Alþýðublaðið - 10.12.1927, Blaðsíða 2
ÁLÞÝÐUBLiAÐI Ð
B
©ostkllaa’s
lindarpennar og ritblý.
Bohlar
lindarpennar og ritblý.
Mesatisiope
lindarpennar og ritblý.
Maweeo
ritblý.
¥erðlaif vlð alíra hæfi, frá
1,50 Íirjflarpeímiim upp í 40 fer-
! ív’"’ ■'i’j ?! yú .' ■ ,.M ?.)
Seðiaveskf,
Ritfeli,
Peniisgabu dd ar,
Spilapeningar,
Visnabækur,
Póstkortabækur,
L j ósmyndab ækur,
Skjaiatöskur,
Teiknigerðar,
Spil, mikið úrval.
Beíra að kpina i fyrra lagl
meðau nógu er úr að yella.
VerzÍMi lörn &MIánsso!
IALÞÝÐDBLAÐIÐj
kemur út á hverjum virkum degi. >
Afgreiðsla í Alpýðuhúsinu við t
Hvertisgötu 8 opin !rá kl. 9 árd. >
til kl. 7 siðd. |
Skrifsfofa á sama stað opin kl. ►
1 95/s—IOV2 árd. og ki. 8—9 síðd. {
j Ssmar: 938 (afgreiðslan) og 1294 >
} (skrifstofan). t
| Verðlag: Áskriftarverð kr. 1,50 á P
l mánuði. Auglýsingarverðkr.0,15 I
J hver mm. eindálka. ►
í Prentsmiðja: Alþýðuprentsmiðjan (
j (í sama húsi, sömu simar).
Björguuarfélag.
Fundux var haldinn í Kaup-
þingssalnum í fyrra kvöld um
b)örgunarmál, er Fiskifélagið og
„A!dan“ höfðu boðað til. Um 100
manns sóttu fundmn. Málshefj-
andi var Jón Bergsveinsson, er-
indreki Fiskifélagsinss í björgunar-
.málum. Skýrði hann frá ferð sinni
til útlanda og Iýsti i stóxum drátt-
um starfsemi nágrannaþjóðanna í
björgunarmálum.
f Noregi var björgunarfélag
stoínaö 11. júlí 1891. Árstekjur
félagsins 1925 voru 450 þús. kr.
ab meðtöldum»ríkásstyrk, 35 þús.
Félagið á 28 björgunarskútur og
eina björgunarstöð. Það heíir
bjargað 2600 mannslífum frá
drukknun öll þessá ár, bjargað
að landi 2865Í bátum og minni
'skipum og veitt aðstoð við björg-
u,n 500 síórra skipa.
Sænska björgunarfélagið , var
stofnað 1907, 1. júní. Það á nú
16 björgunarstöðvar. Enn fremur
hefir sænska ríkið haldið uppi
björgunarstarfsemi . síðan um
miðja 19. öld. Það á nú 17 stöÖv-
ar.
í Ðanmörku er björgunarstarf-
semin eingöngu kostuð af ríkinu
og stofnuð með lögum ,26. maxz
1852. Það hefir nú 75 stöðvar. Frá
því, að það var stofnað til 31.
marz 1922, hefir björgunarstarf-
semin bjargaö 10 292 mönnum úr
lífsháska.
1 Englandi var björgunarfélag
stofnað 4. marz 1824. 1925 átti
það 217 stöðvar og fjölda björg-
ur.arbáta. Dýrasti báturinn kostar
16 þús. stpd., naust og önnur
tæki fyxir siíkan bát 14 þús. stpd.
Frá stofndegi til ársloka 1925
hafði félagið bjargað 60358
mannslífum. /rstekjur félagsins
1925 námu 232 þús. stpd. og er
náð inn meö árstillögum, sam-
skotum og gjöfum einstakra
mana.
Frummælandi benti á nauðsyn
björgunarstarfsemi hér á landi.
Hér væru mjög óíuilkomnar
skýrslur frá fyrri árum, en á
ýmsum stöðum væri þó yfirlit að
finna. Um 25 ára skeið hefðu _að
naeðaltali drukknað 70 íslenzkir
Truenn á ári. A þessu tímabili jhafa
drukknað 96 menn á höínum bmi
Og 121 tekið út af skipuim i rúm-
sjó. Á síðast liðnu ári hefði verð-
mæíi skipa og farms, sem farist
hefði, nurnið rúmum 4 milljónum.
Taldi hann nauðsynlegt, að stofn-
að yrði björgunaríélag, er ynni
að því að koma í veg fyxir slys
og þar nreð að varna því böli
og tjóni, ex af þeim leiddi.
Næstur tók tiii máis Guðm.
Björnsson landiæknir. Sagði hann,
að heilbrigðisástand íslenzku
þjóðarinnar stæði öðrum menn-
ingarþjóðuin á sporði; t. d. væri
barnadauði lægstur hjá okkur að
undanteknu einu landi, Nýja Sjá-
landi. Öðru rnáli væri að gegna
um slysfarir á sjó. Þar værum
við þjóða hæstir með dánartölu
og stæðum öðrum þjóðum Jangt
að baki með varnarráðstafanir
gegn þehn hörmungum. Við miss-
um áriega 1 mann af hverju þús-
und-i og oftast kjarna þjóðarinn-
pr, ungu mennina. Væri mannslíf
tvítugs manns metið til peninga
um 60 þús., sem þö væri of lágt
þá gæti hver og einn reiknaö, hve
mörgum milljónum við töpuðum
ariega fyrir utan allan harm og
örbirgö, sem siík slys valda þeim,
er eftir lifa. Áleit iandlæknir
þetta mesta vandræðamálið, sem
þjóðin ætti nú við að stríða og
ekki vanslaust að gera ekkert tii
umbóta. Hvatti hann mjög til fé-
lagsstofnunar.
Magnús Sigurðsson bankastjóri
hvatti mjög til hins sama. Benti á
ýms dæmi um sinnuleysi okkax
íslendinga að' hafa ekki komið
hjörgunarstarfsemi hér á. Reykja-
vík ætti nú milljón króna höfn,
en engan bát, sem gæti bjargað
mönnum í vondu veðri. Þegar
slysin yrðp, þá væri rokið upp
ti;l handa og fóta aÖ skjóta saman
handa ekkjunum, en svo væru
þær gleymdar eftir mánuð o. s.
fxv. Betra vasri að gera sitt ítrasta
til að aftra slysunum. Kristján
Bergsson og Þorsíeinn Þorsteíns-
son tóku einnig til máls. Að um-
ræðum loknum var samþykt í
einu hljóði tillaga frá Guðm.
Björnsyni iandlækni, að stofnað
yrði björgunarfélag, er næði yfir
iand alt, og kosin skyldi 5 manna
nefnd til undirbúnings.
Samkvæmt tillögu frá Magnúsi
Sigurðssyni bankastjóra voru
þessir menn kosnir í einu hljóði
í nefndina: Guðm. Björnson land-
iæknir, Jón Bérgsveinsson, Geir
Sigurðsson, Þorsteinn Þorsteins-
son skipstj. og Sigurjón Á. Ól-
afsson.
Féiagi þessu er ætlað að ná til
aiira iandsmanna, karla og
kvenna, bæði tii sjávar og sveita,
og þar með að mynda alþjóðar-
hreyíingu um þetta þjöðarvel-
ferðarmál, á sarna hátt og ná-
grannaþjóðir okkar haía gert hjá
sér.
Frá sjómönmnumf
FB„ 8. dez.
. Famir áleiðis til Englands. Vel-
líðan allra. Kærar kveðjur ttl
kunningja og vina.
Skipshöfnm á „Brfgaum“.
Fjármálm
fyrir bæjarsfjórnimii.
(Nl.)
Að 'gefnu tilefni fluttt H. V.
svo felda tillögu fyrir hönd Al-
þýðuflokksins, þar eð oít hefir
„brunnið við“, að einstakir áætl-
unarliðir hafa hækkað eða lækkað
að mun, án þess borgarstjóri
leitaði samþykkis bæjarstjórnar-
innar þar um: „Bæjarstjórn á-
lyktar að leggja fyrir borgarstjóra
að gæta þess vandiega, að fjár-
hagsáætlun bæjarins sé nákvæm-
lega fylgt í einstökum gjaldalið-
um. Ef sýnt þykir, að áætlað fé
hrökkvi ekki tii fyrirnauðsyn-
legum útgjöldum eða nýrra gjalda-
liða gerist þörf, þá skal borgar-
stjóri leita samþykkis bæjarstjóm-
arinnár um aukafjárveitingu." Þá
flutti P. Halld. aðra ályktun, er
vLtnaði í þessa. Ruglaðist forset-
tan (Guðm. Ás.) á henni og fór
;með hana eins og rökstudd dag-
sfcrá væri og samþykt hennar
bægði öllum öðrum tillögum frá.
Var hún samþykt með 7 atkv.
gegn 6 (Aiþfl.). Áfrýjaði Harald-
ur þeim úrskurði forseta til bæj-
arstjórnarinnar, að tiilaga H, V.
kasmi ekid tii atkvæða af þeim
sökum, en íhaldið studdi rundar-
afglöpun forsetans síns, og þar
við sat. Glöpunin var til gildis
leidd.
St. J. St. og Har. Guðm. fluttu
þessa tillögu: „Bæjarstjórnin sam-
þykkir að fela rafmagnsstjóra að
sjá um, að gerð verði hið fyrsta
kostnaðaráætlun um virkjun Sogs-
ins með það fyrir áugum að út-
vega Reykjavík og ef til vill ná-
grenni hennar nægilegt rafmagns-
afl til Ijósa, suðu og iðnaðar,
og að leggja þá áætlun ásamt
tillögum um virkjunina fyrir bæj-
árstjórnina svo fljótt, sem verða
má.“
Einn íhaidsmanna lagði til, að
þeirri tillögu væri vísað til raf-
magnsstjórnar, og var það sam-
þykt með 7 atkv. gegn 6, svo
hjákátieg sem sú afgreiðsla var,
Einnig flutti Haraldur þessa til-
lögu: „Bæjarstjórn leggur fyrir
fasteignanefnd að taka hið bráð-
asta til athugunar og gera ákveðn-
ar tillögur um skipulagsbundna
ræktun bæjarlandsins og hagnýt-
ing þess.“ Sú tillaga var þö sam-
þykt. Mikið var!
Loks samþyktu 8 ihaldsmjenn
gegn , atkv. Alþýðufl., heimiid
handa borgarstjóra til að taka
bráðabirgðalán handa bæjarsjóði
næsta ár eftir þörfum, ,,enda nemi
slík lán aldrei samtímis meira en