Alþýðublaðið Sunnudagsblað - 13.09.1936, Blaðsíða 5

ALÞÝÐUBLAÐIÐ
5
$ÉíiS$
iSliIlilSll
IIKIlMlli
S&UíimS
* i .
A'ii'
Mltlllg|glit
:::s •
:il®Í!
-»#»-
;í , .
uðu ekki meö duguaöi og at-
orku verkalýðsins og skipulagx-
bæfileikum formgja hans. Kortiið
er skorið upp og þreskjað í tneeði
í sveitaþorpunum. Verkamenn-
imir heilsa með uppréttri hendi
og konur og böm hrópa glaðlega
kveðju alþýðufylkingarinnar:
„Salud“.
f raun og veru er ekkert breytt
í þessum sveitaþorpum, nema í
Andjua, þar sem fasistamir gerðu
flugárás, af því að njósnarar
þeirra sögðu að þorpið væri
fhfgvélamiðstöð stjómarhersins.
Tvær flugvélar svifa yfir staðn-
um. Fóikið hópast saman í dyr-
tmum og horfir ángistarfult upp
í loftið. Flygvélip er hátt yfir
jðrðu. Skyndilegá lækkar hún
flttgið og við sjáum, að vængir
hennar og stýri em rauðmáluð.
Angistin hverfur af andlitum
fölksins. Þetta eru ekki fasistar,
heldur flugvél stjómarinnar. Það
er engin hætta á ferðum.
Við komum tfl Villa del Rio.
A miðju toiginu stendiu- her-
sveit. Flestir liðsmannanna era
ungir drengir. Við eram i jaðri
ófriðarsvæðisins. Bílar með
rauðum fjöggum þjóta um aðal-
götuna, og hér berast okkur síð-
ustu fréttlr frá ófriðnum.
t tíu kíiómetra f jarska er barist
af hinni mestu grimd. 300 metra
frá okkur er stórt reykjarský. Það
er eftir sprengikúlu, sem þefir
fallið til jarðar.
Fyrir: framan verksmiðjubygg-
ingu, sem liggur að baki járn-
brautarstöðvarinnar er dálítill
skógur: Þar hefir ein herdeildin
tekið sér stöðu. Herforinginn'* á-
varpar herdeildina:
„Á morgun verðum við búnir
að koma upp fullkomnum her.
Ríkið hefir lofað ykkur launum
og það mun sjá fyrir ættingjum
ykkar, meðan þið erað i ófriðn-
um. Þið vitið hvað þetta hefir
að segja. Frá morgundeginum
rikir járnharður heragi hjá okk-
ur. Engir geta eins og áður far-
ið heim til sín á kvöldin og
verið yfir nóttina á heimilum sín-
um. Leyfi verður ekki veitt
nema í ströngustu nauðsyn. Þið
tilheyrið hersveitunum og verðið
hjá þeim. Þeir, sem efast um
hlutverk okkar, skulu flýta sér
burt i kvöld, því að á morgun
er það of seint. Þeir, sem fara
á morgun, verða skoðaðir sem
liðhlaupar og farið með þá sem
liðhlaupa. Við eram varnarsveit
FRA BORGARASTYRJÖLDINNI Á SPÁNI.
þjóðarinnar, og við skulum veröa
fyrstir til þess að brjótast inn í
Sevilia. Frelsi þjóðar vorrar ska!
vera okkar hlutverk. Gangið þið
að þessu, félagar?“
Öll sveitin kallar ákveðið og
einum rómi: já.
Þetta er Peris hershöföingi.
Hantn ér-sósíalisti og hefir unnið
mjög mikið fyrir flokk sinn síð-
ustu árin. I verkföllunuin síð-
asíliðin ár hefir hann bjargað þús
undum verkamanina frá því að
lenda i faingelsi. Honum er þaö
þaldka að héraðið hefir ekki orðið
haröar úti. Menn og konuT fcyssa
hönd hans, þtegar hann fer fran^
hjá. Hér við vígstöðvajnar er
trann orðinn hetja. Hersveit hans
telur um það bi! 500 manna og
þeim hefir hann safnað hér i
grendinni.
t Andalúsíu er ekki barist í
floklkum eins- og í fjöllunum i-
lcringum Madirid. Fasistamir hafa
tekið sér aðstöðu í luktum kirkju-
turnum og uppi í byggingum
par sem ekki er hægt að veita
þeim aðsókn r:iema með því að
berjast í násigi. Hér ríkir ekki
hemaður fallbyssnanna og skDt-
grafamra. Hér ríkir gamla hern-
aðaraðferðin, ég eða þú.
— Við höfum ekkert haft fynir
stafni i tvo daga segir uingtur
hexmaður við mig. Við viljumi
eklki bíða iengur; við viljum halda
áfram. Peris hefir sagt, að við
munum vinna sigur og bardagarn-
ir hefjast í kvcld.
Herfylkingin er dálítið undar-
leg að sjá. Hér eru engir einkenn-
isbúningar. Allir eru eins og þeiP
komu frá vinnu sinni. Skyrturnar
eru víðar i hálsmálið, buxurnalE
gráar og hermeninimir hafa belti
um mittið. Námumennirnir eru
jLíka í vinnufötum sijnum. Á höfð-
inu bera þeir. barðalausa strá-
hatta, sem skýla þeim fyrir geisl-
um sólariunar, mieðan þe’.r eru
við vinnu sína. Sumir hafa kven-
húfur á 'fiöfðinu og það ©r ekíki
laust við að Péris bnosi dálítið
þegar ég vek athygli hans á
þessu.
— Við verðum áð gæta þess að
þetta eru hálfgerð börn, en þegar
þeir em komnir út í baráttune
þá eru þeir hetjur.
Einn hópurinn nálgast. Þa« á
meðal er stúífca í hermannabún-
ingi með stóra herforingjahúfu á
höfði.
Við erum öíi eins og eitt heim-
ili. Maðurinn minn, bróðir minn
og ég erum komin alla leið fná
Madrid til þess að taka þáít í.
vöminfli. Ég er eiiia konan í þessu
herfyíki og særðist í fjöílunuih,
skammt frá Madrid. Hún sýnil
mér fótinn, sem ennþá er reif-
aður. Við vorum sand fiingað og
EIN AF FLUGVÉLUM STJÓRNARINNAR EFTIR NÝA FSTAÐNA LOFTÁRÁS.