Alþýðublaðið Sunnudagsblað - 27.09.1936, Blaðsíða 4
*
ALÞYÐUBLAÐIÐ
Hefir skritartækni pjóðarinnar hrakað?i
Eftir Sueinbjörn Sig-
urjónsson, magister.
SKRIFT og skrifíai'kennsla"
. heiLr dálLill bækiinjur, se.n
út kortx sí3as I. veíur að tlh.luí-
un fræðslumálastjörnar. I hon-
um eru 3 ritgerðir. Höfundar eru
Sigurður Thorlacius, skólastjóri,
og kennararnir Steingrímur Ara-
son og Guðmundur I. Guðjóns-
son.
1 þessari ritgerð er að finna
margháttaðan fróðleik um skrift
og aðferðir við skriftarkenslu, og
hún veitir glöggt yfirlit yfir nýj-
ustu skoðanir sérfróðra manna á
því máli í ýmsum löndum. Rit-
gerðin er prýdd fjölda ágætra
rithandarsýnishorna. Er hið elzta
frá því um 1250 með hinu fagra
munkaletri skinnhandritanna, þá
nokkur frá 18. öld, en flest frá
19. og 20. öldinni. Eru þarna
samankomnar rithandir margra
c/tfcL sú-ccsr r-tct/'/: jj/xsuyacyycxLXsxr- /xrrscs /xxyTxyssT'
x/sá-ArcAxisy: L^4cJsy/xix4xyJsAcAcxxy /rCsAAscxxy'
SsAyy-zsX/
s. srix&AAýxrczsrTs
jfyVilcxs/ €í3cr/~rTXsr7s sÍsAgs yCusy- SsAc yO cýsýcf -—
/VtiSsyssssíSssTSTs. Jccxxx (^x/xysmycxs sTS&Aycxrzxxsms cxy
,/Txyxxýy/ísy-cxrzxxx. cxfáisícorzs y&Aý<sríc£y?«is éxrcss, ^s&ccxycexx
^fxccccs ýcxLAsAassoAcA' sCssryu s/csycx c/^ x/xúc^ocs,
sS'xccJss'cssS' c//^> ssxzssccs. ^Ctccco sdxýyyccx€cu x>
■ /xxxxx^xxstcsx, xdfcs c/<fs sz/cýAcuccxyyis'.
Vorskiift úr Miðbæjarbarnaskclanum i Reýkjavik;
1 upphafi ritgerðar sinnar skýr-
ir Sig. Thorl. frá því, að 5 nianna
nefnd skólafróðra manna, sem
skipuð var 1934 til þess að at-
huga skólasýningu Sambands ísl.
bamakennaia, hafi ikom'.zt að
þeirri niðurstöðu, að skrirt barn-
anna væri mjög ábóiavant og
brýn nau syn umböta í því efni.
Er. ritið fram komið til þess að
benda á leiðir tii endurbóta og
vekja áhuga kennara á málinu.
Sig. Thorl. vekur athygli á því,
að samanburður nútímarithanda
við fornhandrit í Landsbókasaln-
inu sýni, að skriftártækni þjóð-
arinnar hafi hrakað á si'ðari tím-
um. Telur hann orsakirnar vera
hina oddhvössu stálpenna, sem
komið hafi-í stað fjaðrapennanna
gömlu og ennfremur strikaðar
forskriftabækur með eríiðri stafa-
gefð, : sém slitið hafi skriftar-
kennstuna úr Hfrænum og eðli eg-
ums tértgslúm viö annað nám.
Því náest er skýrð hin líífræði-
lega undirstaða 'skrifta'rinnar,
sagt frá ýmsurrt aðferðum til
þess að létta býrjunarörðugleika
skrif a námsins og gtera þáð
viekjaidi og aCiaðandi fyrjr
börnin, rætt um mismunandi let-
urtegundir o. m. fl., sem hérverð-
nr "kki rakið.
þjóðkunnra manna og listaskrif-
ara. Flest sýnishornin eru falleg
og skýr, en þó hvert með blæ
síns tíma og persónulegum sér-
kennum.
Hinar tvær ritgerðimar fjalla
um sjálfa skriftarkennsluna. Höf-
undarnir eru báðir þaulvanir
skriftarkennarar og hafa hér
mörgu að miðla stéttarbræðrum
sinum af eigin reynd; í þessu efni.
í ritgerð St. A. er rithandar-
mælikvarði, ætlaður kennurum,
<2sT Csi 'r'aXoxC 'CeXXct xH,<^is\'y^,
'rgsL^'VTyLsT JLiXXóL3 'fiotxnsö 'flsixi 'tCisyn-i •
^ú.o-rö/sr^siAsT Jgo/cfc
sem dæma eiga um skrift, og get-
ur slíkt verið gott til þess að
skapa samræmi í 'k,röfum mlli
’hinna mörgu barnásköla landsins.
G. I. G. birtir nokkur snotur
sýnishorn af vorskrift og haust-
skrift nemenda sinna í Miðbæj-
arskólanum! í Reykjavík. Er gam-
an að sjá þann mikla mun skýr-
leika, lipurðar og formfegurðar
sism e'ns vetrar kennsla hef.r á-
orkað.
í öllum ritgerðunum kemur
fram heilbrigður skilningur á til-
gangi skriftarkennslunnar:
„Skrift er tælri til þess að flytja
hugsanir milli samtíðarmanna og
frá einu tímabili til annars. Þess
vegna verður fyrst og fremst að
loVámx
ráðið í sk'riftina.“ (St. A.). Þelfcj
eru orð í tíma töluð.
Þó að bókin sé fyrst og frernst
ætluð kennurum og miðuð við
starfssvið þeirra, eiga viðhorf
hennar og skoðanir erindi til
allra, því að skrift er ekki algert
einkamál hvers einstaklings, eins
og sumir kunna að ætla. Öskýr
og sóðaleg rithönd er allsstaðar
til trafala og skapraunar, bæði í
starfi skóla og viðskiftalífi. Skýr
og falleg skrift vekur ekki ein-
ungis ánægju, eins og allt, sem;
fagurt er; hún hefjr einnig mikið
raunnæft gildi. Þótt vér lifum:
á öld ritvéla og hverskonar tækníi,
léttir skýr skrift ótrúlega störf
fjölda manna, i þjóðfélaginu, t. d-;
pro ittrtL,atne. airdjú^
-isndrrL C.onJföeraJúr mJóúö: /f ^
i no4<JiA-6Je.l Jfeu. ue,.
- alifsim€, "faro omnt.
'Jell ~fc[ tft,Si vc 'Jh.nLeJ-
-n
ftlr/C ccrijnofcJ W(OX£.-c'tKJi!XS alicnð
ólcJcl-, Jttte ea-,ytra-J^Íluii cssy ncrjc'U- jfaj
jiáe exL-^aun. ttel'cjnje£.i,ctim-
. nlju-m, tncdtf/JeLÍnL co<t n.ðfcicnj-, •
Oeraa est~,airS, ejc lántt- ^
~n& iui-ió ra>~, §Jk~}>u~cíá rtaJ-árdL- cojno^,
-jcunJ, J’ute'Jó’-fuij- níJðUiM-ÍLéu^ 'ftrifi-p
_ c Lpú-S ncéíscunL najlð.
Síra Ásgeir Bjarnasson í Ögurþingum.
krefjast þess, að hún sé læsileg“'jf kennara, prentara, vélritunar-
(Sig. Thorl). „Það er skortur á : slúlkna og viðskiftamanna á öll-
skrifa |f um
þannig, að ekki verði þrautalaust f skólanna hún brýn nauðsyn til
nærgætni og samúð aö
sviðum. Þá er nemendum
•sZsJ Ccscssf/
T2 /txtlstacis
aj jf’a/xx'a Jyo . 'J’/ íc Ctj, vm Uon 7nc3~jjxxxíi Jfx-fy ->
srJJctTicAaxyyy oyfnexss^ Ja' /JtxvjA <J ■&£*. ■,/** Jexjt'UfsrtuA
xfazsrrsrnsrt* /<sr> ‘/nxsrsn iAysrAýa. ^^jj CÍttisr Oj jbasnn />cyþ '~<sr>
sfyigjf vnej £/• ■ (sJrcsm'ijjfzxc cl€A/ fo- tncxj* JxJ c/JJi ' æ /Cixesm
Jjy/ ^xJsLTsnc -eJxL JLxxa* Jeynxsr ^AjxltÍ/xs yœn&usL
^ JÍjJ' aJ aAfr/x /xsn-ý/ aX Ajjx. fl/xj CxsnX, JnrAcJí -Ctsn6 ^
•ýynsi' JlCyrxnsixn U-tc/ , Cn- JJ» CxootZnsjxnf /JUcAc*. /rnxj 4/ cdt
/J>. 4 Cs eXs/cxí' S
Jstsrisy> esesyisAcíL-^usL
l ielsmst
easyic/x, 'IX'PT*