Alþýðublaðið Sunnudagsblað - 22.03.1936, Side 4

4
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Útlagarnir frá Póker Flat.
Eftir
Bret Harte
EGAR John Oakhurst, f jár-
hættuspilari, gekk út á að-
algötuna í Poker Flat morgun-
inn þann 23. nóvember 1850, þá
hafði hann það á tilfinningunni
að breyting hafði orðið á hinu
siðferðilega andrúmslofti frá
því nóttina áður.
Tveir menn, sem voru í áköf-
um samræðum, þögnuðu þegar
hann nálgaðist og litu hvor á
annan með þýðingarmiklu
augnaráði. Það var einhver
hvildardagsþögn í loftinu, sem
er fremur óheillavænleg í þorpi,
sem er óvant áhrifum helgidaga.
Hið rólega og fríða andlit herra
Oakhurst sýndi engin merki
þess, að hann léti sig þetta
nokkru skifta. Hvort hann var
sér þess meðvitandi að eitthvað
var í aðsigi, er annað mál. „Þeir
ætla sér að ofsækja einhvem/1
hugsaði hann, „líklega er það
ég.“ Hann strauk rykið af
skónum sínum með vasaklút,
stakk honum svo í vasa sinn og
rak rólegur allar frekari getgát-
ur úr huga sér.
Það var vissulega staðreynd,
að Poker Flat var í þann veg-
inn að ofsækja einhvern. Nýlega
hafði þorpið orðið að sjá á bak
nokkrum þúsundum dollara,
tveimur verðmætum hestum og
einum ágætis borgara. Það
greip nú fólkið einskonar dygð-
ug afturhvorfs brjálsemi. Þessi
brjálsemi kom nú fólkinu til að
fremja fullkomlega eins miklar
lögleysur og þeir höfðu gert,
sem komu öllu þessu af stað.
Leynileg nefnd nokkra manna
hafði ákveðið að losa þorpið við
alt óheiðarlegt fólk. Þetta var á-
byggilega gert, hvað viðvíkur
tveimur mönnum, sem þegar
höfðu verið hengdir í greinun-
um á móberjatré rétt utan við
bæinn, og brátt voru einnig
fleyri bannfærðir. Mér þykir
fyrir því að þurfa að segja að
sumt af þeim voru konur. En
það er þó ekki nemarétturkyns-
ins, þó að tekið sé fram að
þeirra ósiðsemi var atvinna
þeirra, og það var aðeins yfir
slíkum auðsönnuðum tilfellum
lagabrota og rangrar hegðunar
sem Poker Flat gerði sig að
dómara.
Herra Oakhurst hafði rétt
fyrir sér, þegar honum datt í
hug, að hann mundi vera einn
þeirra útvöldu. Nokkrir úr
nefndinni vildu hengja hann til
viðvörunar og einnig til þess,
að þeir gætu náð aftur úr vös-
um hans þeim peningum, sem
hann hafði unnið af þeim, „Það
er á móti lögunum,“ sagði Jim
Wheeler, „að láta þenna unga
mann frá Roaring Camp. — blá-
ókunnugan, — fara burt með
peninga okkar.“. En þeir, sem
höfðu átt því láni að. fagna, að
vinna af Oakhurst peninga,
höfðu einhverja óþroskaða við-
kvæmnislega sanngimi í brjóst-
um sínum,’ og afstýrðu þessu.
Herra Oakhurst hlustaði á
sinn dóm með heimspekilegri ró.
Ekkert síður rólegur, þó að
hann tæki eftir hikinu sem var
á dómurunum. Hann var of
mikill spilamaður til þess að
begja sig ekki fyrir örlögunum.
Honum fanst lífið, þegar bezt
lét, mjög vafasamt spil, og hann
kannaðist við þau tækifæri sem
voru þeim í vil, sem gaf.
Hópur vopnaðra manna fylgdi
hinu burtrekna illþýði út fyrir
bæinn. Vegna herra Óakhurst,
sem var þektur að því að vera
háskalegur maður, var hið
vopnaða fylgdarlið. Hinir út-
skúfuðu voru Öakhurst, eins og
fyr er getið, ung kona er al-
mennt var kölluð „Hertogafrú-
in“, kona sem kölluð var „frú
Shipton“ og „Billy frændi“,
þektur drykkjuraftur og grun-
aður um að vera ræningi.
Áhorfendurnir, sem fylking-
in gekk fram hjá, gaf ekkert
hljóð frá sér, ekki mælti heldur
neinna af fylgdarliðinu orð frá
munni. Loks þegar þeir komu
út fyrir takmörk Poker Flats,
þá sagði foringi fylgdarliðsins
þeim skýrt og skorinort, að ef
þau leituðu aftur til bæjarins,
þá yrðu þau drepin.
Þegar fylgdarliðið var horfið,
braust reiðin út. Móðursýkis-
grát setti að „Hertogafrúnni",
„Frú Shipton“ talaði ljótt, og
eins og í kveðjuskyni dundu
skammir og formælingar úr
„Billy frænda“. Hinn heimspeki-
legi Óakhurst var sá eini, sem
ekki mælti orð frá vörum. Hann
hlustaði rólegur á „Frú Skip-
ton“ þegar hún var að tala um
hvað sig langaði til að skera
hjartað úr einhverjum, einnig á
hinar margendurteknu fullyrð-
ingar Hertogafrúarinnar um, að
hún myndi deyja hér á veginum
og á hinar furðulegu formæling-
ar, sem gusuðust út úr kjaftin-
um á Billy frænda. Með hinni
glöðu lund sem einkennir hans
stétt, þá hélt Óakhurst því
fram, að hann vildi endilega
hafa skifti á sínum eigin reið-
skjóta, Stjarna, og hinum lélega
múlasna er Hertogafrúin reið.
Jafnvel þessi framkoma hans
virtist engin áhrif hafa í þá átt
að auka samúð með þeim. Hin
unga kona gerði klaufalega til-
raun til að laga fjaðraskúfinn
á hattinum sínum og leit örv-
andi augum á Óakhurst. Frú
Shipton horfði illum augum á
þá manneskju, er nú reið
Stjarna. Billy frændi horfði yf-
ir hópinn með djöfullegu augna-
ráði.
EIÐIN til Sandy Bar, —
smábæjar, sem enn sem
komið var hafði ekki orðið fyr-
ir neinum endurfæðingar áhrif-
um eins og Poker Flat, — lá
y-fir brattan fjallgarð. Þangað
var löng og erfið dagleið. Þetta
var seint á hausti, svo að ferða-
fólkið komst fljótlega úr hinu
milda, raka loftslagi hlíðanna
og upp í hið þurra, nístandi
kalda loft háfjallanna.
Slóðin var þröng og erfið. Um
nónbil valt Hertogafrúin af baki
og aftók að fara lengra, svo
hópurinn staðnæmdist.
Landslagið, þar sem þau nú
voru stödd, var hrikalegt og til-
komumikið. Skógi vaxið klettarið,
umlukt frá öremur hliðum af
þverhnýptum graníthömrum, sem
hölluðust upp að geysiháum tindi,
sem gnæfði yfir dalinn. Þetta var
án efa hinn ákjósanlggasti nátt-
staður, ef ráðlegt hefði verið að
staðnæmast. En herra Oakhurst
vissi, að þau áttu meira en helm-
ing leiðarinnar til Sandy Bar ó-
farna, og þar að auki höfðu þau
ékkert nesti né útbúnað til þess
að þau gætu náttað sig. Hann
benti samíerðafólki sínu á þessar
staðreyndir >og endaði á stuttum,
heimspekilegum lorðum um þá
heimsku, að fleygja spilunum, áð-
ur en spilið væri úti. En þau
höfðu áfengi í nesti, semí í þesis-
um vandræðum 'kom í staðinn
fyrir fæði, eldivið og framsýni.
Þrátt fyrir mótmæli hans, leið
ekki á löngu, áður en þau væru
meira eða minna undir áhrifum
þess. Billy Frændi komst fljót-
lega yfir það stig að vera her-
skár og varð brátt dauðadrukk-
inn. Hertogafrúin varð örg í síkjapj
og hávaðasöm. Frú Shipton hraut.
Herra Óakhurst var sá eini, sen*
uppréttur stóð; hann hallaðist UPP
að stórum steini og horfði sö-
legur á þau. Herra Óakhurst
dra'kk ekki áfengi. Áfengi truflaS*
verk hans, sem útheimti ró, til-
finningaleysi og viðbragðsflýti í
hugsun, og svo maður noti han*
eigin orð, hann hafði ékki ráð á
því. Þegar hann horfði á hina
liggjandi útlegðarfélaga sína, þé
þjáðist hann í fyrsta sinn á æfinni
alvarlega af einstæðingsskap, aem
hann vissi að var hinni sníkju-
dýrslegu atvinnu að kenna og
lífsvenjum sínum og lösturn.
Hann hristi af sér þessar hugsaihir
og burstaði svörtu fötin sín, þvoðr
sér um hendur og andlit. Þetta
var í samræmi við hina sriyrti'
mannlegu framkomu hains, og *
augnablikinu gíeymdi hainn
gremju sinni. Ekki kom honum
til hugar að svíkjast frá hinuffl
veikbygðari og vorkunnarverðan
félögum sínum. Þó gat han»
aldrei að því gert, að hann hafði
það á tilfinningunni, að sig vant'
aði aitthvað æsandi, sem, þó und'
arlegt þýki, hafði styrkjandi á'
hrif á hans róliegu lund, sem hanu
var frægur fyrir. Hann horfði á
hina skuggalegu hamraveggi. er
gnæfðu þúsund fet upp yfir furu'
jtrjánum: í Ikxing um hann, á þung'
búin skýin á himninum og á
skuggana í dalnum fyrir neðaD
hann. Þegar hainn var að þessu,
þá hieyrði hann alt í einu nafn
sitt hrópað. Ríðandi maður nálg'
aðist hægt eftir slóðinni. Óakhurst
kpnnaðist við hið frísklega andlit
aðkomumannsins, það var Tom
Simson, stundum kallaður „sak'
lieysinginn". Hann var frá Sandy
Bar. Þeir höfðu kynst fyrir nokkr-
um mánuðum síðan og spila®
saman „saklaust spil“; Óakhurst
hafði auðveldlega unnið aleigun3
— sem var eitthvað fjörutíu dal'
ir — af þessum reynslulausia ung'
lingi. Þegar þeir hættu að spd3'
hafði óakhurst dregið hann út *
horn og sagt eitthvað /, þessa
leið: „Tommi, þú ert ágseti&'
piltur, en spilamenska þín er ekk*
eins oents virði. Spilaðu ekki nft'
ar.“ Því næst hafði hann rétt pht'
inum peninga þá, er hann hax
unnið, og ýtt honum hægt út ur
dyrunum. Frá þeim degi hafð!
Tom Simson verið vinur Óakhurst
AÐ VAR endurminningin u10
þenna atburð, sem kom frai»
í hinni drengjalegu, glaðlegu
kveðju, sem Tom kastaði á Óak"
hurst. Hann kvaðst hafa lagt *