Alþýðublaðið - 04.12.1927, Síða 6

A! 11 ÞfÝ Ð U B L' A ÐIÐ
Brautryðjandinn.
Hve oft hafði’ hann horft yfir urbina grá,
$em ár og síð [)jóöin hans gékk.
Hún vappaði dáðlaus um vegleysu þá
nieð vanans og tízkunnar hlekk.
I3ar örðug var ieiðjn og óslétt við fót,
svo áfram.þeim miðaði seint.
Samt reyndu þeir aldrei að ráða’ á því bót,
þótt rækju þeir tærnar í hnullunga-grjót,
og féngju’ eigi götuna greint.
Loks orðaði’ hapn fyrstur slíkt undur við þjóö,
að efalaust væri það fært .
að hreinsa burt grjótið af hrjóstugri slóð,
sem hefði þá tafið og sært.
Peir undruðust mjög þessa ósvífni hans
að ætla sér hrófla því við, ' t
sem guð hefði felt undir fætur hvers manns
og furðuverk var í hans dásemdakranz’
og jök þeirra farsæid og frið.
Þá bað hann ei leyfis; en byrjaði einn
að brjóta þeim ókunna leið,
en almenningsdómanna oddhvassi. fleiinil
samt oítlega’ að.brjósti hans reið.
Hann hræddist. ei andúðar ógnandi gný,
eri ótrauður leysti sitt starf,
og fengi hann því lokiði þá fulltreysti ha.nn þvi<,
að fagran og dýrmætan veitti’ hann þar í
þeim komandi kynslóðum arf.
v •
Sjá! Búiö var verkið og brautin var rucld
og blasti við heiminum greið;
en hetjan, sem engum var arminum studcl,
þá örmagna hnígur um leið. —
En þjóðin, sem fyrr hafði forsmáð hans v.erk,
nú flykkist í slóðina hans,
og þess vegna verður hún mikiJ og merk,
að mun hún æ fram sækja hugdjörf og sterk
og feta í fótspor þess manns.
Skíili Gudjónssœi
frá Ljótunnarstöðum.
6
Þnð er íhaldssamara á hið góða
tyg fagra i lífinu en íhalclinu hef-
ir nokkurn tíma komið í hug. Það
hugsar meira um ræktun en
„Framscjknar’-flokkuriim mun
uokkurn tíma gera, því að það
hugsar um að gróðursetja fagrar
lífsskoðanir, og sá, sern á fagrar
lífsskoðanir,. hann gleymir ekki
að klæöa landið sitt. Það er þjóð-
rækrara en sjalfstæðishetjur
landsins okkar eru eða hafa ver-
ið, því að það álítur, að menn
eigi ekki alt af að hugsa mest
um, hversu skuli verja sjalfstæði,
heldur um, hver sé leiðin til þess,
aö ekki purfi að verja sjálfstæði.
Vér hugsum hnattrænt. Félagið
ofckar spornar ekki við, að menn
ieiti sannieikans þar, sem þeim
finst sennilegast að hann sé fyrir,
heldur eggjar það alla lögeggjan
í því efni. Ungir menn í öðrurn
félögum! Þér, sem lesið þessar
línur! Hjálpið okkur til að gera
félagið okkar að því félagi, sem
ég hefi lýst. Vantréystið ekki mál-
efnrnu eða inönnum, og ímmið, að
hé/ getur hver fengið að sýna
þrótt sinn, ef hflnn vilI leggja
hönd á plóginn.
Gudm. Pcturssqn.
Samúð, — samkeppni.
Satnúö og samkeppni eru tvö
gagnstæð öfl, sem frá ómunatíð
h.afa barist um völdin.
Bæði þessi öfl mega sín mikils
og þó sérstaklega í viðsfciftalíf-
inu.
Hvarvetna rekst maður á þau,
þar sem menn reyna með ýmsum
aðferðum sp ná því takmarki.
sem jreir hafá sett sér.
Sumir, en þeir- -virðast vera
færri, reyna að ná hugsjón sinni
eða takmarki með því að leitast
við að ná samvinnu við áðra og
hjáipa oðrum eftir getu í stað
þess að reyna að yfirbuga og
ifúga aðra, sökum þess, að þeir
hugsa sem svo: Það er betra að
vera drepinn, heldur en að drepa,
þvi að ef ég tel það rétt að drepa
aðra tii þess að koma áhuga-
málurn nrínum í framkvæmd, þa
eiga hinir sarna rétt til þess að
breyta eins gagnvart mér, auk
þess, sem sérhver athöfn hefir í
för með sér hlutfallsiega eins
miklar afleiðingar og orsökin var.
Þeir meta meira að hjálpa öðr-
um, enda þött það skaði þá sjálfa,
heldur en að upphefja sjálfa sig
með annara auði, því að i all-
flestum tilfelíum er eins gróði
annars skaði.
Þetta er samúð.
Að hiiðra til fyrir öðrum, svo
acð þeir geti komist óáreittir á-
fram, og að sameina sína lcrafta
og annara, svo að öðrum veitist
auöveídara að ná takmarki sínu,
— þannig er sarnúð varið.
Þá er hinn ílokkurinn, sem
neytir annara ráða til þess að
náigast það, er liann hefir sitt
sér, Þeir álíta sig hafa rétt til
þess að bola þeim, sem minni
nláttar eru, af götu sinni. Sumir
ganga jafnvel svo langt að drýgja
glæpi gagnvart smælingjunum, og
þar eru stórþjóðirnar fremstar í
flokki. Þæ.r bæði berast á bana-
spjótum og undiroka varnarlitl-
ar smá-þjóðirnar. Stórveklin auka
her sinn og morðtól. Sérhver vill
veta fremst, og þær keppast um
að hafa sem ful]komnust.„tæki“ sín.
Þetta er samkeppni. Þarna er hún
iifandi komin. Hún innjfelst í því
að lyfta sjálfum sér hærra, en
komast þó ekki hjá' því að lækka,
þjá og undiroka aðra.
Og svo eru þessir menn að
vitna í náttúruna og, segja: Þarna
er samkeppnin. Þetta er, eðlilegt,
og fyrst náttúran breytir svona,
þvi skyldum við þá ekki 'eiga
einnig að gera það? Dýrin drepa
önnur dýr sér til matar og það
gerir hinn frjálsi villiniaður líka.
Þetta væri ósköp eðlilegt, ,et
menn þessir að eins vildu lækka
sig um eitt þrep — niður til
viilimannsins og dýrsins.
Þá gætu þeir sagt: Ég er dýr,
og þetta er eðli mitt. En nú er-
um við menn, og okkur er ætlað
æðra hlutverk en að hugsa ujn
nrunn og maga. Okkur er ætJað
annað en að kúga og traðka aöra
niður í. saurinn að eins til þess
að .sebja girndir okkar sjálfra. Oti
um allan heirií bindast auðkýfing-
#r og aurasálir hönduin saman til
þess að kúga alþýðuna, til
þess að þrælbinda þetta hrjáða
og útslitna fólk með böndum fá-
vizkunnar og mótstöðuleysisins. Á
allan þann hátt, se’m þessir merin
hafa séð sér fært, hafa þeir pínt
itaup hinnar vinnandi stéttar nið-
ur, látið hana hýrast í óhoilum
og andfúlum hreysunr, á meðan
þeir sjálfir lifðu í velgju og un-
aði auðsins. En það er ekki svo
að 'skilja, að þeir hafi hafl sanr-
tök stöðugt sín á nrilli. Nei! Sjáið
þið ekki. daglega, hverníg hver
'og einn þeirra reynir að spilla
atvinnu annars, ef einhver von
eða vissa er fyiir meiri eigin auði.
Skipstjóiar útlendu togaranna
spilla fyrir íslenzkunr atvinnurek-
endunr nreð því að veiða í iand-
helgi í stað þess að taka sarrran
lröndum unr hagkvænrari íi ,k-
veiðar. Einrskipafélag islands og
hin útlendu gufuskip keppa hver
á móti öðrum unr fiutningsgróða.
Ot’endir milijónanræringar leggja
höfuð 'Sín í bieyti til þess að
krækja í einlrvern feitan bitann.
Hugvitsnrejrn spieyta huga sinn
á því að firina upp ný og ný
morðtól til þess að drepa
bræður sína. Hermennirnir kepp-
ast unr að drepa og eyðileggja
senr flest, og þessir menn biðja
guð Heitt og. innilega unr að fá
jni tækifæri til þess að valda serrr
álira mestri óhamingju.og böíi.
Og af hverju stafar allur þessi
ofriður, öll þessi ókyrð og þetta
þ;óðahaturV Hvers vegna vegur
bróðir bróbur? I Ivers vegna er
svo að s'egja öll jörðin clrifin
bióöi bræðra okkar, þessara kepp-
andi nranna, setn segja, að þeir
séu að berjast fyrir lranringju ætt-
landsins, unr ieið og þeir eru að
.eyðileggja það, iimlesta það?
Ég get ekki öðru svarað, en að
það sé vegna samkeppninnar,
-þessarar blindu og. hatursfuliu
fanrkeppjri.
Samkéþpni og kairphlaup þjóð
anua leiðir af sér óvild og hatur.
Hver þjóð vill ná annari undir
sig, en til þess þurfa þær ,,tæ;ki“,
og þegar „tækin“ eru srníðuð, þá
er bvrjiið vinnan. Þá -fára þjó'ð-
imar að eyðileggja og limlesta
hver aðra. Stundum er að eins
irrjó lína, er aðskilur fjendurna, en
kappið utrr að komast út fyrir
hané, að drepa fjejrdurtia og
kúga, er svo nrikið, að einsk.is er
svifist.
Svqna er sanrkeppxiin.
Og trú spyr ég ykknr: Væri
< kki meiri trygging fyrir alheitns-
friði og fjörgun og blónrgun við-
skiftalífsins, ef sarnúð kænri í
stað samkeppni ?.
Duliir.
Starfandi hönd.
Mannfélagshró
horfir í hyldýpisbrunna,.
hrynjandi niður til grunna,
nrannfélagshró! :,:
Sækjunr vorn rétt! v
Auðvaidiö stal honum öllum
inni í konúngahöllum.
:,: Sækjum vorn rétt! :,:
Starfandi hönd!
Þú átt að ráða og ríkja,
rænlngjum öllum að vikja,
starfairdi-hönd!
Hallgrímur Jónrson.
Stjórnarfundur
Félags . ungra jafnaðarmanira í
kvölcl kl. 9 á ritstjómarsluifstofu
Alþýöublaðsins. Clja'klkori hafi
nreð sér fé'agaskrá.
Formadur.
Fundur
verður haldinn í Félagi ungra
jafWLCarmtíiw'd á þHðjudpginn
kenrur kl. 8 í GóÖtenrpiarahús-
inu (uppi).
DAGSKRÁ:
Fé'agsnrál: Álit fánaneftrdar.
FéJagsstarfsenrin og
fiokkaskifting.
Blað innan Fél ag- in s.
Kaffikvöld.
Fyrirlesttir: Stefán Jó!r. Stefáns-
son han tárétt irlög-'
maður.
Önmrr. mál.
MoJ-id; félgg ;/■/ ■
Nýir féiagar kotrri kl. l[r>.
Stjórnin.