Alþýðublaðið - 29.04.1945, Page 2

»
Islenzkf blað fekur undir er-
jr
lendan róg um ðsland!
————«»——-
ÞJóðvillinn smfattar á hnútum hins rúss-
n@ska hiaðaenanns og sakar ianda sina
um að vera að spilia samfoúðinni vifS hinar
sameinuðu gsjóðir
AÐ vakti mikla athygli liér þegar sú frétt harst nýlega
úr sænsku blaði að rússneskur hlaðamaður hefði í
byrjun þessa mánaðar verið með opinberar hnútur í garð
íslands og íslendinga fyrir það að þeir skyldu ekki segja
möndulveldunum stríð á hendur. Og því fremur vakti þessi
frétt athygli að vitað er að allir, sem skrifa í blöð eða tala
í útvarp í Rússlandi gera það raunverulega á vegum Sovét-
stjómarimiar og undir ströngu eftiriiti hennar.
Maður skildi hafa ætlað að gagnvart slíku hnútukasti
erlendra manna í garð lands okkar og þjóðar myndum við
vera nokkum veginn á einu máli um það að öðmm ríkjum
kæmi það ekki við hvaða ákvarðanir við tökum hér og 'að
við þættumst að minnsta kosti ekki þurfa að taka við neinum
fyrirmælum eða vandlætingarorðum frá Rússmn í sam-
bandi við ákvörðun okkar um að segja ekki mönddulveld-
unmn stríð á hendur, með því að ekki er vitað, að þeir
sjálfir séu famir að segja öðru þeirra möndulvelda sem
eftir er, stríð á hendur.
En hvað kemur 'í ljós? — Eitt íslenzkt blað, Þjóðviljinn,
blað Kommúnistaflokksins, tekur í gær ákveðið undir ónot
hins rússneska blaðamanns í garð íslands og íslendinga,
sem það segir að hafi verið flutt í útvarp í Moskva 3. þ. m.,
smjattar á þeim ásökunum hans „að nú séu á íslandi menn,
sem ekki vilja stuðla að aukinni vináttu milli íslands og
hinna stóru lýræðisríkja, heldur spilla þeirri vináttu“ og
„að þessir menn hafi kosið sem mark fyrir skemmdar- og
rógsiðju sína, Krímráðstefnuna og ráðstefnuna í San
Francisco.“
Þessrnn ósvífnu ósannindum hins rússneska blaða-
manns um Islendinga, tekur Þjóðviljinn iheð bukki og
beygingum og bætir því við þau, að „einangrunarsinnar“
hér á landi séu eins og sjá megi á ummælum hins rússneska
blaðamanns, að „spilla sambúð fslands og sameiningu þjóð-
anna.“
Lengra -verður ekki komizt í skriðdýrshætti og þjónkun
við erlent ríki á kostnað sinnar eigin þjóðar. — Þegar ráð-
izt er á ísland með ósannindum og rógi austur á Rússlandi,
— þá standa kommúnistar ekki með þjóð sinni heldur með
Rússum.
Aðalfundur KRON verður ha
inn í dag í Lisfamannaskálanum
------———
Á fundi&iifim mæta um 20® fuiitrúar ©g Siafa
k@mmúnisfar mikinn meiri hlufa
T DAG kemur aðalfundur Kaupfélags Reykjavíkur og ná-
-*• grennis saman. Þessi fundur mun verða örlagaríkur í
sögu neytendasamtakanna hér í bænum, og mun félagið
að líkindum verða að breyta nafni sínu að honum ioknum.
Fundinn sækja um 200 full-
trúar og munu kommúnistar
ráða yfir tveimur þriðju hlut-
um þeirra. Þessum meiriíhluta
á fundinum hafa þeir náð með
aðferðum, sem eiga sér enga
Miðstæðu í sögu nokkurra fé-
lagssamtaka.
í gær og undanfarna daga,
voru kommúnistar að leita fyr-
ir sér um menn í stjórn kaup-
félagsins. Hun verður að meiri
Muta skipuð kommúnLslum,
flokkstíundnum kommúnistum,
en þeir eru að reyna að fá ein-
hverja sviplausa menn til þess
að flagga með og benda á til að
sanna sakleysi sitt óg dulbúa
einræðið. Skal engu um það
spáð, hvort þeim tekst það; en
þeir hafa ætíð svona aðferðir
undir slíkum kringumstæðum.
Og eru menn farnir að þekkja
þetta.
Það verður athyglisvert fyrir
menn að fylgjast með þróun
KRON á næstunni.
ALÞTMBLAÐIÐ
Sinumdagur 29. , apríl 1945.
Skemmiamr verða um kvöldið í Aiþýðuhúsinu,
Iðné og Listamannaskálanum
FYRSTI MAÍ er á þriðjudaginn kemur og hafa nefndir
frá verkalýðsfélögxinum starfað að undirbúningi há-
tíðahaldanna lengi undanfarið.
Auk allra stéttarfélaganna, sem eru í Alþýðusambandi
íslands hér í bænum taka þátt í hátíðahöldum dagsins:
Bandaílag starfsmanna ríkis og bæja, Iðnnemasamband ís-
lands, Málarasvéinafélagið, Mótörvélstjórafélagið og Tré-
smiðafélag Reykjavíkur.
Kröfugangan verður með nokkuð öðrum hætti en áður. Hef-
ur meirihluti nefndarinnar samþykt að gangan skuli staðnæmast
við bústaði þriggja erlendra sendiherra og verður fyrst staðnæmst
við bústað sendiherra Rússlands, þá við bústað sendiherra Banda-
ríkjanna og loks við bústað sendiherra Breta. Verða ávörp flutt
á öllum þessum stöðum. Kröfugangan á að hefjast við Iðnó, en
útifundur verður haldinn á Lækjartorgi og verður ræðupallurinn
við dyr Útvegsbankans. Síðari hluía dagsins verður samfelld dag
skrá í útvarpinu og hefst hún kl. 4. — Skemmtanir verða í Iðnó,
Listamannaskálanum og Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Kröfugangan hefst eins og
áður segir frá Iðnó kl. 1 og verð
ur gengið um þessar götur:
Lækjargöiu, Hverfisgötu inn að
bústað rússneska sendiherrans,
og þar flutt ávarp, síðan verð-
ur farið um Rauðarárstíg og
Njálsgötu, á Laufásveg og stað
næmst við bústað sendilherra
Bandaríkjanna, sem er við þá
götu og þar flutt ávarp. Þá verð
ur haldið niður Laufásveg, um
Vonarstræti og í Templarasund
að skriistofu brezka sendiherr
ans og verður þar flutt ávarp.
Síðan verður gengið á Lækjar-
torg og útifundurinn haldinn
þar. Þar verða fimm ræður
fluttar og flytja ' þær Stefán
Ögmundsson, varaforseti Al-
þýðusamhands íslands, Lárus
Sigurbjörnsson v.forseti B.S.R.
B., Sigurður Guðnason, formað
ur Dagsbrúnar, Sigurjón Á. Ól-
afsson, formaður Sjómannafé-
lagsins, og Eggei’t Þoi'bjarnar-
son, formaður Fulltrúaráðs
verkalýðsfélaganna.
Á skemmtununum, sem hefj
ast kl. 9 tala: í Alþýðuhús- •
inu: Emil Jónsson samgöngu-
málaráðherra og Anna Guð-
mundsdóttir frá V, K. F. Fram
sókn; í -Iðnó: Bi’ynjólfur Bjarna
son kennslumálaráðherra og
Guðjón Benediktsson múrari,
og í Listamannaskálanum Áki
Jakohsson atvinnumiálaráðherra
og Magnús H. Jónsson prentari.
A skemmtununum verða
mörg ágæt skemmtiatriði og
valdir skemmtikraftar.
1. maí merki verður selt á
götunum, er það x-auður borði
með pappaskildi, en á honum
er rauður fáni með áletruninni
„1. maí 1945“, en yfir er bogi
með áletruninni: „Alþýðusam-
band íslands“. — Þrenns kon-
ar verð er á merkjunum: 5
kr., 2 kr. og 1. kr. (fyrir börn).
Að þessu sinni er ekki gefið út
sérstakt 1. maí blað.
Hvers vegna?
Eins. og framanrituð frásögn
ber með sér, verða hátíðahöld-
in 1. maí í þetta sinn með nokk
uð öðru sniði í éinstökum at-
riðum, en áður hefur þekkzt,
og mun það vekja nokkra at-
hygli. Það er til dæmis nýlunda,
að kröfugangan sé látin stað-
næmast við bústaði erlendra
sendiherra til þess að ávarpa
þá, og.mun það ekki hafa verið
talið viðeigandi af öllum. En í
sambandi við það, munu menn
spyi’ja: Úr því að kröfugöng-
unni er ætlað að ávai-pa sendi-
herra Rússa, sendiherra Banda
ríkjanna og sendiherra Breta,
hvers vegna eru þá sendiherra
Norðmanna og sendiherra
Frakka skildir eftir, sem eru
þó sendirherrar frá hinum sam
einuðu þjóðum?
Þá mun það einnig vekja
nokkra eftirtékt, að á kvöld-
skemmtunum dagsins er þrem
ur af ráðherrum verkalýðsflokk
axxna ætlað að tala. Hví ekki
þeim fjórða? Það hefði þó ekki
legið fjarri, að Finnur Jónsson,
félagsmála- og • dómsmálaráð
herra hefði við þetta tækifæri
verið með í hó’pi hinna ráðherr
anna, sem að þeim öllum ólöst
uðum, hefur þó ólíkt lengra
starf að baki sér í verkalýðs-
félagsskapnum en þeir, þar sem
hann hefur hátt á annan ára-
tug verið formaður í einu af
stærri verkalýðsfélögum lands-
ins. Ekki verður því við borið,
að ómögulegt hafi verið, að
koma þessu við af því að hús-
in vænx ekki nema þrjú; því
að vandalaust hefði átt að vera,
að láta tvo af ráðherrunum tala,
til dæmis í ListamannaskáÍan-
um. Vxrðist hér vera um ein-
kennileg mistök að ræða, eða
hvað veldur?
Loks munu menn veita því
atihygli, að það er í fyrstg-
skipti nú í mörg ár, að engri
konu er ætlað að tala á útifundi
verkalýðsfélaganna 1. maí. Þvi
mun margur kxlnna illa og
þykja lítil framför frá þvi, sem
áður var.
Háskólafyrir á frönsku.
Mme de Bréze mun flytja fyrir-
lestur í 1. kennslustofu háskólans
mánudag 30. apríl kl. 6. Efni:
Frakkland ó 17. öld í bréfum Mme
de Sévigne. Öllum heimill aðgang
ur.
80 þús. sæaskar kr.
frá ísienzkum
skÓiabömnm af-
bentar í Sfokk-
hélmi fil hjálpar
norskum börnum
Ð REGN frá Stokkhólmi til
^ norska blaðaíulltrúans
í Reykjavík í gær hermir, að
sendiráð íslands í Stokkhólmi
hafi afhent sænsku Noregs
hjálpinni 80.000 sænskar kr.
handa nauðstöddxun, norsk
um bömum frá íslenzkum
skólabörnum. ^
Davíð Sfefánssyni veitt
heinrsveriaun
SUMARGJÖF Birtingaholts
hefur verið veitt DavíS
Stefánssyni skáldi.
Eins og kunnugt er, stofnaði
séi'a Magnús Helgason sjóð, að
upphæð 20.000.00 krónur og
mælti svo fyrir, að vextir sjóðs
ins annað hvert ár skyldu veitt
ir að verðlaunum því skáldi,
sem frumort 'hefði á íslenzku
fegurst ljóð á næstliðnum 10 ár-
um, að dómi þriggja manna: for
seta Hins íslenzka bókmennta-
félags, höfuðkennara í íslexxzk
um bókmenntum við Háskóla
íslands og kennaranum, í ís-
lenzku við Kennaraskólann í
Reykjavík.
Síðast þegar veitt var úr sjóðn
um, hlaut Guðmundur Friðjóixfi
son skáld á Sandi sxxmargjöfina.
1. maí í HafnarM
T HAFNARFIRÐI gengst full-
trúaráð verkalýðsfélaganna
fyrir hátíðahöldum 1. mai.
Verður þar kröfuganga og úti-
fundur. Hefst kröfuganga kl.
1.30 við verkamannaskýlið og
verða farnar þessar götur: Vest
urgata, Vesturbrú, Hellisgata,
Hverfisgata og Strandgata.
Á fundinum tala fulltrúai’
Hlífar, Sjómannafélagsins,
Iðju, Bakarasveinafélagsins og
Starfsmannafélags Hafnarfjarð-
ar.
Um kvöldið verða skemmtaxs.
ir í Góðtemplarahúsinu, Hótel
Birninum og skála verkalýðs-
félaganna. Ræður flytja á þesB
um skemmtunum: Magriús
Jóhannsson, Sigríður Erlends-
dóttir, Emil Jónsson, Kristján
Eyfjörð, Þórður Þórðarson og
Ólafur Jónsson. Vel hefur ver-
ið vandað til skeixfimtiatxiðanna,.
Barnaspítalasjóði „Hringsins,"
hefur borizt gjöíj að uppihæð kr.
20.000.00 (tuttugu þúsund) fré
tveim ónefndum fyrirtaékjum
10.000.00 frá hvoru. (Afhent fjár-
• öflunarnefnd ,;Hringsins“).