Alþýðublaðið - 02.03.1945, Blaðsíða 2
ALÞYÐUBLAÐIÐ
Efri deild i gær:
Sjálfsfæðismenn og kommúnisf-
ar felidu skilyrðin fyrir skaff-
frelsi Eimskipafélagsins
—....i------
Og tillögu frá Uaraldi GuÖmundssyni um að
skattfrelsiö gildi aöeins eitt ár
FRUMVARPIÐ til laga um framlenging á gildi laga um
ákattfrelsi Eimskipafélags íslands !kom til annarrar
umræðu á fundi efri deildar í gær og urðu um það miklar
umræður. Fjárfiagsnefndarmennimir: Lárus Jóhannesson,
Ma'gnús Jónsson og Kristinn E. Andrésson höfðu flutt breyt
ingartilílögu við frumvarpið, sem kvað þannig á, að skilyrði
þau, sem neðri deild hafði samþykkt fyrir skattfrelsi félags-
ins að ráði Albýðufilokksmanna. yrðu felld úr frumvarpinu
og það samþykkt í sinni upphaflegu mynd.
Haraldur iGuðmundsson lagði hins vegar til, að frmnvarpið
yrði samþykkt eins og neðri deild gekk frá bví með þeirri breyt-
ingu, að skattfrelsisframlengingin skyldi aðeins gilda fyrir árið
1945 í stað 1945 og 1946. Var breytingartUlaga Haraldar felld
2
Aðalfundur Kven-
félags Alþýðu-
flekksins í Hafn-
arfirði í kvöld
AÐAIíFUNDUR Kven-
félags Alþýðuflokksins í
Hafnarfirði verður haldinn í
kvöld kl. 8.30 í Góðtemplara
búsinu uppi.
. Auk venjulegra aðalfundar
starfa, verður rætt um hin
nýafstöðun námskeið félags-
ins og um ýmis önnur félags-
mál.
Félagskonur eru áminntar
um að f jömenna á funtiinn.
Afmæliskveðja
Roosevells lil
forsela íslands
FORSETA ÍSLANDS barst
þann 27. þ. m. svohljóðandi
srmskeyti frá forseta Bandaríkj
■nna:
„Gjörið svo vel og móttakið
hér með minar einlægustu íham
ingjuóskir í tilefni af afmælis-
degi yðar hágöfgi, ásamt íbeztu
óskum mínum tun gæfu og
gengi yður og íslenzku þjóðinni
til handa. Franklin D. Roose-
velt.“
Fimm Islendingar
komnir beim frá
Svfþjóð
NÝLEGA eru komnir hingað
fimm íslendingar, sem
dvalið hafa í Svíþjóð. Tveir
þeirra flýðu þangað frá Dan-
mörku. Þess*ir íslendingar erú:
Sigurður Þórarinsson jarðfræð
ingur, Sigurður Jóhannsson
verkfræðingur, Þorbjörn Sigur
geirsson magister, Asgeir Ein-
arsson og Regína Þórarinsdótt
IVT ÆSTKOMANDI sunnu-
dag hefst skíðamót
Reykjavíkur, og fer það fram
í Jósepsdal í Bláf jöllum. Átta
félög hafa tilkynnt þátttöku
slna í mótinu og senda þau
samtals 116 keppendur.
Mótið fer fram 1 tvennu lagi,
fyrri hlutinn á sunnudaginn
kemur en síðari hlutinn á laug
ardag og sunnudag í næstu
viku.
Þátttakendur í mótinu verða
frá þessum félögum: Frá KR.
42, frá Ármanni 36, frá IR. 23,
frá Skíðafélagi stúdenta 6, frá
Skátafélagi Reykjavíkur 4, frá
khattspyrnufélaginu Vikingur
3 og frá Skíða- og skautafélagi
Hafnarfjarðar og Skíðafélagi
Reykjavíkur einn maður frá
hvoru.
með níu atkvæðum ifiregn sex
þykkt með níu atkvæðum eegn
vísað til briðju umræðu.
Lárus Jóhannesson lýsti
breytingartillögu þeirra þre-
menninganna. Bernharð Stef-
ánsson gerði og grein fyrir
breytingartillögu, sem bann
flutti við frumvarpið og var sam
hljóða breytingartillögu Skúla
Guðmundssonar, .sem felld
hafði verið í neðri deild.
Haraldur Guðmundson taldi
miklu máli skipta, að skilyrði
þau fyrir skattfrelsi félagsins,
sem neðri déild hefði sett, yrðu
ekki felld niður. Kvað Harald-
ur ómótmælanlegt, að Eimskipa
félagið hefði miklu hlutverki
að gegna. Taldi hann það oft,
jafnvel oftast, hafa starfað í
samræmi við þær skyldur, sem
skattfrelsið hefði lagt því á
herðar. Þó benti hann á það,
að engin trygging yæri fyrir
því, að stjórn Eimskiphfélags-
ins hyrfi ekki að því ráði að
reka starfsemi þess sem venju-
legs hlutafélags, er hugsaði
fyrst og fremst um það að
safná gróða en skeytti slður
um hag alþjóðar. Kvað Harald
ur það ómótmælanlegt, að á að
Á sunnudaginn verður 'keppt
í bruni karla eldri en 35 ára,
bruni karla 13 til 35 ára og
bruni kvenna 16 til 35 ára. Enn
fremur verður keppt í svigi
karla og kvenna í öllum aldurs
flokkum.
Um aðra helgi fer svo fram
siðari hluti mótsins, og verður
þá keppt laugardaginn 10 marz
í skíðagöngu karla, en sunnu-
daginn 11. marz verður keppt
í stökkum fyrir karlmenn í öll-
um aldursflokkum og ennfrem
ur verður þá keppt í bruni karla
frá 16 til 35 ára.
Þá verður og auk einstak-
lingskeppni þessarar, flokka-
keppni, og verður keppt um
sex verðlaunagripi, en þeir eru:
Ghemiabikarinn, sem veittur
er sigurvegurum í svigi, c-flokk
karla,. Laugarhólsbikarinn, í
(Frh. á 7. síðu.)
en tillaga þremenninganna sam-
fjórum og frumvarpinu því næst
I alfundum félagsins kæmi aðeins
fram Ktill hluti af því atkvæða
magni, er svaraði til fjölda hlut
hafanna eftir því, sem hann
væri sagður vera. Einnig benti
hann á það, að engan veginn
vsqri víst, að þeir menn, sem
kæmu til með að stjórna félag
inu í framtíðinni höguðu störf
um sínum á sama hátt og stofn
endur þess hefðu gert. Kvað
Haraldur því ekki vera að neita,
að afstaða sín, og ef til vill
fleiri þingmanna, til skattfrels
is Eimskipafélagsins, þegar það
var síðast samþykkt, hefði orð
ið önnur en var, ef sig hefði
órað fyrir því, að stjóm félags
ins myndi hækka farmgjöldin
svo mjög sem gert var árið
1943. Einnig benti ræðumaður
á það, að nokkurs ósamræmis
gætti í þvi, að Eimskipafélagið
skyldi ekki eins undanþegið
skattgreiðslum til Reykjavíkur
bæjar og ríkisins.
Haraldur taldi löngu tíma-
bært að gengið væri úr skugga
um og almenningi birt, hverj-
ir væru hinir raunverulegu eig
endur Eimskipafélagsins. Taldi
hann endurskoðun og birtingu
hlutabréfaskrárinnar sér í lagi
sjálfsagða vegna þess, að víst
mætti telja, að félagsstjórninni
hefði aðeins verið tilkynnt um
lílinn hluta þeirra hlutabréfa,
sem skipt hefðu um eigendur.
Haraldur kvað engan bera
brigður á það, að Eimskipafé-
laginu væri þörf mikils fjár
vegna þess stórfellda tjóns, sem
það ’hefði orðið fyrir á skipa-
kosti sínum og framkvæmda
þeirra, er það yrði að ráðast í
eftir strið. Hins vegar kvað
hann sjálfsagt, að alþingi hefði
einhvern íhlutunarrétt um
stefnu og starf félagsins og
taldi, að ekki væri hægt
að ganga skemmra í þvi
efni en gert væri með skilyrð-
um þeim, sem neðri deild hefði
sett fyrir skáttfrelsinu. Sér 5
lagi kvað, 'hann miklu máli
skipta, að ákveðið væri að Eim
sikipafélagið tæki þátt í rekstri
strandferðanna, því að það væri
óviðunandi með öllu, að Eim-
skipafélagið flytti vörur til
landsins með stórfelldum gróða
en léti skipaútgerð rikisins eft-
ir að annast strandferðirnar,
sem reknar væru með tapi.
Haraldur taldi það ofmælt,
þegar fullyrt væri, að Eimskipa
Frh. á 7. síðu.
Yfir 400 bifreiðar
teknar úr umferð !
síðastliðinn mánuð
ffyrir ólöglegan
Ijésaúlbúnað og ó-
greinileg sfcrásefn-
ingarmerbi
DTULÖGREGLAN í Reykja
vík hefur nú á skömmum
tíma orðið að áminna og kæra
um 350 bifreiðarstjóra fyrir að
aka bifreiðum sínum með ó-
fullkomnum Ijósaútbúnaði og á
milli 60 og 70 fyrir að aka með
ógreinileg skrásetninga rmerki.
Hafa sjaldan eða aldrei ver-
ið jafn mikil brögð að þessu og
nú, en hins vegar er það dag-
legt starf götulögrejlunnar, að
gæta að ljósaútbúnaði og skrá
setningarmerkjum bifreiðanna,
og hafa alltaf einhverjar kom-
ið í leitirnar, sem ábótavant
Framhald á 7. síðu.
ég geta þess, ao rörlagningarn-
ar eru lengri «ti íeiðin til Þing
valla fram og til baka, þó húsæð
ar séu ékki meðtaldar. Þá er
talið að 330 std. af timbri hafi
verið notaðir, 800 tonn af steypu
styrktarjámi og 6000 tonn stein
Föstudagur 2. marz 1945
Ufanríkismálaráðu-
neyfið vanlar uw>-
lýsingar um mann,
semdvelurí
Teheran
|7 FTIRFARANDI hefur blað
inu borizt frá utanríkis-
málaráðuneytinu:
„Þeir sem kynnu að geta gef
ið upplýsingar um ættingja eða
vini Jóhanns Vilhelms Ólafs
Sigurðssonar, sem um nokk-
urra ára skeið hefur dvalið í
Teheran, eru góðfúslega beðnir
að láta þær utanríkismálaráðu
neytinu í té.“
íslendingum í Dan-
mörku líður vel
SAMKVÆMT tilkynningu
sem utanrfkismálaráðu-
neytið hefur fengið frá Stokk-
hólmi hinn 27. febrúar, líður
öllum íslendingum í Danmörku
vel.
að þau hafa orðið milklu minni
og færri en vænta mátti, þegar
állrar aðstöðu er gætt.
Þann tíma, sem undirbúning
ur og framkvæmdir hitaveit-
unnar hefir staðið yfir, hafa
fjórir borgarstjórar setið að
völdum í Reykjavík. Þeim hef
SWi. 6 7. táSa.
Skíðaenó! Reykjavíkur hefsf n. k.
sunnudag og fer fram I iésefsdai
11® keppendus* frá 8 félögum taka þáft i þwí
Reisugildi hifaveifunnar að
Hófel Borg í fyrrakvöld
Klargar ræðiar voru ffluttar og mikil bjartsýni
Eátin í Ijós yfir þessu mikla fyrirtæki
IjriTAVEITA REYKJAVÍKUR mun ekki aðeins verða
11 eitt bezta fyrirtæki höfuðstaðarins, heldur getur hún
orðið f járhagsleg stoð hans auk þess sem hún verður til þess
að au'ka þreinlæti og heilbrigði. Hún verður og fyrsta sikref-
ið á mikilli framfarabraut þjóðarinnar í hagnýtmgu hvera
orkunnar, sem land okkar hefur svo ríka í fórum sínum.
Þetta segi ég bó að ýmsir erfiðleikar mæti okkur nú. Þeir
eru ekki óeðlilegir."
Þannig mælti Helgi Sigurðs-
son verkfræðingur, forstjóri
hitaveitunnar í hófi sem bæj-
arstjórn Reykjavíkur hélt í
fyrrakvöld af tilefni þess, að
hitaveitan er að mestu fullgerð
og hefur verið afhent bænum,
og var þetta nokkurs konar
reisugildi hennar. Þarna mættu
forseti íslands og forsetafrúin,
forsætisráðherra og frú hans,
Páll Einarsson, fyrsti borgar-
stjóri í Reykjavík og Knud
Zimsen, annar borgarstjórinn
og sá sem lengst hefur gegnt
því starfi, cg Kai Langvad yfir
verkfræðingur og samstarfs-
menn hans. Auk þess mættu
bæjarfulltrúar, allir helztu
starfsmenn bæjarins, ýmsir
menn, sem mest unnu að fram
kvfemd verksins og fulltrúar
daðanna. Alls munu hafa setið
hófið háít á fjórða hundrað
nanna.
Hófið 'hófs með stuttu ávarpi
borgarstjóra. Bauð hann gesti
yelkomna og skýroi frá tilefni
hófsins. Forsot.i bæjarstjórnar,
Guðmundur Ásbjörnsson, flutti
síðan aðalræðnna og rakti sögu
hitaveitumálsins. Máli sínu lauk
forseti bæjarstjórnar með þess
úm orðum:
VA5 lýsa þessu mannvinki er
ekki á mínu færi, enda tæki
það allt oí langan tíma. Þó vil
lím, sem svarar til 12 þús. rúm
metra steinsteypu. Gefur þetta
ofurlitla hugmynd um hve um
fangsmikið verk er hér um að
ræða.
Á Reykj um hafa verið borað
ar 34 holur, samtals 11492 metr
ar, meðaldýpt 338 m. Dýpsta
holan er 621 metri. Verið er nú
að bora þar tvær 'holur og er
því í dag búið að bora alls 11956
metra, eða næstum 12 km. Úr
þessum holum fást 250 sekundu
lítrar af ca. 85° heitu vatni. —
Mest vatn sem hefir fengist þar
úr einni holu er um 40 sekundu
lítrar.
Það orkar ekki tvímælis, að
hitaveitari er merkasta mann-
virkið, sem komið hefir verið í
framkvæmd hér á landi til
þessa dags. Þeir, sem unnið
hafa að undirbúningi og fram
kvæmdum þessa verks, hafa átt
óvenjulega erfiða aðstöðu, með
al annars vegna þess, að þeir
áttu lítinn sem engan aðgang
að fyrirmyndum og hafa því á
rnargan hátt, orðið að fara ó-
ruddar leiðir, sem að sjólfsögðu
hefir haft margvíslega erfið-
leika í för >með sér.
I Því verður heldur ekki neit-
| að, að ýmis mistök ‘hafa á orðið;
þó hika ég ekki við að fullyrða,