Alþýðublaðið - 06.01.1945, Blaðsíða 3
Iai$ai<dagiiT 6. janúac. 1945.
Þegar iótk tryllist
ÁÐUH HEFIR verið á það
minnzt í þessum dálM, hvern
ig stundum megi nota múg-
sefjan til hinna hxapaleg-
ustu ódæðisverk. Hvernig
vitibomir menn, rétt eins og
ég og þú, það á við um allar
þjóðir, geta orðið að vitfirr-
ingum á einu augnabliki og
þar með valdið óskaplegum
pg hörmulegum slysum. í
fyrri grein um þetta efni var
á það minnzt, hvernig nazást
ar í Þýzkalandi hefðu notað
sér þetta, gert fólk, venju-
legt hugsandi fólk að ofstæk
isfullxim fávitum, meðan þeir
þurftu á því að halda. Má
segja, að þetta fyrirbrigði sé
talsvert rannsóknarefni fyrir
sálfræðinga okkar tíma, þar
eð vöxtur og viðgangur naz-
izma og fasisma er mikið þess
um hlutum að kenna.
í ÞVÍ, sem hér fer á eftir, verð-
ur ekki minnzt á hina ,,póli
tísku hlið4' múgsefjan, eða
,,panie“ sem svo er kölluð á
málí Engilsaxa, héldur
stuðzt við myndagréin, sem
nýlega bírtist í hinu ameiýska
tímariti „Coronet“, en þar er
lýst á mjög áhrifaríkan hátt,
hvernig áhrif það herfir, ef
skeifing, ofsahræðsla, eða
ofsaréiði, sem ekki styðst
við vitsmuni eða dómgréind,
sem sagt „panic“ brýst út.
MYNDAHEFTI ÞETTA, sem
innifalið var í tímaritínu
„Coronet“, sem fyrr getur,
hefst á því áð birta mynd þar
sem sýnt er viðbragð fólks
í Evrópu, er svartidauði geis
aði á miðöldunum. í áhrifa-
mikilli mynd er því lýst,
hvemig vitstola lýður flýði
borg úr borg og bar farsótt-
ina með sér og varð mörgum
fleiri að bana en annars
þurfti að verða. Þá var fólk
að sjáifsögðu næsta fáfrótt
wm eðli sjúkdóms, hjátrúin í
fullum bióxna og því fór, sem
I raun varð á. En ýmislegt, sem
1 gerist á vomm dögum, sem
ekkert á skylt við farsóttir
orkar á svipaðan hátt á al-
múgann.
EF TIL VILL er þetta fyrir-
brigði „panic“ einna mest á-
berandi í Bandaríkjunum,
þessari risadeiglu hinna
ýmsu þjóðflokka og skoðana,
enda eru fíest dæmin úr
þessu riti tekin þaðan. Þess
er til dæmis getið, að hinn
12. júní 1871 hafi tveir írar
lent í deilu í New York. Deilu
þessari, sem hefði verið hægt
að ljúka á skömmum tíma,
með lítilli fyrihöfn, lauk með
því, að fjölmargir saklausir
menn biðu bana, er taugaó-
styrkir hermenn vom kvadd
ir á vettvang og skutu á á-
horfendur. Þá er og greint
frá því, er eldur kom upp í
i BroOklyn-leikhúsinu í New
York 1871, að f jölmargir hafi
beðið bana eða særzt háska-
lega, enda þótt nægur tími
hefði verið til þess að kom-
ast út í tæka tíð.
Frh. á 7. síSu
ALÞTPUBLAPIP
í
i gær
Öll skipulögð möl-
syrna gegn hersveit
um Scobíes er hætl
ÆE FREGNIR bárust
frá London seiiit.í gær
kveldi, að ELAS-flokkarnir,
sem barizt hafa í Aþenu og
Piræus gegn Bretum að und
anförnu, hefðu gefizt upp og
hætt allri skipulegri mót-
spymu gegn he'rsveitum Sco
bies hershöfðingja.
Áður höfðu Bretar rofið
helztu samgönguleiðir þéirra til
Aþenu og brotizt inn í morður-
hluta borgarimiar, sem ELAS
menn stil þessa hafa haft á valdi
sínu og gert þaðan hverja árás
ina af annari á Breta.
Með þessu er lokið tíiraun-
um kommúnista, að minnsta
kosti í bilii, til að brjótast til
valda i Grikklandi. ELAS-menn
sem æstir höfðu verið upp af
kommúnistum hafa tekið þann
kostinn að hætta vopnaðri mót
spymu í Aþenu og Piræus og
má nú vænta þess, að greiöíeg
ar gangi um aðdrætti matvæla
og nauðsynlegra lyfja í hafnar
borgum Grikklands handa
1 andsmö nnu m, sem búið háfa
við mikinn skort, eins og kurm
Ugt er.
Fundur Roosevells,
Churchills og
Slalins effir 20.
þessa mánaðar
rT1 ILKYNNT er í Washmg
■** ton, að Roosevelt Banða
ríkjaforsetí muni hitta þi
Churchill forsætisráðherra
Breta og Síalin marskálk
einhvem tima eftir 20. þ. m.
Teldð er fram, að það geti
verið míkið undir veðii kom
íð, hvar fundur þeirra muni
eíga sér stað
Monlgemery á vígstöðvunum
SaiíEÍkvæm.1 oíðuslu fregnunn hefir Sir Bernard Law Möntgameriy marskálkur nú tekið við
yfirstjórn fhef-aifla bnmiamanna nerðam Ardennafleygsins svo.nefnda, þar á ameðal tveggja
| herja BanÉteayacjansaaBa. Hér séssí, !hann í liðikönnun í Beligíu ekki alik fýrir löngu. Hann
J er annar ;maðurfnn frá vinstoii á myndinni.
Montgomery tekur við herstjórn banda-
manna norðan Ardennafleygs Þjóðverja
Brelar taka Myab í
Buima
BRETAR hafa nú tekið
Akyab, ,æm er em mesta
haínarborg Burma. Borg þessi,
sem er nyrzt á vestnrströnd
Bwana, er talin mjög mikilvæg
frá hernaðarlegu sjónarmiði,
enda hafa harðir bardagar geis
að um borgina, þar til sveitum
úr 15. indverska herfylkinu
tókst að taka hana. Áður höfðu
Japanar orðið að yfirgefa hana.
Flugmiðum hafði verið varpað
niður áður, þar sem Japönum
var skýrt ffá vonlausxiJ baráttu
og borgarbúum, að brátt yrðu
Japanar hraktir þaðara
Rússar hafa nú viðurkennf lepp-
sfjórn sína í Lublin
Bretar og Banclaríklamenn vifturkenna eftir
sem áður pólsku stjórnina í London
T MOSKVA ER TILKYNNT, að rússneska stjómin hafi
nú viðurkennt hina svonefndu þjóðfrelsisnefnd í Lub-
lin sem bráðabirgðastjórn Póllands og muni þær nú skipt-
ast á sendiherrum. Hins vegar er tilkynnt í London og Wash
ington, að Bretar og Bandaríkjamenn viðurkenni eftir sem
áður pólsku stjónina í London sem löglega stjóm Póllands.
Fregn þessi vakti mikla at- vera á öðru máli en stjórnin í
hygli um heirn allan, sér í lagi Moskva um afstöðuna til pólsku
vegna þess, að stjórnir Banda stjórnarinnar í London og Lub
ríkjanna og Bretlands virðast t Framh. 7. síðu.
Stjórnar aik Brefa tveim herjum Bandaríkja-
manna, en Bradley sfjórnar þeim, sem
eru sunnan fleygsins
Litlar breytingar á vígstöðunni
'T* ILKYNNT hefir verið í aðalbækistöðvum Eisenhowers,
að Montgomery marskálkur hafi tekið við yfirstjóm
bandamann-aherjanna norðan Ardennafleygsins. Er hér um
að ræða 2. brezka hermn, 1. kanadíska herinn, 1. ameríska
herínn og míkínn hluta 9. hersiíns ameríska. Omar N. Brad-
Iey hershöfðíngí mun stjóma amerísku hersveitunum sunn
an fleygsins, en bær eru úr 3. og 7. hemum.
Roosevelt forseti hefir skýrt svo frá, að ráðstafanir þessar
hafi verið gerðar samkvæmt tillögu Eisenhowers yfirhershöfð
ingja bandamanna á (vesturvígstöðvunum, með samþykki allra
hlutaðeigandi aðila, enda væri nú nánast um tvennar vígstöðvar
að ræða á bessum slóðum.
Teikið er fram í tilkynning-
unni urn þetta, að Montgomery
sé samt ekki næstur Eisenhow
er að völdum á vesturvígstöðv
unum, en að öllum, sem um
þessi' mál fjalla, hafi ko-mið
saman um, að þessi breyting á
herstjóminni væri nauðsynleg
vegna fleygsins, sem Þjóðverj-
um hefir teki'zt að rjúfa í víg-
línu bandamanna í Ardenna-
fjöllum, en hann Skiptir henni
raunverulega í tvennar víg-
stöðvar.
Samtímis var tekið fram, að
brezkar hersveitilr hefðu barizt
með 1. hémum ameríska, eink
um skriðdrekasveitir, síðan á
aðfangadag. Hafa þær átt drjúg
an þátt í þvi að stöðva harðvít
Framh. á 7. síðu.
Djarflegt afrefc
dansfcra föður-
landsvina
DANSKIR PRESTAR, sem
orðið hafa að höirfa frá
söfnuðum sínum í Svíþjóð, hafa
sent kveðju til Danmerkur.
Leggja prestarnir áherzlu á, að
þeir, sem lifi í frjálsu landi,
megi ekki kvarta undan löng-
um biðtíxna, og að hugir allra
beini sér til þeirra, sem ennþá
vinna heima fyrir í Danmörku.
Fyrir þá, sem fjarri heimaland
ilxu starfa, segir* í ávarpinu, er
Framh. 7. síðu. .