Alþýðublaðið - 19.01.1945, Síða 6

Þegar „Tírpilz" var sökkt
1::
Efri myndin sýnir orustuskipið séð úr lofti úti fyrir Tromsö rétt
áður en loftárásin var gerð á það. Neðri myndin sýnir spreng-
inguna í skipinu, áður en því hvolfdi og það sökk.
Ogæfusamar
Frh. af 5. siðu.
iniguina kvalaminini, — og bún
má ekki gefa frá sér hljóð.
Einungis leikkonan eða dans
mærin hefir örlítinn rétt fram
yfir aðrar japanskar konur. Það
er og gamall siður í Japan að
memn taiki á hieimili sitit dans-
meyjar, sem þá eru jafmframt
hjákonur þeirra, — án þess að
eiginíkorLan hafi, löigum sam-
kvæmt, nokkuð við það að at-
hutga. Hjákonan er raumveru-
lega nánasti félagi mannsins, —
hann tékur hana jafnvel með
sér á skemmtanir sem kona
hasns er útiiokuð frá, -— vegna
þess að hún er eiginkona hans.
Það er ekki langt síðan að hjá-
koreur hctfðu „xéttindi“ til jafns
við húsmóðurina, en nú er þetta
öðruvísi að sumu leyti, þó að
eiginkonan njóti sjaldan jafn
mikillar áritar af bálfu manns
sínts og hjáikonan. Börn þau,
scm eiginmaðurinn á með (hjá-
kornu sinmi er kona hans síkyld
að ala upp og láta mjóita jaifns
uppeldis sem hjónabandsbörn-
in.
Japamistka konam miá' hrcsa
happi ef hún kemst út fyrir
landistteinana til lengri eða
sketmmri dvalar erlendis. Oig þá
lætur að líkum, að hún er ekki
meira en svo ánægð með að
komast beim áftur.
Ég kynntist japanskri stúlku
í Tokío, af háum ættum og
sem dvalizt hefði erlendis ár-
um saman, .Hún talaði oift við
mig af hreinskilni og einurð,
sem ekki er Japönum eðlilegt.
„Ég er frjálsari í návist þinmi
heldur en í návist fjölskyldu
minnar," sagði 'hún. „Ég get
tæplega íþolað þetta lengur. Ég
konur . . .
get varla sagt eitt einasta orð af
veruletgri hreinskilmi við mina
nénuistiu. — Ég hefði aldrei
ismúið heim til Japam afitur hiefði
jþiað ekki verið vegna barnamma
minna.“
Húm taJaði sitöðuigt með brosi
á vör, — það var eins og-hún
hefði gert uppreism hið innara
með sér, gegn hinu japamiska
(huganfari og. uppeldi.
Hin eina ánægja, sem jap-
anska konan sér fram á er sú
að verða, um síðir tengdamóðir.
Þá getur hún, ef hún kærir sig
um. notað aðstöðu sína gagn-
vart hinni ungu tengdadóttur
þannig, að hefna sín á henni á
einhvern hátt fyrir það, sem
hún sjálf hefir mátt líða um
dagana. lt$g minnist einnar vin
konu minnar, sem alltaf var
svo föl og taugaveikluð, að ég
nevdriist til bess að gefa henni
alvarlegar ráðleggingar til þess
hún héldi beilsu.
„O,—-ég er ekki veik!“ sagði
hún. „Év get bara ekki sofið.
En tengdamóðir mín er alltaf
að vekja mig á næturnar til þess
að lát mig nudda sig, — og svo
rífur hún mig uno á hverjum
morgni til þess að láta mig færa
sér morgunverð.11 Ég sá að hér
var eitt dæmi um sadisma þann
sem ég hafði heyrt talað um að
væri svo mörgum Japönum eð-
Jilegur.
Eina vissa leiðin fyrir jap-
önsku konuná til þess að losna
við áhygeiur lífsins, er sú ,að
fremja sjálfsmorð. En jafnvel
í því efni getur hún ekki að
öllu leyti farið sínu fram eins
og hún helzt vill. Sjálfsmorð
verður að fara fram með alveg
sérstöku móti. Hún má drekkja
ALTOOBUPW
Gísll Gu$nason; Breiðdalsvík:
Hafa engir sfarfsmenn hins
opinbera gleymzf!
AÐ gleðúr eflaust marga
starfsmenn þess opinbera
að nú liggur fyrir þessu álþingi
frumvárp til nýrra launalaga
opinberra starfsmanna, þar sem
vitað er að nú um tímabil hafa
þeir starfsmenn verið lægstu
launþegarnir á þessu landi. Þó
mun þetta æði misjafnt. Nokkr
ir starfsmenn, þá aðallega yfir-
menn ýmissa opinberra stofn-
ana, hafa átt við sæmileg kjör
að búa. En þá hefir þeim verið
hegnt með því, að þeir ihafa
þurft sáranauðugir að skamta
sínum undirmönnum launin,
svo að þeir vissu að ekki var
sæmilegt; og að skapa þjónum
sínum slæm lífskjör, hlýtur að
vera mjög leiðinlegt.
Því miður hefi ég ekki séð
hið nýja launalagafrumvarp,
og verð því að gera þá fyrir-
spum til nefndarinnar, hvort
ekki sé nú hugsanlegt, að ein-
hverjix starfsmenn hafi
gleymst. Vil ég þar tilnefna
stöðvarstjóra á 2. fl. landssíma
stöðvunum og póstafgreiðslu-
menn á smærri póstafgreiðsl-
um, — einmítt af því, að það
leggst í mig, að á því sé mikil
hætta þar sem þessir menn eru
ekki bundnir neimyn skiplags
bundnum félagsskap, og þrátt
fyrir það þó að störfin hafi
sumstaðar verið sameinuð, og
séu samt svo illa launuð, að
vinnukona í sveit væri ekki á-
nægð með, (og er þá langt vitn
að).
Hér á Breiðdalsvík hafa bæði
störfin verið sameinuð, og ann
ast ég þau. En launagreiðslum
ar eru sem hér segir: Fyrir
annars flokks landssímastöð
með 10 notendum og 6 tíma
þjónustu á dag er greitt yfir
árið kr. 600,00. Enginn húsa-
leiga, ljós, hiti eða ræsting. —
Fyrir póstafgreiðslu, sem er af-
greitt á eftir þörfum allan dag
inn eins og víða mun vera í
sveitum, yfir árið kr. 500,00,
og engin önnur friðindi.
Ef gert er ráð fyrir að eirin
maður geti annast þessi störf
á 6 tímum á dag, eða þeim tíma
sem óhjákvæmilegt er að sitja
á stöðinni, mun hann hafa í
grunnkaup ca. 39 aura á
klukkustund; en verkakaup
hér er kr. 2,30 grunnkaup, eða
rúmlega 6 sinnum meira en
það opinbera borgar sínum
starfsmanni við póst og síma.
Það skal tekið fram, að í þessu
fellst engin ádeila á póst- og
símamálast jórnina.
Sé, svo, að launamálanefnd-
in hafi gleymt þessum fjöl-
menna hóp, öllum stöðvarstjór
um á 2 fl. landssimastöðvum
og öllum póstafgreiðslumönn-
um, þá vil ég skora á nefndina,
alþingi og ekki sizt ríkisstjórn
ina, sem nú fer með völdin, þá
ríkisstjórn, sem séð er að vill
nýsköpun, til góðs gengis fyrir
allan landslýð, að láta rann-
saka, hvort ekki er hægt að
samræma kaup þeirra launþega
þess opinbera eins og annara
starfsmanna þess. Hvort ekki
muni rétt að hækka laun þeirra,
sem minnst laun hafa, þegar
hækkuð eru laun þeirra, sem
við betri launakjör hafa búið?
Það eina rétta er: sömu laun
fyrir sömu vinnu á sama tíma.
Breiðdalsvík, 2. jan. 1945.
Gísli Guðnason.
Blönduósskirkja
50 ára
SÍÐAST LIÐINN sunnudag
var 50 ára afmælis Blönd
ósskirkju minnst með hátiða-
guðsþjónustu þar á staðnum og
framkvæmdu athöfniná sóknar
presturinn, sr. Þorsteinn Gísla
son og sr. Björn Stefánsson
prófastur á Auðkúlu.
Tveir sálmar höfðu verið
ortir í tilefni afmælisins og voru
þeir sungnir við þessa athöfn.
Síðar um daginn var haldið
fjölmennt samsæti á vegum
sóknarnefndarinnar.
Voru þar margar ræður flutt
ar og kirkjunni afhentar gjafir.
Meðal þeirra gjafa, sem kirkj
unni bárust, var altaristafla,
sem gerð er af Gunnlaugi Blön
dal listmálara. Var tafla þessi
keypt fyrir áheitasjóð kirkjunn
ar.
Þá afhentu sóknarbörn 3000
kr. að gjöf, sem verja á til við
gerðar á kirkjunni, og ennfrem
ur bárust 500 kr. sem verja á
fyrir lituðu gleri í glugga kirkj
unnar, og loks gáfu prestshjón
in 500 kr., sem nota skal til
stofnunar söngmálasjóðs.
Guðmundur Jénsson
heldur söngskemml
un á sunnudaginn
NÆSTKOMANDI sunnudag
efnir Guðmundur Jónsson
söngvari til söngskemmtunar i
Gamla Bíó. Við hljóðfærið verð
ur Fritz Weisshappel.
Fer nú að verða hver síðast
ur að hlusta á þennan vinsæla
söngvara, því innan skamms
fer hann aftur til Ameríku til
framhaldsnáms.
Eins og menn muna hélt Guð
mundur 9 söngskemmtanir hér
fyrr í vetur við mikla aðsókn
og góða dóma.
Auk þess hefir hann oft sung
ið hér opinberlega við ýmis
tækifæri og siðast á afmælis-
konsert Péturs Á. Jónssonar.
Ekki er blaðinu kunnugt um,
hve margar söngskemmtanir
Guðmundur Jónsson heldur að
þessu sinni, en sjálfsagt verða
þær fáar, því eins og áður er
sagt, er hann á förum vestur
um haf til framhaldsnáms.
Aðgöngumiðar að þessari
söngskemmtun Guðmundar
verða seldir í Hljóðfærahúsinu
og bókaverzlun Sigfúsar Ey-
mundssonar.
sér, og hlaupa fram af gjár-
barmi, en hún má ekki fram-
kvæma hari-kiri (kviðristu), til
þess er hún of auðvirðileg. Og
hún má ekki ganga út í dauð
ann ásamt manni sínum, nema
með hans leyfi.
Eftir að ég hafði komizt að
raun um þetta fór ég að skilja
það til hlítar, hvers vegna hin
brosandi japanska kona er ó-
gæfusamasta kvenvera jarðar-
innar. Ástæðan fyrirfinnst í
æfafornri japankri bók; veru-
legri kynjaskruddu. Þar stend
ur: „Kurteisi og nærgætni í
garð kvenfólks er ekki skoðuð
sem niðurlæging af útlending-
um, heldur finnist þeim slíkt
vera eðíilegur hlutur!“
Föstudagour 18. janáar 1945
Félagslíf.
Handknattleiksæfing kvenna
í íþróttahúsi Jóns Þorsteinsson
ar í kvöld kl. 10.
Skíðaferð í Þrymheim á laug
ardag kl. 2 og 8. Farmiðar hjá
Þórarni í Timburverzlun Árna
Jónssonar í kvötld kl. 6—6,30.
Skíðadeildin
Skíðaferðir að Kolviðarhóli á
laugardag kl. 2 og kl. 8 e. h.
Farmiðar og gisting afgreitt í
ÍR-húsinu í kvöld M. 8—9. Á
sunnudag, ferð kl. 9. Farmiðar
seldir í verzl. Pfaff kl. 12—3 á
laugardag.
VALUR
Skíðaferðir laugardagskvöld
kl. 8 og sunnudagsmorgun kl. 9
frá Arnarhvoli. Farmiðar seldir
Herrabúðinni kl. 12—4 á laug
ardag.
Guðspekifélagið
Reykjavíkurstúkufundur hefst
í kvöld H. 8,30. Ambjörg Steins
dóttir flytur erindi um dreng-
skaparhugsjón.
Gestir eru velkomnir.
HVAÐ SEGJA HIN BLÖÐIN
Frh. af 4. síðu.
sér ekki lengur neitt æfintýralegt
eða æsandi við afbrotin, en' telur
þau einfaldlega ósamboðin heil-
brigðu fólki, þá fækki þeim og
aðbúð þeirra, sem í þeim lenda
verði skynsamlegri og nái betur
tilgangi sínum en verið hefur hing
að til. Dagblöðin geta hér unnið
mikið og þarft verk og ég er viss
um að þau éru á réttri Ieið.“
Eins og allir vita eru skoðan
ir um þetta mál mjög skiptar,
og verða engir eins varir við
það og einmitt blaðamennirnir,
sem þess vegna eiga oft úr
vöndu að ráða. Sigurður Magn-
ússon hefur með hinum tilvitn
uðu ummælum og grein sinni
yfirleitt lagt íhugunarverðan
skerf til umræðnanna um þetta
mál.
Þjóðviljinn er í gær að lýsa
blöðunum í Sovétríkjunum fyr
ir lesendum sínum og segir þar
meðal annai’s:
„Þeim sem halda að bolsévíkar
séu alltaf í stöðugri æsingu út af
einu og öðru, væri holt að kynn-
ast dagblöðum Sovétríkjanna. Það -
er einkenni þeirra, að æsingafregn
ir um glæpi eða annað finnast þar
ekki þó vel sé leitað. Stærðin er
nú á stríðsárunum fjórar síður,
flest í gamla Vísisbrotinu. Þar eru
engar stórar fyrirsagnir, engin á-
herzla lögð á áberandi upþsetn-
ingu, fréttirnir sagðar blátt áfram
og æsingalaust."
Það er auðvitað ágætt að
segja öðrum þetta. En hví hef
ur Þjóðviliinn sjálfur ekkert
lært af því? r_, ^