Alþýðublaðið - 15.07.1945, Blaðsíða 3

Minningarorð
Swiaudagur 15. júlí 1945
ALÞY0UBUUMO
Endalok Geslapoloringjans.
Þessi mynd var tekin af Heinrich Himmler dauðum í aðalbækistöð brezka hersins í Liine-
burg, rétt eftir sjálfsmorð Gestapoforingjans þ. 21. njaí. Hver veit og hver mun nokkru sinni
getað talið þau mannslíf, þær þjáningar og þau tár, sem hann hafði á samvizkunni?
STYEJÖLDINNI við Þýzka-
land er lokið. Barátta
Þýzkalands fer í hönd. Unnið
er að þvi að koma hernámi
Þýzkalands í fast form. Herir
bandamanna vinna að því að
skipuleggja Þýzkaland eftir-
stríðsáranna og daglegt líf og
fjárhagsafkomu þjóðarinnar. —
Bandaríkjaherinn gerir sér
grein fyrir því, að ógerlegt er,
að æskumenn frá Bandaríkjun-
um eða Bretlandi stjórni
Þyzkalandi og vill því leitast
við að stofna Íýðveldi í Þýzka-
xandi.
í sama mund efna Rússar til
andfasistafunda og kjósa borg-
arstjóra og aðra valdamenn.
Tass-fréttastofan rússneska
flytur þann boðskap dag hvern,
að óbreyttir félagsmenn naz-
iztaflokksins þurfi ekkert að
óttast og önnur hliðstæð rúss-
nesk útbreiðslustofnun • miðlar
heimsblöðunum myndum, sem
svna flutning á sykri og mjöli
frá U.S.S.R. til Berlínar. En
Rússum finnst hugmyndin um
lýðveldi í Þýzkalandi fjar-
stæða, sem aðeins föngum geti
komið til hugar.
Amerískur áróður heyrist
ekki framar í Rúss'landi og
ekki er minnst á óvægilegan
frxð. í þess stað skýra þýzkar
fréttir frá því, að Rússar leggi
sig fram um að rafmagn og gas
verði tekið í notkun í Þýzka-
landi hið fyrsta. IIja Ehren-
burg, hinn viðfrægi Þýzka-
lands-hatari er hættur að lof-
syngja hið rússneska kyn á
sama hátt og Earl Browder er,
hættur að ámæla þjóð sinni,
þar eð slíkur áróður er ekki
tímabær framar. Hvorttveggja
er þetta eftirstríðsfyrirbæri. í
þqss stað eru ummæli Stalins
frá 1942 erídurtekin: „Hitlerar
koma og fara. En þýzka ríkið
verður alltaf við lýðj“; og þess
verður varla langt að bíða, að
hampað verði annarri frægri
'setningu eftir Stalin: „Sigur-
vegurunum skyldi ekki vera
það kappsmál að ganga af
þýzka hernum dauðum.
*
Nokkrir amerískir fréttarit-
arar, sem dveljast í Evrópu,
hafa nýlega komizt að þeirri
niðurstöðu, sem er í harla
GREIN ÞESSI er eftir
David J. Dallin. Fjall-
ar hún um viðhorf hans til
ýmsra beirra vandamala,
sem hernám og skipting
Þýzkalands hefur í för xneð
sér, Greinin er örlítið stytt
í þýðingunni.
m’killi mótsetningu við Rúss-
lands-áróður síðustu þriggja
ára, — að hugsuð lína frá
Stettin til Trieste myndi
v’esturlandamæri Sovétríkj-
anna. Þetta mun þó vera mis-
skilningur. 1 Það væri sanni
nær að nefna Lúbeck í þessu
sambandi fremur en Stettin.
Rússar eru staðráðnir í því áð
innlima helming Þýzkalands í
ríkjasamband sitt. Þannig ætla
Rússar sér að slá eign sinni á
verulegan hluta Þýzkalands,
spm byggður er 30 milljónu-m
manna og geysiþýðingarmikill
vegna iðnaðar síns og landibún-
að?.r. Rússland framtíðárinnar
á að geyma innan endimarka
sinna níu innlimunarþjóðir, sem
telja 140 miljónir íbúa alls.
Rússar hafa Ltið' Þýzkaland
hýru auga í 27 ár. Það var
draumur þeirra að ná • yifirráð-
um í Þýzkálandi er olli styrj-
óld milli Rússa og Pólverja
árið 1920. Það var þetta, sem
ol’i uppreisnartilraunum Trotz-
kys og Zinovietv í Þýzkalandi
árin 1921 og 1923, svo og því,
að þýzku ' kommúnistarnir
voru leiddir til öndvegis í al-
þjóðasambandi kommúnista. ‘ —
Rússnesk yfirvöld hafa heldur
ekki hikað við að gera samn-
inga við Þýzkaland, ef þeir
ha-fa gert sér von um, að það
vrði þeim ekki til óhags. í því
sambandi má nefna Rapallo-
samninginn frá 1922, Strese--
raan-samninginn frá 1926 og
samning Sovétríkjanna og
Þýzkalands 1939. Allt miðaði
þetta að því, að i|ndirbúa sam-
fylkingu Rússa og Þjóð.verja.
Ög nú eru allar líkur á, að
þessu takmarki verði náð áður
en langt um líður.
Það gefur að skilja, hvaða á-
hr'f þetta myndi hafa á við-
horfin á megiplandi Evrópu.
Frakkar og ítalir, sem eru að-
aiþjóðirnar á meginlandinu
auk Rússa og Þjóðverja, eru
ekki teljandi herveldi eins og
sakir standa. Þær myndu jafn-
vel mega' sín lítils, þótt þær
nytu fulltingis Stóra-Bret-
lands. Það eru Bandaríkjamemr,
sem ráða úrslitum á megin-
landi Evrópu í dag. Og það er
áreiðanlegt, að Rússar yrðu
því íegnir, að Bandaríkjamenn
yrðu sem fyrst á brott af meg-
inlandi álfunnar. Blöð komm-
únrsta í Bandaríkjunum láta
þetta líka skörjnort í ljós. Þess
vefður í engu vart, að Rússar
muni afvopna her sinn strax.
Sovétböðin halda því einmitt
fram, að vinna beri markvisst
að því, að styrkja Rauða her-
inn. *—r— Hersveitir Titos í
Júgóslavíu og Boceks í Tékkó-
slóvakíu eru jafnan reiðubún-
ar að ganga á mála hjá Rauða
hernum, hvenær sem er.
. *
Styrjöldinni í Evrópu er
lokið. En bví fer fjarri, að frið-
urjnri í álfunni hafi enn verið
tryggður til fulls.
Bretar og Bandaríkjamenn
hafa ekki látið hernám Þýzka-
íands .jafn mikið til sín taka og
átt héfði að vera. En Rússar
vinna hvað þetta. snertir full-
komlega samkvæmt áætlun,
enda vita beir, hvað þeir vilja
®og hvað beir eru að gera.
Það verður að leggja áherzlu
á það, að Hitlerismanum verði
útrýmt. Það verður að refsa
stríðsglæpamönnum og koma í
vea fyrir, að nazistar skipi
vaidastöður. Að þessu verður að
ganga rneð oddi og egg. Það
verður að rannsaka stríðsglæp-
:na gaumgæfilega og, refsa
þeim seku án nokkurrar
minnstu hlífðar og e-ins fljótt
og mögulegt er.
Nazismanum má enga misk-
unn sýna. Mein hans vevöur að
uppræta. En þýzku þjóðinni ber
að sýna miskunnsemi og um-
burðarlyndk Það verður að
koma á löglegum stjórnum í
Þýzkalandi og efna til frjálsra
kosninga. Allt verður að gera,
sem auðið er, til þess að lýð-
ræðisflokkunum aukizt fylgi
Þorsfeinn Jónsson biireiðasfjóri
frá Hafnarfirði
. C* RÁ Kaupmannahöfn komu
*• með m. s. Esju, jarðneskar
leifar Þorsleins Jónsonar, bif-
reiðarstjóra, og fór útför hans
fram í gær í Hafnarfirði, en þar
hefir hann dvalizt mestan hluta
ævi sinnar. Þorsteinn sigldi. til
Danmerkur í marz-mánuði 1940
til þess að leita sér lækninga,
en andaðisl á Herspitalanum i
Kaupmannahöfn 26. maí 1940.
Hann var fæddur 11. apríl 1898,
sonur hjónanna Jóns Ásmunds
sonar, söðlasmiðs, er lengi bjó
hér í Reykjavík, en látinn er
fyrir mörgum árum, og frú Guð
rúnar Stefánsdóttur, sem enn-
*þá er á lífi og býr í Hafnarfirði.
Er Þorsteinn af mi'klu fólki kom
inn i báðar ættir.
Þorsteinn Jónsson var hinn
mesti dugnaðarmaður i hví-
vetna, meðan heilsa og fjör ent
ist ‘honum, og rak h.ann um
langt skeið. umfangsmikinn bif
reiðaakstur í Hafnarfjrði.
Síðustu æviár sín bjó Þor-
steinn í Reykjavik og byggði
hús eitt mikið við Bárugötu 33.
Lýsir það mætavel manninum,
að hann gaf Blindravinafélagi
íslands stórhýsi þelta eftir sinn
dag.
Þorsteinn Jónsson var glæsi
menni hið mesta í sjón og raun
vinfastur svo af bar og hinn
bezti félagi, Hann var ókvænt-
ur, en bjó með móður sinni og
systur og reyndist hann þeim
frábær sonur og bróðir.
í rúm fimm ár hefir frú Guð
rún þráð heimkomu hinna jarð
nesku leifa hjartfólgins sonar
sins. Hann mælti sjáifur svo
fyri.r, að hann óskaði eftir að
bera beinin í Hafnarfirði, en
við þann bæ hafði hann tengzt
ópjúfandi böndum. Þessa ós:k
sonarins hefir nú móðirin upp
fyllt og er það ekki einmi.tt
lokaþátturinn í lífi elskandi
móður, að uppfylla óskir barna
sinna, jafnvel eftir að þráður
hins límanlega lífs hefir slitn-
að?
Deyr fé, deyja frændur,
deyr sjálfur it sama;
en orðstír
deyr aldregi,
hveim sér góðan getr.
Sigurður Steindórsson.
Þorsteinn Jónsson.
Reykjavíkurmeidara-
mófiS í frjálsum
íþrótlum.
D EYKJAVÍKURMÓTIÐ í
frjálsum íþróttum hófst á
íþróttavellinum á miðvikudags
kvöldið, og hefur haldið áfram
á hverju kvöldi síðan.
Feykjavíkurmeistarar urðu:
í 100 m. hlaupi Árni Kjartans-
son, Á., kúluvarpi Jóel Sigurðs
son í. R., 110 m._ grindaíhlaupi
Skúli Guðmundsson K. R., 800
m. hlaupi Kjartan Johannsson
í. R., langstökki Skúli Guð-
mundsson K. R., 200 m. hlaupi
Kjartan Jóhannsson í. R.,
kringlukasti Bragi Friðriksson
K. R., 1500 m. hlaupi Óskar
Jónsson í. R., hástökk Skúli
Guðmundsson K. R., 400 m.
grindahlaup Jón M. Jónsson
K. R., 400 m hlaup Kjartan Jó-
hannsson í. R., spjótkast Jóel,
Sigurðsson í R., 5000 m. hlaup
Óskar Jónsson í. R., 4x100 m.
boðhlaup A-sveit í. R.
Mótið stendur nú þannig að
í. R. hefur nú 7 Reykjavíkur-
meistara, K. R. 5 og Ármann 1.
og álit með þjóðinni. Það verð-
ur að koma á sterkri stjórn í
landinu, sem hyggur djarft og
ldkleg er til að leysa af hendi
hin miklu verkefni, sem fyrir
liggja og greiða úr öllum
vandamálum.
Því fyrr, —því betra. Rúss-
um má ékki takast að draga
slíka stjórnarmyndun undir því
yfirskyni, að þeir ,séu ekki
undir það búnir að svo stöddu
að tiinefna málaliðsmenn í
hana.
*
engin hætta framar. En eina
hættan, sem a-f því gæti stafað,
myndi til koma, ef stórveldum
bandamanna lenti saman.
Það er ekkert vit í þvá að
láta Þýzkaland vera stjórnlaust
og forðast að nýta þýzkan iðn-
að. Það er undir bandamönnum
komið, hvort óttast þarf Þýzka-
land í framtíðinni eða ekki.
Þeir hafá lykilinn í höndum
sér. En eru þeir menn til að
opna dyrnar?
Hnappar
yfirdekktir
H. TOFI
Skólavörðustíg 5. Sími 1035
Erlendir herforingjar geta
ekki stjórnað Þýzkalandi. Þess
vegna verður að koma stjórn-
málum Þýzkalands "í heilbrigt
horf hið fyrsta. Þjóðverjar
munu ekki allir fylgja Bretum
eða Bandaríkjamonnum að
mólum; og það er bersýnilegt,
að þjóðernisstefnunnar mun
lengi gæta meðal þýzku þjóð-
arinnar. En nazisminn er úr
sögunni. Af Þýzkalandi stafar
engin hætta framar. En valda-
mennirnir í Washington geta
ekki unað því að Rússar séu
iátnir sjálfráðir um að gæta
hagsmuna sinna í Þýzkalandi
eftir eigin vild.
Af Þýzkalandi sjálfu stafar
OikeiSií AlbéSublaðit