Alþýðublaðið - 01.02.1945, Blaðsíða 2

Formaður Leikfélags Akureyrar, G'uðmundur Gunnarsson, flytur
ávarp á leiksviðinu í Iðnó, að lokinni ræðu Brynjólfs Jóhannes-
sonar, formanns Leikfélags Reykjavíkur, eftir frumsýninguna á
,,Brúðuheimilinu“ s. 1. mánudagskvöld.
Hafðzt handa um sfofnun fjórð-
ungsbandalags Norðlendinga
Nefnd, kesin af þingi presta, kenaiara og
annarra Beikmanna, sendir út ávarp
Frumvarpið um
dósenfsembæifi
séra Björns á Borg
samþykkl við
aðra umræðu í
efrideiid
FRUMVARP þeirra Ásgeirs
Ásgeirsonar, Sveinbjarnar
Högnasonar, Sigfúsar Sigurhjart
arsonar og Gunnars Thorodd-
sen um stofnun dósentsembætt
is í guðfræðideild Háskóla ís-
lands kom til annarrar umræðu
og atkvæðagreiðslu í efri deild
alþingis í gær. Var breytingar-
tiljaga þeirra Guðmundar f.
Guðmundssonar og Kristins E.
Andréssonar felld með níu at-
kvæðum gegn sjö, en frumvarp
ið samþykkt með níu atkvæð
um gegn sjö og því næst vís-
að til þriðju umræðu.
Breyitiingartillaga þeirra Guð
murndar cg Krisins ikvað etvo á,
að ákvæðið um það, að Bi&rn
MagnÚEt-ioin préifae'tur að Borg
skiyldi skcinaðiur í annað þeirra
itveiggja dóirertnsinhætita er vera
skulu viið giuðifræðidreild hiáskól
an.s samkvæimit frunavarpinu.
Einingin,
1. töllublað, 3. árgangs hefur
blaðinu nýlega borizt. Efni blaðs
ins er að mestu leyti helgað 40
ára afmæli stúkunnar Víkings,
og flytur meðal annars margar
myndir úr samsætinu er haldið var
á afmælinu. Af öðru efni blaðs-
ins má nefna: Kveðja til íslenzkra
templara, eftir dr. Richard Beck,
Endurheimtum mikilvægasta sjálf
stæðið, eftir Sigurð Sigmundsson,
o. m. fl.
A FUNDI presta, kennara og
annarra leikmanna, sem
haldinn var á Akureyri í sept
ember s. 1., var rætt um nauð-
syn þess, að sýslufélög og bæj
arstjórnir á Norðurlandi hefðu
með sér meiri samvinnu en nú
er í ýmsum greinum, sérstak-
lega í þeim tilgangi að hrinda
í framkvæmd ýmsum aðkall-
andi nauðsynjamálum hérað-
anna.
Var rætt um að stofna fjórð
ungsbandal'ag í þessum tilgangi
og var kosin nefnd til þess að
gera fyrsta undirbúning. í
nefndinni eiga sæti séra Páll
porleifsson á Skinnastað, Frið
rik J. Rafnar, vígslubiskup og
Snorri Sigfússon námsstjóri.
Nefndin hefir sent ávarp til
sýslunefnda og bæjarstjórna.
j Er þar faríð fram á, að þessir
: aðilar kjósi tvo menn hver, til
þess að mæta á hinu fyrsta fjórð
ungsþingi, sem kallað yrði sam
an, þegar sýnt þætti, að nægur
áhugi væri fyrir hendi til þess
að stofna bandalagið.
í ávarpi nefndarinnar segir
svo m. a.:
„Á fundi þresta, kennara og
annarra leikmanna, er -haldinn
var á Akureyri í september s.
I., var rætt um nauðsyn þess,
að Norðlondinigar srtofmuðu með
sér menningarsamband er nefnd
ist Fjórðungssamband Norðlend
inga. Hlutverk þess 'skyldi. vera
! að vinna að andlegri og verk-
| lagri menningu innan fjórðungs
ins á sem flestum sviðum.
iÞriggja mainna ruefnd var kos
in á fundinum, sem leita skyldi
samvinnu Við sýslunefndir og
bæjiardtjiónn'ix norðan'lands í >
þessu augnamiði og kom$ sam
bandinu á fót, og hlutum við
undirritaðir kosningu. Við leyf
um okkur nú hér með að vekja
athygli yðar á þessu máli, og
væntum stuðnings yðar og fylg
js við það.
Við lítum svo á, að eigi sjálf
stæði þjóðarinnar að vera borg
ið í framtíðinni, verði það að
byggjast upp á traustan hátt, og
ekki sízt innanfrá. Hvert hérað
verður að leggja fram alla
krafta sína til þeirrar uppbygg-

Fimmtudag 1. Febrúar £946»

■
M,
1.
n.
Éfni kvöldvöBainnar verður ffölbreyft og
skemsnfilegt
NÆSTKOMANDI mánudags-
kvöld efnir Félag íslenzkra
leikara til kvöldskemmtunar í
Listamannaskálanum og koma
þar fram margir þjóðkunnir
leikarar með ýmis skenuntiat-
riði. Er þetta fyrsta kvöldvaka
félagsins á þessum vetri, en 26.
febrúar heldur það aðra slíka
og ef til vill fleiri síðar,
í gær áttu blaðamenn viðtal
við stjórn Félags íslenzkra leik-
ara og nefnd þá, sem stendur
fyrir 'kvöldvökum þessum, og
var þeim skýrt frá fyrirkomu-
lagi þessara skemmtana.
Fyrri kvöldyakán, sem á-
kveðin er mánudaginn 5. fe-
brúar, verður mjög fjölbreytt
og hefst með því að Þorsteinn
Ö. Stephensen formaður félags
ins flytur ávarp. Þá verður
upplestur, Lárus Pálsson les,
Sigrún Magnúsdóttir syngur og
Lárus Ingóifsson fer með gam-
anvísur.
. Enn fremur mun Jón Norð-
fjörð leikari frá Akureyri lesa
upp, og er hann eini utanbæj-
arleikarinn, sem kemur fram á
þessari kvöldvöku, en hann
dvelur nú hjá Leikfélagi Hafn-
arfjarðar eins og kunnugt er.
Þá mun og Sif Þórz sýna list-
dans, en siðasta atriðið á dag-
skránni, en ekki látið uppi um
’hvað er, og á að k^rna öllum
á óvart. Að lokinni sjálfri
kvöldvökunni verður stiginn
dans framieftir nóttu.
í fyrravetur hélt félagið
tvær kvöildvökur með svipuðu
sniði og hér er ráðgert og gáf-
ust þær mjög vel og var að-
sókn að þeim mfkil, enda eru
þessar kvöldskemmtanir Fé-
lags ísl. leikara eflaust þær
fjölbreyttustu, sem völ er á hér
í bænum, og hefur það á að
skipa hinum færustu skemmti-
kröftum, sem flestar aðrar
skemmtisamkomur leita að-
stoðar hjá.
Aðgöngumiðar að kvoldvök-
unni á mánudagskvöldið verða
seldir í Listamannaskálanum
eftir hádegi á laugardaginn.
Ætlast er til að þeir, sem mæta
á kvöldvökunni, verði sam-
kvæmisklæddir.
Um skemmtiatriði næstu
kvöldvöku félagsins er ekki
fullráðið ennþá, en búast má
við að hún verði með svipuðhm
hætti'og þessi fvrri.
I undirbúningsnefndinni fvr-,
ir kvöldvöfcurnar eru: Lárus
Ingólfsson, Anna Guðjnunds-
dóttir og Insra Laxness.
Allur ágóði af kvöldvökun-
um rennur i sjóð Fólags ís->
lenzkra leikara, og er þetta eina
tekjuöflunarleiðin, sem félagið
hefur fram ?ð þessu farið fyrir
starfsemi sína.
Hins vegar hefur félaginu bor
izt fé, á annan hátt, t. d. gaf
frú Gerd Grieg laun sín fyrir
fyrsta leikkvöld sitt hér á
landi til sjóðstofnunar, til
styrktar leikurum, sem eiga við
kröpp kjör að búa, og á síðast
liðnu ári gaf Arndis Björnsdótt
ir allan stvrk þann er henni
var veittur af Menntamálaráði,
í sjóð félagsins og einnig gaf
Alfreð Andrésson sjóðnum 500
in'gar og stefna sóik'nvisst að
auðgun menningar sinnar og efl
ingu alls þess sem bezt horfir
á hverjum tíma.“
krónur af sínum styrk.
Ráðgert er að Félag íslenzkra
leikara hafi útvarpskvöld þann
10. marz næstkomandi, en efni
þeirrar kvöldvöku er ekki ráð-
ið ennþá, en vafalaust verður
vandað til hennar eftir mætti.
Félag íslenzkra leikara var
stofnað árið 1941 og telur nú
32 meðlimi. Stjórn þess skipa:
Þorsteinn Ö. Stephensen, for-
maður, Haraldur Björnsson, rit
ari og Lárus Pálsson, gjaldkeri.

Frum^arpið m pró-
sí m
db Sigurðar Nor-
Slys á Suðurlands-
braut í fyrrakvöld
ÍFYRRAKVÖLD um klukk-
an 9 ók fólksbifreið á hest,
sem maður var á og varð þessi
atburður á Suðurlandsbraut.
Við áreksturinn kastaðist hest-
urinn til, en maðurinn, Guð-
mundur Jónsosn, Hlíð við
Breiðhcltsveg, hentist yfir bif-
reiðina og aftur fyrir hana og
meiddist allmikið. Var hann
fluttur meðvitundarlaus í
Landsspítalann., en kom til
sjálfs sin nokkru síðar. Hestinn
varð að aflífa. i
Bifreiðarstjórinn, sem ók
fólksbifreiðinni, skýrir svo frá,
að á móti honum hafi komið
herbifreið með svo sterkum
ljósum, að hann blindaðist um
stund. Vissi hann ekki fyrri til
en tbann sá héstinn prjóna fyrlr
framan bifreiðina — og skipti
þá engum togum að
varð. c
NÝLEGA hefur Aðalsteinn
Pálssön skipstjóri í Rvík
afhent biskupi tiu þúsund
króna gjöf til Hnífsdalskirkju
í Isafjarðarprestakalli.
Er þessi gjöf til minningar
um fvrri konu hans, Sigríði
Pálsdóttur, og er frá Áðalsteini
og bömum þeirra.
Ætlast gefendurnir til að fé
þessu verði varið til byggingar
hinnar nýju kirkju í Hnífsdal.
laussalöifii iomlei í
I
Launalagafrum
VARPIÐ kom tií fyrstu
umræðu í neðri deil alþingis
á fundi deildarinnar í gær.
Páll Zóphoníasson kvaddi
sér einn þingmanna hljóðs
um frumvarpið og ræddi
einkum nm laun héraðs-
lækna og skattstjórans í
Reykjavík. Að lokinni ræðu
hans var frumvarpinu vísað
til annarrar umræðu og fjár
hagsnefndar með átján sam-
hljóða atkvæðum.
RUMVARP þeirra Gunnars
Thoroddsen, Sigfusar Sig
urhjartarsonar, Barða Guð’
mundssonar og Eysteins Jóns-
sonar um prófessorsembætti dr,
Sigurðar Nordals kom til um-
ræðu í efri deild alþingis í gær5
og var það framhald annarrar
umræðu. Nokkrar umræðtií
urðu um frumvarpið og breyt-
ingartillögu, sem Gísli Jónsso®
hafði flutt við það. En að lok-
inni umræðu var frumvarpið
samþykkt og vísað til þriðjta
umræðu með f jórtán atkvæðum
gegn einu en breytingai-tillagæ
Gísla felld með tíu atkvæðum
gegn tveimur.
Við þetta framhald annarrar
umræðu kvöddu sér hljóðs þeir
Gísli Jónsson, Kristinn E. And-
résson og Brynjólfur Bjarna-
son. Gerði Gísli grein fyrrr
breytingartillögu 'sinni, sem
kvað svo á, að þegar dr. Sigurð-
ur Nordal hefði látið af
kennslu við heimspekid'eild há-
skólans, skyldi leggja niður
dósentsembættið, sem stofnað
var við deildina á liðnu hausti
með breytingu þeirri, sem al-
þingi þá gerði við háskólalðg”
in. Kristinn Andrésson gérði
grein fvrir umsögn háskólaráðs
um frumvarpið ög Brynjólfur
Bjarnason las bréf írá dr. Sig-
urði Nordal, þar þem hann
'kvaðst ekki munu hafa afskipti
af stjórn háskólans, ef ffum-
varp þetta yrði samþykkt.
Áð lokinni umraéðunni var l.
grein frumvarpsins samþykkt
með þrettán samhljóða at-
kvæðum. Breytingartillaga
G4sla Jónssonar vár hins vegár
felld með tíú atkvæðúm gegn,
tveimur. Því næst vár 2. grein
frumvarpsins samþykkt með
fjórtán takvæðum gegn einu og
því vísað til þrjðju umræðu.
• r • > ^ W f! v-tf-V ,j ém
. I .... . ..Jl
jaldarglíÉa

KVÖLD kl. 9 fer SkjalJar-
glíma Ármanns fram í í-
þrótíahúsi Jóns Þorsteinssonar
við Lindargötu. Þátttakendur £
glímunni eru frá 6 félögum.
Búizt er við harðiri en
isibstmimtils'gri keppni og enjgu
er hægt að spá uim úrslit glím-
'Uinnar, enda þótit gliúm'Uifconupg
ur íislamids sé mteðal keppend-
anna, þá .er möguleiki á að fram
kunni a'ð koma einihver honum
isnjallari.
Keppendiu'rnir eru þ^etsisóir: Frá
’Gt-llimuifiéla'giniu Ármanoii Guð-
irjundiur Ágúsiteoin, Sigiurður
HallbjörtnisisO'n og Steintn Guð-
artiundjSBon. Frá í. R. Ha'Ukur Að
algeirson/. Frá K. R. Ólafur
SveLnifGon cig Fri'ð'rik Guðimuindis
son. Guðmutndur Beruediktsson
ifrá Umf. H'vöit, Andrés Sóg-
'bvaitoson frá' Umif. Samhygð og
Einar Ingimundar^on frá UirúC.
Vöku.