Alþýðublaðið - 15.05.1945, Qupperneq 6

«________________________________AUEVPUBIADIP
Þriðjudagui- 15 máí Í94&
■'K
Nú er veturinn liðinn, enda bisar leikkona^, sem sést hér á mynd-
inni, viS aS leggja ljóskerið sitt til hliðar. Leikkonan heitir Gale
Robbins og hún virðist vera hin hreyknasta af ljóskerinu sínu.
fíjafir til Noregssöfnunarmuar.
Eftirfarandi hefur blaðinu bor-
izt frá Noregssöfnuninni um gjafir
til hennar. En eftir að þetta barst
hafa nofckrar gjafir borizt og verð
ur þeirra getið siðar. — Sigríður
Sigfúsdóttir frá Arnheiðarst. kr.
100; N. N. kr. 50. Anna Sveinsdótt
ir, Laugav. 97 kr 200. Guðbjörg
Guðbrandsd. Týsgötu 1 kr. 100.
Ásm. Magnússon og fjölsk. Týsg.
1 fcr. 600. Einar Ólafsson Freyjug.
Ttr. 500. Jóhannes Jónsson kr. 50.
N. N. kr. 200. Kona á Rangárvöll-
um kr. 50. Frá Trésmiðafél. Rvk.,
samskot á Hótel Borg í afmæli kr.
2,535. Jón Kristjánsson trésm., ísa
firði kr. 1000. Páll Sigurðsson
prestur, Bol.v. kr. 200. Kristinn
Daníelsson kr. 100. Frá vinnuflokk
um í flugvellinum í Rvk. kr.
6,042. María Hjartar, Þingeyri frá
fcvénfél. Von kr. 500. Thóra Frið-
riksson kr. 50. Guðrún, Frakkastíg
21, kr. 50. N. N. kr. 50. N. N. kr.
100. Kristín Eyjólfsd., Fjólugötu
25 kr. 25. G. K. k!r. 10. Frú Hall-
dóra Guðmundsdóttir, Miðengi kr.
100. Hjónin í ,Selkoti, Þingv. kr.
150. G. í. Á. kr.. 75. Sigurbjörg
Kristjánsdóttir, Hafnarf. kr. 500.
Ingunn og Hjalti, Hofi Vatnsd. kr.
150. Frá sjómanni kr. 300. N. N.
kr. 170. Vilhj. Þorsteirsson Meiri
tungu, Rang. kr. 100. Frá kennur-
um, nemendum og starfsfólki
Reykj askóla í Hrútafirði kr. 3000.
Astrid, Wivi, Guðbjörg og Mikael,
Berufirði Reykhólahr. kr. 200. Þ.
Briem kr. 100. Jónína Jónatans-
dóttir kr. 100. Guðfinna Hánnes-
dóttir kr. 300. Ingólfdr Jónsson kr.
50. Rauða krossdeild Akraness kr.
3,133. Ingvar Þóroddsson, Hrútaf.
kr. 20. Starfsmenn Olíustöðvar-
innar í Hvalfirði kr. 620. Grétar,
Ottó, Gunna, Erlingur kr. 100.
Guðrún . Jóhannsdóttir frá Braut-
arholti kr. 100. Áheit kr. 50
Saumastofa Henny Ottóson kr.
200. Ól. Guðnason, Miðtún 38 kr.
100. Afh. af Þorst. Björnss. Þing.
kr. 110. Pétur Björnsson, skipstjóri
kr. 300. Til minningar um Ole
TynæsGcr. 50. Timburverzl. Völund
ur h. f. kr. 5000. Magnús Ólafss.
og fjölsk., Eyja, Kjós kr. 100. N.
N. kr. 50. Kapt. I. C. Nielsen, Har-
dal 500. Guðbrandur Sigurðsson,
Svelgs.á -kr. 120. Frá sveitakonu,
sean. jólafeortin náðu ekki til kr.
100. Gjöf frá Laugarvatnsskólan-
um fer. 500. Kvenfól. Brynja, Flat
«yri kr. 200. U. M. F. Svarfdæla,
Dalvík (og föt) kr. 1,500. Halldóra
Sigurjónsd. Varmahl. S.-Þipg. kr.
100. Rrá Rotaryklúbb Siglufjarð-
ar til minningar um O.le Tynæs kr.
I. 400. Til Vninningar um Betsy
Petersen kr. 200. Áheit fró N. N.
kr. 30. Júlíana Sigmundsdóttir kr.
30. Áheit frá N. N. kr. 125. Sig-
rýn Sveinsdóttir kr. 40. Sigvaldi
Ragnarsson kr. 5. Ingólfur Ragn
arsson kr. 5. Ragnar Jónsson
kr. 60. Hildur Guðmundsdóttir kr.
25. Evelía, Vilborg og Ellen Þóra
kr. 16. Kona í Hafnarfirði kr. 50;
Áheit frá S. S. kr. 25. Frá Gunnu
litlu, Hafnarf. kr. 100. Frá Magga
litla, Hafnarf, kr. 100. Frá pabba
og mömmu þeirra kr. 1000. Sö'fn-
un á Akureyri hjá norræna félag-
inu kr. 2,380. Kjartan Koriráðs-
son, í minningu um Ole Tynæs kr.
25. Þorgrímur Eiríksson, Sogamýr-
arbl. 33 kr. 22. Tvær konur í
Rauðasandshr. kr. 200. Þórhallur
Gunnlaugsson símstj. Vestm.eyjum
kr. 200. Þorbjörg Sigurðardóttir
kr. 200. Steinunn Sigurðardóttir
Ellíheimilinu kr.. 10. Heimiiisiðn-
aðarfélágið Sej'ðisfirði kr. 1000.
Þ. J. kr. 50. Þrjú börn kr. 30. J.
J. kr. 200. Kvennadeild Slysa-
vamafélagsins Sæljós, Flateyri kr.
500. Sunnnda'ípskóli HíálDræðis-
hersins á fsafirði kr. 700» Safnað
af séra Einari Sturfausssyni, Pat,-
reksfirði‘kr. 830. Kristinn Jónsson
Dalvfk kr. 200. K. S. kr. 100. Eft-
irge.iin gjöld, af lýsi kr. 672,60.
Ouðrún Ólatw'tÓ+'Hr Vr ro v;i minn
ingar um Ole Tynæs kr. 100. Safn
að af Rauðakrossdeild Sauðárkróks
kr. 1.130. Kve^áP'*;* T.f-j. V©=t
marinaeyjum kr. 2,200. Norræna
fél. .á ísafirði, söfnun kr. 2,480.
Samtals kr. 47,240,60.
Frá Handíðaskólanum.
B’aðið b-"'" v—*ð beðið r* “rfa
bess. að beir, keyptu teikn-
ingar eða vatnslitamyndir á vor-
síningu Handíða skólans. • séu beðn
ir að vitja myntíanna í skólann,
Grundárstíg 2 A. á morgun, mið-
vikudag, kl. 5—7 síðdegis. Nem-
endur, sem áttu muni eða myndir
á sýningu ekólans, geta vitjað
þeirra í skólann í dag kl. 5—7
síðdegis. Á sama tíma verðnr af-
hent önnur skólavinna frá vetrin-
um. sem ekfei hefir þegar verið
sótt.
HVAÐ SEGJA HIN BLÖÐIN
Framhaid af 4 siðu.
ir eyðileggingarfræ sjálfrar sín í
sér fólgið. Hún stendúr nú and-
spænis lokaósigri sínum. Eigum við
nú ekki að láta réttinn, réttvísina
og skynsemina, heldur ofbeldið,
•hefndina og hatrið fá að kveða
á um friðinn? Hvað væri það ann
að en að láta nazismann hrósa
sigri á banas|undinni!
Smáþjóðirnar fá að lifcindum
ekki að leggja mikið til málanna,
iþegar tekið verður að ræða um
sköpun nýs heims — allra sízt þær
hlutlausu. En Norðurlandaþjóðirn-
ar mundu sitja af sér tækifæri,
sem aldrei býðst aftur, við mund
um bregðast skyldu okkar, ef við
, ekki einmitt þá töluðum frammi
fyrir hinum stóru og voldugu máli
þeirra meginreglna; er við aðhyll-
umst i
Á dögum finnsk- rússnesku vetr
arstyrjaldarinnar gall í landi okk
ar vígorðið: „Vandamál Finnlands
er vandamál okkar!“ Sænska skáld
ið Hjaimar Gullberg lék við áfkveð
ið tækifæri í vor sem leið á sama
streng, en hann gerði verulega
breytingu á hljóðan orðanna. í
kvæði, sem hann las fyrir sænsk-
um stúdentum 31. maí, segir hann:
„Omkring oss ligger jorden sönd-
erslagen.
Vad sker i det som sker? Vad
> försiggár?
Fast jag vet ingenting om morg-
ondagen,
>vet j.ag att mansklighetens sak ár
vár.
Með virðulegri og — við mé
bæta — markvissari dagskrá geta
ekki Svíar, getur engin norræn
þjóð gengið til móts við friðinn.
Leyfum okkur að vona, að þetta
verði rödd Norðurlanda á heims-
þingi!“' ,
Þannig farast Peter Hallberg
leklor orð. Það eru slík og því-
lík orð, sem Þjóðviljinn vill
ekki, að /íslenzka þjóðin fái að
heyra. Og helzt vildi hánn
flæma hinn sænska sendikenn-
ara úr landi fyrir þau!
I
Framh. af. 5. síðu
Einkum má nefna þrjú dæmi
í þvá sambandi. Það fyrsta er
hað, þegar hann hafði leiðsögn
þýzka hersins með höndum,
sem innrásina gerði í Pólland
og innikróaði meginþorra
pólska hersins fyrir vestan
Varsjá. Annað dæmið er innrás
in í Frakkland, er hann sömu-
leiðis sá um, og hafði^í för með
sér uppgjöf Belgíu, flótta Breta
frá Dunkirk, — mest eftir að-
eins ellefu daga orrustu. Þetta
var hernaðarafrek, sem á þeim
tíma virtist nóg til þess að hafa
ákveðið endalok styrjaldarinn-
ar.
En tiltölulega fáar af þeim
íramkvæmdum, sem von Rund-
stedt hefur étt drýgstan þáttinn
í, hafa verið gerðar lýðum ljós-
ar, fyrr en þá löngu síðar. Haiin
,'ást m. a. standa- á bökkum
( Meuse bsint fyrir framan byssu
lúaup frönsku herjanna, og
hofa á þýzka liðsfkitningabáta,
sem fluttu hermenn yfir að ár-
bakkanum hinum rnegin. Þarna
sást hann á ferli tímunum sam-
an, — og það var ekki á honUm
að sjá, að hann væri órólegur,
— síður en svo. Hann gat varla
, verið rólegri á sliíkri stsndu en
hann var. En eftir að megin-
hluti hermannanna, sem yfir
ána komust, höfðu náð landi á
árbakkanum, fór hann á brott.
í þriðja lagi stjórnaði von
Rundstedt innrásarhér Þjóð-
verja í Suður-Rússlahd. Þár
mnikróaði hann stóran herflokk
skammt frá Uman, sótti austur
fyrir Kiev og gjöreyddi erci öðr
um her.
Rmmtugtir í dag:
Jón Sigurðsson, skólastjóri
JÓN SIGURÐSSON skóla-
stjóri Laugarnesskóla ns á
fimmtugsafmæli í dag. Hann er
fæddur að Hjartarstöðum á Suð
ur-Múlasýslu 15. maí 1895. —
Kennaraprófi lauk hann 1921.
Fram að 1924 var hann kenn-
ari á Austurlandi bæði á Hér-
aði og Vopnafirði Það ár varð
ihann- kennari á Siglufirði, en
1926 á Akureyri. 1930 varð
hann yfirkennari við , Austur-
bæjarskólann í Reykjavík, en
1935 skólastjóri Laugarnes-
skólans.
Námi lét Jón ekki lokið með
kennaraprófinu. Sumar eftir
isumar sigldi hann til ýmissá
Evrópulanda til þess að kynna
sér starfsháttu barnaskóla m.
a. á Englandi og Þýzkalandi.
Hann hefir enn fremur fært sér
í nyt flest tækifæri, sem hér
hafa boðizt til aukinnar meiint
unar fyrir kennara.
Jón hefir ekki grafið pund
sitt í jörðu, heldur ávaxtað það
vel í starfi sínu. Er áhugi hans
og ósérplægni með fádæmum,
enda hefir honum tekizt að
Jón SigurSsson.
koma á mörgurn nýjungum,.
þótt við erfið starfsskilyrðl
háfi verið að etja. Yfir skóla-
stjórn hans er frábær myndar-
bragur.
Jón er kvæntur Katránu Vi®
ar. Eru þau hjón samvalin aS
höfðingskap.
Á. H.
Agæi afko«a kaupfé-
lags Ysrkamanna á
Afcureyrf.
Landssöf nunin:
69 fsÉ. fcrenur söfnuð-
ust í gær.
T GÆR söfnuðust yfir 60 þús.
-*■ krónur, en mörg fýrir-
tæki tilkynntu að þau myndu
leggja fjárupphæðir í söfunina
á næstunni.
Gefendur voru þessir: Geir
Thorsteinsson kr. 15000. Slipp-
félagið i Reykjavík kr. 15000.
Vélsmiðjan Héðinn h. f. kr. 10
000. Vélsmiðjan Hamar h. f.
kr. 10000. Stálsmiðjan s. f. kr
1Ö000, Jón' J. Fannberg kr.
1000. Hjalti Jónssön kr. 1000.
Guðm. Guðmundsson, Móum
kr. 1000. Þórarinn Stefánsson'
kr. 500. Svava Þórhallsdóttir,
Laufási kr. 200. Jónas Kristjáns
son, lækriir kr. 200. Árni S.
Bjamason kr. 100. N. N. kr 100
Ó. B. kr. 50. K M kr 50 Ó Kr
50. St. J. kr. 50
Auk þess bárust tilkynning-
ar um fatnaðargjafir.
Söngstjóri Barnakórsins Sól-
skinsdeildarinnar, Guðjóh
Bjarnason, bauð að kórinn
skyldi halda hljórrileika til á-
góða fyrir söfnunina.
Bendir allt á þá leið, að þátt
taka verði mjög alménn um
land allt og að mikið fé muni
safnast, auk annara gjafa.
Skrifstofa söfnunarinnar er í
Vonarsti-æti 4, og símanúmer
hennar erú 1130, 1155, 4203 og
4204.
Hann er meðal þeirra, sem
efstir eru á lista af óvinum
bandamanna meðal þýzkra hers
höfðingja.
Þegar maður stendur augliti
til auglits við hann, getur manni
vk'zt sem hann sé frekar hrein
lvndur maður, —endaþótt svo
sé ekki. Augu hans eru venju-
lega galoom eins og í skjald-
böku, — munnsvipurinn er
harðneskjulegur og einheittur.
Það er áreiðanlegt að von
Rundstedt finnst hann ekki
hafa gert, neinum hið minnstá
rangt iil. Hann dreymir stöðugt
um sigur og úpphefð hersreita
og manna, síðar meir, sem séia
rneiri en hann,á sviði hernaðar-
i 16. Og sjólfsagt er honum nokk
urnveginn sama um líf siít.
Niðurlag á m*rgun
ÝLEGA var haldinn aðaJL
fundnr Kaupfélags verks-
manna á Akureyri. Vörusala fé-
lagsins óx á síðastliðnu ári frá
því sem var árið áður um ná-
lega 100 þúsund lcrónur og nam
öll tæpum 600 þúsund krónumt
á árinu. Um 82% af reksturfé
félagsins er inneign félags-
manna af ágóðaskyldum vörum.
Aðalfundinn sáitu 19 fiulltrú-
ar auk stjómar, úramkvæmda-
stjóra og nokfcurra félags-
mianna.
Framkvæmdastjóri félagsins,
Erliiriigiuir Friiðjönlsisoin, lais upp
átarleiga skýnslu uim reklstur fé-
lagsinis s. 1. ár. Hefur vörusal-
an aaiikist mjög eins og áður
segir, og hefiur farið hlutfalls-
lega vaxandi eftir því sem leið
á árið, og nam samtals 597,500.
krómim. Inneiign félagsins í
sjóðum og ininlán'sdeild. óx um
kr. 55.234.36 otg er niú 82% af
rekstri félagsinis. Slkuldir félágs
inis út á við eru nú orðnar mjöig
litlar og engar nýjar skuldir
mynduðuist ó árinu, en gamlair
stkuldir voru greaddar niðiur um
helming.
Á fundlnum var saimþykkt að
gefa ‘félagsmiöhnum 10% af á-
góðasfcyldri vöruútteíkt við ára
m)ót. Munu fá kaupfélög á land
inu getfa svo háar uppbætur.
Á árinu vonu launaíkjör. starifs
fólks félaigsins bætt að mun.
Vörutealan ifyrstu fjóra mán-
uði þeSisa árs, isern liðnir eru hef
,ir verið um 45% mieira en á
sama tiíma sáðast liðið ár og
virðilst þróun félaigsins því yera
ií öium framiganigi.
Verkamaianafélagið Hlíf,
Hafnarfirði, minntist stríðslolt-
ánna í Evrópu með livöldskemmt-
un sem félagið hélt s. 1. miðviku-
dag. Efni kvöldskemmtunarinnar
var á þann veg að Hermann Guð-
mundsson form. félágarns flutti
ræðu, Steián Júlíusson yfirkenn-
ari las kvæði, sextett söng undir
stjórn Þórðar B. Þórðarsonar og
að , lokum var stígin dans fram
eftir nóttu.