Alþýðublaðið - 31.01.1945, Blaðsíða 7

'Miðvikadagur 31. janúar 1943.
ALSaYÐUBLAÐID
7
Bœrirm í dag.
Næturlæknir ei- í Læknavarð-
atofunni, sími 5030.
Næturvörður er í Laugavegs-
apóteki.
Næturakstur annast B. S. í., sími
8.540.
ÚTVARPIÐ:
8.30 Morgunfréttir.
8.2.10—-13.00 Hádegisútvarp.
15.30—16.00 Miðdegisútvarp.
18.30 íslenzkukennsla, 2. flokkur
19.00 Þýzkukennsla, 1. flokkur.
19.25 Þingfréttir.
20.00 Fréttir.
20.30 Kvöldvaka: a) Séra Ólafur
Magnússon fyrrum prófast-
t ur í Arnarbæli: í barna-
skóla Reykjavikur fyrir 70
árum. — Endurminningar.
b) 21.00 Karlakórinn „Vísir“ á
Siglufirði syngur (Þormóð
ur Eyjólfsson stjórnar. —
v Plötur). c) 21.15 Kvæði
vökunnar. d) „Hægt er að
þreyja Þorrann og Góuna“;
þáttur eftir Stephan G.
Stephanson (Pálmi Hannes
son rektor). e) Þjóðsögur
(frú Guðbjörg Vigfúsdótt-
ir). f) Karlakórinn ,,Vísir“
syngur (plötur).
22.00 Fréttir.
Dagskrárlok.
(Stákan Reykjavík.
Vegna óviðráðanlegra orsaka
jfellur niður áður auglýstur fund-
ior stúkunnar í kvöld.
Afvinnu leysi ng ja-
skráning hefst á
morgun
T 7TVINNULEYSISSÍCRAN-
V'* ING mun fara fram hér í
foænum fyrstu þrjá daga febrú
armánaðar ,og eiga þeir, sem
óska að skrásetja sig, að gefa
gig fram við Ráðningarskrif-
stofu Reykjavikurbæjar, Banka
stræti 7.
: ' Skrásetningin fer fram eins
Óg fvrr segir 1., 2. og 3. febrúar
frá kl. 10 til 12 f. h. og kl. 1.
fil 5 e. h.
149 Danir . . .
Frh. af 3. síðu.
15% af dönskum Gýðingum,
sem fluttir hafa verið ur landi,
látizt. Á undir þrem mánuðum
liafa 42 danskir lögreglumenn,
sem fluttir höfðu verið úr landi
látizt, vegna hroðalegrar með-
ferðar Þjóðverja.
22 pólitískir fangar létust eða
voru myrtir í Neuen Gamme
við Hamborg, þar af 9 landa-
mæraverðÍT, í Stutthof fimm
Danir, sem fluttir höfðu verið
úr landi, í Sachsenhausen 2, í
.Ravensbruck 6, í Aussehwitz 1,
í Terezien (Terezienstadt) 45 og
í fangelsinu í Dreibergen 1.
Það þykir nokkur bót, að upp
lýst hefir verið, að danskir lög-
reglumenn eru nú ekki lengur
meðhöndlaðir sem pólitískir
fangar og hafa nú um 1800
þeirra verið fluttir frá hinum
hræðilegu Buchenwald fanga-
búðum við Weimar. Um 200
jþeirra voru fluttir til Fröslev-
fangabúðanna í Danmörku, þar
sem fjórir þeirra létust af þján
ingum sínum. 1800 mans voru
hins vegar fluttir til stríðsfanga
foúða í grend við Drensten, þar
6em aðbúnaður er talinn betri.
13 presfaköll laus
Framhald af 2. síðu
prestakalla, sem auglýst hafa
verið til umsóknar;
Hofteigsprestakall' í Norður-
Múlaprófastsdæmi (Hofteigs-
Eiríksstaða- og Möðrudalssókn
ir).
Eydalaprestakall i Suður-
Múlaprófastsdæmi (Eydala- og ]
Stöðvarf jarðarsóknir).
Mjóafjarðarprestakall i Suð
ur-Múlaprófastsdæmi (Brekku-
sókn).
Hofsprestakall í Suður-Múla
prófastdæmi (Hofs, Djúpavogs,
Berufjarðar- og Berunessókn-
ir).
Sandfellsprestakall í Austur-
Skaptaíellsprófastdæmi (Hofs-
sókn).
Kálfafellsstaðarprestakall , í
Austur-Skaptafellsprófastsdæmi
(Kálfastaðar- og Brumholts-
sóknir).
Landeyjarprestakall í Rang-
árvallaprófastsdæmi (Kross- og (
Akureyj arsókniY). 1
Ofanleitisprestakall í Rangár-
vallaprófastsdæmi (Vestmanna '
eyjar).
Hestþingaprestakall í Borgar
fjarðarprófstsdæmi (Lundar-,
Hvanneyrar-, Bæjar, og Fitja-
sóknir).
Staðarhraunsprestakall í
Mýraprófastsdæmi (Staðar-
hrauns- og Akrasóknir.
Staðarhólsþing í Dalaprófasts
dæmi (Garpsdals-, Staðarhóls-
og Skarðssóknir).
Brjánslækjarprestakall í Barða
strandarprófastsdæmi (Brjáns-
lækjar- og Hagsóknir).
Staðarprestakall á Reykjanesi
í Barðastrandarprófastsdæmi
(Staðar-, Reykhóla- og Gufu
dalssóknir).
Sandlauksprestakall í Ðarða-
strandarprófastsdæmi (Sand-
lauksdals-, Saurbæjar- og
Breiðuvikursóknir).
Hrafnseyrarprestakall i Vestur
ísafjarðarprófastsdæmi Hráfns-
eyrar- og Álftamýrársóknir).
Hvammsprestakall í Laxárdal
í Skagafjarðarprófastsdæmi
(Hvamms- og Ketusóknir).
Grimseyjarprestakall i Eyja-
fjarðarprófastsdæmi (.Miðgarðs
sókn).
Hálsprestakall í Suður-Þing-
eyjarprófastsdæmi (Háls-, Brett
ingsstaða-, Draflastaða- og Illuga
staðasóknir).
Öll framan greind prestaköll
verða veitt frá fardögum i vor
og er umsóknarfrestur um þau'
útrunninn 1. april næstkom-
andi.
Jéiias um nillíþlnga-
nefnd í skólamálum
Frh. af 2. síðu.
mennirnir hefðu verið sveltir
unpi við Hvitárvatn en látnir
lifa i vellystingum á eina bað-
stað landsins, Laugarvatni, um
sex mánaða skeið!
Bjarni Benediktsson bar fram
dagskrártillögu, er hneig að því,
að málinu skyldi frestað, en
hún var felld með átta atkvæð
um gegn fimrp. Hins vegar var
breytingartjllaga Gísla Jónsson
ar samfoykkt með níu samhljóða
atkvæðum. Því næst var frum
varpið í heild samþvkkt með
níu samhljóða atkvæðum, og
verður það nú endursent neðri
deild.
Frá Bálfarafélagi íslands.
Bálför Stefáns Stefánssonar fór
fram í Edinburgh Crematorium þ.
23. janúar.
Fæðingailafasjólur
Frh. af 2. siðu.
Þar sem mörgum mun ókunn
ugt um, hvernig erfingjaréntu-
deildinni er fyrir komið og
hver tiigangiir hennar er, skal
hér frá því skýrt í fáum orðum.
Sá sem á fé í deildinni getur
tekið helming vaxta órlega til
eigin þarfa, en hinn helmingur
ársvaxtanna er lagður við höf-
uðstól, sem fer því hækkandi
og þá um leið ársvextirnir. O-
þeimilt er eigandanum að ge-fa
jieitt af innstæðunni eða rvra
hana á annan hátt. Þegar hann
fellur frá, ber að skipta fériu
milli erfingja, eftir því sem
erfðalögin mæla fyrir. Þessi á
kvæði eru til þess gjörð, að féð
nái að dreifast sem víðast með
al alls almennings. Til þess að
.skýra sem bezt starf og tilgang
erfingjarentudeildarinnar skulu
hér tilfærð nokkur dæmi, sem
lesa má úr bókum deildarinn-
ar.
1. dæmi: í árslok 1889 lagði
maður einh í erfingjarentu-
deildhra á sitt nafn 500 kr.
Aldrei lagði hann meira inn. og
aldreí tók hann hfeítt út. Árið
1924 Icom inneignin til skipta
og var f járhæðin þá kr. 2175,40.
Erfingjarnir voru fjögur börn
hans og kom þvi í hvers hlut
kr. 543,85. Ekkert systkynanna
hefur bætt neinu við né hirt
vexti. Inneign hvers þeirra við
siðustu áramót var kr. 1622,46.
— Þessi fjögur systkyni eiga
samtals yfir 20 börn, svo hinar
upphaflegu 500 kr. munu hafa
dreifst margra á meðal þe;gar
þær hafa staðið í 100 ár í erf-
ingjarentudeildinni. Gaman
væri og gagnlegt að hver sem
hiutdeild fær í fé þessu, leggi
af mörkum svipaða f járhæð og
forfaðirinn. Þá mundi von bráð
ar sérhver niðjanna eiga í
vændum áhyggjuminni elli en
annars.
2. dæmi: Árið 1891 lagði mað
ur einn í erfingjareritudeild-
ina 1000 kr. Inneign þessa erfði
einkasonur hans og hefur hvor
ugur nokkru sinni hreyft yið
henni. Á síðasta nýári var inn
stæðan að f járhæð kr. 12367,09.
3. dæmi: í desember 1926
lagði maður 10000 kr. inn í erf
ingjarentudeildina. Síðan hef-
ur hann engu bætt við, en ár
hvert tekið ut helming vaxt- |
anna. Við síðústu áramót var .
innstæðan kr. 16.126,61 auk
hálfra ársvaxta, sem féllu til
útborgunar, en það var kr.
389,75.
Framantalin þr jú dæmi
munu gefa næga skýringu á,
hvaða þýðingu erfingjarentu-
deildin gæti haft, ef hún væri
almennt notuð. Þar hefðu menn
öruggar tekjur þegar óhöpp her
að höndum og eins þegar ellin
færist yfir og starfsþrekið dvín
Eins og nú standa sakir eru
þeir fáir, sem verða slíkra tekna
aðnjótandi, en þegar fæðingar
gjafasjóðurinn hefur starfað
nokkra mannsaldra, má gera
sér von um, að hann geti veitt
góðan stuðnine til, þess, að hver
maður í bjóðifélaffinu geti sjálf-
ur séð sér fyrir hinu allra nauð
synlegasta: Klæðum, húsnæði,
mat og drvkk, þótt hann sé orð
inn ófær til vinnu.
Miklu fvr en erfingjarentan
getur orðið einstaklingunum að
verulegu gagni, verður Fæðlng
argjafasjóðurinn orðinn þióð-
inni til nytsemdar. Með fjár-
magni sínu mun hann ásamí
öðrum sjóðsöfnunum í landinu
stvðja með lánveitinsum að bví,
að koma í framkvæmd ýmsum
þeim framfarafyrirtækjum,
sem þjóðin hefur áhuga á að
unnin séu og fullvíst er um að
verða muni landi og lýð til hag
sældax.
Fé Söfnunarsjóðsins er á

Þökkum innilega hluttekningu við andlát og jarðarför kon-
unnar minnar og móður,
Ingveldar Sigurðardóttur.
Ólafur Ögmundsson.
Bixgir Ólafsson.
Jarðarför móður og tengdamóður okkur,
Sigríðar He8gadóttury
fer fram fimmtudaginn 1. febrúar og hefst með bæn að heimili
okkar, Lambhól við Þormóðsstaðaveg kl. 1 e. h.
Jarðað verður frá Fríkirkjunni.
Fyrir hönd ættingja og vina.
Valgerður Eyjólfsdóttir. Einar Jónsson.
Kveðjuathöfn
JúBiönnu M. Bjarnadöttur,
sem andaðist 17. þ. m. fer fram frá heimili henr.ar Seljaveg 7,
fimmtudaginn i. febrúar kl. 3 e. h. Líkið verður flutt til ísa-
fjarðar með Esju.
Vandamenn.
ilkynnin
um
atvinnuleysisskráningu
Atvinnuleysisskráning samkvæmt ákvörðun
laga nr. 57, 7. maí 1928, fer fram á Ráðningar-
stofu Reykjavíkurbæjar, Bankastræti 7 hér í
bænum, dagana 1., 2. og 3. febr. þ. á., og eiga
hlutaðeigendur, er óska áð skrá sig samkvæmt
iögunum, að gefa sig þar fram á afgreiðslu-
tímanum kl. 10—12 f. h. og 1—S e. h. hina til-'
teknu daga. 1 !
.. ' . * ,£~Í)V
R,eykjavík 31. janúar 1945
.:‘V;v 1 'U.’Æoff AJ;
Borgarstjórinn i Reykjavik
vaxtað í ýmsum lánum, svo
sem fasteignalánum og verð-
bréfum veðdeildar, ríkisskulda
bréfum, hafnargerða- o-g mann
virkjalánum ýmissa kaupstaða
og bæjarfélaga. Hefir hann á
undanförnum árum stuðlað
mjög að hagnýtum framkvæmd
um með þeim nærri 7 milljón
króna höfuðstól, er hann hefur
yfir að ráða.
Rekstur Söfnunarsjóðsins er
mjög ódýr, og má því heita, að
hann greiði til innstæðeig-
enda jafnháa vexti og hann tek
ur af lánþegum. Með því hefir
tvennt unnizt. Hægt hefir ver-
' ið að lána út fé með hóflegum
rentum og greiða skjólstæðing
um hærri arð en þeir hefðu
annars staðar getað fengið,
i nema með talsverðri áhættu.
En auk varasjóðs Söfnunarsjóðs
iiiS er ríkisábyrgð fyrir rekstri
bans, enda ræður alþingi stjórn
sjóðsins, en innstæðueigendur
kjósa endurskoðenda.
Þar sem það er sannfæring
okkar og margra annara, að
Fæðingargjafasjóðurinn verði
til því meiri blessunar, sem
hann er betur efldur, levfum
við okkur að snúa okkur til al-
þjóðar með þeirri ósk að hver
og einn láti nokkuð af hendi
rakna sjóðnum til eflingar.“
Ellir Dagsbrúnarkosn-
ingarnar
Frh. af 2 stðu.
marga smala og sjálfstæðis-
menn einnig og óku mönnum
í bílum á kjörstaðinn. Þeir
,gerðu margar tilraunir við hina
ungu verkamenn, en þeir neit
uðu og mættu ekki, hvernig
sem látið var utan í þeim. Hvað
veldur þessu? Það er sannar-
lega lærdómsríkt fyrir verka-
ýnenn yfirleitt. Óöldin, sem
kommúnistar hafa skapað í
verkalýðssamtökunum á undan
förnum árum, er meinið. Ungu
verkamennirnir fyrirlíta þetta
framferði — og tapa áhuganum
fyrir samtökunum og starfi
þeirra. Það er ein afleiðingir.
enn af skemmdarstarfi komm-
únista. k
Það verður nú enn eitt hlu't-
verk vinnustöðvahrejrfingar
verkamanna að opna augu
hinna ungu verkamanna fyrir
.gildi og hlutverki samtakanna,
en það tekst ekki með upphlaup
um og skrílslegri framkomu
eins og beirri, sem kommunisi
hafa í frammi í félögunum —
og þá fyrst og fremst í Dags-
brún.