Alþýðublaðið - 27.02.1945, Blaðsíða 7

JttfðjudaguF 27. febrúar 1945
ALÞÝÐUBLAÐiÐ
Næturlæknir er í Læknavarð
stofunni, sími 5030.
Nætúrvörður er í Laugavegsapö
teki.
Næturakstur annast Aðalstöðin,
sími 1383.
ÚTVARPIÐ:
8.30 Morgunfréttir.
12.10—13.00 Hádegisútvarp.
15.30—16.00 Miðdegisútvarp.
18.30 Dönskukennsla, 1. flokkur.
19.00 Enskukennsla, 2. flokkur.
19.25 Þingfréttir.
2Ó.00 Fréttir.
20.20 Tónleikar Tónlistarskólans:
Concerto grosso í c-moll eft
ir Locatelli (Strengjasveit
leikur. — Dr. Urbantchitsch
stjórnar).
21.10 Hljómplötur: Lög leikin á
píanó.
21.20 fslenzkir nútímahöfundar:
Davíð Stefánsson frá Fagra
skógi les úr skáldritum sín
um.
21.45 Hljómplötur: Kirkjutónlist.
22.00 Fréttir.
Dagskrárlok.
Nú kreppir að
1 Frfa. af 3. séöu.
greinilega benda til þess, að
hevrt verði á sókninni nú á
næstu dögum og vikum. Alex
ander marskálkur, yfirmað-
ur bandamanna við Miðjarð-
ar haf ræðir við Tito mar-
skálk, sem nú ræður mestu í
Júgóslavíu um auknar og
samræmdár hernaðaraðgerð-
ir bandamanna og júgóslav-
neska heimáhersins, væntan
lega til þess að hrekja leyfar
hers Þjóðverja með öllu frá
Júgóslavíu til Norður-Ítalíu,
Austurríkis eða þess hluta
Ungverjalands, sem Þjóðverj
ar enn hafa á valdi sínu. Nú
er ekki að vita, að hægt
verði að reka smiðshöggið á
ófarir Þjóðverja einmitt nú,
meðan veðurskilyrði eru svo
slæm, að allir flutningar
þungahergagna hljóta að
vera svo miklum erfiðleik-
um bundnir. En eitt er víst,
að sá tími er að fara í hönd,
að vænta má stórra högga og
þungra.
ÞEIR, sem málum eru kunnir
í Berlín hljóta líka að taka
að ókyrrast, ekki aðeins
vegna válegra tíðinda fyrir
þá, bæði úr austri og vestri,
heldur einnig vegna þess
hve vel bandamönnum hefur
gengið sóknin gegn Japön-
um síðustu vikurnar, þar
sem sýnt þykir, að Japanar
geta engan veginn hindrað
aðgarðir MacArthurs og
Nimitz flotaforingja með
þeim hætti, sem heppilegur
þætti til áróðurs í Þýzka-
landi, þar sem þjóðin mun
langþreytt á ósannindum og
lognum fregnum um „varn-
arsigra“. . .&ÉfÍf
FJár- og faiasöfnun
fyrir bágstatf fólk í
Normandí
OKKRUM vinum Frakk-
* * íands hefur komið saman
um að hefja hér fjár- og fata
söfnun fyrir bágstatt og heimil
islaust fólk í Normandí í Frakk
landi.
Mörg hundruð manns urðu
heimilislaus eftir látlausar loft-
árásir margra mánaða og er á-
stand íbúanna hið hörmuleg-
asta. í öllu Normandí fórust eða
slösuðust yfir 400 þús. manns
í átökunum síðastliðið sumar
og það fólk, sem eftir lifir berst
við hungur, sjúkdóma og klæð
leysi.
Hefur nú verið kosin sjö
manna nefnd hér í bænum til
þess að annast framkvæmdir
við þessa fyrirhuguðu söfnun
fólki þessu til handa og er Pét-
ur Þ. J. Gunnarsson stórkaup-
maður formaður nefndarinnar.
Aðrir nefndarmenn eru: Eirík-
ur Sigurber gsson, Aðalbjörg
Sigúrðardóttir, Alexander Jó-
hannesson, prófessor, Jóhann
Sæmundsson, yfirlæknir, Krist
inn Andrésson, alþingismaður
og Sigurður Thorlacius, skóla-
stjóri.
í ávarpi frá nefndinni segir
meðal annars:
„Oss hefur komið saman um
að leita gjafa til liknar bág-
stöddu. fólki í Normandí. Vér
biðjum rnn hverskonar fatnað,
er geti orðið til skjóls þurfandi
fólki á öllum aldri. Allar gjafir
eru vel þegnar. Fyrir peninga-
gjafir munum vér kaupa fatn-
að og senda til einnar borgar í
Normandí eða héraðs þar sem
þörfin er mest.
Yfirstjórn Bandaríkjahers
hér á landi hefur góðfúslega lof
að að greiða fyrir skjótum flutn
ingi þessarar fyrirhuguðu fata-
gjafar til ákvörðunarstaðar.“
Nú mun vera ákveðið að gjöf
um þeim, sem berast, verði út-
hlutað meðal fólks í borginni
Avranohes í Normandí.
Öllum gjöfum til söfnunar-
iimar má koma á skrifstofu Pét
urs Þ. J. Gunnarssonar Mjó-
stræti 6 og í verzlunina París,
Hafnarstræti 14. Auk þess
munu dagblöðin veita peninga-
gjöfum til söfnunarinnar mót-
töku.
Þá hefur nefndin látið prenta
gjafakort og munu þau verða
til sölu í bókáverzlunum. Kost
ar hvert kort 10 krónur og geta
þeir sem kortin kaupa skrifað
nafn sitt á þau, síðan verða
þau send með fatapökkunum til
Normandí, þegar söfnuninni er
lokið. Gert er ráð fyrir að söfn-
un þessi standi yfir í tvo mán-
uði.
fitbrelðil AlHýðnbiaðið!
Virkjun Dynjandisár
Frh. af 2. síðu.
hagsáætlun fyrir næsta ár og
senda ráðuneytinu til staðfest
ingar. Tekjuafgang skal leggja
í varasjóð.
Ráðherra setur reglugerð um
stjórn Rafveitu Vestfjarða,
starfsmannahald, reikningsskil,
varasjóð, skýrslur og annað það,
er reksturinn varðar.
Refveita Vestfjarða er undan
þegin tekju- og eigarskatti til
ríkissjóðs og útsvari til sveitar
og einning innflutningsgjöld-
um af efni og tækjum, sem þarf
íil stofnunar veitunnar.
Rafveita Vestfjarða endur-
greiðir Orkuveri Vestfjarða h.f.
allan kostnað, sem það hefur
haft af undirbúningi virkjunar
Dynjandisár, enda láti félagið
af hendi allar skýrslur og áætl-
anir, sem það hefur látið gera.
í greinargerð frumvarpsins
segir svo:
Það er höfuðskilyrði fyrir
framtíð Vesttfjarða, að héruðun
um sé séð fyrir nægu. ráfmagni
til ljósa, hitunar, suðu og iðn-
aðar. Iðnaður á Vestfjörðum,
sem byggðist að mestu á sjávar
útvegi, hefur nú þegar ríka
þörf fyrir raforku. Verður ekki
lengur beðið úrlausnar.
Það hefur lengi verið vitað,
að Dynjandis- og Mjólkurárnar
í Arnarfirði geta séð Vestfjöfð
um fyrir nægri raforku, og þarf
nú ekki lengur að bíða þess, að
þörf sé fyrir hendi fyrir rafork
una og hægt sé að greiða hana
með kostnaðarverði. Undanfar-
in ár hefur félag sveitar- og
bæjarfélaga og einstakra manna
látið undirbúa þetta mál á sinn
kostnað. Nefnist félagið Orku-
ver Vestfjarða, og hefur Finn-
bogi R. Þorvaldsson verkfræð-
ingur staðið fyrir rannsóknum.
Er nú það langt komið málum,
að rafmagnseftirlit ríkisins þarf
að taka við og vinna með félag-
inu að fullnaðarundirbúningi,
sem ætti að getá verið lokið fyr
ir næsta haust. Er þetta frv.
flutt í þeim tilgagni, að svo geti
orðið.
Frv. er að ýmsu leyti sniðið
eftir tillögum milliþinganefnd-
ar í raforkumálum, sem nýlega
hefur skilað áliti til ríkisstjórn
arinnar, og einkum þó um það
atriði, að hér er gert ráð fyrir'
ríkisrekstri á rafveitu Vest-
fjarða. Það skal þó skýrt tekið
fram, að flutningsmenn geta
eins hugsað sér, að Rafveita
Vestfjarða sé eign þeirra hér-
aða, sem hlut eiga að máli, og
rekin af þeim. Um það „princip
atriði“ verða atkvæði að ganga
í þinginu, og má deila um skipu
lagið ekki standa í vegi fyrir
framkvæmdum."
Féiagheimili kvenna
Frh. af 2. siðu.
semi sé verið að vinna þjóð-
neytjastarf, sem þjóðin Öll á að
styðja.
Hallveigarstaðir eigá nú hina
ágætu lóð, sem er á einurn
bezta stað í bænum og mjög
stór og að auki um 50 þúsundir
króna. Auk þess eru til í hluta-
bréfum um 40 þúsundir króna,
en stofnað var hlutafélag urn
þetta heimili fyrir nokkrum ár-
um, en því hefur nú verið
breytt. Borgum við út hverium
sem vill hlutafé það sem lagt
hefur verið fram, en fáir hafa
óskað þess, heldur viljað láta
fé sitt ganga til heimilisins.
Við höfum nú snúið okkur til
ailra kvenfélaga landsins og ósk
ao aðstoðar þeirra. Einnig höf-
um við snúið okkur til einstakra
kvenna. Við höfum sent út á-
vörp og er nú í þann veginn að
hefjast allsherjar fjársöfnun
úm land allt til þess að koma
bessu fram. Hér í Reýkjavík er
fjársöfnunin hafin fyrir nokkr
um dögum og gengur vel. Það
er hins vegar nauðsynlegt fyrir
okkur að ná til allra, hvers ein
asta heimilis í landinu. Við höf
um fengið leyfi Einars Jónsson
ar myndhöggvara til að gera
póstkort af hinu undurfagra
íistaverki hans: Verndin. Þetta
kort seljum við nú til ágóðá fyr
ir Hallveigarstaði og viljum við
að hvert heimili eignist það.
Ef svo verður þá hefur og hvert
emasta heimili á landinu lagt
fram sinn hluta til að koma
þessu fyrirhugaða heimili ís-
íenzkra kvenna upp. En auk
þess tökum við á móti framlög
um frá einstaklingum og hafa
okkur borizt ýmsar gjafir, með
AJúðárþakkir fýrir aúðsýnda samúð við fráfall og útför
mannsins mins,
Stefáns Más Éenediktssonar.
Sigríður Benediktsson.
al annars minningargjafir um
góðar konur og teljum við það
smekklegt og viðeigandi, því að
Hallveigarstaðir eiga að verða
til þess, samkvæmt ætlun okk-
ar, að auka kosti og myndarskap
íslenzkra kvenna, menningu
þeirra og manndóm í^hvívetna.
Þannig mæltu konurnar við
biaðamennina. Það mun flestra
mál að Hallveigarstaðir, minn-
isvarðinn um hina fyrstu ís-
lenzku húsfreyju, hafi miklu
hlutverki að sinna, þvi að slíkt
heimili getur etf rétt er á haldið
vakið nýja strauma með þjóð-
inni, nýjan vilja og nýtt fram-
tak, sem hvert einasta heimili
getur fengið svip af er íímar
líða.
Nýr yfirmaður herafla
pólsku stjórnarlnn-
ar í London: Anders
p’ ORSETI pólsku stjómarinn
-*• ar í London hefur skipað
Anders hershöfðingja yfirmann
alls þess herafla, sem hún hef-
ur yfir að ráða. Anders hers-
höfðingi stjómar nú pólsku
hersveitunum á Ítalíu, sem þar
hafa barizt af hinu mesta harð
fengi nú um langt skeið.
Bor heráhöfðingi hafði áður
verið yfirmaður pólska hersins,
en hann er nú herfangi Þjóð-
verja, eftir að hinni frækilegu
vörn lauk í Varsjá í sumar, en
hann tók hins vegar við áf
Sosnkowsky, eins og menn
muna.
Mesta dagárésin..
Frh. aí 3. síÖu.
bæði t.il austurvígstöðvanna og
eins vestur á bóginn, til Ruhr
og Rínarhéraðanna.
Mótspyrna var lítil af Þjóð-
verja hálfu, loftvarnaskothríð
tiltölulega lítil og amerísku oi'r
usstuflugmennirnir urðu tæp-
ast varir við þýzkar orrustuflug
vélar.
23 flugvélar Bandaríkjamanna
manna munu ekki hafa komið
aftur til stöðva sinna.
Nokru síðar réðustu brezkar
Lancasterílugvélar á Dortmund
erí Mosquitoflugvélar á Berlín
aftur og Núrnberg í Bayern
Flugvélar frá Ítalíu réðust i
ýmsar stöóvar í Austurríki, en
! Spifcfirvélar á stöðvar Þjóðverj..
I í Hollandi. þar sem skotið er
svifsprengjum á London og
fleiri borgir. Loks var ráðizt
skipalest á Sitagerrak og varð
að minnsta kosti eitt skip fyrir
sprengju og mun það hafa sokk
ið.
Aðalfundur Félags ís-
lenzkra hljóðfæra-
leikara
SÍÐASTLIÐINN sunnudag
hélt Félag íslenzkra hljóð
færaleikara aðalfund sinn. í
stjórn voru kosnir: Bjarrá
Böðvarssona formaður, Skafti
Sigþói-sson ritari og Fritz Weiss
happel gjaldkeri. Varamenn
voru kosnir Þorvaldur Stein-
grímisson og Eiríkur Magnús-
son. Endurskoðendur voru kosn
ir Indriði Bogason og Jón Sig-
urðsson. í prófnefnd voru kosm
ir Hallgrímur Helgason, Þórir
Jónsson og Sveinn Ólafsson. —
Samþykkt var á fundinum að
hækka iðgjöld til félagsins úr
kr. 3.00 á mánuði, upp í kr. 10.00
á mánuði.
Ausfurvígsiöðvarnar
Frih. af 3. sfðu.
um loftvarnabyssum. Milli Dan
zig og Stettin eru einnig háðir
snarpir bardagar og nálgast
Rússar borgina Neustettin, sem
er um það bil miðja vegu milli
þessara borga. Viðurkenna Þjóð
verjar, að þeir hafi orðið að
hörfa á þessum vígstöðvum.
Komið hefir til snarpra loft-
bardaga milli þýzkra og rúss-
neskra flugvéla, meðal annars
yfir Berlíh, en Rússar munu nú
eiga rúma 60 km. ófarna þang-
að. Annars virðast ekki hafa orð
ið neinar stórvægilegar breyt-
ingar á vxgstöðunni þar eystra
undanfarinn sólarhring.
Mendýr í gróðri
Hér 'birtist eitn mynd úr bókinni
Meindýr í húsum og gróðri en,
þær eru um 140 talsins. Myndin
sýnir ullarlús á neðsta borði
laufblaðs. Þar eru þrjú fullvax
in kvendýr. Hið neðsta þeirra
er með egg sín innspunnin í
vaxþræói. Ennfremur eru fimm
vaxpípur á blaðinu og nokkrar
smáar lifrur. Myndin er stækk
uð þrem sinnum.