Alþýðublaðið - 12.01.1945, Qupperneq 2
1
ALÞYOUBLAÐ3Ö
Föstudagur 12. jaaúar 1945.
B i
ÍÉ
Þ 'ESSI bnáðsifcemirnjtiílega ttevya hefiir veaið leikin. aHs 43 skmium
óivalt fyrir troðÆullu biúlsi 'átartfmda og við mesrta fögnu'ð. —
L3etar nœrri, að þegar hatfi séð Lexkinm 13—14 þúsundir manna.
Fyrtst var rtevyan sýnd á s. 1. vtari, en sáðau teíkin uipp að nýju á
síðaista hauisiti og þá með nýjuan aibriðuim qg vlísuim, en nokkru
tfyrir jól varð að haetta við sýningar, en þá tfyrir troðtf'úEu hiúsi
og er -eÉíri enmiþá siéð fyrir endann á gamg þe.s:sa leikls, siem virð
ist haifa alvog ótrúleg töík á hiuigum fólks. í hytrjun nœstu viku
hetfjaist því sýnimigair að nýju og er 'það spá suimm að til vortsinis
bætiist aðrar 43 eða fLeiiri. svo öiH met til besisa dags
vecrða slegin. — Hér á’ miyndiinni sjást Árórta HaHdórisdióttir, sem
ísla fsaks og Ján Aðills, sem Esekfil‘.
Þingsálytkunartillaga um:
011 sveifaheimili á landinu í tal-
samband á næsfu árum
"■ ....
/
Nú liafa 25 sveitabýli af hverjum 100 talsíma-
samband
RÍR Framsóknarþingmenn
hafa lagt fram í sameinuðu
þingi þingsályktunartillögu um
undirbúning þess að koma öll
um sveitaheimilum landsins í
talsímasamband á næstu árum.
Tillagan er svohljóðandi:
„Alþingi ályktar að fela póst-
og símamálastjórninni að rann
saka möguleika á því að útvega
jefni til símálagninga og tal-
stöðva, er nægi til þess að koma
öllum sveitaheimilum landsins
í talsamband á næstu árum.
Jafnframt séu gerðar áætlanir
lum kostnað við þessar fram-
kvæmdir.
Rannsóknum þessum verði
hraðað, svo sem unnt er og nið
urstöður þeirra lagðar fyrir
næsta alþingi.“
í greinargerð segja flutnings
menn:
„Það mun láta nærri, að 25.
gr. af hverjum 100 sveitabýi-
um landsins hafi nú símaafnot.
Enn er því þörf mikilla fram-
kvæmda í símamálum til þess
að koma þeim í viðunandi horf,
en þá fyrst má telja, að svo sé,
þegar öll sveitaheimili hafa
síma eða talstöðvar.
Hér er lagt til, að póst- og
símamálst j órninni verði falið að
athuga mögueilka til útvegun-
ar efnis í símalínur og talstöðv
ar, er nægi til að Ijúka þessum
framkvæmdum á skömmum
tíma, og gera áætlun um kostn
að við framkvæmdimar. At-
huganir þéssar og áætlanir verði
miðar við það að sími verði
lagður á alla sveitabæi, e. t. v.
iað undanskildum einstökum býl
um, sem eru svo afskekkt, að
sérstaklega erfitt er að leggja
þangað símalínur, en í þess stað
verði þá settar upp, talstöðvar
á þessum afskekktu stöðum.“
í
FrumvarpiS um skipa-
kanp ríkisins sam-
þykkf í neðri deiid
TJ« RUMVARPIÐ til laga
um skipakaup ríkisins kom
til þriðju umræðu í neðri deild
alþingis í gær. Skúli Guðmunds
son hafði flutt breytignartillögu
við frumvarpið, þar sem ákveð
ið var, að hin umræddu fiski-
skip skyldu því aðeins keypt, að
ríkisstjórnin hefði fyrirfram
kaupendur að skipunum fyrir
kostnaðarverð. Urðu nokkrar
umræður um hreytingartillög-
ur þessar.
Breytingartilaga Skúla Guð-
mundssonar var felld með tólf
atkvæðum gegn sjö, en frum-
varpið síðan samþykkt, eins og
fjárhagsnefnd neðri deildar
hafði gengið frá því, með tutt-
ugu samhljóða atkvæðum og
afgreitt til efri deildar.
Kosningarnar i Dagsbrún:
100 manna funduríBOOOmanna
félagi samþykkir fraust á lisfa
kommúnisfa
ÁkveSiÖ að Báta fara fram allsherjaratkvæða-
greiHsBu um umhoð handa Alþýðusambands-
stjérn til af§ gera heiidarsamninga
DAGSBRÚN hélt fund í fyrrakvöld í Lisíamannaskáí-
anum og flutti Áki Jakobsson atvinnumálaráðherra
þar erindi, en auk þess var rætt um kosningar á stjóm fyrir
félagið, en þær ,eiga að fara fram síðast í þessum mánuði.
Þá var rætt tum allsherjaratkvæðagreiðslu tun heimild handa
stjóm Alþýðusambandsins til að gera heildarsamninga.
---------------------------♦
Nefndarálit um frum-
varp til lapa um kjör
forsefa íslands
Stjórnarskrárnefnd
mælir meé frum-
varpinu, en gerir
við þær nokkrar
breytingartillögur
"O RAM er komið 1 neðri deild
-®- alþingis nefndarálit frá
stjórnarskrámefd um frumvarp
til laga um framboð og kjör for
seta íslands. Mælir stjómar-
skrárnefnd með samþykkt frum
varpsins, en telur hins vegar,
að það þurfi nokkurrar breyt-
inga við og her því fram eftir-
farandi breytingartillögur:
1. Við 1. gr. í stað „forseta“
komi: forseta íslands.
2. Við 3. gr. Greinin orðist
pvo:
Forsetakjör skal fara fram síð
asta sunnudag í júnímánuði
fjórða hvert ár. Forsætisráð-
herra auglýsir kosninguna í út-
várpi og lögbirtingarblaði eigi
iSÍðar en þrem mánuðum fyrir
kjördag og tiltekur hámarks- og
lágmarkstölu meðmælenda for-
setaefnis úr landsfjórðungi
hverjum í réttu hlutfalli við
kjósendatölu þar.
3. Við 5. gr. Aftan við gr. bæt-
ist ný málsgr., svo hijóðandi:
Á kjörseðla skal prenta skýru
letri nöfn forsetaefna í stafrófs
xöð.
4. Við 6. gr. í stað „öllu leyti“
komi: öðru leyti.
5. gr. Við 11. gr.
a. Á eftir orðunum „boðar
hann forsetaefni“ komi: eða
umboðsmenn þeirra.
b. Aftan við 11. gr. bætist
ný málsgr., svo hljóðandi:
Nú er ágreiningur um kjör
gengi forsetaefnis, og sker þá
hæstiréttur úr.
6. Við 12. gr. Greinin orðist
svo:
Nú hefir aðeins einn mað
ur verið í kjöri til forsetaem-
bættisins og er hann þá rétt
kjörinn forseti íslands án at-
kvæðagreiðslu, enda fullnægi
hann kjörgengisskilyfðum. Gef
.ur hæstiréttur út kjörbréf
,handa honum þegar að liðnum
framboðsfresti.
ur þessi var mjög fásóttur, hátt
á annað hundrað er flest var, en
um 100 er rætt var um tillögu
uppstillinganefndar og hún
samþykkt, en eins og kunnugt
er, eru um 3 þúsund verka
menn í Ðagsbrún.
Á listanum, sem uppstilling
arnefndin ber fram eru aðeins
kommúnistar eða leppar þeirra.
Tveir menn sem voru í stjóru-
inni eru ekki á þessum lista,
Árni Kristjánsson, sem mun
verða á lista andstæðinga kom
múnista og Jón Agnars. —
■Listi andstæðinga kommúnista
,við stjórnarkosninguna mun
verða birtur í næstu viku. Ber
pllum þeim mönnum, sem eru
andstæðir kommúnistum að sam
einast um þann lista.
Á fundinum bar það og til
tíðinda að eftirfarandi tillaga
,var samþykkt, en hún heíir það
,í för með sér ef samþykkt verð
ur við allsherjaratkvæðagreiðslu
>að Alþýðusambandsstjórn fær
lurnboð til að gera heildarsamn
inga við atvinnurenkendur fyr
ir Dagsbrúnarverkamenn.
„Fundur í Vmf. Dagsbrún,
ihaldinn 10. janúar 1945, ákveð
iur, að allsherjafatkvæðagreiðsla
skuli fram fara í félaginu jafn-
hliða stjórnarkosningunni, um
það, hvort gefa skuli stjórn Al-
þýðusambands íslands umboð
til að gera heildarsamninga við
atvinnurekendur um kaup og
kjör. Mælir fundurinn með því
við félagsmenn, að slíkt umboð
verði gefið.“
Þá var að lokum samþykkt
eftirfarandi tillaga:
„Fundur í Vmf. Dagsbrún,
haldinn 10 .janúar 1945, skor
,ar á ríkisstjórnina og bæjar-
stjórn Reykjavíkur að fygjast
nákvæmlega með vinnumarkað
tinum í Reykjavík og gera ráð-
stafanir til þess að verkamenn
þurfi ekki að vera atvinnulaus
ir yfir vetrarmánuðina.“
Verkalýðsfélag Stykkis
bölms 30 ára
LAUG^RDAGINN 6. þ. m.
minntist Verkalýðsfélag
Styklrishólms 30 ára starfsaf
mælis með f jölmennri samkomu
í samkomuhúsi Stykkishólms.
Ræður í samsætinu fluttu
iþeir, Ragnar Einarsson og Sig
urður Skúlason. Þá var til
dkemmtunar einsöngur og kvart
ett stúlkna, og ennfremur voru
ísýndar kvikmyndir .
7. gr. 14. gr. Aftan við gr.
bætist ný másgr., svo hljóðandi:
Kærur um ólögmæti for-
setakjörs, aðrar en refsikærur
Framhald á 7. síðu.
Skemmtun þessi er ein með
þeim fjölmennustu sem haldin
þefir verið í Stykkishólmi, enda
er Verkalýðsfélagið fjölmenn-
iasta og öflugasti félagsskapur-.
inn í plássinu.
Ánháfíð kvenfélags
Alþýðuflokksins á
mánudagskvöld
ARSHÁTÍÐ kvenfélags Al-
þýðuflokksins verður hald
in næstkomandi mánudags-
kvöld í Alþýðuhúsinu við Hverf
isgötu og hefst hún kl. 8.30. Til
skemmtunar verður einsögur
Sigrún Magnúsdóttir, leikkona,
erindi séra Jakob Jónsson og
ikvikmyndasýning, en dansað
verður síðan fram eftir nóttu. —
Sameiginlegt borðhald verður.
Félagskonur eru hvattar til að
fjölmenna á skemmtuninni og
taka með sér gesti. Aðgöngu-
imiðar fást hjá hverfastjóranum
í>g við innganginn.
Ifm 3 þúsund Hafn-
firðingar á bfó í
Bæjarbíó
UM 3000 Hafnfirðingar hafa
undanfarin þrjú kvöld farið
frítt í hið nýja Bæjarbíó sitt
í Ráðhúsinu. Tekur salurinn 325
pnenn í sæti, en alls hafa frísýn
ingarnar sem bæjarbúar hafa
sótt verið 9 að tölu og hafa því
gótt allar þessar sýningar tæp-
lega 3000 Hafnfirðingar.
Allur þessi mikli fjöldi lýk
ur miklu lofsorði á Ráðhúsið og
kvikmyndasalinn enda er hann
einn hinn fegursti og þægileg
asti, sem til er hér á landi.
Gísli Jénsson heldur
fasf við afsföðu sína
fil launalaganna
KveSur lögin gHdandi
samning ríkisins
vi® starfsmenn
þess
E’ RAMHAIJ) annarrar um
ræðu launalaganna hélt á-
fram í efri deild alþingis í gær
og varð ekki lokið. Fyrstur tók
til máls Haraldur Guðmunds-
son og gerði hann ítarlega greín
fyrir frumvarpinu og breyfmg
artillögum fjárhagsnefndar, en
auk hans töluðu þeir Jónas Jóns
son, Bernharð Stefánsson og
Gísli Jónsson.
Haraldur Guðmundsson lýsti
í ræðu sinni glögglega ástandi
því, sem ríkti í launamálum op
inberra starfsmanna, og gat þess
meðal annars, að hækkun sú á
grunnlaun, sem þeir hefðu not
ið til þessa, væri hvergi tryggð
,í lögum, svo að allt væri í ó-
vissu með hana, ef ekki yrði
gengið frá þessum málum með
öðrum hætti en nú væri. Kvað
hann breytingartillögur f jár-
hagsnefndar gerðar til samkomu
lags við bandalag starfsmanna
ríkis og bæja og óskum þess.
Lét Haraldur í ljós undrun sína
yfir því, að Gísli Jónsson skyldi
í fyrradag hafa við orð að greiða
atkvæði gegn frumvarpinu, ef
ekki yxði samþykkt breytingar
tillaga sú, sem 'hann hefði við
það gert og bar fram þá fyrir-
spurn, hvort það væri rétt skil-
ið, að þessi væri ætlun þing-
mannsins. Minnti Haraldur á
það, að samþykkt launalag-
anna væri eitt atriðið í málefna
Framhald á 7. síöu.