Alþýðublaðið - 24.02.1945, Blaðsíða 4

4
ALÞYÐUBLAÐiÐ
Laugardagur 24. febrúar I94S>
Sæmundur Ólafsson:
Hinn nýi Björn í Sjómannafélaginu
mðnbUMII
títgefandi Alþýðuflokkurinn
Ritsjóri: Stefán Pétursson.
Ritsjórri og afgreiðsla í Al-
þýðuihúsinu við Hverfisgötu
Simar ritsjórnar: 4901 og 4902
Símar afgreiðslu: 4900 og 4906
Verð í lausasölu 40 aura.
Aiþýðuprentsmiðjan h. f.
Hinn kommúnisfíski
áróður í úfvarpinu
RÍKISÚTVARPIÐ íslenzka
er áreiðanlega eina ríkis-
útvanpið í öllum heimi num sem
JieÆir leyft isér að bjóða ihlustend
nm sínum upp á langan lofsöng
um hið kommúnistiska blóð-
veldi suður á Grikklandi fyxir
og um síðustu áramót; því að
annað verður það ekki kallað,
hið kommúnistiska áróðurser-
indi um ELAS-herinn og upp-
reisn hans, sem Sverrir Krist
jánsson flutti í ríkisútvarpið á
mánudagskvöldið í þessari
viku.
í þessu dæmalausa útvarps-
erindi voru hin vopnuðu sam-
tök grísku kommúnistanna,
sem bersýnilega hafa verið
skipulögð með það fyrir augum
fyrst og fremst, að hjálpa flokki
þeirra til að brjótast til valda
og stófina kammún istíska ógnar
stjórn í landinu að þýzku naz-
iistunium förnium þaðan, kölluð
þjóðfrelsishreyfing að komm-
únistasið og því haldið að
hlustendum, að „ef hægt væri
að tala um grískt lýðræði, þá
væri þess að leita í þessum sam
tökium.“ Þessiu voru srvo látnar
fylgja ýmsar gl'ósur í Þjóð-
viljaanda um þátt Breta í því
að binda enda á blóðveldi hinna
gríiskiu kommiúniista; en, eins og
vænta mátti. af þessum fyrirles
ara, algerlega þagað um hina
æglegu ógnanöM, sem grísku
kommiúnistarnir héMu uppi
vikum og món-uðum saman og
hin hryllilegu fjöidamiorð, sem
þeir frömdju á póiitíisk-um and-
stæðingium isínum og öruggust
vitneskja hietfdr tfengizt u-m í
bróf-i því (frá Rex Leeper, sendi
herra ÍBreta á Aþenuborg, sem
Wimston Ghurdhill fórsætisráð-
íhierra Br-eta las upp á ibrezka
þinjginu, þegar viðhurðir-nir
suður á Grikklandi voru rædd
ir þar 1.8. jan-úar s'íðastiliðinn, ag
á fráisögn Sir Walter Citrine,
ritara brezka alþýðusambands-
ins, af þvú sem hann sá og
heyrði þar syðra, þegar hann
fór .þarugað áisamt öðrum full-
trúuim brezku vierkalýðsfélaig-
anna til þesis að kynna sér mála
vexti a grásku borgar-styrjöM-
inni ,um áramóti-n.
*
iÞað er ókunnugt, hvað sök
útvarpsrá'ð kann að eiga á því,
að hið kammúnástíska áróðurs-
erindi Sverris Kriistjiámssonar
um viðburðina á Grikklandi var
fluttii í lútvaipið. En líklegt mun
það ókfci þykja, að það telji
f loklkispió 1 i tásfcar blekkingar hans
um þá viðburði meira virði og
sanníleiíkanium Isa-mkvæmari, en
embætíisbróf brezka sendi-
hierrams á Ajþenuborig eða frá-
sögn eins þekktasta trúnaðar-
mónnis brezku verkalýðshr-eyf-
ingarinn-ar, h.vorttveggj-a byiggt
á eigin sjón ag raun. En þá verð
ur hinu að iminnsta (kiasti ekiki
neitað, að útvarpísráð h-afi í
þessu tiífelli sýnt hið f-urðu-
legasta dúrðuleysi og brugðist
með öllu þeirri höfuðskyldu
M AÐUR er nefndur Björn
Bjarnason, norðlenzkur að
ætt. Hann kom til Reykjavíkur
upp úr síðustu heimsstyrjöM og
gerðist þá sjómaður og félagi
í Sjómannafélagi Reykjavíkur.
Björn virtist litt til frama bor-
inn, og leið svo fram um hríð.
Þegar Moskovdtar hófu klofn
ingsstarfsemi sína í verkalýðS-
hreyfingunni var Birni falið að
kljúfa Sjómannafélag Reykja-
víkur. Hætti hann þá sjóferðum
til þess að geta gefið sig af
fuillri al-úð við þessu göfuga
hQjutívénki Sótti ha-nn alla félags
fund-i oig ræfcti iklofningsstarf-
semina af hinni mestu prýði.
Bar hann félagsstjórnina í sí-
fellu hinum fáranlegustu sök-
um, oft á tíðum með hinu versta
munnferði. í fyrstu lögðu menn
hlustirnar við málflutningi
garpsins, en brátl fór að.bera á
óróa á fundum, þegar Björn
f-lutti árákarræður sínar, og að
lokum varð mönnum ljóst,
hverjir hefðu sent hann, og í
hvaða augpamiði; eftir það varð
Birni ekki við-vært í Sjómanna
félaginu og hrökklaðist hann
úr því vátfinn 'SikuMum og við Mt
inm orð'stír. iFrammi'staða Björns
Bjarnasonar virðist ekki vel til
frama fallin, en þó er það svo,
að fyrir trúa þjónustu í þágu
klofnings og niðurrifs í verka-
lýðshreyfingunni hlaut hann af
húsbændum sínum ríkuleg laun.
Nú er Björn bæjarfulltrúi og
mesti nefndamaður í flokki
klofningsmanna, ritari Alþýðu
sam'bandsins, fulltrúi ísland-s á
erlendri ráðstefnu, að sögn
blaðs bans. Útgerðarmaður og
verksmiðjueigandi, að sögn, og
formaður í 7—8 hundruð manna
verkalýðsfélagi, nýendurkosinn
með 58 alkvæðum. í öllum þess
um störfum og mörgum fleiri,
nýtur hann mifcils trauist Bryn
jÓHLs hins 'gerzfca og floík'ks
þeirra.
&
Eftir að Björn hrökklaðist úr
Sjómannafélaginu, varð lítið
um sókn af hálfu klofnings-
manna þar, og hugðu flestir
það yfirgefnar vígstöðvar. Nú
ej; að komá í Ijós að svo er ekki.
Annar maður er nefndur Páll
Helgason; hans varð fyrst vart
í Sjómannafélaginu þegar hann
var mjölvinnslumaður á Reykja
borginni. Páll er á'hugasamur
félagsmaður, sækir vel fundi
og tekur jafnan til máls í hverju
mildi, sem rætt er, en talar eft-
af takmarkaðri þekkingu, enda
er hann fyrrverandi framsókn-
sinni, iað varðv-eita pólitísfct
hilutleysi nífciisútvarpsinis; ommu
þó ifletstir telja, að það geri al-
veig nóig, að því, að ráða fyrir
lesara ioig ist-ariflsmenn yfihleitt
að -útv’arpinu úr röðum fc-omm-
ún-ista, þótt það igeri sig 'efcki
sekt um það dæmalausa and-
varaleysi, að láta iþeim (haldast
uppi að smygía, ef svo mætti
að orðii komaist, áröðri sínum
inn ií 'útvarpið isv-o að s-e-gja eft-
inliitliaust. Hefir Iþó oft á það
verið foent opinberlega, síðast
meira að iseigja ekki alls fyrir
lönigtu. á alþingi, að pólitílsfcs
hlutleysis útvarpsins’ væri illa
gætt, og jafnvel fréttastjórn
þess með þeim hætti, að mjög
orkaði tvnmadl-is hvort viðun-
amii værí. Útvarpsráð hefði
þvlí át-t að vita, hvað til þess
friðar heyxði, ef áframhald yrði
á 'slífcri misnotfcun útvarpisins
til áróðurs fyrir einn eða ann-
an pólitáiskan floíklk.
Um trúnaðarbrot Sverris
ar- líhgldism-aður upp á síðkast
ið hafa orðið þær breytingar á
Páli, að í stað almenns innleggs
í málin, er hann tekinn að tala
nú eins og sá sem valdið hefur
þó þekkinguna vanti. Á siðasta
fundi Sjómannafélagsins, sem
var aðalfundur, mætti Páll með
skrifaða ræðu, sem ætla mætti
að tæki klukkutíma að flytja.
En svo illa tókst til að hann
bað ekki um orðið fyrr en búið
var að stytta ræðutíma hvers
ræðumanns niður í 5 mínútur;
það var gert með einróma sam-
þykki allra fundarmanna. Til
umræðu var skýrsla stjórnar-
innar. Ólafur Friðriksson tal-
aði fyrstur í hinum stytta ræðu
tíma; hann talaði í 5 mínútur.
Þá gekk Páll í ræðustólinn, og
hóf leslur hinnar skrifuðu ræðu,
en hún féll mjög illa inn í um-
ræður um skýrslu stjórnarinn-
ar, því ræðan var ekki um störf
fráfarandi stjórnar, heMur per-
sónulegt níð um formann félags
ins og einn fundarmanna, sem
ekiki var í stjóm féOiag&ins; þes’s-i
fundarmaður er undirritaður.
Þegar fundarmenn heyrðu,
hvað það var, sem Páll var að
lesa, kom upp kurr mikill í
fundarsalnum. Sumir fundar-
menn genigu út, -eni aðrir tóku
að skeggræða sín á milli og
hlæja, sumir báðu upplesara-nn
að hætta, því engann fýsti að
heyra lestur hans. Formaður
bað menn að gefa hljóð en móti
venju dugði það ekki. Það stóð
á endum, að ræðutími Páls var
á enda og háreystin í fundar-
salnum hafði náð því marki að
ekki heyrðist mælt mál.
Meðan á upplestri Páls stóð,
gætti ég á blöð hans og sá þeg-
ar að ekki var hans hönd á hand
ritinu, grunaði mig þegar, að
ræðan væri samin af fram-
kvæm'darstjórna Kammúnista-
flokksins, Eggert Þorbjarnar-
syni, eða að undirlagi hans.
Síðar fékk ég staðfestingu á
því, að svo var, er ég hitti E.
Þ. að máli og sagði honum ófar-
ir Páls og ræðunnar góðu. Þeg
ar Páll kom úr ræðustólnum,
spurði ég hann, hvort ræðan
kæmi ekki í „Þjóðviljanum“, og
kvað hann það 'hafa verið fyrir-
hugað, en nú væri það óvíst,
hvaða ákvörðun yrði tekin um
það, ve-gna þ'ese að hann hefði
ekki fengið hljóð til þess að
flytja hana á fundinum.
*
Eftirhreyturnar af öllu þessu
koma svo -í „Þjóðviljanum" þ.
20. febrúar í grein, sem nefnist'
Kriístjánssonar, sem sannarlega
hiefir þó rióigu Oft og nóigiu lengi
ver-ið látinn Ælytja erándi í rífcis
útvarpið tál þess að vita um regl
ur þesis o-g isikyldur isínar, er
hinvegar efcíki margt að siegja.
Eíf útivarpsráð is>já]ift er ekki á
v-erði um póLitd-skt blutleysi út-
varpsinls, þá er miáske efeki v-ið
þvií að búast, að yfirlýistir og
félagsbundnir kommúniistar sé-u
að meita isér um það(, sem þeim
virðist Bivo fúslega vera leyft,
að misnota rífeisútvarpið til á-
róðurs tfiyrir iftiokfc sinn og þá,
sem hionium -eru isíkyMastir, er-
lendils. En það ættu -aðrir flofck
ar í landiniu og hlustendur -út-
varplsins Iþó að megia ætla, að
þeim h'erra yrði, eftir tr-únað-
arbrot hans og áróðurserindi síð
astiiðið mlániudagstovö'M-, getfið
frií ffrá íyrirlestrahöMium í út-
varpinu fyrlst um sinn, að
rninnst fcœti iþar til hann hefir
lært að hegða sér þar svolítið
meira í samræmii við velsæmi
og settar reglur.
„Lýðræðið í Sjómannafélag-
inu“ og Páll Helgason er látinn
ar-íhaldsmaður. Upp á síðkast-
skrifa undir. I þessari grein er
því logið, að fundarmönnum
hafi verið mismunað í ræðu-
tíma á aðalfundi Sjómannafé-
lagsins og að formaðurinn hafi
flutt pólitíska ræðu í samfoandi
við skýrslu stjórnarinnar. For-
maðurinn skýrði frá síðasta A1
þýðusam'bandsþingi eins og hon
um var skylt, og sagði rétt frá
gangi mála þar og aðförum öll-
um. Hann ræddi einnig nokkuð
um ýmis þingmál, sem snerta
hag verkalýðsins og sjómanna
stéttina. I greininni er nokkur
auglýsingastarfsemi um undir-
ritaðan að vanda, sem ég skeyti
engu, en leyfi mér að 'benda á
það ,út af aðfinnslum greinar-
höfundar, að ekki er hægt að
ræða landsmál og verkalýðsmál,
án þess að minnast á einstaka
alþingismenn og ritstjóra, sem
f jalla um þessi mál í blöðum og
á alþingi, og erilssamt myndi
þeim þykja það, að verða að
mæta á öllum samkomum, sem
yænta mætti að nafn þeirra yrði
nefnt á. En getur greinarhöfund
ur þrætt fyrir það, að hann
hafi á undanförnum tímum
heyrt nafn mitt nefnt á miður
yingjarnlegan hátt, án þess að
ég væri á istiaðnum til and'svara?
*
Það er nú ljóst orðið, að Páll
ÞINGSÁLYKTUNARTIL-
LAGA sý, sem fjárveit-
inganefnd alþingis hefir lagt
fram um éndurskoðun á starfs
kerfi og rekstrarútgjöldum rík
isins, vekur mikla athygli. Morg
unblaðið skrifar um hana í
gær:
„Það -ber að_fagna því, að þessi
tillaga er fram komin. Sérstak’lega
ber að fagna því, að fjárveitinga
nefnd þirigsins skuli bera tillög-
una fram, því að hún hefir, sem
kunnugt er, verið aðalleiðarljós-
ið í fjármálum ríkisins að undan-
förnu.
Núverandi f jármájtaráðherra
ihefir oft vakið máls á því í ræðu
bæði innan þings og utan, að ekki
yrði haldið áfram á þeirri fjár-
málabraut, sem farin hefir verið
undangengin stríðsár. Hann varð
fyrstur til að benda þinginu á, að
rekstrarútgjöld ríkisins hafi undan
gerigin ’stríðs-ár farið langt yfiri
hækkun dýrtíðarinnar, þar sem
gjöldin hafa flest fimm-faldast og
ailt up-p í tí-faldast. Útreikningar
fjárveitinganefndar sýna og sanna
að fjármálaráðherrann hafi síður
en svo farið með ýkjur, er hann
gaf þessar upplýsingar.
Þingin undanfarin stríðsár hafa
verið fram úr hófi eyðslusöm. Or-
sökina þekkjum við. Hún átti rót
sína að rekja til sjálfs stjórnar-
farsins. Stjórnin, sem fór með völd
í landinu, var ekki í neinium t-engsl
um við þingið. Hún hafði þar eng
an meirihluta við að styðjast og
réði engu um afgreiðslu miála. Af-
leiðingin varð hin taumlausa
eyðsla og sóun á ríkisfé.
Meðal fylgiskja’Ia, sem fjárveit-
inganefnd hefir látið prenta með
greinargerð tillögu sinnar, er
„kostnaður vegna ýmissa nefndar
Nýkomið:
Olíulitir
Penslar
Léreft
Vatnslitapappír
Sími 5781-
Helgason á að taka, við starfi
Björns Bjarnasonar í Sjómanna
félaginu, og er Páli nokkur
vorkun þótt hann láti tilleiðast
að taka við þessu starfi, eftir
þan vegsauka, sem Björn fékk
eftir sitt mislukkaða brölt. Ef'
til vill hefur Páli verið heitið
sömu launum og Björn fékk.
Hugsanlegt er að hann eigi að
verða formaður Sjómannafé-
lagsins, þegar hann er búinn
að snúa sjómönnunum á sveif
með kommúnistum, með ræð-
um, sem samdar eru af mið-
stjórn Kommúnistaflokksins
eða einstökum flökksstjórnar-
mönnum hans.
En, í fullri alvöru. Er það
ekki vítaverð meðferð á fákæn.
um alþýðumanni, eins og Páli
Helgasyni, að nota flokksagann
til þess að reka hann út í það,
sem hann er ekki maður til að
framkvæma, en hlýtur að baka
honum andúð og fyrirlitningu
félaga hanis og stéttanbnæðira?’
Framh. á 6. síðu.
starfa árið 1943.“ Kennir þar-
margi-a grasa.
Þar eru taldar 32 nefndir, sem
hafa fengið greiðslu beint úr rík-
issjóði og er kostnaðurinn við þær
yfir 422 þús. kr. Auk ’þess er fjöldi
nefnda, sem eru á fjárlögum eða
samkvæmt sérstökum lögum. Eri.
fjiárveitinganefnd telur, að allur-
kostnaður við nefnda-fárið hafi á
þesisu ári numið nál. 2.7 milljón-
um króna!
Þetta er ofurlítið sýnishorn af
sukkinu, sem ríkt heíir í opin-
berri starfrækslu að undanförnu.
Og sökin er hjá alþingi sjálfu. —-
Það hefir urigað út 'öllu þessu
nefnda-fári.
Núverandi ríkisstjórn hefir mik,
ið verk að vinna, að koma bættu
skipulagi á allan rekstur þjóðarbús
ins. Ber henni alveg sérstök skylda
að vinna þetta verk, þar sem hún
'hefir beitt sér fyrir samþykkt
nýrra launlaga, sem óhjákvæmi-
iega hafa talsverð aukin útgjöld f
för með sér. Hún ætti því vissu-
lega að vera fús til, að létta af
ríkissjóði sukkinu, sem eru leifar
óhófs undangenginna stríðsára.
Má ríkisstjórnin vera jþakklát
fjérvéitinganefnd fyrir þau gögn,.
se-n hún hefir viðað að. Þar geta
-þingmenn séð sín ei-gin verk í
spegli.“
Svo mörg eru þau orð Morg-
unblaðsins um þingsályktunar
til-lögu fjárveitinganefndar, til-
efni hennar og fylgiskjölin með
henni. Hér er og tvímælalaust
um mikið mál og nauðsynlegt
að ræða, en jafnframt svo við-
kvæmt, að segja má, að þar
sé allt undir 'hófsamri og virki-
lega hlutlausri framkvæmd
komið.
N