Alþýðublaðið Sunnudagsblað - 24.12.1936, Blaðsíða 12

12
JÓLABLAÐ
JÚLIUS VON STAKKHOLZ:
GJÁBAKKAKARLINN var
hundleiður á öllu sam-
an. Hann stóð pungbúinn
úti á túninu og horfði dökkum
sjónum yfir héraðið. Svo virtist
sem öllu gamni hefði verið út-
rýmt úr heiminum. Alt var kol-
grátt og tilbreytingasnautt,
hreint og beint ólifandi! Enga
vinnu var svo sem hægt að fá
og því síður dans á laugardags-
kvöldum. Það var meira að segja
ekki neitt varið í það 'lengur
að heimsækja hann Óskar skó-
smið, sem áður hafði þó verið
fullur af glensi og skringileg-
heitum. Nú stóð liann í slættin-
um og hafði ekki einu sinni rænu
á því að snúa sér við, þó að
ein lítil stúlkukind stykki fram
hjá honum. Hinn áður svo glað-
lyndi skósmiður var nú víst orð-
inn gripinn af mammon. O, svei,
o, svoj!
Gjábakkakarlinn snéri skro-
tuggunni undir beztu tönnina og
tugði svakalega. Nei, það var al-
deilis ekki iifandi lengur hér í
Blánefsdalnum. Ætti hann ekki
að hlaupa bara á fjöll og slúðra
við seljastelpumar? Jú, drottinn
minn dýri, þarna hafði hann það.
Það var svo sem ekki margt sem
amaði að, meðan hausinn var enn
svona frjósainur!
Hann stökk inn í kofann sinn
og stakk brauðsnúð og smjör-
líkissneið ofan í skjóðuna sína.
Það var eins og að taka með
sér alla búslöðiina, hugsaði hann
og bretti upp á varirnar. Meiri
mat átti hann ekki hér í þess-
um synduga heimi. En langt var
þó hægt að komast á þessum
brauðsnúð og þessu ágæta smjör-
líkisstykki, já, næstum því á
heimsenda, ef maður var heppinn,
og þó sérstaklega ef hann hitti
einhverjar góðar seljastelpur á
leiðinni. Og þær voru venjulega
góðar, að minsta kosti fengu þær
orð fyrir það.
„Ég veit um litla stúlku, ég
þekki hana vel; ég veit um litla
stúlku út í skógi!“ sönglaði hann
og brosti glettnislega. Nei, það
var synd að segja, að skjóðan
væri þung. Hann snaraði henni á
bakið, læsti dyrunum og stökk
af stað. Fari kofinn blessaður,
Blánefsdalur og heila hersingin.
Nú fór Hallbjöm Harðarson frá
Gjábakka út í heiminn til að
freista hamingjunnar og halle-
iúja!
Hallbjörn harðarson
skar sér sterklegan birki-
staf og hljóp við fót fram dalinn
og til fjalla. Skapið varð léttara
Og léttara því Jengra sem hann
komst frá þessum gleðisnauða
dal. Hann leit við til byggðarinn-
ar og gretti sig. Engar þakkir
áttu þessir blessaðir sauðir sem
þarna bjuggu. Fyrst þeir höfðu
ekki vit á að meta Gjábakka-
kallinn, þá var hann svo sem ekki
upp á þá kominn og þeirra hafur-
task. Þarna stóð Laugarness-
bóndinn og sparaði saltið í mat-
starfsmanna sinna, en þegar hann
vildi punta upp á sjálfan sig, þá
vantaði hann ekki aurana. Og
þarna kjagaði Holtsbóndinn og
jagaðist við almáttugan guð út
úr því, að ekki skyldi vaxa meira
gras á enginu hans og kartöflur
í kálgarðinum. Bölvaðir mamrn-
onsþrælar alt saman. Ætti hann
svo sem ekki að þekkja þá?
Hamingjusamur var sá, sem
var upphafinn yfir þessa heimsins
heimsku. Hann sveiflaði birki-
stafnum hlægjandi og rjóður,
með rautt hárið flagrandi í hlýj-
um blænuin og hélt áfram létt-
ur á sér, reifur og glaður. Hann
var frjáls sem fuglinn fJjúgandi.
Alt angaði af sumri og gróðri.
Hver var nú hamingjusamari en
Gjábakkakallinn? Hann mætti
stúlkutetri norður við vegar-
beygjuna og strauk skeggið og
hneigði sig eins og ungur fursti.
„Ekki hélt ég að svona góð-
gæti væri á ferðinni á þessum
slóðum," og hann sendi henni
sjóðandi augnaskot undan loðn-
um brúnunum.
Stúlkan roðnaði, brosti niður
i svaðið og hljóp sína Ieið. En
Gjábakkakallinn hló. Ekkert var
eins upplífgandi eins og slíkir
rjóðir smáálfar úr draumaheim-
inurn. Þeir voru eins og nýtt
blóm á morgni lífsins. Þessar
stúlkur biðu aðeins eftir fyrsta
sólargeislanum til að geta opn-
ast og breitt úr blöðunum. Og
hann var sannarlega einn af
þessum geisium. Húrra fyrir
stúlkunum!
Gjábakkakallinn þrammaði eins
og hann ætti lífið að leysa gegn
um byggðina. Smjörlíkisstykkið
bráðnaði í sólarhitanum og lak
út úr skjóðunni. Það var gat á
öðru horninu svo að hún Jak
öllu saman. Hann svifti skjóð-
unni af sér, batt fyrir gatið. —
Svona, nú varð smjörið að bíða
fyrst um sinn. Það var gott að
það bráðnaði, því þá gat liann
etið brauð með ídýfu í kvöld!
UM KVÖLDIÐ þegar sólin var
í þann veginn að síga niður
fyrir tindana, var Gjábakkakall-
inn kominn inn milli fjallanna.
í bláuin skuggum birkihlíðanna
sá hann inyndarleg selin fram-
undan. Þarna var áreiðanlega
nóg af seljastelpum, bústnar, á-
gætar seljastelpur, með rjóma og
hveitikökur á hverjum fingri.
Þarna hlaut að vera mikil þörf
fyrir myndarlegan og glaðlytndan
Gjábakkakall. Ef til vill myndi
ha|nn lenda þarna í sinu stærsta
æfintýri.
Nú reið á því að hitta á bezta
selið, þar sem jafnframt var bezta
hjartalagið. Hjörtun voru svo
sem ekki jafngóð öll til fjallanna
Hann fleygði sér niður í lyng-
ið og opnaði búrið.
Tja, það leit ekki vel út í
skjóðunni. Hún var öll útötuÖ í
feiti. Hann greip brauÖið meú
báðum höndum og beit stóras.
bita af því. Það bragðaðist vei
og ekki þurfti hann að hafa fyr-
ir því að smyrja. Það smurði sig
alt saman sjálft. Svona átti það
altaf að vera. Hann dýfði brauð-
inu aftur ofan i feitina og beit
stóran bita. Nam, nam, sjálfor
fremur en í byggðinni. Hann taldi
ráðlegast að ráðfæra sig við
stafinn sinn. Það var gamalt og
gott bragð. Hann kastaði birki-
stafnum hátt á loft upp og fylgdi
honum eftirvæntingarfullur með
augunum. Hann féll niður í þúrra
mosaþembuna í siuðvestur átt. Og
endinn á stafnum stefndi beint
á grátt sel í birkiskóginum rétt
við stóra vatnið.
— Olræt, þá vissi hann það!
Þangað varð hann nú að snúa*
sínum léttu skrefum. Með húf-
una á skakk og blístrandi trala-
iala í skeggið trítlaði hann létti-
lega inn eftir heiðinni. Smjörlíkið
gutlaði í skjóðunni og brauðs-
endinn kitlaði hann svolítið í
bakið. Pliss-plass-plump, sagði
smjörlíkið og brauðið. Fjandi er
þetta þunglyndisleg músik. Ætli
hann hefði ekki tíma til að fá
sér bita?
Hann hafði hvorki smakkað
vott né þurt allan daginn.
kóngurinn hafði ekki meiri á-
nægju af mat sinum.
Hann kipptist við. Eitthvað
hafði hreift sig inn á miili grein-
anna bak við hann, og þarna
stóð léttklædd ungmeyja og
brosti glettnislega til hans.
„Gúda,“ sagði hann, ,yvertu æ-
tíð velkomin, blessunin,“ og sva
skellihló hann og veifaði til henn-
ar.
Hún kom nokkrum skrefum
nær honum og horfði á hann for-
vitnum augum.
„Hver ert þú eiginlega?“ sagði
hún og beit í laufblað.
„Ég er ógiftur spiiari og
sprellugosi og hefi hugsað mér
að heimsækja selin hérna í fjöll-
unum, og biðja mér stúlku,“
svaraði hann, og fékk sér stór-
an bita af brauðsnúðnum.
„Komdu hérna og seztu hjá
mér, og við skuium bera ráð okk-
ar saman.“ Hann strauk meö
hendinni yfir dúnmjúka mosa-