Alþýðublaðið Sunnudagsblað - 05.07.1936, Blaðsíða 5
A L E> V Ð U B L A Ð I Ð
5
Mjólkurpósturinn. Eftir Öldu.
sjálfum sér fram; hann skyggir
hvergi á rússnesku þjóðina.
En upp úr djúpunum stígur
ein vera, sem svifur á engii-
vængjum yfir allri eymd mann-
lesgs breyzkleika; það er amman,
Babusjka. Að vísu er hún trú-
uð, en hjá henni er trú og lif
runnið saman i eitt. Hún getur
byrjað bænir sínar á gæluorðum
við eftirlætisdýrlinginn sinn; „Ó,
þú blómgaða ávaxtatré", og hún
getur nefnt nafn guðs og dýr-
línganna jafnoft og togaraskip-
stjórar blóta, án þess að nöfnin
verði meiningarlaus uppfyllingar-
orð, að eins íil þess að fá hrynj-
andi í setninguna. Fyrir henni
verða þessi orð tjáning þeirra
ofurmannlegu gæða og miskunn-
semi, sem hún á í svo ríkum
mæli. Hún dæmir aldrei neinn,
að eins skilur og fyrirgefur. Það
er því ekkert óeðlilegt við það,
þegar hún mætir úlfinum í skóg-
inum og úlfurinn þefar af henni
og hún segir; „Farðu burt —
farðu i guðs friði.“
Fáir rithöfundar hafa átt að
baki jafn viðburðaríkan lifsferil
og Gorki. Örlögin virðast ekki
hafa hlíft honum við neinu —
nema Nobelsverðlaununvun.
Framtíðarspáin.
í Ungverjalandi er sigöjnara-
þjóðflokkur, sem er mjög hjátrú-
arfullur. Þegar sveinbarn fæðist,
er strax farið að spá því, hvað
úr drengnum muni verða. Tekin
er silfurskeið og fiðla og lögð
hjá honum. Ef hann grípur fyrst
silfurskeiðina, verður hann þjóf-,
ur, en ef hann grípur fiðluna
fyrst, verður hann fiðlusnillingur.
En ef hann grípur hvorttveggja
i einu, verður hann slagarahöf-
undur.
Atelier
Ijósmpdarar
hafa ávalt forystuna í
smekklegri ljósmynda-
framleiðslu.
Munið það og forðist
lélegar eftirlíkingar.
L|ósmyndastofa
Sigurðar Guðmundssonar,
kaekjargötu 2, Reykjavíli.
r
i j* G geng um gráar götur
þorpsins snemma morguns
í júlí. Þorpið er sofandi enn þá.
Það er of snemt til að verka-
raenn séu komnir til vinnu sinnar.
Á stöku stað sést einn og einn
maður á feríi, þreytulegir og
syfjaðir slæpingjar, sem líklega
hafa ekkert sofið alla nóttina.
Flestir þeirra eru sljóir í augun-
um, með úfið hár eða bögglaða
hatta; þeir bera það með sér, að
þeir hafa orðið utanveltumenn i
lífinu. Annaðhvort hefir þeim
orðið eitthvað á, sem mannfélag-
ið hefir ekki getað fyrirgefið, eða
það hefir aldrei haft neitt með þá
að gera. Upp úr reykháfum
sumra húsanna er grár reykurinn
að byrja að liðast út í morgun-
loftið, til að gera það enn grárra,
og í eldhúsgiuggunum sjást
syfjuleg andlitin á vinnukonun-
um, sem eru að koma á fætur og
byrja á því, að líta til veðurs.
Og þarna kemur mjólkufpóstur-
inn með gamla, rauðblesótta
hestinn sinn, sem hann beitir
fyrir gamla vagninn, sem einu
sinni var rauður, en veður og
tími hafa nú næstum máð af hon-
um allan lit, að eins hér og hvar
er skella, sem segir til um hinn
upprunalega lit hans. Mjólkur-
pósturinn nemur staðar við hvert
hús, skilar mjólkurfötu og tekur
aðra í staðinn. Hann er miðaldra
maður, hávaxinn og ofurlítið
lotinn, hárið var einu sinni þykt
og svart, en nú er það orðiö
þunt og hæruskotið. Hann er tog-
innleitur og kinnfiskasoginn með
grátt yfirskegg, augun eru brún,
augabrýrnar loðnar og svipurinn
festulegur og duiur. Við hlið
hans í vagninum situr dóttir
hans, unga stúlkan, sem hvert
mannsbarn í þorpinu þekkir.
Meðan faðir hennar skilar af sér
mjólkinni, situr hún með hend-
urnar í kjöltu sér, hreyfingarlaus
eins og steingervingur i litla
hægindastólnum, sem faðir henn-
ar smíðaði handa henni og varði
svo miklu hugviti og vinnu til að
gera sem ’þægilegastan. Oftast
horfir hún þegjandi fram fyrir
sig, en ef faðir hennar yrðir á
hana, svarar hún eins atkvæðis
orði og brosir, þau er bæði fá-
málug, feðginin; ef tiþvill hugsa
þau þess meira. Hún er i grárri
káþu, unga stúlkan, og með grátt
ullarteppi vafið um fætur sér,
þvi það er kalt að sitja hreyf-
ingarlaus í vagninum snemma á
morgnana. Á höndunum hefir
hún ullarvetlinga og á höfðinu
snotra hvíta núfu, sem fer vel
við dökkt hárið og alvarlegt and-
litið. í útliti er hún mjög lík
föður sínum, hefir sama togin.
leita andlitið; hennar andlit er
að eins unglegra en hans, nema
augun; þau virðast bera með sér
þjáningar og Hfsreynslu heillar
mannsæfi; þau eru dökk og djúp,
augu krossberans, sem veit að
hann er dæmdur til að bera böl
sitt æfilangt. Hún er ináttlaus
upp að hnjám. . Einu sinni var
hún lítil stúlka, vel gefin og efni-
leg í alla staði, dóttir bóndans i
dalnum og eftirlæti allra, setn
þektu hana. Þegar hún var 10
ára að aldri kom ólánið; bæði
hún og móðir hennar fengu löm-
unarveikina. Móðirin dó, en dótt-
irin varð máttlaus. Dalabóndinn
seldi jörð sína og varði aleigunni
til að leita dóttur sinni lækn-
inga, enginn hefir heyrt hanti
mæla æðruorð, hvorki þegar
kona hans dó, né þegar lækn-
arnir sögðu honum, að dóttir
hans væri ólæknandi. Síðan eru
tvö ár, og þann tíma hefir
hann unnið fyrir sér og dóttur
sinni sem mjólkurpóstur. Við
þessa dóttur hans hafa ef til vill
allar hans vonir og hugsjónir
verið tengdar. Frá því hún fædd-
ist hefir það verið markmið hans
að búa svo í haginn fyrir hana,
einkabarnið, að hún geti, þegar
hún stækkar, átt betri daga en
þau hafa átt, foreldrarnir. Svo
þegar hún er orðin farlama, snýst
öll hans hugsun og umhyggja um
að henni geti liðið sem bezt, að
hún finni sem minst til þess, að
hún er öðru vísi en annað fólk.
Ef til vill leynist líka inst í huga
hans ofurlítill vonarneisti um að
dóttir hans fái máttinn aftur einn
góðan veðurdag á einhvern dul-
arfullan og óskiljanlegan hátt. Og
mjólkurpósturinn og dóttir hans
halda áfram leiðar sinnar, og
gleymast mér í önnum dagsins.
Eftir þrjú ár kem ég aftur í
þetta þorp; alt lítur eins út og
þegar ég var þar. Það er snemma
morguns; skipið, sem ég er með,
liggur á höfninni, og ég hefi
fylgt kunningjastúlku minni í
land. Við mætum mjólkurpóst-
inurn með gamla, rauðblesótta
klárinn sinn; en nú er hann einn
í vagninum.
„Veistu af hverju dóttir hans
er ekki með honum?“ spyr ég
kunningjastúlku ntína.
„Hún.er dáin,“ segir hún. „Hún
dó úr lungnabólgu í fyrravetur;
hefir sjálfsagt ofkælst á þessu
sífelda ferðalagi. Hún var nú sæl
að fá að deyja, því hún lífði
ekki nerna sjálfri sér til angurs
og föður sínum til byrði. Svo
var hún heldur ekki alveg með
sjálfri sér.“
„Hvernig ekki með sjálfri sér?“
spyr ég.
„Hún vildi ekkert vinna. Sjálf-
sagt hefði hún getaö gert eitt-
hvað í höndunum, til þess að
vera ekki algerður ómagi á karl-
inum."
„En stóllinn hennar er enn þá í
vagninum,“ segi ég.
„Já,“ segir kunningjastúlka
mín. „Karlinn hefir nú alla tíð
verið einkennilegur; hann vili
ekki taka stólinn, og meira að
segja teppið, sem hún hafði um
fæturna, liggur enn þá i honum.“
Gamli maðurinn heldur áfram
að bera nyólkina í húsin, en
hann er orðinn þungstígari en
hann var, bakið ofurlítið bogn-
ara, hárið ofurlítið grárra, and-
litið skorpnara og hrukkurnar á
því fleiri og dýpri. Margir, sent
mæta honum, skotra forvitnislega
til hans augunum, en hann sér
það ekki, eða læzt ekki sjá það.
Svipur hans er sem lokuð bók,
og augu hans virðast aldrei
horfa á neitt sérstakt; þau horfa
út í óendanlegleikann, þangað
sem þær eru horfnar, kona hans
og dóttir, þangað sem hana
hverfur líka bráðum sjálfur.
Fjölskyldu-kapplið.
Á hátíð einni í Viborg kepti úr-
vals knattspyrnulið staðarins við
tólf bræður, sem allir voru synir
frú Dahl í Hvilsom. Frúin mars-
eraði sjálf í bnoddi fylkingiar inn
á knattspyrnuvöllinn. Elzti son-
uriran, Anders, sem er 36 ára, var
bara með sem varamaður, því að
haan áleit, að hinir ellefu væru
fullkiomlega færir um að standa
sig jgegn úrvalsliðinu.
í skólanum.
I einum bekknum var sögu-
kennarinn að halda móralska pre-
dikun yfir hinum syndugu nem-
endum og lauk henni á þessa
leið:
— Og ef þið hagið ykkur ekki
betur hér eftir, þá nota ég engin
vettlingatök við ykkur, og þá —
— drottinn sé með yður.
Á aftasta bekk situr Alli litlf
og segir í hálfum hljóðum:
— Og með þinum anda.