Alþýðublaðið - 17.02.1945, Side 5

JLaugardagur 17 .febrúar 1945.
ALÞTÐUBLAÐ W
5
Kona sendir !orð til skólastjóra og presta. — Enn um
mjólkursölu í Langholtshverfinu — Fyrirspurn frá
húseigenda.
Verkanir V-sprengjunnar
Mynidin sýnir limiest -fóilk liiggjandi á götunni í eicani af borguim Bieiigííu efitár, að ein atf V-
isprengjiutm Þtjóðyierja baifiði kiomið niður þar. Þ sssa (bryiiliklgu sjón miá nú, svio að siegija d'ag-
]i0ga sjá í borgum Suður-Enigiliandls. Norður Frákifclandis cg Bel'gíu, þar siem þessuim sprengjL
uim riignir niður.
Hin ntikia ieilena Sara Bernhðrdf
KONA SKRIFAR: „Mig langar
að biðja þig að athuga hvort
enginn leið væri á því, að skóla-
stjórar hinna æruverðugu barna-
skóla, ásamt prestum þessa hæj-
ar gætu átt með sér einhverjar
miðlunarráðstafanir. í . sambandi
við fermingu og vorjpróf barna,
svo ég tali ekki um inntökupróf
i æðri skóla.“
„FLEST HEIMILI reyna að hafa
einhvern fagnað með vinum og
vandamönnum á fermingardag
foarna sinna. Ég veit að hjá mörgu
millistéttarfólki er þetta kannske
í fyrsta skipti, sem er kostað upp
á slíkt, og mun þetta þá venju-
lega dragast fram á nótt. —- En ég
hefi fylgst með að undantekning-
arlaust eiga taörnin að vera mætt
í vorprófin að morgni kl. 8.“
„ÞETTA ER BLÁTT ÁFRAM
111 meðferð á börnum og mætti
segja að góðir foreldrar ættu
ekki að gera það af sinni hendi.
Ég vil nú biðja þig, Hamies minn,
að reyna að fá það fram að eitt-
hvað verði úr þessu bætt, að ann
lað hvort verði allar fermjngai'
foúnar áður en próf ibyrja, eða að
reynt yrði að hafa 2—3 ferming
ar sama daginn í hverri kirkju
og þá gæti ekki verið mikið fram
yfir einn morgun frá 8—12, sem
barnaskólar gæfu þessum börn-
um frí og höguðu því fyrir fram
þannig að ekki yrði af óþægindi.“
„ÉG BÝST við, Hannes minn, að
'þetta gæti foætt eitthvað úr, því
léleg prófskilyrði mun það barn
hafa sem vakir fram á nótt og fer
til prófs klukkan 8 að morgni.“
ANNAR LANGHOLTSBÚI skrif
ar: „Hinn 9. þ. m. skrifar Lang-
holtsbúi í Alþýðublaðið um fyrir-
komulag mjólkursölu í nýja hverf
inu austan við Laugarásinn, sem
við mörg, sem þar búum „köll-
um“ „Kleppsborg“. Ég er þakklát-
ur Langholtsbúa fyrir að hafa
hreyft þessu máli, því þar hefir
hann áreiðanlega talað fyrir munn
mjög margra sem hér búa.“
„BRAUÐGERÐARHÚS það er
tók hér til starfa í vetur er við
Efstasund 10 í nýju vönduðu húsi
sem er útbúið og innréttað með
tilliti til þess, að þar væri hent-
ugt að selja bæði brauð og mjólk.
Og það er eina húsið í öllu hverf-
inu, sem getur komið til greina
til þeirra hluta eins og sakir
standa. En aftur á móti má segja
það um hið gamla hús, Svalbarða,
þar sem mjólkin nú er seld í, að
þrengra, óvistlegra og lélegra hús
næði í alla staði er ekki hægt að
finna í þessu hverfi. Þetta hús hef
ir forstjóri mjólkursamsölunnar
valið fyrir mjólkursölustað og tek
ið því ástfóstri við, að hann hefir
þverskallast við ítrekuðum óskum
fjölda fólks, um að ráða bót á
þessu.“
„HVAÐ VELDUR? spyrjum
við. Hvers vegna má ekki bak-
arinn í nýja húsinu fá mjólk til
dreifingar? Eru það of mikil þæg
indi fyrir húsmæður, að fá brauð
in og mjólkina á sama stað? Hef-
ir heilbrigðisnefnd athugað þessi
tvö umræddu hús? Ég vil að end
ingu skora á rétta hlutaðeigendur
að ráða bót á þessu ófremdará-
standi sem allra fyrst. Verði það
ekki gert þá lítum við svo á, að
eigi að meðhöndla okkur hér eins
og hertekna þjóð, sem er undir
oki harðstjóra.“
HÚSRÁÐANDI skrifar: „Hefir
leigjandi heimild til að taka utan-
bæjarmann, þótt hann telji hann
sitt hjú, án þess að tilkynna það
viðkomandi húsráðenda? En í þess
■ stað tilkynnir hann Manntalsskrif
stofunni það, og fær innflytjenda
innfærðan á manntalsskýrslu hús
ráðanda, er hann hefir á sínum
tíma, undirskrifað."
,,SÉ ÞETTA VENJA og allt í lagi
er það næsta kynlegt að gera hús
eigendur ábyrga fyrir innflutningi
utanbæjarmanna í hús þeirra,
þótt gengið sé iþannig fram hiá
þeim.“
SARA BERNHARDT fædd-
ist í Parísarborg 23. okt.
árið 1844, og hún lézt þar í borg
ári'ð 1923, sjötíu og átta ára að
aldri. Hún var í hærra lagi af
frönskum kynsystrum sínum að
vera, fríð isýnum, en holdgrönn.
Fareldrar hennar voru af
frönskum og hollenzkum Gyð-
ingaættum, en Sara hlaut skírn
tólf ára að aldri og nam við
klausturskóla. Hún hóf nám að
Conservatoire. Sextán ára göm
ul fékk hún verðlaun fyrir sorg
arleiik, og sautján ára gömul
fékk hún önnur verðlaun fyrir
skopleik. Hún kom fyrst fram
í Odeon-leikhúsinu árið 1867 og
virðist hafa starfað þar unz hún
hóf að starfa við Comédie Fran
cáise. Og þar vann hún fyrsta
stórsigur sinn. Það var í sorg-
arl'eiknum Phélre, eftir Racine.
Hún hafði starfað fáein ár við
Comédie > Francaise, er ég sá
hana fyrst. Það var árið 1879.
Við kynntumst ogvinátta sú, er
tókst með okkur, hélzt meðan
Sara lifði, — eða rúmlega fjöru
tíu og þrjú ár. »
Árið 1879 ferðuðust leikarar
Comedie Francaise til Lundúna
og léku þar um sex vikna skeið.
Þetta var á stúdentaárum mín-
um og ég hafði nóg að gera við
námið, — en öllum frístundum
mínum, svo að segja, eyddi ég í
leikhúsinu, þar sem frönsku
íeikararnir léku. Þeir einir, sem
sáu Söru leika á árunum 1879—
1890, geta borið því vitni, hvefn
ig hún var á blómaskeiði listar
s'nnar. Þvert á móti leikaðferð
um ýmissa helztu leikara. lék
hún bæði í sorgarleikjum og
gieðileikjum. Hún var sérstæð-
ust^ meðal hinna beztu leikara,
sem störfuðu við Comédie'Fran
caise. Rödd hennar, sem Frakk
ar kölluðu ,une vraie voix d’or‘,
var einkar' aðlaðandi og á valdi
ieikkonunnar.
•
Sara Bern'hardt var sterkur
persónuleiki. Faðir minn sem
sá um mótttöku hennar, stakk
upp á því að hún léki í L‘Etr-
angére eftir Alexandre Dumas,
er hún sýndi sig fyrst á leiksvið
:inu í London. Er hún las þá
uppástungu í blöðunum skrifaði
hún föður mínum bréf að vörmu
spori. Við lestur þess bréf finnst
/ÝjL. REIN þessi er eftir Sylv
ain Mayer og birtist
upphaflega í tímaritinu
„Spectator“ í London. Síðar
var hún endurprentuð í
„Worlds Digest“. Segir hér
frá hinni merku frönsku leik
konu Söru Bernhardt, sem
starfaði fyrir og eftir síðustu
aldamót í Frakklandi, Eng-
landi og víðar.
mér helzt sem hún vilji kom-
ast hj'á því að leika í L’Etrang-
ére, og isitiinigur hún iupp á'
Phédre, Zaire eða Hernani. Og
hún bætti við: „Ef ég fæ ekki
svar frá yður fyrir mánu;dag
(þetta var á laugardegi), mun
.ég birta tilkynningu í öllum
dagblöðunum, að ég neiti að
leika í L‘Etrangére af sérst'ök-
um ástæðum.“
Skyldu blöðin ekki hgfa
tekið við slíku sælgæti handa
lesendum?
Hún fékk vilja sínum fram-
gengt, enda voru rök hennar
sem hún færði fram fyrir neit-
uninni algjörlega rétt. Hún
kom fyrst fram í Phédre, og
gerði mikla lukku að vonum.
Sara hætti starfi sínu við
Comédie Francaise árið 1880
og var hvergi fastur leikari á
vissu tímabili. Faðir minn gerði
tilraun til þess, að fá hana til
að leika ■ á Bretlandseyjum og
hún tók því tilboði. Það varð
hl'utskipti mitt að ferðast með
henni um Eng.land og Skot-
land á árunum 1880—1882.
Samkvæmt samningi sem ‘hún
gerði við föður minn fékk hún
geysihá laun og auk þess greidd
an allan kostnað af ferðalög-
um, fæði og húsnæði. Allan
timann sem hún lék undir leik
stjórn föður míns, hlaut hún
100,000 sterlingspund, og í ferð
sinni um Ameríku og Evrópu
samskonar fúlgu, og jafnvel
stærri.
>!;
Júní- og júlímánuðirnir ár-
ið 1880 voru hamingjudagar í
,lífi Söru Bernhardt. Á þedm
tíma kom hún fyrst fram í
Adrienne Lecouvreur. Allir
helztu listgagnrýnendur Frakka
yfirgáfu land sitt og söfnuðust
.saman í Londón, sumir hverjir
í fyrsta skipti á æfinni. Sama
ártð kom hún einnig í fyrsta
iskipttið fram í Frou-Frou eftir
þá meistarana Meilhac og Hal-
évy.
Árið 1881 kom hún svo fyrst
fram í La Dame aux Camélias
(Kamelíufrúnni) eftir Alexand-
re Dumas yngiý. Hin undur-
þýða og listræna meðferð henn
ar á hlutverki Marguerite Gau-
tier var svo hrifandi, að fólk
kom á hverja sýninguna á fæt-
ur annarri, kvöld eftir kvöld,
og lét það sitja í fyrirrúmi fyrir
ýmsu öðru. Það er ekki á mínu
valdi að skrifa hér um hvert
einstakt atriði í leik hennar í
þessu mikla hlutverki og út frá
listrænu sjónarmiði, en veiga-
me’sta og bezta atriðið í leik
hennar var, að mínum dómi er
hún í seinasta þætti deyr stand
andi upp við brjóst unnusta
,sins og hann leggur hana sem
liðið lík á gólfið. Áður en hún
tók að sér þetta hlutverk
kynnti hiún sér sálfræðileg atr-
iði sem þarna komu til greina
út í yztu æsar.
Nokkrum árum seinna skeði
óvænt atvik í lok hins drama-
tíska fjórða þáttar. Það var við
leiksýningu í Glasgow. Maður
nokkur fclifraði upp á leiksvið
ið og gerði tilraun til þess að
slíta leikkonuna lausa úr fangi
„unnustans“, — vildi víst að
þún héldi áfram að lifa! — Auð
vitað var manngreyið hrakið
til baka, en endi þáttarins varð
,að leika að nýju.
Meðferð Söru á hlufverki
sínu 1 Macbeth mistókst að
vissu leyti. Sara hafði fengið í
hendur textaþýðingu gerða af
franska skáldinu Jean Richep-
in. Enskum blöðum líkaði ekki
þýðingin, *— aftur á móti voru
ýmsir Frakkar hinir ánægðustu
Þó er ég ekki viss um, að þessu
hlutverki hafi verið gerð betri
sMl af öðrum leikkonum fyrr
,eða síðar. Ég vil ekki láta hjá
líða að minnast leiks hennar í
Fédara eftir Sardon, sem var
sérstaklega búið til fyrir hana.
Ýmsum kom saman um, að þar
hefði hún náð beztum árangri
á listabraut sinni. Það hlutverk
lék hún oftar en þúsund sinn-
Framhald á 7. síðu.
Haunes á horninu.
Bed at aoglýsa í Alþýtablaðino.