan^arið haldið marga fundi og
unnið að ýmsum undirbúningi undir pað, að sam-
salan taki til starfa.
Mjólkursamsalan verður mjög stórt fyrirtæki
og munu vinna hjá henni á annað hundrað manns.
uraamisöhina afgrsiðslulmaÖuT, bif-
ueiðaratjóni, tvieiT leftMitBmeinu
mieð biiðum, alit að 100 afgrieiðslu-
Mjólkunsölunefndin ákvað á
fundi í fyrra kvöld, að verðjiöfini-
unaTgjald af mjólk í des'ömb'er-
rnánuði, sem er fyrsti mánucur,
sem verrðjöfnunargjaLd er lagt á,
skuli verða 2 aurar á lítra. Hún
hiefin enin fremur samþykt að
leggja það til við landbúnaðar-
náðherra, að gjaidið verði 80/0;
eða 3 aurar á litra eftir áramót-
in.
Þá hefir nef'ndin ákveðið að
mjólkunsatasalan í Reykjavík
skuli taka til starfa um miðjan
næsta málnuð, og að búðir, sem
mjóilk frá bemni verður seld í',
verði 34—35 að töiu.
Mjólkursamsalan verður mjög
mikil stofnun, sem mun hafa á
anuað hundrað manpis í vinlnu.
Forstjórn bennar befír verjð falin
Arinþóri Þorsteinssyni, s'em áður
hefir starfað hjá Ölgerðinui Egill
Skallagrjímssion, og er mjög
dugliegur og einbeittur maðwr,
Skrifstofur samsölunnar verða
að ííkindum í húsi Fis'kifélagsiins.
Á skrifSitofunni íuuniu auk for-
stjórans vinna a. m. k, tveiranenpi.
Auk þessa munu starfa við mrjólk-
stúlikur og 30—35 sendisveinar.
Einn'iig befir mjólkursö'lunefn'd
samþykt að leggja það til við
la:n dbúnaðiariráðherra, að skipaður
verðí eftirlitsmaður mieð mjólk-
uThúunum, framileiðslu þeirra og
meðferði á mjóilkihni.
Enginn vafi ter á því, að hið
nýja skipuiag á mjólkurisölunni',
eins og það nú er fyrirhugað:,
er mikil framför frá því ástandi,
sem veijð hefir hingað til og
gietur orðið tiil stórkostlegra hags-
þóta fynir framleiðendur log neyt-
endur, en það er heildur ekki vafi
á því, að það kiemur aldrei að
fulium notuta fyr len mjólkur-
samsalan itekur alla hreinsuu
mjóiikurfiininar í sinar bendur og
fær umráð yfír þeirri mjólku'.-
hreinsunarstöð, sem nú starfar hér
í bænum.
Mjólkursölunefnd og mjólkur-
vterlðiliagsnefnd munu þegar eftir
áramótin halda fundi og taka til
umræðu verðilag á mjólk hér í
Reykjavík í framtíðinni.
Kjðr stðlkna i mjólkursölc-
búðnm batna stérkestlqa.
Um 100 stúlkur fá atvinnu
hjá mjólkursamsölunní.
Stjórin félags afgreiðslustúlkna
í brauða- og mjólkur-sötuíbúðj-
um, Laufey Valdiimarsdóttír,
Guðrun FinnSdóttir og Ásta
ólafsdóttir ásamt fulltrúa
Alþýðusambandsins, Jóni Ax-
e! Péturssyni, gerði í fyrra
kvöld samining við mjóikursölu-
nefndina um kaup og kjör stúikn-
anna.
Annþór Þonsteinss'on, forstjóri,
Mjóil'kursamsöiunnar, undirritaði
sammingana fynir hönd Samsöil-
unnar.
t samningnum eru þetta aðalat-
rjðjn:
1 búðum Sataisölunnar, þar sem
beimsendiinig mjó'ikur fer fram,
skulu starfa minst þrjár stúikur,
og eT ein þeirra fioirstöðustúlka.
Skal. hún vera komin í búðána
þiegar heims'ending mjólkur fer
fram kl. 7, og vera í búðinni,
þegar hen|ni er lokað. Stúlkan er
ekki skyldug til að vera viðstödd
allan þiennan tíma; gert er ráð
fyrir þvi ,að hún fái ca. 4 tíma
M á dag. Hinar tvær skulu
vinna hálían daginín hvor.
LágmankS'kaup forstöðiustú I ku
sikal. vera 170 kr. á mánuði, en
hinina 100 kr. Ef þessir starfs-
kraffar reynast ekki nógir, skal
samsalain tiáða að'Stoðarstúlkur,
ler vinni 4 klst. á dag tog skal lág-
markskaup þeirra vera 60 kr. á
mámuði.
Stúlkurnar sfeuiu hafa frí þriðja
hvern sunnudag og auk þ'ess einn
rúmhelgan dag ímánuði. Sumar-
fri þieirra skal vera 14 dagax'
með fullu kaupi.
Ef stúlka verður frá störfum
vegna veikiinda, sfeal Samsalan
greiða henni fult feaup í iein:n
mánuð, en hálft kaup í amrán
mánuð. Stúlkurnar skuiu sýna
vottorð frá lasfení Samoöiunnar um
leið oig þær ieru ráðnar, og auk
þiess tvisvar á ári.
Stúlkuraar skulu sjá um ræst-
ilngu á búðunum svo off sieni)
þurfa þykir, en það skal gneátt
samkvæimt eftirvinnutaxta Verka-
kvennafélagsins Framsókníar. Sam-
salan sér þieim fyrir sloppunr
við 'lægsta beildsöluverði og
borgar þvott á þeim og straun-
ingu.
GUÐRON FINNSDÓTTIR.
Félagsstúlkur í A. S. B. skulu
sifja fyijr allri vinnu. Niefnd 5
stúlkma úr A. S. B., siem eru
Starfandi í mjólkurbúðum, skulu
hafa tillögurétt um rekstur og
tilhögun búðamna í samráði við
stjóra samsölunnar. Upppsagmar-
fnestur er 3 mánuðir fyrir hverja
einstaka stúlku.
Saminilngurinn gildir tíl 1. jain-
úar. 1936, og skal. segja bonum
upp með þriggja mánaða fyrir-
vara.
Araþór Þorsteinsson undirritaði
samninginn fyrir hönd mjólkur-
sölunefndar.
Viðtal við Guðrúnu Finns-
dóttur varaformann
A S. B.
Alþýðublaðið átti í gær viðtal
við Guðrúnu Finnsdóttur, en hún
er sfarfandi í mjólkursölubúð og
er varafiormaður A. S. B. Er hún
var spurð um álit sitt á samn-
ingmum, svaraði hún;
„Þiegar tekið er tiilit til allr&
aðstæðna, er. ég mjög ánægð með'
saminingana. Með þeiim. er stétt-
arfélag okkar í raun og veru í
fyrsta sinni viðurkent og þar með
stéttin. Mjólkursölustúlkur hafa
(Frh. á 4. síðu.)
Láros H. Bjaroason
fyrv, bæstaréttarðómari látinn.
Lárus H. Bjarniasoin fyrverandi
hæstaréttardóman lézt í gær-
moJlgun að hei'miili síniu. Banamiein
haQB var lungnabólga.
Lárus H. BjarnaSiOin varð 68 úra
að aldrj, fæddur 27. marz 1866.
Embættiispróf tók ha'nin 1891 og
varð pjáil af i utningsmaður við yf-
irdóminn samia ár. Hamm var siett-
ur sý-silumaður í Isafjarðiarsýslu
árið 1892, skipaður sýsilumaöur í
Snæfieililsmessýslu 1894, fiorstöðu-
maðíur liagaskólains 1908 og pró-
flessior. við háskó'lanin, ier ha;nn var
stofnaður 1911. Dómari í hæsta-
'r'étti 1919. Hamn var þingmaður
Snæfeilinga 1901—1907, konung-
kjörinn þinigmaður 1909—1911 og
1. þingm. R'&ykvík'nga 1912—13.
Han,n var einn ái atkvæðamestu
mönnuni' i heimastjórnarflokkn-
um og formaður hans um skeið.
Nazistar undirbúa fang abúðir íSaar
tiiað kveija í audstæðing a sína eltir atkvæðayrelðslRHa
--- □ i" 111 i isj n i 'i 111,
Max Braun, foringi jafnaðarmanna í Saar, gefur
erlendum blaðamönnum upplýsingar umlhefndar-
fyrirætlanir Nazista, sem hann hefir komist að.
EINKASKEYTl
TIL ALÞÝÐUBLAÐSINS
KAUPMANNAH ÖFN í gærkveldi.
JpORINGI allra þeirra
í Saar, sem bei jast á
móti Nazismanum og af
þeirri ástæðu ekki vilja
að Saar verði innlimað
í Þýzkaland fyrr en Hiíl-
ersstjórnin er fallin,
jafnaðarmaðurinn Max
Braun, hefir nýlega gef-
ið erlendum blaðamönn-
um upplýsingar, sem
þegar hafa vakið geysi-
lega athygli um allan
heim og aukið um aílan
helming þann óróa og
kvíða, sem liggur eins
og farg á fólkinu í Saar.
Max Braun lýsti þvi yfir við
blaðamennina, að hann hefði
komist yfir og ætti nú í sinum
fórum þær fyrirskipaitír Naz-
ista, sem ættu að koma til
framkvæmda eftir atkvæða-
greiðsluna, ef hun félli Naz-
jstum i vil, par á meðal áætl-
anir um pað, að stofna fanga-
búðir eins og pœr, sein Hitler
og menn hans hafa kvalið
andstæðinga sina í í Þýzka-
landi. Þessum áætlunum fylgdi
listi yfir pá menn, sem pegar í
STJÓRNARNEFNDIN í saar.
Til hægri: Mr. Knox, formaður istjómarniefndarininar, og „ráð-
hierrar“ hans, Frakkinn Morize og Jugoslavinn Zoiúcic.
stað skyidi lokaðir inni i fanga-
búðunum.
Fulltrúi Hitlers í Saar,
Buckler, hefir eins og að lik-
indum lætur ekki viljað kann-
ast við slíkar áætíanir og
opinberlega neitað pvi, að yf-
irlýsingar Max Braun’s hefðu
við nokkur rök að styðjast.
Frakkland liefir i varúðar-
skyni sent fjölmcnt lögreglu-
lið til landamæra Saarhéraðs-
ins til pess að vera við öllu
búið, ef alpjöðalögreglunni par
skyldi ekki takast að halda
uppi lögum og rétti þangað
til atkvæðagreiðslan er um
garð gengin.
STAMPEN.
Stððogir leyoitoadir
út af aikvæðagrelðslunni i Saar
UtanMkismáiaráðherrar Frakka
oo Enqlendinaa fa^a hvor í
bina lagi á fund Mussoiinis.
Spánska stjórnin klofnar.
Falltrúar fazista neita að vera áfram i
stjórninni, nema Azana verði dæmdur.
MADRID í gær. (FB.)
Samkvæmt áreiðanlegum heiin-
ildum hafa prir ráðherrar tjáð
Lerroux forsætisráðherra, að peir
væri reiðubúnir til pess að biðjast
lausnar. Ráðherrar pessir eru,
verkamála, landbúnaðar og dóms-
málaráðherrarnir og eru peir allir
úr flokki Gil Robles. Forsætis-
ráðherrann hefir tilkynnt ráðherr-
unum, að hann myndi ekki að
svo stöddu taka lausnarbeiðni
þeirra til greina.
Óánægja ráðberra þessara og
f liOikks þieirra grundvallast á því,
að Azana, og Bello þiugmaður,
siem verið hefir „hægri hönd“
hans, hafa verið Iátn:r lausir, eftjr
að hæstiréttur hafði úrskurðaö,
að réttarramin'sófen skyldii lekki
fram fara út af áikærunum á bend-
ur þei;m, því að þær heíöi ekld
vfð- röfe að styðjast.
Azana og Bello hafa frá þvj
bylti,ngart:lraunin stóð yíír< í okt-
óbier s’L. verið' í haldi á herskipi'
í Barcieloina, en. hafa nú verið látn-
ir lausiir.
Leiðtogar ílokks Gh Robles ótt-
ast að flokkuri'nn muni tvístrast,
ef hann taki þátt í stjórataini á-
fram og hún vcröi ekki við kröf-
unum um að láta réttarrannsókn
fara fram út af ákærunutm um,
aði Ázana hafi, starfað að undir-
búiniinjgi' byltin ga r tilrau n a rónmrr.
Er miíki'li æsdinig í ll'Okknum í garð
Azana. Að róttarrannsókn fari
fr,am út af ú'kærunum virðist nú
elcki geta komið tii greina, vegina
úxiskurðar hæstaréttar.
Lerroux vill hins vegar reyna
að kom(a í yeg fyrir, að' fyraiefnd-
ir ráðberrar fari frá, og hiefir b'OÖ-
1 að Gil Robles á fund sinn til
þiess að reyma að fá hann og
fyligilsmienn hans til þess að slaka
á knöfum sínum. (United Press.)
EINKASKEYTl TIL ALÞÝÐUBL.
KAUPMANNAHÖFN í gæikveldi.
REMSTU STJÓRNMÁLA-
MENN í Evnópu hafa vax-
andi áhyggjur út af atkvæða-
greiðlslu'njni í Saar, og á bak við
tjöldún er alls staðar ta'lað mn
það, hvernig henni muni ljúka og
hvaöa afstöðu stórvéldi'n, og þá
vitanliega fyrst og fremst Frakk-
land og Þýzkaland, mumi taka
tfi úrslitanina.
1 sambandi við þiessar umræðiur
segir franska blaðið „Le Matin“
frá því, • að Laval utanrikisráð-
hierra Frakka sé að fara tilRóma1-
borgar iog ætli sér að vera feom-
irnn þangað á þriðjudagin|n í Jnes®-
airi viku til þess að ræða við
Mussolini.
Enska blaðið „Daily Telegrápti'
gefur enn fremur þær upplýs-
ingar, að Sir John Simon utan-
rikxsráðberra Breta, siem þessa
'dagana dvelur í leiinum af frönsku
fierðamann,abæju:num á Miðjarð-
arhafsströndinmi, ætli einirág að
fara á fund Mussoiini einhvers
staðar á Norður-ítalíu. En fundar-
stað'uri'nn hefir ennþá ekki veriö
nánar ákveðinn. STAMPEN.
Japanskur stjórn-
málamaður látinn.
itvínDnlejfsiiI vex
óðflogæ f Frakklendl,
LONDON í gærkveldi. (FÚ.)
Atviminulieysið eykst óðfluga í
Frakkliandi. Þann 7. des. voru
styrkþegar 362 þús., ien 33 þús.
flieirá þann 15.
EINKASKEYTI TIL ALÞÝÐUBL.
KAUPMANNAHÖFN í fyrra dajg.
¥ TINN þiekti japanski stjórn-
-S- •“■ málanmður og lögfræðingur
Adatchx er látiinn, 65 ára að aJdri.
Adatchi var forseti alþjóðagerðh
ardómstólití.xis í Haag, þegiar hanm
Idæmid'i í dietíumáli Norðmanna og
Dana út af Grænlandi fyri:r
niokkrum árum síðan. Adatchi va:r
í mjöig mikliu áhti hjá lögfræðíjng-
um og stjórnimáiamönnum um alh
1 an
beim.
STAMPEN,